Sygn. akt I ACz 899/15
Dnia 16 września 2015 roku
Sąd Apelacyjny w Katowicach w Wydziale I Cywilnym
w składzie następującym:
Przewodniczący SSA Piotr Wójtowicz (spr.)
Sędziowie: SA Lucyna Świderska-Pilis
SA Anna Bohdziewicz
po rozpoznaniu w dniu 16 września 2015 r. w Katowicach
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa W. W.
przeciwko „Kościołowi (...)”
o wykonanie zapisu
na skutek zażalenia powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej
z dnia 2 lipca 2015 r., sygn. akt I C 70/12,
p o s t a n a w i a
oddalić zażalenie.
SSA Anna Bohdziewicz SSA Piotr Wójtowicz SSA Lucyna Świderska-Pilis
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy na podstawie art. 370 k.p.c. odrzucił apelację powoda od wydanego w dniu 22 maja 2015 r. wyroku z tym uzasadnieniem, że brak jest w tym wyroku substratu zaskarżenia, w związku z czym skierowana przeciwko orzeczeniu nie istniejącemu apelacja jest niedopuszczalna.
W zażaleniu na opisane wyżej postanowienie powód podniósł, że w sprawie brak było podstaw do zastosowania art. 370 k.p.c., treść zapisu, z którego wywodził swoje roszczenie była bowiem niejasna i wymagała interpretacji sądowej, w związku z czym oparty na tej interpretacji wyrok nie wymagał częściowego oddalenia powództwa. W oparciu o taką argumentację wniósł o uchylenie postanowienia i „o przyjęcie apelacji do rozpoznania”.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zwrócić w pierwszym rzędzie przyjdzie uwagę na niewłaściwe sformułowanie wniosku zażaleniowego, który zawiera także żądanie orzeczenia o przyjęciu apelacji do rozpoznania, ta kwestia bowiem nie jest przedmiotem rozstrzygania, a może być jedynie efektem ewentualnego uwzględnienia zażalenia i uchylenia zaskarżonego postanowienia. Rzecz w ty jednak, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Kwestia istnienia substratu zaskarżenia nie jest zależna od tego, czy sformułowanie wyroku odpowiada oczekiwaniom strony, ale czy w wyroku tym zawarte jest rozstrzygnięcie dla niej niekorzystne, które może być w drodze środka odwoławczego wzruszone.
W sprawie niniejszej powód domagał się, w wykonaniu zapisu testamentowego rozumianego przezeń jako obejmującego całą wskazaną w testamencie nieruchomość, przeniesienia na jego rzecz własności nieruchomości zapisanej w prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla K. księdze wieczystej (...), obejmującej działkę gruntu oznaczoną numerem (...) o powierzchni 0,32 ha, Sąd Okręgowy tymczasem żądanie to uwzględnił tylko częściowo, zobowiązując pozwany Kościół do przeniesienia na jego rzecz własności wydzielonej części tej nieruchomości o powierzchni 0,435 ha. Rozstrzygnięcie to nie narusza interesu powoda, prowadzi bowiem do uwzględnienia w zakresie nim objętym jego roszczenia. Nie obejmuje ono natomiast żądania dalej idącego, o którym Sąd Okręgowy w ogóle nie orzekł: ani przez jego uwzględnienie, ani przez jego oddalenie. Trafnie w tej sytuacji wskazał Sąd Okręgowy, że jego polegające na nieobjęciu wyrokiem całego żądania uchybienie możliwe było do usunięcia jedynie w drodze uzupełnienia wyroku (żądania takiego fachowy pełnomocnik powoda w określonym w art. 351§1 k.p.c. terminie nie złożył), nie zaś w drodze zaskarżenia orzeczenia, które nie istnieje. Odmienny, prezentowany w zażaleniu pogląd jest – w świetle normy art. 351§1 k.p.c. i w świetle rządzącej polskim procesem cywilnym zasady orzekania o całości żądania – nie do zaakceptowania.
Skoro w sprawie niniejszej Sąd Okręgowy nie orzekł (ani pozytywnie, ani negatywnie) o żądaniu przeniesienia na powoda pozostałej części nieruchomości (...), nie może powód w drodze apelacji od orzeczenia nie istniejącego domagać się modyfikacji orzeczenia jego żądanie (częściowo) uwzględniającego, prowadziłoby to bowiem do obejścia przepisów o uzupełnieniu wyroku. Apelację jego słusznie zatem Sąd Okręgowy uznał za niedopuszczalną, w konsekwencji czego na podstawie art. 370 k.p.c. ją odrzucił.
Z powyższych względów na podstawie art. 397§2 k.p.c. w związku z art. art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji.
SSA Anna Bohdziewicz SSA Piotr Wójtowicz SSA Lucyna Świderska-Pilis