Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni K. M. (1) wystąpiła do sądu o podział majątku wspólnego jej i jej byłego męża B. P.. Domagała się ustalenia, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzą ruchomości o łącznej wartości 96.300 zł tj. meble kuchenne, lodówka, piekarnik, zmywarka, płyta gazowa, okap kuchenny, mikrofalówka, stół, krzesła, kanapa, fotel, pufa, łóżko, materac, komoda, szafa pod TV, stoliki nocne, dwa telewizory, kino domowe, panel natryskowy, lampy, piec wraz z grzejnikami, filtry do wody, rolety wewnętrzne, system alarmowy, pompa wodna, trzy umywalki, dwie toalety, cztery baterie, rower K., kamera i środki pieniężne zgromadzone w funduszach inwestycyjnych w wysokości 15.000 zł. Domagała się przyznania ruchomości na rzecz uczestnika z obowiązkiem spłaty wobec wnioskodawczyni w kwocie 48.150 zł, a także podziału środków zgromadzonych na funduszach inwestycyjnych poprzez przyznanie na rzecz każdego z uczestników środków w wysokości 7.500 zł.

Domagała się również ustalenia, że w czasie trwania ustawowej wspólności małżeńskiej zainteresowani dokonali nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika poprzez wspólne wybudowanie domu na prawie użytkowania wieczystego przysługującego wyłącznie uczestnikowi i ich podziału poprzez zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwoty 305.000 zł tytułem zwrotu poczynionych nakładów.

K. M. (1) wniosła również o zobowiązanie uczestnika do zwrotu wszystkich rzeczy wchodzących do majątku osobistego wnioskodawczyni, a znajdujących się w posiadaniu uczestnika.

W uzasadnieniu wskazała, że uczestnicy zawarli związek małżeński w dniu 22 marca 2006 r. przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w B.. Nie zawierali umów małżeńskich majątkowych. Małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 10 listopada 2010 r. bez orzekania o winie. W czasie trwania małżeństwa został zgromadzony wymieniony we

wniosku majątek. Przyznanie ich na rzecz uczestnika uzasadnione jest faktem, że pozostają one w jego wyłącznym posiadaniu. Żądanie rozliczenia nakładów na nieruchomość położoną w M., a wchodzącą w skład majątku osobistego uczestnika, podyktowana jest tym, że zainteresowani wybudowali na niej budynek mieszkalny ze wspólnych środków, pochodzących z kredytu hipotecznego. W posiadaniu uczestnika znalazły się ruchomości należące wyłącznie do wnioskodawczyni, które otrzymała od swoich rodziców. Uzasadnione jest, wiec żądanie ich wydania.

W odpowiedzi na wniosek uczestnik domagał się przyznania na własność wnioskodawczyni samochodu osobowego marki F. (...) o wartości 38.000 zł oraz „silikonów znajdujących się w piersiach wnioskodawczyni" o wartości 12.000 zł. Wniósł ponadto o przyznanie na jego rzecz nakładów na jego nieruchomość i ruchomości wymienionych we wniosku bez obowiązku spłaty wobec wnioskodawczyni. Wskazał, że telewizor, kino domowe i filtry do wody stanowią prezent dla niego od jego matki I. P.. Wskazał, że ruchomości o łącznej wartości 32.900 zł zostały nabyte ze środków pochodzących z kredytu hipotecznego. Przyznał, że na jego nieruchomości strony poczyniły nakłady o wartości 337.135,60 zł. Ponadto uczestnik sprzedał mieszkanie stanowiące jego majątek osobisty o wartości 230.000 zł. Na nakłady te przeznaczył także kwotę 180.000 zł pochodzące z wygranej w konkursie „(...)", które także stanowiły jego majątek osobisty. Z tych wyliczeń wynika, że nakłady z majątku osobistego uczestnika wyniosły 410.000 zł, przy czym nakłady budowlane stanowiły jedynie wartość 375.135,60 zł. Mimo posiadanej nadwyżki strony zaciągnęły kredyt hipoteczny. Środki pochodzące z niego przeznaczyły jednak na uiszczenie części ceny za samochód osobowy F. (...), silikony wnioskodawczyni, podróże zagraniczne, wpłaty na fundusze inwestycyjne i ruchomości wymienione we wniosku. Kredyt hipoteczny jest spłacany wyłącznie przez uczestnika względnie przez jego matkę. Podał, że również łóżko do masażu zostało kupione przez jego matkę.

Wnioskodawczyni w kolejnym piśmie procesowym przyznała, że, zgodnie z twierdzeniem uczestnika, nakłady poniesione z majątku wspólnego małżonków na majątek osobisty B. P. wyniosły 337.135,60 zł. Wskazała, że nie podnosiła w swoim wniosku kwestii samochodu marki F. (...), bowiem zainteresowani dokonali podziału samochodów wchodzących w skład ich majątku wspólnego: F. (...)

i A. (...).

Postanowieniem z dnia 15 października 2014 roku w sprawie II Ns 2576/11 Sąd Rejonowy w Bydgoszczy dokonał podziału majątku wspólnego K. M. (1) i B. P. w ten sposób, że ustalił, że w skład ich majątku wspólnego wchodzą:

1.  nakłady na nieruchomość położoną w M. przy ul. (...), gmina B., dla której Sąd Rejonowy w Bydgoszczy prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...), do której prawo wieczystego użytkowania przysługuje B. P., o wartości 33 789,22 złotych;

2.  ruchomości: lodówka (...) o wartości 3 486 zł, piekarnik (...) o wartości 641 zł, zmywarka (...) o wartości 1475 zł, płyta gazowa (...) o wartości 862 zł, okap (...) o wartości 921 zł, mikrofala (...) o wartości 1178 zł, stół o wartości 516 zł, 6 sztuk krzeseł o łącznej wartości 945 zł, fotel o wartości 309 zł, łóżko o wartości 1033 zł, materac o wartości 700 zł, 2 sztuki stolików nocnych o łącznej wartości 607 zł, szafka RTV o wartości 322 zł, komoda o wartości 479 zł, TV (...) o wartości 660 zł, lampa sufitowa z sypialni o wartości 280 zł, 2 sztuki lamp nocnych stolikowych o łącznej wartości 194 zł, lampa sufitowa z jadalni o wartości 367 zł, 2 sztuki lamp sufitowych z jadalni o łącznej wartości 255 zł, rower o wartości 2889 zł, kamera o wartości 1486 zł, łóżko do masażu wraz z osprzętem o wartości 906 zł, naczynia próżniowe (...) o wartości 1336 zł, pralka (...) o wartości 467 zł, rolety o wartości 2 930 zł, telewizor o wartości 1 653 zł, kino domowe o wartości 280 zł, sofa o wartości 397,60 zł, pufa o wartości 26,25 zł.

Następnie sąd postanowił dokonać podziału majątku wspólnego zainteresowanych w ten sposób, że składniki majątkowe opisane w punkcie I 1 oraz I 2 od a- cc przyznać na wyłączną rzecz uczestnika B. P. z obowiązkiem spłaty na rzecz wnioskodawczyni K. M. (1) kwoty 30 695,70 złotych płatnej w dwunastu równych ratach po 2557,97 złotych, przy czym pierwsza rata zostanie uiszczona w terminie miesiąca od uprawomocnienia się orzeczenia, a każda kolejna do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności. Sąd zasądził też od uczestnika B. P. na rzecz wnioskodawczyni K. M. (1) kwotę 2000 złotych tytułem nakładów poczynionych z majątku odrębnego wnioskodawczyni na majątek wspólny, umorzył postępowanie w zakresie

podziału majątku wspólnego, obejmującego pojazdy marki F. (...) i marki A. (...).

Nadto sąd oddalił pozostałe żądania zainteresowanych.

Sąd rejonowy przyznał biegłemu P. J. wynagrodzenie w łącznej kwocie 1620,33 złotych za sporządzenie opinii.

Sąd wskazał, że koszty sądowe ponoszą wnioskodawczyni i uczestnik po połowie i nakazał pobrać: od wnioskodawczyni K. M. (1) na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 2724,12 złotych tytułem różnicy między kosztami sądowymi należnymi a uiszczonymi, a od uczestnika B. P. na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 3724,12 złotych tytułem różnicy między kosztami sądowymi należnymi a uiszczonymi.

Sąd rejonowy rozpoznający niniejszą sprawę w I instancji, oparł swoje rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie, na następujących ustaleniach faktycznych: Wnioskodawczyni K. M. (1) i uczestnik B. P. zawarli związek małżeński dnia 22 marca 2006 roku w Urzędzie Stanu Cywilnego w B.. W małżeństwie stron obowiązywał ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Nie były zawierane umowy majątkowe małżeńskie, nie była zniesiona wspólność majątkowa.

Małżeństwo wnioskodawczyni i uczestnika postępowania zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 10 listopada 2010 roku przez rozwód z zaniechaniem orzekania o winie. Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 1 grudnia 2010 roku i z tym dniem ustała łącząca wnioskodawczynię i uczestnika wspólność majątkowa małżeńska.

W skład majątku osobistego B. P. wchodziła nieruchomość położona w miejscowości M. gmina B., dla której w Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy prowadzona jest księga wieczysta numer (...). Na zakup wyżej opisanej nieruchomości gruntowej B. P. przeznaczył środki w wysokości 123.111,43 zł pochodzące ze sprzedaży lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ul. (...) stanowiącego jego majątek osobisty, który to lokal zbył za kwotę 230.000 zł.

W czasie trwania małżeństwa zostały poczynione nakłady na wyżej opisaną nieruchomość należącą do majątku osobistego B. P. w wysokości 342.700 zł polegające

na wybudowaniu na nieruchomości budynku mieszkalnego przy uwzględnieniu części składowych w postaci zabudowy kuchennej, panelu natryskowego, pieca, grzejników, filtra do wody, systemu alarmowego, pompy wodnej, umywalki, wc i baterii.

W celu budowy domu jednorodzinnego na działce położonej w M., K. M. (1) i P. P. zaciągnęli w dniu 24 listopada 2009 r. kredyt hipoteczny w wysokości 306.000,00 zł. W czasie trwania małżeństwa zainteresowani spłacili kredyt w zakresie kapitału i odsetek w łącznej wysokości 18.695,95 zł.

W czasie trwania małżeństwa zainteresowani zgromadzili środki na Funduszu Inwestycyjnym, których wartość wykupu na dzień 24 czerwca 2010 r. wyniosła 15.093,27 zł. Dyspozycje wykupu tych środków złożył B. P. i to na jego rzecz zostały przekazane środki pieniężne. Środki pieniężne zostały również przeznaczone na budowę domu.

Reasumując, na budowę domu B. P. i K. M. (2) przeznaczyli środki pochodzące z majątku wspólnego w łącznej kwocie 33 789,22 zł., na którą złożyły się środki wypłacone z Funduszy Inwestycyjnych w kwocie 15.093,27 zł. oraz środki w kwocie 18.695,95 zł. przeznaczone na spłatę części kredytu w trakcie trwania związku małżeńskiego. Pozostałe środki pochodziły z majątku osobistego B. P., w tym z pozostałej części środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu mieszkalnego położonego w B. przy ul. (...), a także z pozostałej części środków w wysokości około 20.000,00 zł, pochodzących z konkursu „(...)".

B. P. pożyczył bratu Ł. P. kwotę 140 000 złotych.

W czasie trwania małżeństwa zainteresowani nabyli ruchomości stanowiące wyposażenie domu wybudowanego na działce w M.: lodówkę (...) o wartości 3 486 zł, piekarnik (...) o wartości 641 zł, zmywarkę (...) o wartości 1475 zł, płytę gazową (...) o wartości 862 zł, okap (...) o wartości 921 zł, mikrofalę (...) o wartości 1178 zł, stół o wartości 516 zł, 6 sztuk krzeseł o łącznej wartości 945 zł, fotel o wartości 309 zł, łóżko o wartości 1033 zł, materac o wartości 700 zł, 2 sztuki stolików nocnych o łącznej wartości 607 zł, szafkę RTV o wartości 322 zł, komodę o wartości 479 zł, TV (...) o wartości 660 zł, lampę sufitową z sypialni o wartości 280 zł, 2 sztuki lamp nocnych stolikowych o łącznej wartości 194 zł, lampę sufitową z jadalni o wartości 367 zł, 2 sztuki lamp sufitowych z jadalni o łącznej wartości 255 zł, rower o wartości 2889 zł, kamerę o wartości 1486 zł, łóżko do masażu wraz z osprzętem o wartości 906 zł, naczynia

próżniowe (...) o wartości 1336 zł, pralkę (...) o wartości 467 zł, rolety o wartości 2 930 zł, telewizor o wartości 1 653 zł, kino domowe o wartości 280 zł, sofę o wartości 397,60 zł i pufę o wartości 26,25 zł.

W skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodziły również samochody marki F. (...) i A. (...), jednak dokonali już oni podziału majątku wspólnego w tym zakresie w ten sposób, że samochód marki F. (...) przypadł na rzecz wnioskodawczyni, natomiast roszczenie o odszkodowanie z tytułu kradzieży samochodu marki A. (...) przypadło na rzecz uczestnika.

K. M. (1) dokonała nakładu ze swojego majątku osobistego w postaci środków zgromadzonych na książeczce mieszkaniowej w wysokości 4.000,00 zł na majątek wspólny - budowę domu mieszkalnego położonego w M..

W czasie trwania małżeństwa oboje małżonkowie pracowali zarobkowo.

W czasie trwania małżeństwa K. M. (1) poddała się zabiegowi wszczepienia implantów piersi.

Ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd dokonał na podstawie dokumentów urzędowych, których treść i forma nie budziła zastrzeżeń w zakresie swej zgodności z prawdziwym stanem rzeczy, opinii biegłych oraz zeznań zainteresowanych i świadków. Sąd zeznania świadków ocenił jako wiarygodne. Przy czym jedynie S. M. i J. P. posiadali pewną wiedzę o sytuacji majątkowej ówczesnych małżonków. Ich zeznania zostaną omówione w dalszej części uzasadnienia. Pozostali świadkowie B. B., M. F. i A. B., nie mieli konkretnej wiedzy na ten temat.

Sąd w toku postępowania dopuścił dowód z opinii biegłego P. J. na okoliczność oszacowania ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego K. M. (1) i B. P.. Biegły sporządził opinię w dniu 2 stycznia 2013 r. Pełnomocnik uczestnika domagał się wydania ustnej opinii uzupełniającej, bowiem biegły w opinii podał wartość ruchomości wyższą niż ta, która wynikała z faktur zakupionych przedmiotów. Wątpliwości te biegły wyjaśnił na rozprawie w dniu 20 marca 2013 r.

Pełnomocnik wnioskodawczyni stwierdził natomiast, że biegły błędnie przyjął, iż znajdująca się w miejscu wyceny zabudowa kuchenna, panel natryskowy, piec, grzejniki, filtry do wody, system alarmowy, pompa wodna, umywalka, wc oraz baterie stanowią

część składową nieruchomości, a co za tym idzie nie podlegają wycenie. Na rozprawie w dniu 20 marca 2013 r. zmienił zdanie i domagał się wyceny tych rzeczy wraz z wyceną nieruchomości. Domagał się również uzupełnienia opinii poprzez dokonanie wyceny telewizora, kina domowego, komputera stacjonarnego, kanapy i pufy. Wycena tych ruchomości została dokonana w opinii z dnia 21 marca 2014 r., do której zainteresowani nie wnieśli zastrzeżeń.

Sąd dopuścił również dowód z opinii biegłego z dziedziny szacowania nieruchomości R. G. na okoliczność wartości nakładów dokonanych w obrębie nieruchomości położonej w M., a stanowiącej majątek osobisty B. P.. W opinii z dnia 20 września 2013 r. biegły wskazał wartość tych nakładów na kwotę 342.700 zł. Zainteresowani nie wnieśli zarzutów do tej opinii.

W ocenie Sądu opinie biegłych zostały sporządzone przez osoby o wiedzy fachowej i należytym doświadczeniu, po wszechstronnej analizie, z uwzględnieniem sytuacji na rynku i należy uznać je w konsekwencji za w pełni rzetelne, sporządzone zgodnie z tezą dowodową. W oparciu o wnioski zawarte w opiniach Sąd dokonał wyliczenia należnych spłat.

W tak ustalonym stanie faktycznym sąd I instancji wywiódł, że w myśl art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do podziału majątku, który był objęty wspólnością ustawową w sprawach nie unormowanych, stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku. Natomiast w myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów tytułu VIII regulującego wspólność majątku spadkowego i dział spadku tj. przepisów art. 210 i następnych kc.

Z chwilą rozwiązania przez Sąd małżeństwa K. M. (1) i B. P. ustała ustawowa wspólność majątkowa, a dotychczasowa wspólność łączna przekształciła się we współwłasność w częściach ułamkowych.

Należy zaznaczyć, że postępowanie o podział majątku wspólnego ma charakter kompleksowy. Sąd przy tym ustala wartość i skład majątku podlegającego podziałowi (art. 567 § 3 kpc w zw. z art. 684 kpc). Jednakże nie oznacza to, że Sąd zobowiązany jest do nieograniczonego prowadzenia postępowania dowodowego z urzędu. Tym bardziej, że postępowania o podział majątku wspólnego są zwykłymi sporami cywilnymi, do których

mają w pełni zastosowanie przepisy o kontradyktoryjności postępowania cywilnego. Zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu w postępowaniu cywilnym, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne (art. 6 kc). Z kolei art. 232 kpc wskazuje, że strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Przede wszystkim wnioskodawczyni domagała się rozliczenia nakładów dokonanych z majątku wspólnego byłych małżonków na majątek osobisty uczestnika w postaci budowy domu na działce stanowiącej jego wyłączną własność.

Z opinii biegłego sądowego z dziedziny szacowania nieruchomości R. G. z dnia 20 września 2013 r. wynika, że wartość tych nakładów stanowi kwotę 342.700 zł.

Sąd nie miał przy tym wątpliwości, że B. P. posiadał znaczne środki finansowe wchodzące w skład jego majątku osobistego. Przede wszystkim w dniu 12 października 2009 r. sprzedał należący do niego lokal mieszkalny położony w B. przy ul. (...) za kwotę 230.000 zł. Następnie w dniu 21 października 2009 r. nabył działkę położoną w M. za kwotę 123.111,43 zł. Po dokonaniu tej transakcji pozostało mu ponad 100.000,00 zł. Uczestnik posiadał również środki w wysokości około 20.000,00 zł wchodzących w skład jego majątku osobistego, zgodnie z art. 33 pkt 8 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a pochodzące z wygranej w konkursie „(...)" po pomniejszeniu o kwotę 140 000 zł., którą to pożyczył bratu (160.000 zł- 140 000 zł= 20.000 zł).

Pozostałe środki na budowę domu wnioskodawczyni i uczestnik uzyskali z zaciągniętego w dniu 24 listopada 2009 r. kredytu hipotecznego w wysokości 306.000 zł.

W tym miejscu wskazać należy, iż zgromadzone środki przewyższają wartość nakładów wskazaną w opinii biegłego R. G. z dnia 20 września 2013 r. Zauważyć jednak należy, że ustalona przez biegłego wartość nakładów stanowi ich wpływ na wartość rynkową nieruchomości określoną jako różnica pomiędzy wartością nieruchomości, jaką posiadała ona po dokonaniu nakładów i wartością, jaką posiadała ona przed dokonaniem nakładów przy uwzględnieniu aktualnego na datę wyceny poziomu cen. W związku z tym wartość tych nakładów nie odpowiada wartości zliczonych poszczególnych prac i materiałów budowlanych.

W konsekwencji Sąd uznał, że na nakład w postaci budowy domu z majątku wspólnego strony przeznaczyły środki wpłacone na spłatę kredytu w trakcie trwania związku

małżeńskiego-18.695,95 zł. oraz środki pochodzące z wypłaconych jednostek w funduszy inwestycyjnych-15.093,27 złotych. Te środki znalazły potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym w postaci informacji z banku, z (...) Sp. z o.o. i częściowych zeznaniach stron. Pozostałe środki na nakłady pochodziły z majątku osobistego B. P..

W skład majątku wspólnego wchodziły również ruchomości stanowiące wyposażenie domu wybudowanego na działce w M., dla której w Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy prowadzona jest księga wieczysta numer (...).

Uczestnik twierdził, że zostały nabyte ze środków pochodzących z kredytu hipotecznego. Biorąc pod uwagę specyfikę tego rodzaju kredytu stwierdzić należy, iż kredyt musiał być przeznaczony na cele budowlane. Przyznał to B. P. na rozprawie w dniu 22 maja 2013 r., zeznał bowiem, że kredyt był wypłacany transzami, a żeby otrzymać kolejną transzę trzeba było udokumentować wydatki pochodzące z poprzedniej transzy.

Kwestią sporną pomiędzy zainteresowanymi było, czy łóżko do masażu wraz z osprzętem, naczynia próżniowe, telewizor i kino domowe zostało darowane przez rodziców wnioskodawczyni bądź uczestnika oraz czy darowizny zostały dokonane na rzecz obojga małżonków, czy też jednego z nich. Z całokształtu materiału zebranego w sprawie, a w szczególności z zeznań S. M. wynika, że zasadą w tej rodzinie była pomoc małżonkom. W takim celu udzielone zostało wsparcie przy remoncie mieszkania położonego w B. przy ul. (...), czy zakupione zostało łóżko do masażu. Trudno z drugiej strony wyobrazić sobie, aby rodzice wnioskodawczyni udzielali tak daleko idącej pomocy obojgu małżonkom, a godzili się przy tym, że darowizny udzielane przez rodziców uczestnika były tylko na jego rzecz. Sąd dał wiarę w tym zakresie zeznaniom S. P. i uznał, że zeznania uczestnika i J. P. w tym zakresie zostały złożone w celu zmniejszenia ewentualnej spłaty na rzecz wnioskodawczyni.

Komputer stacjonarny należał natomiast do majątku osobistego wnioskodawczyni został, bowiem zakupiony ze środków pochodzących z odszkodowania za kradzież komputera zakupionego przez wnioskodawczynię przed zawarciem związku małżeńskiego. (art. 33 pkt 10 kro).

Sąd postanowił przyznać wyżej opisane ruchomości na rzecz B. P.. Znajdują się one, bowiem w domu, który stanowi jego własność, w którym zamieszkuje i w konsekwencji od kilku lat z nich korzysta. K. M. (1) wyprowadziła

się z nieruchomości kilka lat temu. Od tego czasu prowadzi własne gospodarstwo domowe, w związku z czym musiała zgromadzić ruchomości stanowiące przedmioty codziennego użytku i rzeczy tego rodzaju, które wchodziły w skład majątku wspólnego nie są jej już potrzebne. Sąd dokonał, więc podziału wchodzących w skład majątku wspólnego ruchomości, zgodnie z dotychczasowym sposobem korzystania z nich. K. M. (1) dokonała nakładu ze swojego majątku osobistego w postaci środków zgromadzonych na książeczce mieszkaniowej w wysokości 4.000 zł na majątek wspólny -budowę domu mieszkalnego położonego w M.. Wysokość środków potwierdził uczestnik B. P. na rozprawie w dniu 22 maja 2013 r. Przyznał również, że zostały one wykorzystane na budowę domu.

W czasie trwania małżeństwa zainteresowani zgromadzili środki na Funduszu Inwestycyjnym, których wartość wykupu na dzień 24 czerwca 2010 r. wyniosła 15.093,27 zł. Dyspozycje wykupu tych środków złożył B. P. i to na jego rzecz zostały przekazane środki pieniężne. Zostały one przeznaczone na budowę, a więc rozliczone przy nakładzie z majątku wspólnego byłych małżonków na majątek osobisty uczestnika B. P..

Sąd nie uwzględnił żądania uczestnika dokonania podziału majątku w zakresie implantów piersi, których to zabiegowi wszczepienia poddała się wnioskodawczyni. Sąd podziela w tym zakresie zdanie pełnomocnika K. M. (1) wyrażone w piśmie z dnia 3 lutego 2012 r. Wkładki takie stanowią majątek osobisty wnioskodawczyni i to niezależnie od źródeł ich finansowania (art. 33 pkt 4 kro). Sąd oddalił wniosek w pozostałym zakresie, a więc w kwestii żądania zobowiązania uczestnika do zwrotu wszystkich rzeczy wchodzących do majątku osobistego wnioskodawczyni, a znajdujących się w posiadaniu uczestnika, podziału majątku wspólnego w postaci komputera.

W skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodziły również samochody marki F. (...) i A. (...), jednak dokonali już oni podziału pozasądowego majątku wspólnego w tym zakresie w ten sposób, że samochód marki F. (...) przypadł na rzecz wnioskodawczyni, natomiast roszczenie o odszkodowanie z tytułu kradzieży samochodu marki A. (...) przypadło na rzecz uczestnika. W związku z tym postępowanie w tym zakresie należało umorzyć jako zbędne.

W konsekwencji to uczestnik otrzymał składniki majątku wspólnego o większej wartości: nakłady na nieruchomość stanowiąca jego majątek osobisty w wysokości 33 789,22 zł i ruchomości o wartości 27.602,18 zł. Tak, więc składniki majątku przyznane na rzecz uczestnika miały wartość 61.391,40 zł. Tytułem spłaty wnioskodawczyni powinna otrzymać od uczestnika połowę tej kwoty, a więc 30.695,70 zł

Określając stosunkowo długi czas spłaty Sąd uwzględnił aktualną sytuację finansową uczestnika, który będzie potrzebował czasu na zgromadzenie odpowiednich środków. Ponadto wnioskodawczyni wyraziła zgodę na taki termin i sposób spłaty. Nie bez znaczenia jest fakt, że uczestnik spłacił już kredyt, co również wpływa na ocenę jego sytuacji majątkowej. Nadto postępowanie toczyło się długi czas, co umożliwiło uczestnikowi zgromadzenie środków finansowych, aby dokonać spłaty wnioskodawczyni.

Sąd przyznał biegłemu P. J. wynagrodzenie w łącznej kwocie 1.620,33 zł za sporządzoną opinię z dnia 2 stycznia 2013 r., udział w rozprawie w dniu 20 marca 2013 r. oraz opinię z dnia 21 marca 2014 r., na podstawie art. 288 kpc w związku z art. 13 § 2 kpc w związku z przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym. Sąd przyjął, że uwzględniwszy zakres przedmiotowy niniejszych opinii i nakład pracy biegłych żądane wynagrodzenie jest zgodne z aktualnie obowiązującymi stawkami.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie treści art. 520 § 1 kpc. Strony były jednakowo zainteresowane w rozstrzygnięciu niniejszej sprawy, a zatem powinni uiścić po połowie koszty sądowe powstałe w toku jej rozpoznawania. Sąd dokonał błędnych obliczeń, gdyż dwukrotnie uwzględnił koszty opinii biegłego P. J.. Na koszty sądowe składa się: wynagrodzenie dla biegłego P. J. w kwocie 1620,33 zł., wynagrodzenie dla biegłego R. G. w wysokości 4207,57 zł. oraz opłata w kwocie 1000 zł. Łącznie koszty sądowe wynoszą 6827,90 zł. Każdy z zainteresowanych powinien ponieść 3413,95 zł. Wnioskodawczyni uiściła opłatę w kwocie 1000 zł. oraz zaliczkę na wynagrodzenie dla biegłego w wysokości 500 zł. Sąd winien zatem orzec o pobraniu od wnioskodawczyni na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwoty 1913,95 zł., a od uczestnika kwoty 2913,95 zł., przy uwzględnieniu, iż uczestnik uiścił zaliczkę w kwocie 500 zł. na poczet wynagrodzenia dla biegłego.

Powyższe postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 15 października 2014 roku, zostało zaskarżone apelacją wniesioną przez uczestnika.

Uczestnik zaskarżył postanowienie w części, tj. w punktach I.1, II i III i V domagając się jego zmiany poprzez wykreślenie w punkcie I.1 wartości nakładów, zmianę punktu II poprzez uchylenie obowiązku spłaty na rzecz wnioskodawczyni kwoty 30.695,70 zł i uchylenie punktu III i V.

Ewentualnie wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

Zaskarżonemu postanowieniu uczestnik zarzucił sprzeczność istotnych ustaleń sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym poprzez błędne ustalenie, że:

-

wygrana uczestnika w konkursie „(...)" wynosił 160.000 zł, podczas gdy wynosiła ona 180.000 złotych,

-

od czerwca 2010 roku, kiedy to wnioskodawczyni wyprowadziła się od uczestnika, a zaciągnięty kredyt na budowę domu spłacali rodzice uczestnika w kwocie 18.695 zł w istocie czynili to na rzecz obojga małżonków, gdy w rzeczywistości wyręczali jedynie uczestnika,

- nieustalenie, ze kwota pieniężna z konkursu „(...)" została zwrócona przez brata
uczestnika i z tych środków finansowych finansowano budowę domu, zakup ruchomości o
wartości 27.602 złotych oraz wpłaty do Funduszu Inwestycyjnego w wysokości 15.000
złotych.

Wnioskodawczyni wniosła o oddalenie apelacji, podnosząc źe rozstrzygnięcie sądu I instancji jest prawidłowe, a żądania apelującego niezadane.

S ąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja uczestnika okazała się częściowo zasadna, w pozostałym natomiast zakresie podlegała oddaleniu.

Na wstępie czynionych tu rozważań stwierdzić należało, że w ocenie Sądu Odwoławczego, Sąd Rejonowy poczynił w zasadzie prawidłowe ustalenia faktyczne z

rozważeniem całokształtu materiału dowodowego, bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, o której mowa w treści art. 233 § 1 k.p.c. Wobec tego, Sąd Okręgowy podzielił poczynione ustalenia Sądu I instancji i przyjmuje je za własne, w szczególności co do składu majątku wspólnego, wartości jego poszczególnych składników, okoliczności nabycia działki pod budowę, spłaty kredytu po ustaniu małżeństwa przez uczestnika postępowania, a wreszcie poczynienia nakładu przez wnioskodawczynię w postaci przekazania na budowę domu środków uzyskanych z likwidacji książeczki mieszkaniowej. Nie było zatem w niniejszej sprawie konieczności ich ponownego tu przytaczania.

Sąd odwoławczy wskazuje, że poczynione przez sąd wywody prawne są prawidłowe. W szczególności - w ocenie sądu II instancji - nie budzą żadnych wątpliwości ustalenia poczynione przez sąd rejonowy co do składu i wartości majątku wspólnego, możliwego sposobu jego podziału oraz rozliczeń z tytułu nakładów czynionych przez strony na ten majątek z majątków osobistych, czy też nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika.

Sąd odwoławczy nie podziela jednak części ustaleń faktycznych sądu rejonowego, a w konsekwencji, będącego tego konsekwencją, sposobu rozliczenia majątku wspólnego. Sąd drugiej instancji ma bowiem nie tylko uprawnienie, ale wręcz obowiązek rozważenia no nowo całego zabranego w sprawie materiału oraz dokonania jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w tym oceny zgromadzonych w postępowaniu przed sądami obu instancji dowodów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2002 roku, II CKN 615/00, niepublikowany). Sąd drugiej instancji może przy tym brać pod uwagę cały materiał dowodowy zgromadzony przez Sąd pierwszej instancji, bez względu na to, czy ten wykorzystał go w wydanym przez siebie orzeczeniu. Poza tym, Sąd drugiej instancji, chociaż sam nie przeprowadził postępowania dowodowego, dokonuje własnej oceny wyników tego postępowania, a w następstwie tej oceny również stosowanych ustaleń faktycznych. Jako Sąd orzekający merytorycznie bowiem ma obowiązek poczynić własne ustalenia i samodzielnie je ocenić z punktu widzenia prawa materialnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2002 roku, I CKN 978/00, Lex 54326).

W tych granicach Sąd odwoławczy - w oparciu o materiał zebrany przez sąd I instancji - sąd odwoławczy doszedł do przekonania, że brak jest podatw do zaliczenia w skład majątku wspólnego środków finansowych zgromadzonych w Funduszu Inwestycyjnym o wartości w dniu wykupu 15.093,27 zł (a zaliczonych następnie przez sąd

rejonowy jako nakład z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika), a nadto, że brak jest podstaw do żądania przez wnioskodawczynię spłaty równowartości szeregu ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego, a zakupionych w 2010 roku, a to z tej przyczyny, że ich zakup był w całości finansowany z kredytu, który został następnie spłacony wyłącznie przez uczestnika (który w ten sposób dokonał nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny, którego rozliczenia się domagał).

Małżeństwo stron zostało zawarte w 2006 roku. Małżonkowie zamieszkali wówczas w mieszkaniu uczestnika postępowania, które nabył on jeszcze prze zawarciem związku małżeńskiego. Przez pierwsze lata małżeństwa uczestnika pracował w różnych cyrkach na całym świecie (w różnych okresach roku), uczestniczka zaś pracowała, jako sekretarka z dochodem miesięcznym od 560 do 950 złotych miesięcznie. Od 1 stycznia 2010 roku wnioskodawczyni rozpoczęła pracę w banku jako doradca klienta z wynagrodzeniem od 2.500 do 3.000 złotych miesięcznie brutto. W tym czasie małżonkowie dużo podróżowali po świecie: byli w Australii, na Kubie, w Kanadzie, Korei, Egipcie, Hiszpanii, we Francji. Sfinansowali też zabieg medyczny, jakiemu poddała się uczestniczka. W tym czasie, aż do października 2009 roku, małżonkowie nie zgromadzili żadnego wartościowego majątku, poza kilkoma ruchomościami i autami. Pod koniec października 2009 roku uczestnik zbył swoje mieszkanie, a za uzyskaną sumę w wysokości 230.000 złotych, nabył użytkowanie wieczyste nieruchomości w M., na której małżonkowie rozpoczęli budowę domu (za 123.000 złotych). W tym czasie uczestnik dysponował środkami finansowymi z wygranej w programie „(...)" w kwocie 180.000 złotych. Małżonkowie w listopadzie 2009 roku zaciągnęli też kredyt na budowę domu w wysokości 306.000 złotych. Począwszy od lutego 2010 roku, już po wybudowaniu domu, małżonkowie dokonali zakupu szeregu ruchomości stanowiących wyposażenie domu. Z zebranego materiału dowodowego, w tym zeznań wnioskodawczyni (k. 276v), wynika że pieniądze na zakup ruchomości pochodziły z kredytu zaciągniętego na budowę domu. Skoro tak, to mimo ze ruchomości te wchodzą w skład majątku wspólnego, bo nabyte zostały w czasie trwania małżeństwa, to wnioskodawczyni nie może domagać się zwrotu ich wartości od uczestnika, jeśli kredyt został spłacony samodzielnie przez uczestnika, już po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej. Jest tak tym bardziej, że ta część kredytu, która została przez małżonków spłacona w czasie trwania małżeństwa (czyli 18.695,95 zł) została zaliczona na poczet nakładu z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika. Niezasadne jest przy tym żądanie apelującego, by raty kredytu spłacone po czerwcu 2010 roku przez rodziców uczestnika nie zostały uwzględnione jako nakład z majątku

wspólnego na majątek osobisty uczestnika. Zgodnie z ogólną regułą rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 kc), to na uczestniku ciążył ciężar dowiedzenia, że raty kredytu były w tym czasie spłacane przez jego rodziców i to wyłącznie w jego imieniu, więcej uczestnik nie przejawił jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej w kierunku wykazania wysokości w ten sposób spłaconego kredytu, a - co istotne - w tym zakresie sąd nie działa z urzędu. Sąd odwoławczy wskazuje nadto, odwołując się do przytoczonej sekwencji zdarzeń oraz zasad doświadczenia życiowego, że nie sposób przyjąć, by małżonkowie w kwietniu 2010 roku dysponowali wspólnymi oszczędnościami, a jednocześnie, by finansowali zakup ruchomości z kredytu. Przeciwnie domniemywać należy, że 15.000 złotych wpłacone 16 i 19 kwietnia 2010 roku do Funduszu Inwestycyjnego pochodziły z wygranej uczestnika, zatem z jego majątku osobistego. A jako takie środki te nie wchodzą w skład majątku wspólnego i nie podlegają zaliczeniu na poczet nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty (art. 33 pkt 8 i 10 krio).

Reasumując sąd odwoławczy umniejszył wartość nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika o kwotę 15.093,27 zł i w ten sposób zmienił rozstrzygnięcie sądu rejonowego w punkcie l.1, a w przypadku ruchomości jako podlegające rozliczeniu w wyniku podziału majątku wspólnego zaliczył jedynie te spośród nich, które zostały nabyte przez małżonków ze środków wspólnych, bądź zostały im darowane, jeszcze przed zaciągnięciem kredytu z którego finansowano zakup pozostałych ruchomości. Są to: łóżko do masażu z osprzętem, naczynia próżniowe (...), kino domowe, telewizor S., pralka C., kamera o łącznej wartości 5.135 zł.

Dokonując matematycznej operacji rozliczeń między stronami sąd zsumował wartości: 5.135 zł (ruchomości) oraz 18.695,95 zł (spłata kredytu), co daje 23.830,95 zł. Połowa z tej kwoty należna jest wnioskodawczyni tytułem spłaty i wynosi 11.915,48 zł. Kwotę tą uczestnik winien spłacić jednorazowo w terminie sześciu miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia. Pozostaje to w możliwościach finansowych uczestnika, a jednocześnie nie krzywdzi wnioskodawczyni nadmiernym oczekiwaniem na należną jej spłatę (art. 212 kc).

Mając powyższe uwagi na względzie Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 kpc apelację uwzględnił w części, oddalając ją w pozostałym zakresie (art. 385 kpc).

O kosztach postępowania apelacyjnego sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 kpc statuującego obowiązek ponoszenia kosztów postępowania nieprocesowego przez każdą

ze stron we własnym zakresie, nie znajdując podstaw do odstąpienia od tej reguły.