Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 czerwca 2015 r.

Sąd Rejonowy w Zgorzelcu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Maciej Dubrowski

Protokolant: Dagmara Nieścierowicz

po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2015 r. w Zgorzelcu

na rozprawie sprawy

z powództwa A. (...) w W.

przeciwko G. B.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego G. B. na rzecz strony powodowej A. (...) w W. kwotę 5 570,95 zł (słownie: pięć tysięcy pięćset siedemdziesiąt złotych 95/100) wraz z zmiennymi umownymi odsetkami wynoszącymi czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku (10 % na dzień wydania wyroku) od kwoty 2 294,99 zł od dnia 13 lutego 2015 r. do dnia zapłaty i ustawowymi od kwoty 3 275,96 zł od dnia 13 lutego 2015 r. do dnia zapłaty,

II.  powództwo co do kwoty 35,00 zł oddala,

III.  w pozostałym zakresie postępowanie umarza,

IV.  zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 1 362,25 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

V.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 472/15-upr

UZASADNIENIE

Powód A. (...) w W. w dniu 12-02-2015r. wniósł pozew przeciwko G. B. o zapłatę kwoty 5 999,19zł z umownymi odsetkami wynoszącymi czterokrotność kredytu lombardowego NBP w skali roku od kwoty 2294,99 zł i ustawowymi od kwoty 3704,20 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zwrot kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że zbywca wierzytelności (...) Bank S.A. obecnie (...) Bank S.A. zawarł z pozwanym umowę kredytu detalicznego, której pozwany nie wykonała. Na kwotę dochodzona pozwem składa się z 2 294,99zł kwoty kapitału, 277,92 zł tytułem odsetek umownych, 2 764,73 zł odsetek karnych oraz 252,607 zł tytułem kosztów.

Pismem z dnia 19-03-2015r powód odpowiadając na zobowiązanie sądu dokładnie wyliczył dochodzone odsetki oraz podał, że: „ Na podstawie umowy o przelew wierzytelności zawartej pomiędzy Powodem a (...) Bank S.A. w dniu 2014-01-24 Powód nabył wierzytelność wobec Pozwanego wraz z prawem do naliczania odsetek. Jednocześnie modyfikuje wartości przedmiot sporu i wnoszę o zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kwoty 5605,95 PLN z odsetkami:

⚫

umownymi od kwoty 2294,99 PLN w wysokości czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

⚫

ustawowymi od kwoty 3310,96 PLN od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

Na wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie tj. kwotę 5605,95 PLN, skradają się następujące należności:

2294,99 PLN - tytułem niespłaconej kwoty kapitału,

1.  2388,99 PLN - tytułem odsetek karnych naliczonych przez poprzedniego wierzyciela,

2.  235,10 PLN - tytułem kosztów wezwań, upomnień i opłat poniesionych przez poprzedniego wierzyciela,

3.  277,92 PLN - tytułem odsetek umownych naliczonych przez poprzedniego wierzyciela,

4.  408,95 PLN - tytułem odsetek karnych naliczone od kwoty niespłaconego kapitału (2294,99 zł) od dnia 01.12.2013r. do dnia poprzedzającego dzień wniesienia pozwu w niniejszej sprawie w wysokości 16,00% w okresie od 2013-12-01 do 2014-10-08 oraz w wysokości 12,00% w okresie od 2014-10-09 do 2015-02-11. ”

5.  235,10 PLN - tytułem kosztów wezwań, upomnień i opłat poniesionych przez poprzedniego wierzyciela,

Na koszty poniesione przez poprzedniego wierzyciela składają się:

-35 PLN koszty wskazane na Bankowym Tytule Egzekucyjnym

-127 PLN koszty tytułem zwrotu kosztów postępowania wskazane na BTE

- 73.10 PLN zaliczki pobranej przez komornika.”

Pozwany na rozprawie w dniu 11-06-2015r. nie stawiła się i nie złożyła też odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Bank S.A. w K. w dniu 21-05-2007r. zawarł z pozwanym G. B. umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego o nr (...). Zgodnie z umową (...) Bank S.A. w K. przyznał pozwanemu kredyt w kwocie 5632,41 zł.

[dowód: twierdzenia powoda, umowa kredytu k. 32-34]

Pozwany kredytu nie spłacił w całości w tym kwotę 2 294,99 zł kwoty kapitału, 272,92zł tytułem odsetek umownych, 2 797,94zł odsetek karnych.

[dowód: twierdzenia powoda]

(...) Bank S.A. w W. jako następca prawny po (...) Bank S.A. w K. wystąpił do Sądu Rejonowego w Zgorzelcu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu przeciwko pozwanemu z tytułu zadłużenia wynikającego z umowy kredytu o nr (...) określając zobowiązanie pozwanego na kwotę 4 459,34 zł. w tym 34 61,99 zł tytułem kapitał, 272,92zł tytułem odsetek umownych, 684,43zł odsetek karnych, 35 zł kosztów. Postanowieniem z dnia 24 lutego 2010 r. o sygn. akt I Co 268/10 Sąd Rejonowy w Zgorzelcu nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, zasądzając na rzecz wierzyciela koszty w kwocie 127 zł. Wierzyciel poniósł koszty egzekucji w kwocie 73,10zł.

[dowód: bankowy tytuł egzekucyjny i postanowienie Sądu Rejonowego w Zgorzelcu k 56,57, twierdzenia powoda]

W dniu 24-01-2014 r. (...) Bank S.A. w W. powyższą wierzytelność sprzedał stronie powodowej A. (...) w W..

[ dowód: kserokopia umowa sprzedaży wierzytelności, k. 14-20]

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo powoda podlegało uwzględnieniu stosownie do art. 339 § 1 i 2 k.p.c. Wyrokiem Zaocznym częściowo tj w zakresie roszczenia głównego- 2 294,99 zł kwoty kapitału, 272,92zł tytułem odsetek umownych, 2 797,94zł odsetek karnych, oraz kwoty 200,10 zł kosztów wynikających z postanowienia sądu i adnotacji komornika, łącznie 5 570,95zł., wraz z dochodzonymi od nich odsetkami od dnia wniesienia pozwu, uznając twierdzenia pozwu w tym zakresie za prawdziwe.

Postępowania co do cofniętej kwoty 393,24 zł zostało na podstawie art 355 §1 k.p.c. umorzone.

W przypadku nie podjęcia obrony przez pozwanego stosownie do art. 339 § 2 k.p.c. w którym określono podstawę formalną wyroku zaocznego, sąd- jeżeli nie ma uzasadnionych wątpliwości- zobligowany jest do uznania podanej przez powoda podstawy faktycznej (tj. twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych) za zgodną z prawdą bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Niezależnie od ustalenia podstawy faktycznej sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego. Negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (por. m.in. wyrok SN z dnia 7 czerwca 1972 r., III CRN 30/72, LEX nr 7094).

W przedmiotowej sprawie wątpliwości sądu wzbudziła argumentacja pozwu związana z dochodzonymi roszczeniem początkowo w kwocie łącznej 235,10 zł ostatecznie w kwocie 35zł określanej jako koszty. Powód twierdził, że podstawą dochodzenia nich od pozwanego jest bankowy tytuł wykonawczy są to koszty wezwań, upomnień i opłat poniesionych przez poprzedniego wierzyciela. Powód na wezwanie sądu nie podał podstawy faktycznej i prawnej dla tej kwoty, nie przedłożył też tabeli opłat. Roszczenie nie ma więc uzasadnienia faktycznego jako dalej wątpliwe podlegało oddaleniu.

Roszczenie o zapłatę opłat nie ma również podstawa prawnej. Przesłanki odpowiedzialności dłużnika są uregulowane w przepisach art. 361 i 471 k.c. Zauważyć należy jednak, iż opóźnienie w zapłacie należności nie zawsze rodzi jednak odpowiedzialność odszkodowawczą. Zobowiązany do odszkodowania odpowiada bowiem tylko za normalne następstwa swego działania lub zaniechania, a którego wynikła szkoda. Nieodzowne jest również wystąpienie normalnego związku przyczynowego. Zatem należy najpierw zbadać, czy w ogóle pomiędzy kolejnymi faktami istnieją obiektywne powiązania. W szczególności wyjaśnić należy, czy dany fakt (przyczyna) był koniecznym warunkiem wystąpienia drugiego z nich (skutku), czyli czy bez niego skutek wystąpiłby. Następnie należy zbadać, czy owo powiązanie można traktować jako „normalne” , tzn. typowe lub oczekiwane w zwykłej kolejności rzeczy. W warunkach więc niniejszej sprawy nie znajduje uzasadnienia przyjmowanie odpowiedzialności odszkodowawczej konsumenta za skutki nienależytego wykonania umowy w postaci poniesienie opłat za opóźnienie w spłacie kredytu. Ustalone tak bowiem opłaty stanowi surogat odszkodowania za szkodę jaką by poniósł udzielający kredytu związku z jego nieterminową spłatą kwalifikowaną prawnie jako kara umowna z art. 483 k.c. Zezwala bowiem na obciążenia kredytobiorcy w przypadku braku lub opóźnienia w spłacie płatnościami z tytułu opłat określonych ryczałtowo w tabeli opłat w stałej wysokości, wskazać należy, że z analizy ich konstrukcji wynika, że stanowią ono w rzeczywistości karę umowną. Zapisy te przewiduje bowiem, że w sytuacji niewykonania zobowiązania, kredytobiorca obowiązany będzie zapłacić w zastrzeżonej na ten wypadek zryczałtowanej wysokości i za z góry określony okres, swoiste odszkodowanie z tego tytułu.. Mając na uwadze, że świadczenie pożyczkobiorcy zawsze jest pieniężne zastrzeżenie kary umownej w tym przypadku jest niedopuszczalne zwłaszcza, że szkoda kompensowana jest należnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie i to w maksymalnej wysokości dopuszczonej przez prawo. Poglądy judykatury i doktryny są zgodne co do niedopuszczalności kar umownych za niewykonanie zobowiązania pieniężnego cyt: „Kara umowna jest surogatem odszkodowania za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania niepieniężnego (art. 483 § 1 k.c.). Zastrzeżenie jej w przypadku zobowiązań pieniężnych jest co do zasady nieważne.” oraz „Bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa jest art. 483 KC. kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań niepieniężnych. Wobec powyższego powyższą klauzule, Sąd uznał, za nieważne w rozumieniu art. 58 § 1 kc, jako zmierzające do obejścia prawa (art. 483 § 1 k.c. i 359 § 2 ¹ k.c.).

Ponadto nie budzi wątpliwości Sądu, że konsumenci nie mieli wpływu na ich treść, a zatem należało uznać, że nie było ono z nimi uzgadniane indywidualnie. Strona powodowa nie przedstawiła żadnego twierdzenia na okoliczność, że konsument miał możliwość prowadzenia negocjacji lub też innego wpływu na treść postanowień przedmiotowej umowy. Zapisy umowy, a zwłaszcza nie dołączonej do pozwu tabeli opłat i prowizji, na pewno nie były wynikiem negocjacji, lecz jednym z elementów wzorca umowy. Ustawa wprost uznaje postanowienia przejęte z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi za nie uzgodnione indywidualnie - art. 385 1 § 3 zdanie 2 k.c.

Identyczne zapisy umowne uznawane już były przez Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów za klauzule abuzywne. Klauzule wpisane do rejestru w przypadku pojawienia się we wzorcu umowy zawartej z konsumentem prowadzi do bezwzględnej nieważności czynności prawnej na podstawie art. 58 k.c. (zob. uchwałę SN z dnia 13 lipca 2006 r., III SZP 3/06, Lex nr 197804).

Zgodnie zaś z art. 385 ^{( 1)} § 1 k.c., postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (przy czym nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny). Zapisy uznane za abuzywne sąd bierze pod uwagę z urzędu stosownie do art. 479 ^{( 43)} k.p.c. Identyczne zapisy umowne stosowane przez inne podmioty zostały uznane za abuzywne orzeczeniami w sprawach z dnia 20 sierpnia 2012 r. o sygn. akt XVII Amc 1386/11, z dnia 24 września 2012 XVII Amc 1387/11, XVII AmC 624/09 Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów dotycząca Lukas Banku o treści: „ W przypadku niewykonania zobowiązań wynikających z niniejszej umowy Kredytobiorca poniesie koszty związane z monitorowaniem Kredytobiorcy: 1) telefoniczne upomnienie Kredytobiorcy związane z nieterminową spłatą kredytu - 13 PLN; 2) korespondencja kierowana do Kredytobiorcy związana z nieterminową spłatą kredytu (zawiadomienie, upomnienie, prośba o dopłatę, wystawienie Bankowego Tytułu Egzekucyjnego), za każde pismo. Opłata za korespondencję kierowaną do poręczycieli Bank obciąża dodatkowo Kredytobiorców według tych samych stawek - 15 PLN; 3. wyjazd interwencyjny do Kredytobiorcy - 50 PLN". Kompleksowo orzeczenie zapadło Wyrokiem Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 15 czerwca 2012 r. XVII Amc 5345/11, którym sąd uznał za niedozwolone i zakazał "Euro Bank" Spółce Akcyjnej we Wrocławiu wykorzystywania w § 2 ust. 10 umowy kredytu postanowienia wzorca umowy o treści: "Kredytobiorca zobowiązany będzie do zapłaty na rzecz Banku opłat w wysokości określonej w Tabeli Opłat i Prowizji pożyczki/kredytu (Tabela), które na dzień podpisania umowy wynoszą odpowiednio: wysłanie monitów (wezwań do zapłaty) - 15 PLN, windykacyjne wizyty terenowe - 110 PLN, wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego - 70 PLN oraz opłaty administracyjnej za pozyskanie danych - od 20 do 50 PLN (w zależności od rzeczywistych kosztów)". Zapisy łączącej strony umowy są identyczne w treści z uznanym za niedozwolony wzorem stosowanym przez Euro Bank dlatego zgodnie z art. 58 k.c. został uznany za bezwzględnie nieważny i żądanie powoda w tym zakresie jako niezasługujące na ochronę prawną podlegało oddaleniu.

Na marginesie wskazać należy, że w każdym przypadku dochodzenia roszczeń z powoływanie się przez stronę powodową na zapis umowny uznany następnie za klauzule abuzywną należy traktować jako nadużycie prawa podmiotowego stosownie do art. 5 k.c. i również oddalać. Stosowanie bowiem niedozwolonych wzorców umów powinno być zawsze eliminowane z obrotu prawnego bez względu na czas zawarcia umowy, a korzystanie z nich nie powinno korzystać z ochrony prawnej. Zdaniem Sądu, niedopuszczalna jest sytuacja, w której korzystanie z takich zapisów umownych generowałaby dodatkowe źródło dochodów strony powodowej kosztem konsumenta zwłaszcza, że opłaty te ustalone zostały ryczałtowo w oderwaniu od rzeczywistych ich kosztów, powtarzając podkreślić należy, że obciążanie dłużnika tymi kosztami jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interesy konsumentów, gdyż nie są to czynności niezbędne, a koszty monitów mieszczą się w ramach obowiązku współdziałania przy wykonaniu zobowiązania przez wierzyciela zgodnie z art. 354 § 2 k.c.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

O kosztach procesu orzeczono w oparciu o art. 100 k.p.c. zasądzając na rzecz powoda kwotę 1362,25 zł z całkowitej kwoty kosztów 1467,00zł składającej się z 250zł opłaty o pozwu, 1217,00 zł kosztów zastępstwa procesowego powoda, odpowiednio do procenta wygranej sprawy tj. 92,86|%.

.

Z.

⚫

(...)

⚫

(...)

⚫

(...)

⚫

12:07:24r.