Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 550/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Mirosław Kędzierski - sprawozdawca

Sędziowie SO Wiesław Juchacz

SO Danuta Flinik

Protokolant st. sekr. sądowy Agnieszka Scheffs

przy udziale Antoniny Kasprowicz-Czerwińskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Bydgoszczy

po rozpoznaniu dnia 6 sierpnia 2015 r.

sprawy S. K. s. M. i H. ur. (...) w B. oskarżonego z art. 244 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 15 kwietnia 2015 r. sygn. akt III K 400/14

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że wymierzoną oskarżonemu karę pozbawienia wolności obniża do 6 (sześciu) miesięcy; w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i jego wydatkami obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

S. K. oskarżony został o to, że w dniu 14 maja 2014r. około godziny 12:30 prowadził pojazd marki (...) o nr rej,. (...) w B. na ul. (...) wbrew sądowemu zakazowi prowadzenia pojazdów orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy sygn. akt XVI K 30/57/12 na okres 2 lat, tj. o przestępstwo z art.244 kk.

Wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2015r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w sprawie III K 400/14 uznał oskarżonego S. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego wyżej, tj. przestępstwa z art.244 kk i za to na podstawie art.244 kk wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności; zwolnił oskarżonego z ponoszenia kosztów sądowych i obciążył nimi Skarb Państwa.

Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca oskarżonego,

„zaskarżając wyrok w części dotyczącej kary i zarzucając wyrokowi rażącą niewspółmierność kary" i wnosząc o zmianę wyroku poprzez wymierzenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania zgodnie z wnioskiem złożonym w trybie art.335 kpk „.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja obrońcy oskarżonego jest zasadna w części w której zarzuca wyrokowi rażącą surowość orzeczonej kary pozbawienia wolności i w tym zakresie podlegała uwzględnieniu. Nie jest natomiast zasadna w części, w której domagała się warunkowego zawieszenia jej wykonania.

W konsekwencji nie jest zasadny wniosek obrońcy, który powołując się na wniosek prokuratora złożony w trybie art. 335 kpk, domagał się wymierzenia oskarżonemu kary 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat.

Na wstępie należy zauważyć, że jako podstawę odwoławczą ustawodawca traktuje tylko taką niewspółmierność kary, która ma charakter rażący. Niewspółmierność musi zatem już przy wstępnym oglądzie rzucać się w oczy i nie nadawać się do zaakceptowania, nie może być więc to dysproporcja mała ale znaczna. Z sytuacją rażącej niewspółmierności mamy do czynienia w szczególności wówczas, gdy rozmiar represji w rozpoznawanej sprawie jest w sposób oczywisty nieproporcjonalny w stosunku do dolegliwości wymierzanych podobnym sprawcom w podobnych sprawach.

Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który w wyroku z 2 lutego 1995 roku wyraził pogląd, iż nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby -

2

również w potocznym znaczeniu tego słowa - „rażąco" niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować (KRN 198/94 OSNKW 1995, z.6, poz.18). Zatem rażąca niewspółmierność kary zachodzić może tylko wówczas, gdyby na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary art.53 kk oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z 14 listopada 1973r, III KR 254/73 OSNPG 1974, z.3-4, poz.51).

Kierując się powyższymi zasadami Sąd Okręgowy podziela zawarty w apelacji zarzut upatrujący w orzeczeniu wobec oskarżonego S. K. kary 2 lat pozbawienia wolności rażącej niewspółmierności. W każdym wypadku bowiem sąd winien baczyć aby całokształt represji karnej nie przekraczał stopnia winy (tzn. by nie wymierzono kary ponad winę sprawcy, chociażby przemawiały za tym potrzeby prewencji indywidualnej i ogólnej). Kara wymierzona przez Sąd Rejonowy w tej wysokości byłaby rażąco niewspółmiernie surowa do stopnia jego winy i stopnia społecznej szkodliwości jego czynu. Z tych to właśnie względów w niniejszej sprawie wymierzona kara 2 lat pozbawienia wolności nosi znamiona kary rażąco surowej.

Dlatego też Sąd zmienił zaskarżony wyrok poprzez obniżenie orzeczonej kary pozbawienia wolności do 6 miesięcy uznając ją za adekwatną do stopnia winy i społecznej szkodliwości jego czynu oraz że spełni ona wobec niego cele kary w zakresie wychowawczego oddziaływania.

Z kolei żądanie apelacji warunkowego zawieszenia wykonania kary budzi zasadnicze zastrzeżenia i nie mogło zostać uwzględnione.

Zdaniem Sądu Okręgowego zachowanie oskarżonego na przestrzeni ostatnich lat nie wskazuje, aby zrozumiał on naganność dotychczasowego postępowania oraz że stosowane wobec niego środki wychowawcze nie okazały się na tyle skuteczne, aby oskarżony uświadomił sobie skutki i konsekwencje związane z wejściem w konflikt z prawem. Oskarżony był trzykrotnie karany za przestępstwa , w tym dwukrotnie za przestępstwa z art. 244 kk czyli za tego samego rodzaju. Przy tym każdorazowo był skazywany na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Tym samym należy uznać, iż poprzednio orzeczone kary wolnościowe okazały się niewystarczające dla osiągnięcia celów kary, nie wdrożyły go do przestrzegania porządku prawnego. W konsekwencji brak jest pozytywnej prognozy na przyszłość w przypadku tego oskarżonego.

Tym samym w ocenie Sądu Okręgowego tylko wymierzenie kary bezwzględnej roku pozbawienia wolności będzie właściwą i zarazem wystarczającą karą dla osiągnięcia wobec tego oskarżonego wszystkich jej celów, a nade wszystko skłoni go do przemyśleń nad własnym postępowaniem i zmobilizuje go do poprawy zachowania w przyszłości.

3

Jak wyżej wskazano, orzekając karę sąd uwzględnia też potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Chodzi tu o wpływ jaki orzeczona kara powinna wywrzeć w kierunku ugruntowania w społeczeństwie prawidłowych ocen prawnych i stosownego do tych ocen postępowania, o potwierdzenie przekonania, że w walce z przestępczością zwycięża praworządność, a sprawcy są sprawiedliwie karani. Wpływ ten oznacza, iż kara powinna oddziaływać przede wszystkim na środowisko sprawcy, aby ugruntować świadomość, że ten kto w przestępczy sposób narusza dobra pozostające pod ochroną prawną zostanie sprawiedliwie ukarany.

W realiach przedmiotowej sprawy należy uznać, iż tylko kara bezwzględna pozbawienia wolności może odnieść względem oskarżonego zamierzone skutki i zrealizować cel nadrzędny, to jest by go należycie wychować do życia w społeczeństwie.

Reasumując powyższe rozważania stwierdzić należy, iż orzeczona wobec oskarżonego kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie spełniłaby wszystkich zakładanych przez ustawodawcę celów i nie byłaby karą sprawiedliwą . Z tego też względu Sąd Okręgowy uznał zarzut apelacji o rażącej niewspółmierności wymierzonej kary w tej części za nie trafny. Stąd też sąd odwoławczy nie uznał za zasadne dokonanie zmiany w tej części zaskarżonego wyroku.

O kosztach sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym orzeczono zgodnie z art.636 kpk w zw. z art.624§ 1 kpk, mając na uwadze aktualną sytuację rodzinną i majątkową oskarżonego oraz konieczność odbywania orzeczonej kary w warunkach więziennych.

4