Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 sierpnia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Przasnyszu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 17 sierpnia 2015 roku w Przasnyszu na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w G.

przeciwko Gminie J.

o zapłatę

I.  powództwo oddala;

II.  zasądza od powoda (...) S.A. z siedzibą w G. na rzecz pozwanego Gminy J. kwotę 600,00 (sześćset 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu – kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt: I C 181/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 2 lutego 2015r. (...) S.A. z siedzibą w G. domagała się zasądzenia od Gminy J. kwoty 1566,56 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 15 maja 2014r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu powódka podnosiła, że strony zawarły umowę sprzedaży energii elektrycznej nr (...) w dniu 14 czerwca 2012r. Zgodnie z umową strona powodowa dostarczała energię elektryczną do obiektu wskazanego w umowie. W związku z wykonywaniem tej umowy powódka wystawiła m.in. fakturę VAT nr (...), która nie została opłacona przez pozwaną, mimo wystosowanego wezwania do zapłaty. Na dochodzoną pozwem należność składa się właśnie kwota z tej faktury.

W sprzeciwie od wydanego w sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwany wnosił o oddalenie powództwa w całości, podnosząc zarzut nieistnienia zobowiązania objętego fakturą VAT przedłożoną przez powoda. Pozwany przyznał, że strony łączyła umowa sprzedaży energii elektrycznej, twierdził jednak, że zapłacił powodowi wszelkie należności za sprzedaną energię, wynikające z prawidłowo wystawionych faktur, zgodnie z zawartą umową. Pozwany kwestionował roszczenia powoda wynikające z przedmiotowej faktury. Wskazywał, że załącznik do faktury obejmował zafakturowane należności za dostarczenie energii do punktów poboru energii, które § 6 ust. 5 pkt 2 umowy określał jako jednostki organizacyjne pozwanego, rozliczane oddzielnymi fakturami za pobraną energię elektryczną. Wymienione w załączniku do faktury należności nie przysługują zatem powodowi, gdyż zgodnie z umową sprzedaży fakturowane były przez innego Operatora Systemu Dystrybucyjnego na podstawie oddzielnych faktur rozliczeniowych. Energię elektryczną do jednostek organizacyjnych wymienionych w § 6 ust. 5 pkt 2 umowy sprzedaży dostarczał (...) S.A. i jednostki tego operatora uprawnione były do wystawiania faktur za energię elektryczną dostarczoną do punktów poboru wymienionych w załączniku do faktury. Powód wystawił zatem bezpodstawnie i sprzecznie z umową fakturę za energię do punktów wymienionych w załączniku do faktury. Za tożsame okresy faktury wystawił na pozwanego (...) S.A., pozwany te faktury uregulował, w związku z czym jego zobowiązanie wygasło. Nadto pozwany podnosił, że po otrzymaniu od powoda faktury VAT nr (...), pismem z dnia 12 maja 2014r. poinformował powoda o bezpodstawności jej wystawienia. Pismem z dnia 28 maja 2014r. powód wyjaśnił, że faktura obejmuje należności, gdyż (...) nie przekazała powodowi danych odczytowych.

W piśmie z dnia 13 maja 2015r., odnosząc się do zarzutów pozwanego zawartych w sprzeciwie do nakazu zapłaty, powód zaprzeczał, aby faktura załączona do pozwu została wystawiona bezpodstawnie – dotyczy ona okresu do końca obowiązywania umowy i obejmuje ceny wyliczone za zużycie energii w poszczególnych punktach poboru. Z uwagi na fakt, że operator usług dystrybucyjnych, tj. (...) S.A. Oddział R. nie przekazał stronie powodowej danych odczytowych, wyliczenia przeprowadzono na podstawie danych szacunkowych. Powódka przyznawała, że § 6 ust. 5 pkt 2 umowy przewidywał, że poszczególne jednostki organizacyjne wymienione w tym paragrafie będą otrzymywać oddzielne faktury rozliczeniowe za pobraną energię, jednak umowa w żadnym punkcie nie zawiera zapisu, że dostawcą energii do tych jednostek ma być (...) S.A. W związku z tym strona powodowa świadczyła usługę dostawy i sprzedaży energii również do tych punktów. Jak wynika z faktur przedstawionych przez pozwaną, nie była ona obciążana przez (...) za zużywanie energii elektrycznej, ale jedynie z tytułu opłat stałych za przesył, tj. za usługi dystrybucyjne. Nie może być zatem mowy o podwójnym fakturowaniu za zużycie samej energii elektrycznej. Dodatkowo, pismem z dnia 7 lipca 2015r. powód podtrzymał to stanowisko.

W nawiązaniu do tego pisma, pozwany w piśmie z dnia 22 lipca 2015r. podnosił, że powódka nie przedłożyła żadnych nowych dowodów, natomiast potwierdziła, że naliczenia dokonała w oparciu o dane szacunkowe, co nie znajduje żadnego uzasadnienia.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny :

Dnia 14 czerwca 2012r. Gmina J. zawarła z (...) S.A. z siedzibą w G. umowę sprzedaży energii elektrycznej nr (...). W umowie tej (...) S.A. zobowiązała się sprzedawać energię elektryczną do obiektów kontrahenta, wymienionych w załączniku do umowy, za pośrednictwem sieci dystrybucyjnej należącej do lokalnego (...) S.A., z którym zamawiający miał mieć podpisaną umowę o świadczenie usług dystrybucyjnych – najpóźniej w dniu rozpoczęcia sprzedaży energii elektrycznej. Strony ustaliły stawki za 1 kWh, obowiązujące w określonych w umowie okresach, jak również postanowiły, że rozliczenia za pobraną energię elektryczną odbywać się będą w 1 - miesięcznych okresach rozliczeniowych albo zgodnie z okresem rozliczeniowym stosowanych przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego. Postanowiono, że wykonawca otrzymywać będzie wynagrodzenie w wysokości ustalonej za 1 kWh zużytej energii elektrycznej na podstawie wskazań układów pomiarowo – rozliczeniowych, dostarczonych przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego w danym okresie rozliczeniowym do obiektów zamawiającego, ujętych w załączniku do umowy, powiększone o podatek VAT. Strony ustaliły nadto, że wykonawca wystawiać będzie zamawiającemu na koniec okresu rozliczeniowego fakturę rozliczeniową, z terminem płatności określonym na fakturze, ale nie wcześniej, niż na 20 dzień miesiąca kalendarzowego po ostatnim dniu okresu rozliczeniowego. Zamawiający oraz jego jednostki organizacyjne, wyliczone w umowie, miały otrzymywać oddzielne faktury rozliczeniowe za pobraną przez siebie energię elektryczną. Umowę zawarto na czas określony, od dnia 1 lipca 2012r. do dnia 31 grudnia 2013r.

Przy każdym z punktów poboru energii zainstalowany był oddzielny licznik energii elektrycznej.

24 kwietnia 2014r. (...) S.A. z siedzibą w G. wystawiła Gminie J. fakturę VAT nr (...) za energię elektryczną na kwotę 1566,56 złotych z terminem płatności 14 maja 2014r. Wobec tego, że (...) S.A. nie otrzymała danych odczytowych od (...) S.A. Oddział w R., wyliczenia do faktury przeprowadzono na podstawie danych szacunkowych.

Pismem z dnia 12 maja 2014r. Gmina J. odmówiła (...) S.A. z siedzibą w G. zapłaty za fakturę VAT nr (...) tłumacząc, że energia do wskazanego obiektu była dostarczana przez (...)i temu podmiotowi były regulowane należności. Poza tym wskazana faktura została wystawiona sprzecznie z zasadami obowiązującymi do dnia 31 grudnia 2013r., umową Nr (...), tym samym żądanie zapłaty jest pozbawione jakichkolwiek podstaw.

W nawiązaniu do tego pisma, pismem z dnia 28 maja 2014r. (...) S.A. informowała Gminę, że wystawiona faktura obejmuje okres rozliczeniowy do 31 grudnia 2013r., czyli do końca obowiązywania umowy nr (...), a ze względu na to, że (...) ( (...) S.A. Oddział R.) nie przekazało danych odczytowych, Gmina została rozliczona na podstawie danych szacunkowych. W piśmie tym wzywano też Gminę do uregulowania należności wynikającej z faktury.

W odpowiedzi na to wezwanie do zapłaty, za pismem z dnia 11 czerwca 2014r. Gmina J. przesłała (...) S.A. z siedzibą w G. kopie 18 faktur wystawionych przez (...) S.A., wnosząc o wyjaśnienie zaistniałych wątpliwości.

Wobec nieuregulowania kwoty wskazanej w fakturze VAT nr (...) października 2014r. (...) S.A. z siedzibą w G. wystawiło pisemne wezwanie do zapłaty. Dotychczas Gmina nie zapłaciła jednak kwoty określonej w fakturze i wezwaniu do zapłaty.

(...) S.A. z siedzibą w R. wystawił na Gminę J. następujące faktury za usługi dystrybucji:

- dnia 23 lipca 2012r. na kwotę 20,37 złotych za okres od 30 czerwca 2012r. do 18 lipca 2012r.,

- dnia 13 września 2012r. na kwotę 20,37 złotych za okres od 18 lipca 2012r. do 28 sierpnia 2012r.,

- dnia 9 października 2012r. na kwotę 20,37 złotych za okres od 28 sierpnia 2012r. do 20 września 2012r.,

- dnia 19 listopada 2012r. na kwotę 20,37 złotych za okres od 20 września 2012r. do 25 października 2012r.,

- dnia 14 grudnia 2012r. na kwotę 20,37 złotych za okres od 25 października 2012r. do 27 listopada 2012r.,

- dnia 8 lutego 2013r. na kwotę 20,25 złotych za okres od 15 grudnia 2012r. do 21 stycznia 2013r.,

- dnia 13 marca 2013r. na kwotę 20,42 złotych za okres od 21 stycznia 2013r. do 22 lutego 2013r.,

- dnia 5 kwietnia 2013r. na kwotę 20,42 złotych za okres od 22 lutego 2013r. do 18 marca 2013r.,

- dnia 7 czerwca 2013r. na kwotę 40,84 złotych za okres od 18 marca 2013r. do 9 maja 2013r.,

- dnia 22 lipca 2013r. na kwotę 20,42 złotych za okres od 9 maja 2013r. do 24 czerwca 2013r.,

- dnia 2 sierpnia 2013r. na kwotę 20,42 złotych za okres od 24 czerwca 2013r. do 17 lipca 2013r.,

- dnia 9 września 2013r. na kwotę 20,42 złotych za okres od 17 lipca 2013r. do 23 sierpnia 2013r.,

- dnia 4 października 2013r. na kwotę 20,42 złotych za okres od 23 sierpnia 2013r. do 20 września 2013r.,

- dnia 12 listopada 2013r. na kwotę 20,42 złotych za okres od 20 września 2013r. do 28 października 2013r.,

- dnia 11 grudnia 2013r. na kwotę 20,42 złotych za okres od 28 października 2013r. do 26 listopada 2013r.,

- dnia 31 grudnia 2013r. na kwotę 20,42 złotych za okres od 26 listopada 2013r. do 16 grudnia 2013r.,

- dnia 6 kutego 2014r. na kwotę 20,22 złotych za okres od 16 grudnia 2013r. do 23 stycznia 2014r.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie tych twierdzeń stron, które nie były kwestionowane przez stronę przeciwną oraz następujących dowodów: umowa sprzedaży energii elektrycznej nr (...) (k. 7-16), faktura VAT nr (...) (k. 17-19), wezwanie przedsądowe (k. 20), faktury VAT (k. 39-44, 50, 53, 56, 59, 62, 65, 68, 74, 77, 80, 83), korespondencja przedprocesowa stron (k. 84-90), zeznania świadka M. K. (k. 108-109).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje :

Zgodnie z art. 56 kodeksu cywilnego, czynność prawna wywołuje skutki nie tylko w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego oraz ustalonych zwyczajów. Przepis ten stanowi źródło kompetencji podmiotów prawa cywilnego do kształtowania stosunków społecznych przez czynności prawne, w szczególności przez umowy, które zgodnie z art. 353 ¹ kodeksu cywilnego mogą kształtować stosunek prawny według uznania stron, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie bądź zasadom współżycia społecznego. Z przytoczonych norm wynika, że to przede wszystkim wola stron umowy decyduje o treści stosunku prawnego, o wzajemnych uprawnieniach i obowiązkach stron umowy.

Powoda łączyła z pozwanym umowa sprzedaży energii elektrycznej, do której zgodnie z art. 555 kodeksu cywilnego stosuje się przepisy o sprzedaży. Istotą umowy sprzedaży jest zobowiązanie sprzedawcy do przeniesienia własności rzeczy na kupującego i jej wydanie, któremu odpowiada zobowiązanie kupującego do odebrania rzeczy i zapłaty ceny. W zawartej umowie strony uzgodniły stawki za 1 kWh sprzedanej energii elektrycznej oraz postanowiły, że wykonawca otrzymywać będzie wynagrodzenie w uzgodnionej wysokości za 1 kWh zużytej energii elektrycznej, której ilość miała być ustalana na podstawie wskazań układów pomiarowo – rozliczeniowych, dostarczonych przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego w danym okresie rozliczeniowym. Tymczasem tak w pismach kierowanych do pozwanego przed wystąpieniem z przedmiotowym powództwem, jak i dwukrotnie w pismach procesowych składanych w toku niniejszego postępowania, powód przyznał, że dochodzona pozwem należność, ujęta w fakturze załączonej do pozwu, określona została na podstawie bliżej niesprecyzowanych „danych szacunkowych”, a zatem niezgodnie, sprzecznie z wiążącą strony umową. Powód, mimo zobowiązania Sądu, właściwie nie wyjaśnił, w jaki sposób, na podstawie jakich danych ustalił ilość energii sprzedanej pozwanemu, poprzestając ponownie na stwierdzeniu, że należność została wyliczona na podstawie danych szacunkowych (vide pismo powoda z dnia 7 lipca 2015r., k. 123).

W tej sytuacji podzielić należało zarzut pozwanego, że powód do takiego działania nie był uprawniony. Zgodnie z art. 354 § 1 i 2 kodeksu cywilnego, dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno – gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje – także w sposób odpowiadający tym zwyczajom; w taki sam sposób powinien współdziałać przy wykonywaniu zobowiązania wierzyciel. Tymczasem w niniejszej sprawie powód domagał się od pozwanego świadczenia określonego w sposób sprzeczny z wiążącą strony umową. Nie ma przy tym znaczenia, że większość kwot określonych w załączniku do faktury jest niska, obliczona od znikomego wręcz zużycia. Zwłaszcza, że pozwany kwestionował, by w okresie objętym pozwem w wymienionych punktach w ogóle zużywana była energia elektryczna. Obowiązkiem strony pozwanej zgodnie z umową było uiszczenie ceny za energię faktycznie zużytą, której ilość miała być ustalona na podstawie odczytów danych urządzeń pomiarowych (co zresztą jest powszechną praktyką przy tego typu umowach), a nie na podstawie jakichś nieokreślonych danych szacunkowych. Umowa co prawda przewidywała ustalenie należności na podstawie szacunków, jednak jedynie na wypadek stwierdzenia błędów w pomiarze lub odczycie wskazań układu pomiarowo – rozliczeniowego (§ 6 ust. 2 umowy), co w niniejszej sprawie nie miało miejsca. W szczególności nie można uznać, by tym postanowieniem umowy objęte było nieprzekazanie danych przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego. Przy tym zgodnie z umową, to powód zobowiązany był stosowne dane pozyskać od Operatora Systemu Dystrybucyjnego. Niezależnie od tego powód, jak już wyżej wskazano, w ogóle nie wyjaśnił, co kryje się pod pojęciem „danych szacunkowych”. Nawet zatem w razie uznania, że uprawniony był do zastosowania takiego sposobu rozliczenia na podstawie wskazanego paragrafu umowy, to w ogóle nie sposób zweryfikować prawidłowości takiego szacunku i jego zgodności z zapisami umowy. Mając to na względzie, nie sposób uznać roszczenia za udowodnione co do wysokości. Co więcej, wskazania urządzeń pomiarowo – rozliczeniowych są też naturalnym dowodem na to, że energia w ogóle była zużywana w danym okresie. Przy ich braku nie sposób ustalić, czy w objętym pozwem okresie energia w ogóle była dostarczana do wymienionych w załączniku do faktury punktach, co czyni żądanie pozwu nieudowodnionym również co do zasady, skoro powód uprawniony był do naliczania wynagrodzenia jedynie za energię faktycznie dostarczoną. Dlatego powództwo, jako niezasadne i nieudowodnione, podlegało oddaleniu.

Pozostałe zarzuty strony pozwanej były natomiast całkowicie chybione i nieuprawnione. W szczególności nie sposób z treści umowy wyprowadzić wniosku, że do jakichś jednostek organizacyjnych pozwanego energię elektryczną miał dostarczać inny podmiot. Zapis umowy o odrębnych fakturach rozliczeniowych dla zamawiającego i jego jednostek organizacyjnych (§ 6 ust. 5 umowy) ewidentnie odnosi się do obowiązku powoda, który zgodnie z tym zapisem powinien wystawiać odrębne faktury za energię sprzedaną na potrzeby tych jednostek organizacyjnych. Świadczy o tym tak układ wskazanego zapisu umowy, jak i to, że wszystkie te jednostki organizacyjne objęte są także załącznikiem do umowy, a zgodnie z § 2 ust. 1 umowy wykonawca zobowiązywał się do sprzedaży energii elektrycznej do obiektów zamawiającego wymienionych właśnie w tym załączniku. Zresztą, z zeznań wskazanego przez samego pozwanego świadka w osobie skarbnika gminy również wynika, że wyłącznie powód w przedmiotowym okresie sprzedawał energię elektryczną pozwanemu, a (...) S.A. świadczyła jedynie usługi dystrybucji. Zupełnie niezrozumiałe jest wobec tego twierdzenie pozwanego w sprzeciwie do nakazu zapłaty o podwójnym fakturowaniu sprzedaży energii elektrycznej przez dwa różne podmioty. Z załączonych do sprzeciwu faktur, na co zwracał uwagę powód, wyraźnie wynika, że za faktyczne zużycie (energię czynną), pozwany nie był przez (...) S.A. obciążany.

Przegranie przez powoda sprawy wiązało się z obowiązkiem zwrotu kosztów przeciwnikowi, o czym orzeczono w punkcie 2 sentencji na podstawie art. 98 § 1 i 2 kpc w zw. z art. 99 kpc oraz § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., poz. 490 z późn. zm.).

/-/ R. Chrzczonowski