Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 grudnia 2014 roku w sprawie z powództwa P. R. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi oddalił powództwo, zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 617 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

a)  art. 207 § 6 k.p.c. poprzez jego zastosowanie i przyjęcie przez Sąd, że wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczności sporne prowadził do przedłużenia postępowania, pomimo, iż strona uprawdopodobniła, że wystąpiła wyjątkowe okoliczności powodujące konieczność złożenia ponownego wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego celem rozpoznania istoty sprawy;

b)  art. 217 § 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i niedopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność wyceny wartości kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu zgłoszonego przez powoda na rozprawie w dniu 11 grudnia 2014 roku, pomimo, iż strona powodowa uprawdopodobniła, że nie zgłosiła go we właściwym czasie bez swojej winy;

c)  art. 232 zd. 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i niedopuszczenie z urzędu dowodu z opinii biegłego sądowego w celu ustalenia wysokości szkody jaką poniósł poszkodowany z tytułu szkody w pojeździe marki C. (...), pomimo że co do zasady powództwo było zasadne, a przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z urzędu stanowiło – wobec oddalenia wniosku dowodowego powoda w tym zakresie – jedyny sposób przeciwdziałania niebezpieczeństwu oczywiście nieprawidłowego rozstrzygania sprawy, podważającego funkcję procesu;

d)  art. 278 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji, gdy w sprawie nie doszło do wyjaśnienia okoliczności wymagających wiadomości specjalnych, bowiem strony przedstawiły sprzeczne opinie w zakresie wysokości kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, co skutkowało tym, iż nie można było uznać, że w okolicznościach niniejszej sprawy dokument prywatny (wycena kosztów naprawy) przedstawiony przez powoda nie stanowi dowodu w sprawie, a wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego został dopuszczony jedynie dla zwłoki;

e)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez ocenę materiału dowodowego w sprawie w sposób dowolny, a w szczególności niczym nieuzasadnione uznanie, iż przedstawiony przez powoda dokument prywatny w postaci ekspertyzy rzeczoznawcy z zakresu mechaniki samochodowej wykazujący wartość kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu nie stanowi dowodu w sprawie i dokonanie oceny dowodów bez wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego;

f)  art. 328 k.p.c. poprzez niepełne uzasadnienie w zakresie oddalonego powództwa oraz brak wyjaśnienia przez Sąd I instancji przyczyn, dla których odmówił uznania jako dowód w sprawie ekspertyzy rzeczoznawcy przedstawionej przez powoda wskutek czego pozbawienie mocy dowodowej tego dokumentu, a także nieustosunkowanie się przez Sąd do złożonego przez powoda wniosku o otwarcie rozprawy i przywrócenie terminu do uiszczenia zaliczki na wynagrodzenie biegłego;

1.  naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię przepisów art. 361 k.c., art. 363 k.c. w zw. z art. 822 k.c. prowadzącą do uznania, że powodowi nie przysługuje pełne odszkodowanie za szkodę, w sytuacji gdy pełny koszt usunięcia szkody w pojeździe wynosił 5.324,53 zł.

W oparciu o powyższe zarzuty powód wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie dopuszczenie dowodu wnioskowanego przez powoda z opinii biegłego sądowego ds. mechaniki pojazdowej na okoliczność wyceny kosztów naprawy pojazdu marki C. (...) oraz przeprowadzenie dowodu z zeznań pełnomocnika powoda M. G. na okoliczność doręczenia przesyłek listowych w okresie od 11 września do 11 grudnia 2014 roku i zmianę zaskarżonego wyroku w trybie art. 386 § 1 k.p.c. przez uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za I i II instancję.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym wedle norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja jest zasadna i skutkuje uchyleniem zaskarżonego orzeczenia oraz przekazaniem sprawy w tym zakresie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W niniejszej sprawie Rejonowy oddalił powództwo uznając zgłoszone przez powoda roszczenie jako nieudowodnione. Jednocześnie oddalił wniosek pełnomocnika powoda o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z powodu przekroczenia terminu do uiszczenia zaliczki na poczet kosztów przeprowadzenia dowodu, a następnie z powołaniem się na przedłużenie postępowania w rozumieniu art. 207 § 6 k.p.c. Nie ulega przy tym wątpliwości, że wykazanie wysokości roszczenia wymagało wiadomości specjalnych, a zatem konieczne było przeprowadzenia na tę okoliczność dowodu z opinii biegłego.

Pełnomocnik powoda zasadnie zarzucił naruszenie art. 207 § 6 k.p.c. i art. 217 §2 k.p.c. Przede wszystkim stwierdzić należy, że przedmiotowy wniosek dowodowy zmierzał do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla wyjaśnienia sprawy (art. 227 k.p.c.). Niewątpliwie też z art. 217 §1 k.p.c. wynika, że strona może przytaczać okoliczności faktyczne i dowody na poparcie swoich twierdzeń aż do zamknięcia rozprawy, zaś ich pominięcie może nastąpić jedynie w okolicznościach określonych w art. 207 §6 k.p.c. i art. 217 §2 k.p.c., a więc jeśli są one spóźnione, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

Zdaniem Sądu drugiej instancji, nawet gdyby uznać zgłoszenie w dniu 11 grudnia 2014 roku wniosku dowodowego z opinii biegłego sądowego za spóźniony, to jego pominięcie byłoby możliwie jedynie gdyby miało to doprowadzić do przewlekłości postępowania. Tego jednak Sąd pierwszej instancji nie wskazał w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, wskazując jedynie, iż z uwagi na nieuiszczenie wymaganej zaliczki stosownie do
art. 130 ⁴ § 5 k.p.c. pominięciu podlegał dopuszczony wcześniej dowód z opinii biegłego.
O ile jednak treść przepisu art. 130 ⁴ § 5 k.p.c. jest jednoznaczna i wynika z niej norma prawna nakładająca na sąd, w razie nieuiszczenia zaliczki, obowiązek pominięcia wnioskowanej czynności dowodowej, to wyznaczony przez sąd termin ma charakter terminu sądowego (art. 164 k.p.c.), który mógł być na ogólnych zasadach przywrócony, jeśli strona powodowa złożyła w tym zakresie stosowny wniosek (art. 168 § 1 k.p.c), co też strona uczyniła. Tymczasem Sąd I instancji w uzasadnieniu do wyroku z dnia
23 grudnia 2014 roku nie odniósł się w ogóle do kwestii przywrócenia stronie powodowej terminu do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego. Powinnością zaś Sądu w przypadku złożenia wniosku o przywrócenie terminu do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego było rozpoznanie wniosku i ustalenie przyczyn niewykonania zobowiązania w postaci uiszczenia zaliczki w terminie wyznaczonym, szczególnie w sytuacji gdy niewykonanie takiego zobowiązania pociąga za sobą daleko idące konsekwencje procesowe, jak to miało miejsce w rozpoznawanej sprawie.

Zauważyć należało, że kwestia nieotrzymania przez pełnomocnika powoda przedmiotowego awizo nie mogła być uznana za oczywistą. Pełnomocnik powodowa wskazała, że złożyła na rozprawie oświadczenie o nie otrzymaniu zawiadomienia o przesyłce i jej pozostawieniu w placówce (...) sp. z o.o., działającej jako agent (...) S.A., podnosząc przy tym, że korespondencja Sądu dostarczana przez przedstawicieli I. w okresie powakacyjnym od września 2014 roku do chwil obecnej była doręczana przez różnych doręczycieli, którzy pozostawiali zawiadomienia o pozostawieniu przesyłek w różnych sklepach i placówkach. Ponadto pełnomocnik oświadczyła, że w okresie od sierpnia 2014 roku nie korzystała z urlopu i codziennie przebywała w siedzibie Kancelarii, a nadto, iż zdarzały się takie sytuacje, iż przesyłki awizowane w tym samym dniu były pozostawiane w różnych placówkach, a brak numerów, czy kodów kreskowych na zawiadomieniach uniemożliwiał sprawdzenie, czy odbierana korespondencja jest tą o której informowało zawiadomienie. Tym samym pełnomocnik powoda z uwagi na brak zorganizowania prawidłowego doręczania urzędowych przesyłek listowych przez doręczyciela I. i brak możliwości sprawdzenia, gdzie przesyłka została pozostawiona przez doręczyciela złożyła skargę do I., którą załączyła do wniosku o przywrócenie terminu do uiszczenia zaliczki. Jednocześnie wniosła o zwrócenie się przez Sąd do (...) S.A. o podanie danych osobowych doręczyciela - listonosza doręczającego w okresie od dnia 11 września do 11 grudnia 2014 roku przesyłki listowe oraz pozostawienia awiz o przesyłkach listowych na ulicy (...) w Ł. oraz przeprowadzenie dowodu z jego zeznań, jak również pełnomocnika powoda.

W tej sytuacji, w ocenie Sądu Okręgowego rozstrzygnięcie Sądu I instancji
w przedmiotowej sprawie było przedwczesne. Sad nie miał bowiem podstaw do oddalenia wniosku powoda o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, które powinno być poprzedzone rozpoznaniem wniosku o przywrócenie terminu do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.

W ocenie Sądu Okręgowego uwzględnienie powyższego zarzutu prowadzić musiało do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Podnieść należy, że zarówno z twierdzeń stron, jak stanowiska Sądu pierwszej instancji, wynikało iż istotą tego procesu jest ustalenie kosztów naprawy pojazdu marki C. (...) nr rej. (...). Oddalenie przez Sąd Rejonowy wniosku dowodowego złożonego przez powoda dla wykazania tych okoliczności uniemożliwiło dokonanie jakichkolwiek ustaleń faktycznych w tym zakresie, a w konsekwencji rozpoznanie istoty niniejszej sprawy.

Dlatego też zasadne było na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. uchylenie wyroku Sądu pierwszej instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania o czym zostało orzeczone w sentencji, pozostawiając również temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd pierwszej instancji winien rozpoznać wniosek o przywrócenie terminu do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego,
a w przypadku jego przywrócenia przeprowadzić dowód z opinii biegłego wskazany przez powoda, a następnie w zależności od jego wyniku dokonać ustaleń w zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.