Sygn. akt VI U 2263/14
Dnia 9 czerwca 2015 r.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący SSO Ewa Milczarek
Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka
po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2015 r. w Bydgoszczy
na rozprawie
odwołania: A. M.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.
z dnia 5 sierpnia 2014 r., znak: (...)
w sprawie: A. M.
przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.
o emeryturę
1) zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu A. M. prawo do emerytury od dnia (...) r.,
2) stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
Na oryginale właściwy podpis.
Zaskarżona decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił przyznania ubezpieczonemu A. M. prawa do emerytury.
W uzasadnieniu decyzji wskazał, iż ubezpieczony nie udokumentował wymaganego 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy nie zaliczył ubezpieczonemu żadnego pracy w takich warunkach.
Ubezpieczony złożył odwołanie od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, iż pracował w takich warunkach także w okresie od 3.07.1972 roku do dnia 30.04.1994 r. w Fabryce (...). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując dotychczasowe stanowisko.
Sąd ustalił, co następuje:
Ubezpieczony A. M. (ur. (...)), dnia 16.06. 2014 roku złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Organ rentowy uznał za udokumentowany staż ubezpieczeniowy na dzień 1 stycznia 1999 roku w wymiarze 26 lat, 5 miesięcy i 26 dni.
Ubezpieczony jest członkiem OFE, wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku na dochody budżetu państwa.
- okoliczności bezsporne
Ubezpieczony A. M. w czerwcu 1972 r. ukończył zasadniczą szkołę zawodową w zawodzie tokarz-szlifierz i podjął pracę 3.07.1972 r. w Fabryce (...) w charakterze szlifierza i pracuje w takim charakterze w tych samych murach do chwili obecnej w firmie (...), która obecnie przejęła poprzednika prawnego -pracodawcę ubezpieczonego. W umowie o pracę określono stanowisko ubezpieczonego jako szlifierza. Ubezpieczony szlifował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy tuleje zaciskowe czyli oprzyrządowanie do obrabiarek i frezarek. Nie korzystał z urlopów bezpłatnych. Dostawał dodatki szkodliwe i posiłki regeneracyjne. Razem z ubezpieczonym w spornym okresie pracowali świadkowie J. P. i E. R..
W świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawionym przez firmę (...)- Sp.z o.o. w S. potwierdzono, że w okresie 3.07.1972 r. do momentu wystawienia tego dokumentu ubezpieczony pracował jako szlifierz, wskazując, że wykonywał on prace z wykazu A dział III poz.78. W świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie wskazano do kiedy pracował ubezpieczony , bo wydano je w czasie kiedy był on nadal zatrudniony.
dowody: dokumenty w aktach rentowych powoda, zeznania świadków: J. P. i E. R.., zeznania ubezpieczonego zapis A/V k.
Sąd uznał zarówno zeznania świadków jak i ubezpieczonego za wiarygodne. Świadkowie dokładnie opisali charakter wykonywanej przez ubezpieczonego pracy, nadto w tym samym czasie byli zatrudnieni również w Fabryce (...), zatem widywali ubezpieczonego w trakcie wykonywanej przez niego pracy. Zeznania świadków były jasne, logiczne, korespondowały ze sobą oraz z zeznaniami ubezpieczonego. Świadkowie nie mieli żadnego interesu w zeznawaniu nieprawdy, są osobami obcymi dla ubezpieczonego. Dokładnie określili oni charakter pracy wykonywanej przez odwołującego się, wskazali, że stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował on jako szlifierz. Potwierdzili zatem prawdziwość zeznań ubezpieczonego.
Sąd uznał również za wiarygodne dowody znajdujące się w aktach osobowych i emerytalno – rentowych ZUS, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności.
Sąd zważył, co następuje:
Sporną w niniejszej sprawie pozostawała okoliczność czy ubezpieczony przez okres co najmniej 15 lat był zatrudniony w warunkach szczególnych.
Sąd dokonał oceny ustalonego wyżej stanu faktycznego w kontekście przepisów art. 184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 roku, nr 153, poz.1227 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 z 1983 r., poz. 43 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 184. ust 1 w/w ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32,33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:
1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz
2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (czyli 25 lat dla mężczyzn).
Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego (art. 184 ust 2).
Zgodnie z treścią art. 32 ust 1 cytowanej wyżej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym, niż określony w art. 27 pkt 1 ustawy, czyli w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn.
Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w cytowanym wyżej przepisie, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.
Z kolei przepisy w/w rozporządzenia wykonawczego mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.
Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z w/w artykułami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Sąd nie jest związany środkami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organem rentowym.
Przeprowadzone postępowanie dowodowe pozwala na stwierdzenie, iż ubezpieczony w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę szlifierza - tj. wykonywał pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu cytowanego przepisu art. 184 ust 1 w/w ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz w/w rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Wykonywana przez niego praca wymieniona jest w wykazie „A” w dziale III poz. 78 (szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne) w/w rozporządzenia i jest pracą o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości. Okres ten przekracza wymagany 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach.
Mając powyższe na uwadze należało stwierdzić, że ubezpieczony legitymuje się wymaganym okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych, uprawniającym do przyznania prawa do wcześniejszej emerytury na mocy cytowanego art. 32 w zw. z art. 184 w/w ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zaliczenie wymienionego wyżej okresu spowodowało, że odwołujący spełnia warunki konieczne do przyznania emerytury określone w cytowanych wyżej przepisach ustawy i rozporządzenia.
Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych od dnia ukończenia przez niego sześćdziesiątego roku życia, tj. od dnia (...). , jak w pkt. 1 sentencji wyroku.
W punkcie 2 sentencji wyroku Sąd Okręgowy zgodnie z przepisem art. 118 ust. 1a ustawy emerytalno- rentowej FUS z urzędu orzekał w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Zdaniem Sądu Okręgowego, w okolicznościach przedmiotowej sprawy brak było podstaw do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego, pomimo uwzględnienia odwołania ubezpieczonego. Ubezpieczony za sporny okres zatrudnienia przedłożył wprawdzie świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych, które z przyczyn formalnych zostały zakwestionowane przez pozwany organ rentowy. Mając na uwadze sformalizowany przebieg postępowania przed organem rentowym jak również występujące ograniczenia dowodowe, do przyznania ubezpieczonemu prawa do żądanego świadczenia konieczne było przeprowadzenie postępowania dowodowego na okoliczność świadczenia przez odwołującego zatrudnienia w warunkach szczególnych.
SSO Ewa Milczarek