Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2013 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: Justyna Alfawicka

po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2013 r. w Legnicy

sprawy z wniosku R. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania R. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 8 lutego 2013 roku

znak (...)

I. zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.z dnia 8 lutego 2013 roku znak (...)w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy R. G.prawo do emerytury od dnia (...)

II. stwierdza, iż organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w przyznaniu prawa do świadczenia,

III. zasądza od strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.na rzecz wnioskodawcy R. G.kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

sygn. akt VU 440/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 08 lutego 2013 r. w sprawie (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wnioskodawcy R. G.prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podał, że wnioskodawca nie spełnia warunków do przyznania przedmiotowego świadczenia. Wprawdzie osiągnął stosowny wiek emerytalny i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, to jednak zdaniem organu emerytalnego na dzień 01 stycznia 1999 r. wykazał 24 lata, 3 miesiące i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych wobec wymaganych 25 lat. Zakład Ubezpieczeń nie uwzględnił do ogólnego stażu pracy zatrudnienia wnioskodawcy od 31 października 1968 r. do 01 czerwca 1970 r. w (...) L., gdyż okres ten nie został dostatecznie udowodniony. Organ rentowy argumentował ponadto, iż wnioskodawca nie wykazał żadnego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych. Zakład Ubezpieczeń nie zaliczył R. G.do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia:

- od 10 października 1978 r. do 31 maja 1981 r. w Przedsiębiorstwie (...) w G., ponieważ charakter pracy w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie został określony według właściwego wykazu, działu i pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, natomiast stanowisko pracy określono niezgodnie z przywołanymi przepisami branżowymi;

- od 01 czerwca 1981 r. do 01 października 1990 r. oraz od 01 października 1991 r. do 29 marca 1996 r. w Przedsiębiorstwie (...) Oddział w G., gdyż charakter pracy w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie został określony według właściwego wykazu, działu i pozycji rozporządzenia z dnia 07 lutego 1983 r., a stanowisko pracy określono niezgodnie z przywołanymi przepisami branżowymi.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył wnioskodawca R. G., domagając się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do emerytury. Skarżący wywodził, iż w okresie od października 1968 r. do czerwca 1970 r. równolegle uczęszczał do Zasadniczej Szkoły (...)dla Pracujących oraz pracował w (...) L. jako mechanik samochodowy. Nadto argumentował, iż w pozostałych okresach nieuwzględnionych przez organ rentowy pracował jako maszynista koparki oraz spawacz, a więc wykonywał prace w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, uzasadniając swoje stanowisko jak w zaskarżonych decyzjach.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca R. G., urodzony w dniu (...), na dzień 01 stycznia 1999 r. wykazał 24 lata, 3 miesiące i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Ubezpieczony nie jest członkiem OFE.

/bezsporne/

W okresie od 31 października 1968 r. do 01 czerwca 1970 r. R. G.uczęszczał do Zasadniczej Szkoły (...)dla Pracujących. W okresie kształcenia wnioskodawca odbywał praktyki w (...) L.jako mechanik samochodowy. Podjęcie praktyki związanej z przedmiotem kształcenia było warunkiem rozpoczęcia nauki w Szkole (...). Praca w ramach praktyk odbywała się w wymiarze 8 godzin dziennie przez dwa dni w tygodniu, natomiast na zajęcia teoretyczne w szkole przeznaczano trzy dni w tygodniu. Okres wakacji letnich był wolny od nauki szkolnej oraz praktyk. W każdym miesiącu pracy wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie z kasy (...) L..

Dowody: - wyjaśnienia wnioskodawcy R. G.: 0059:03-01:22:06;

- zeznania świadka S. W.: 00:44:30-00:59:03;

- akta osobowe wnioskodawcy: świadectwo szkolne; lista płac.

W okresie od 10 października 1978 r. do 31 maja 1981 r. ubezpieczony pracował w Przedsiębiorstwie (...) w G.. W tym okresie od 10 października 1978 r. do 31 marca 1979 r. pracował na stanowisku pomocnika maszynisty koparki. W związku z uzyskaniem uprawnień do obsługi koparki, z dniem 01 kwietnia 1979 r. wnioskodawca rozpoczął pracę na stanowisku maszynisty koparki. Do jego obowiązków na tym stanowisku należała obsługa koparki gąsienicowej samojezdnej, za pomocą której wykonywał wykopy pod kanalizację oraz pod fundamenty budynków.

d.: - wyjaśnienia wnioskodawcy R. G.: 00:59:03-01:22:06;

- akta osobowe: umowa o pracę, k. 11; pismo z dnia 05.04.1979 r., k. 13.

Następnie od 01 czerwca 1981 r. do 29 marca 1996 r. R. G. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...)Oddział w G., gdzie w okresie 01 czerwca 1981 r. do 30 września 1990 r. pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spawacza, zaś w od 01 października 1991 r. do 29 marca 1996 r. na stałe i w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony jako operator sprzętu ciężkiego – koparki.

Jako operator sprzętu ciężkiego wnioskodawca obsługiwał koparkę gąsienicową samojezdną, za pomocą której wykonywał wykopy pod kanalizację oraz pod fundamenty budynków. Prace te odbywały się przez cały rok. W okresach znacznych spadków temperatury, tj. przez okres kilku dni w skali roku wnioskodawca był kierowany do wykonywania innych prac.

Do obowiązków R. G. na stanowisku spawacza należało spawanie gazowe i elektryczne elementów metalowych przyczep i naczep m.in. burt oraz tłumików. Przed spawaniem drobnych detali, wnioskodawca wykonywał prace przygotowawcze. Polegały one na wycince elementu przy użyciu palnika elektrycznego, a także dostosowaniu go do odpowiedniego rozmiaru poprzez wygięcie lub przycięci na odpowiednią wielkość. Przy przygotowaniu elementu o większych gabarytach przy czynnościach przygotowawczych do uczestniczył mechanik. Wnioskodawca nie był kierowany do wykonywania innych prac.

W trakcie zatrudnienia, w okresie od 13 kwietnia 1990 r. do 12 marca 1991 r. korzystał z urlopu bezpłatnego. W okresie korzystania z urlopu bezpłatnego ubepieczony podjął zatrudnienie jako mechanik na budowie eksportowej na rzecz Przedsiębiorstwa (...)

d.: - wyjaśnienia wnioskodawcy R. G.: 0059:03-01:22:06;

- zeznania świadka S. W.: 00:44:30-00:59:03;

- zeznania świadka J. K.: 00:35:15-00:44:22;

- zeznania świadka S. G.: 00:12:34-00:34:54;

- akta ubezpieczeniowe wnioskodawcy: świadectwo pracy, k. 31-32; świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, k. 33-36;

- akta osobowe wnioskodawcy: rozliczenie końcowe z dnia 04.03.1991 r..

W dniu 29 stycznia 2013 r. R. G. złożył wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

/bezsporne/

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawcy R. G.zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 wskazanej ustawy, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, tj. 25 lat dla mężczyzn. Emerytura, o której mowa, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Zgodnie zaś z dyspozycją art. 32 ust. 1 ustawy emerytalnej, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 01 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Wiek emerytalny, o którym mowa we wskazanym artykule, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.). Z dyspozycji § 4 ust. 1 cytowanego rozporządzenia wynika, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, ma okres zatrudnienia 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Przy czym, zgodnie z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy, o których mowa powyżej, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Zgodnie z § 22 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń istnieje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia w przypadku braku odmiennych regulacji ustawowych w tym przedmiecie. Dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może on przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres.

Na gruncie niniejszej sprawy bezspornym było, iż w wnioskodawca osiągnął wymagany wiek emerytalny oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Sporną kwestią wymagającą ustalenia Sądu było natomiast to, czy ubezpieczony wykazał ogólny staż pracy w wymiarze 25 lat pracy oraz staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat. W ocenie Zakładu Ubezpieczeń wnioskodawca udowodnił bowiem 24 lata, 3 miesiące i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych, nie wykazał natomiast żadnego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił, iż R. G. wykazał wymagany przepisami prawa ogólny staż pracy w wymiarze 25 lat.

Sąd podzielił stanowisko organu rentowego, iż okres nauki w Zasadniczej Szkoły (...)dla Pracujących od 31 października 1968 r. do 01 czerwca 1970 r. nie jest okresem zatrudnienia młodocianych, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy emerytalnej. Z przywołanego przepisu wynika, iż za okresy składkowe uważa się przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. okresy, za które była opłacana składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne - m.in. dotyczące zatrudnienia młodocianych na obszarze Państwa Polskiego w warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 01 stycznia 1975 r. W związku z powyższym, w rozpoznawanej sprawie, oceny statusu prawnego wnioskodawcy w okresie nauki w Zasadniczej Szkoły (...) dla Pracujących dokonać należało w świetle przepisów:

- ustawy z dnia 02 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczeniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. z dnia 21 lipca 1958 r., Nr 45, poz. 226 z późn. zm.),

- uchwały nr 364 Rady Ministrów z dnia 26 września 1958 r. w sprawie zatrudnienia młodocianych przez zakłady pracy w celu nauki zawodu, przyuczania do określonej pracy i odbywania wstępnego stażu pracy (M.P. z dnia 17 października 1958 r., Nr 78, poz. 453),

- ustawy z dnia 15 lipca 1961 r. o rozwoju systemu oświaty i wychowania (Dz. U. z dnia 21 lipca 1961 r., Nr 32, poz. 160 z późn. zm.).

Jak wynika z przepisów ustawy z dnia 02 lipca 1958 r. o nauce zawodu, przyuczeniu do określonej pracy i warunkach zatrudniania młodocianych w zakładach pracy oraz o wstępnym stażu pracy (Dz. U. z dnia 21 lipca 1958 r., Nr 45, poz. 226 z późn. zm.), okres nauki zawodu jest okresem zatrudnienia tylko wówczas, gdy uczeń szkoły zawodowej był jednocześnie zatrudniony na podstawie zawartej z pracodawcą umowy o pracę w celu nauki zawodu lub w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy. Oznacza to z kolei, że okres praktycznej nauki zawodu podlega wliczeniu do stażu ubezpieczeniowego, jeżeli uczeń szkoły zawodowej pozostawał w tym czasie w stosunku pracy z danym zakładem pracy. W takiej sytuacji nauka podjęta przez ucznia stanowiła niejako konsekwencję nawiązanego stosunku pracy. Umowa, jak wskazano wyżej, była bowiem zawierana w celu nauki zawodu lub w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy. Powyższe wiązało się ściśle z podleganiem przez ucznia rygorom stosunku pracy i korzystaniem przez niego z takich uprawnień jakie ten stosunek gwarantował (np. otrzymywanie wynagrodzenia, brak okresu wakacyjnego, prawo do urlopu wypoczynkowego, otrzymanie świadectwa pracy, potwierdzającego okres zatrudnienia).

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego jednoznacznie wynika, iż w spornym okresie R. G.nie posiadał statusu pracownika. Z wyjaśnień wnioskodawcy oraz zeznań świadka S. W.wynikało bowiem, że R. G.był uczniem Zasadniczej Szkoły (...)dla Pracujących w zawodzie mechanika samochodowego. W (...) L. odbywał natomiast zajęcia praktyczne, które stanowiły warunek podjęcia i kontynuowania nauki. Z przedsiębiorstwem nie łączyła go żadna umowa o pracę. Ponadto duplikat zaświadczenia o wynagrodzeniu uzyskiwanym przez wnioskodawcę stanowił podstawę do ustalenia, iż okres wakacyjny był dla ubezpieczonego był okresem przerwy od nauki i pracy. Co więcej, za wskazany okres wnioskodawca nie otrzymał świadectwa pracy, natomiast uzyskał świadectwo ukończenia szkoły.

W ocenie Sądu zajęcia praktyczne przygotowujące do określonego zawodu i będące częścią programu nauczania realizowanego przez zasadniczą szkołę zawodową nie są tożsame z praktyczną nauką zawodu ani z przyuczeniem do określonej pracy ani też z zatrudnieniem młodocianego w zakładzie pracy zgodnym z warunkami określonymi w ustawie z dnia 2 lipca 1958 r. (6 godzin na dobę i 36 godzin tygodniowo dla młodocianych w wieku od 15 do 16 lat, a dla młodocianych w wieku powyżej 16 lat normalny czas pracy stosowany w zakładzie pracy). W konsekwencji Program nauczania obejmujący trzy dni nauki teoretycznej i dwa dni zajęć praktycznych w wymiarze ośmiogodzinnym nie pozwala na zrównanie okresu nauki w zasadniczej szkole zawodowej z okresem zatrudnienia młodocianego, o jakim mowa w art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy emerytalnej.

Do ogólnego stażu pracy zaliczeniu podlegał natomiast okres od 13 kwietnia 1990 r. do 12 marca 1991 r., kiedy R. G.pracował jako mechanik samochodowy na budowie eksportowej na rzecz Przedsiębiorstwa (...). Wprawdzie w spornym okresie ubezpieczony korzystał z urlopu bezpłatnego w Przedsiębiorstwie (...)Oddział w G.. Dokumenty zgromadzone w aktach osobowych wnioskodawcy pozwoliły jednak na ustalenie, iż w spornym okresie R. G.wykonywał pracę mechanika na kontrakcie zagranicznym otrzymując w zamian za wykonaną pracę wynagrodzenie, od którego odprowadzano składki na ubezpieczenie społeczne.

Zatem Sąd uznał, że sporny, stanowiący łącznie 11 miesięcy okres, jest okresem składkowym w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt.1 ustawy emerytalnej, a zatem podlega wliczeniu do ogólnego stażu pracy, od którego zależą uprawnienia emerytalne. Po zsumowaniu powyższego okresu z okresem uznanym przez organ rentowy posiada ponad 25-letni okres składkowy i nieskładkowy.

Analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sad ustalił ponadto, iż R. G. wykazał 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych.

Do wykonywania pracy w warunkach szczególnych Sąd zaliczył okres zatrudnienia wnioskodawcy od 01 kwietnia 1979 r. do 31 maja 1981 r., tj. 2 lata i 2 miesiące w Przedsiębiorstwie (...)w G.na stanowisku maszynisty koparki. Podkreślić należy, iż zakład pracy wydał wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, z którego wynika, iż w spornym okresie wnioskodawca wykonywał prace, o których mowa w wykazie A dziale V poz. 3, tj. prace maszynisty koparki. Świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie ma jednak mocy wiążącej dla Sądu, nie jest bowiem dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c. Nieprawidłowe określenie charakteru pracy nie wyklucza zatem uznania pracy za wykonywaną w warunkach szczególnych, a niewątpliwie taki rodzaj pracy wykonywał R. G. w spornym okresie. Z akt osobowych ubezpieczonego wynika bowiem, iż z dniem 01 kwietnia 1979 r. został on zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...)na stanowisku operatora koparek z uwagi na posiadane kwalifikacje do obsługi tych urządzeń. Wnioskodawca wyjaśnił natomiast, iż we wskazanym okresie obsługiwał koparkę gąsienicową samojezdną o masie przekraczającej 20 ton i przy jej pomocy wykonywał wykopy pod kanalizację oraz pod fundamenty budynków. W ocenie Sądu nie budzi zatem wątpliwości, iż R. G.wykonywał prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych określone w Wykazie A, dział V poz. 3 (prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych) stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r.

Nie zasługiwały natomiast na uwzględnienie zarzuty organu rentowego, iż stanowisko pracy w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie zostało określone zgodnie z wykazem, działem, pozycją i punktem powołanych przepisów branżowych. Zauważyć należy bowiem, że tzw. „przepisy branżowe” nie mają charakteru wiążącego, a ocena, czy określona praca może być uznana za pracę w warunkach szczególnych dokonywana jest na podstawie powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z 1983 r. oraz załączonych do niego wykazów. Tym samym, określenie przez pracodawcę stanowiska pracy w sposób niezgodny z przepisami resortowymi, nie stanowi przeszkody do uznania tej pracy za pracę w warunkach szczególnych, jeżeli praca faktycznie przez ubezpieczonego wykonywana, została wymieniona w wykazie powołanego wyżej rozporządzenia.

Sąd nie zaliczył natomiast wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okresu wykonywania pracy we wskazanym zakładzie pracy na stanowisku pomocnika operatora koparki od 10 października 1978 r. do 31 marca 1979 r., które ubezpieczony zajmował przed uzyskaniem uprawnień do obsługi koparek. Prawo do emerytury w wieku niższym od powszechnego z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest ściśle związane z szybszą utratą zdolności do zarobkowania z uwagi na szczególne warunki lub szczególny charakter pracy. Praca taka, świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też wykonująca ją osoba ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni. Prawo to stanowi przywilej i odstępstwo od zasady wyrażonej w art. 27 ustawy emerytalnej, a zatem regulujące je przepisy należy wykładać w sposób gwarantujący zachowanie celu uzasadniającego to odstępstwo. W świetle powyższego osoba wykonująca pracę pomocnika operatora koparki w warunkach przyuczania się do tego zawodu nie spełnia koniecznego warunku dla uzyskania wcześniejszych uprawnień emerytalnych, jakim jest stałe wykonywanie pracy szkodliwej w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na zajmowanym stanowisku pracy.

W ocenie Sądu prace stypizowane w Wykazie A, dział V, poz. 3 (prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych) wnioskodawca wykonywał również w okresie od 01 października 1991 r. do 29 marca 1996 r. na rzecz Przedsiębiorstwa (...) Oddział w G.. Z treści świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych, jak również z zeznań świadków S. G., J. K., S. W. oraz wyjaśnień wnioskodawcy wynikało bowiem, iż w spornym okresie ubezpieczony obsługiwał ciężkie maszyny budowlane w postaci koparek gąsienicowych samojezdnych. Jednocześnie świadkowie przesłuchani w sprawie zgodnie zeznali, iż praca wnioskodawcy polegała na wykonywaniu wykopów pod kanalizację oraz pod fundamenty budynków, zaś prace te odbywały się przez cały rok. Tym samym wskazany okres w łącznym wymiarze 4 lat, 5 miesięcy i 29 dni podlegał uwzględnieniu do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Podobnie Sąd ocenił okres zatrudnienia Przedsiębiorstwie (...)Oddział w G.w okresie od 01 czerwca 1981 r. do 12 kwietnia 1990 r. (z dniem 13 kwietnia 1990 r. wnioskodawca rozpoczął pacę na budowie eksportowej). Z treści świadectwa pracy w warunkach szczególnych wynikało bowiem, iż w tym okresie wnioskodawca wykonywał prace spawacza gazowego wymienione w Wykazie A, dział XIV poz. 12 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. Okoliczność, iż w spornym okresie R. G.zajmował się wykonywaniem prac spawalniczych znalazła odzwierciedlenie w treści zeznań S. G.i J. K., którzy wskazali, iż R. G. zajmował się spawaniem gazowym i elektrycznym elementów metalowych.

Zdaniem Sądu wnioskodawca wykonywał prace spawacza stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Jakkolwiek z ustaleń faktycznych wynika, iż w okresie pracy na tym stanowisku ubezpieczony przed wykonaniem prac spawalniczych, wykonywał prace przygotowawcze. Wycinał bowiem elementy przy użyciu palnika elektrycznego, a także dostosowywał do odpowiedniego rozmiaru wyginając lub przycinając na odpowiednią wielkość. W ocenie Sądu nie można wykluczać spornego okresu jako okresu pracy w warunkach szczególnych z tego względu, że czynności związane z przygotowaniem drobnych detali do spawania w zakładzie pracy należały zasadniczo do obowiązków każdego spawacza. Na tle ustalonych okoliczności faktycznych nie budziło zatem wątpliwości, iż etap związany z przygotowaniem materiałów spawalniczych tworzył integralną część obowiązków spawacza, a w konsekwencji nie stanowił przeszkody do uwzględnienia spornego okresu do stażu pracy w warunkach szczególnych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r., sygn. akt II UK 233/11; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 24 stycznia 2013 r., sygn. akt III AUa 1098/12).

Sumując Sąd ustalił, iż w spornym okresie R. G. przez okres 8 lat, 9 miesięcy i 13 dni wykonywał prace wskazane pod pozycją 12 w dziale XIV Wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. (prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym).

W konsekwencji, w ocenie Sądu wnioskodawca udowodnił, iż legitymuje się 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych, bowiem po zsumowaniu okresów wykonywania pracy w warunkach szczególnych uwzględnionych przez Sąd, staż pracy wnioskodawcy wyniósł 15 lat, 5 miesięcy i 12 dni. Z uwagi na powyższe Sąd pominął rozważania w kwestii ustalenia, czy wnioskodawca wykonywał pracę w warunkach szczególnych również w okresie wykonywania pracy na budowie eksportowej.

Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Jak wynika z akt ubezpieczeniowych wnioskodawcy, wniosek o przyznanie prawa do emerytury został złożony w dniu styczniu 2013 r. Z art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej wynika natomiast, iż prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. R. G.osiągnął wymagany wiek emerytalny w dniu (...) i od tej daty należało przyznać wnioskodawcy sporne świadczenie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w punkcie I wyroku zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.z dnia 08 lutego 2013 r. oraz z dnia 31 maja 2012 r. w sprawie (...)w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia (...)

W punkcie II wyroku Sąd ustalił, iż organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w przyznaniu prawa do świadczenia.

Zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, że jeżeli Zakład - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie z treścią art. 118 pkt. 1a ustawy emerytalnej, w przypadku ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego – organ rentowy wydaje decyzję w terminie 30 dni, przy czym za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się dzień wpływu do Zakładu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

W rozpoznawanej sprawie okoliczności niezbędne do przyznania wnioskodawcy prawa do żądanego świadczenia zostały wyjaśnione na etapie postępowania sądowego. Dopiero bowiem analiza zeznań świadków, wyjaśnień wnioskodawcy oraz dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych pozwoliła na dokonanie oceny, iż wnioskodawcy przysługuje prawo do wcześniejszej emerytury.

Sumując, Sąd uznał, iż - wydając decyzję w dniu 08 lutego 2013 r. organ rentowy w postępowaniu administracyjnym nie naruszył przepisów i zasad tego postępowania. Tym samym, ZUS nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w przyznaniu prawa do świadczenia.

W punkcie III wyroku Sąd orzekł o kosztach postępowania, kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. Zgodnie dyspozycją cytowanego przepisu, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do dochodzenia praw i celowej obrony. Mając powyższe na uwadze, Sąd zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na rzecz wnioskodawcy kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (§ 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu).