Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 16 września 2015 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku H. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji wniesionej przez wnioskodawczynię H. K., oraz strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

z dnia 28 sierpnia 2014 r. sygn. akt III U 465/13

oddala apelacje

Uzasadnienie
wyroku z dnia 16 września 2015r.

Decyzją z dnia 11 kwietnia 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. , przyznał wnioskodawczyni H. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 stycznia 2013r. do 29 lutego 2016r. W podstawie prawnej decyzji powołane zostały ogólnie przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), w uzasadnieniu zaś faktycznym przyjętego rozstrzygnięcia wskazano na orzeczenie Komisji Lekarskiej Zakładu z dnia 18 marca 2013r.

Wnioskodawczyni H. K. odwołała się od w/w decyzji ZUS do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu .

W odwołaniu z dnia 18 kwietnia 2013r. wnioskodawczyni wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez potwierdzenie jej uprawnienia do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, zarzuciła organowi rentowemu błąd w ustaleniach faktycznych dotyczący oceny stanu jej zdrowia, jako stanu nie sięgającego granic tak określonej niezdolności do pracy , podkreślając przy tym fakt wieloletniego pobierania renty socjalnej ( aż do dnia 31 stycznia 2013r.) , której przesłanką było uznanie jej za całkowicie niezdolną do pracy.

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 30 kwietnia 2013r. pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., wnosił o oddalenie żądania wnioskodawczyni, z tych samych względów, które legły u podstaw zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu , po rozpoznaniu odwołania wnioskodawczyni H. K. ,wyrokiem z dnia
28 sierpnia 2014r. (sygn. akt III U 465/13);

-w pkt I –zmienił zaskarżoną decyzję ZUS , przyznając wnioskodawczyni prawo do stałej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy ,

-w pkt II – zaś ,oddalił dalej idące odwołanie . Na podstawie zgromadzonego
w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawczyni H. K. ur. (...)z zawodu krawcowa, wykonująca ostatnio (od dnia 1 maja 2008r.) (...)w C.i pobierająca w okresach od 1 października 2003r. do 30 czerwca 2004r. i od 12 grudnia 2007r. do 31 stycznia 2013r. rentę socjalną , wystąpiła w dniu 22 stycznia 2013r. do pozwanego organu rentowego z wnioskiem
o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją ZUS z dnia 11 kwietnia 2013r. przyznano H. K.prawo do dochodzonego świadczenia rentowego ,ustalając jednak – w oparciu
o zgodne orzeczenia Lekarz Orzecznika ZUS i Komisji Lekarskiej Zakładu – ,iż wnioskodawczyni jest jedynie częściowo okresowo ( 1 stycznia 2013r. do 29 lutego 2016r.) niezdolna do pracy . Przeprowadzone w postępowaniu sądowym dowody osobowe z opinii biegłego lekarza specjalisty z zakresu medycyny pracy oraz opinii łącznej biegłych lekarzy neurologa i ortopedy ( uznane przez Sąd I instancji za
w pełni miarodajne , przy jednoczesnej odmowie mocy dowodowej odosobnionej
w tym względzie i nie zawierającej właściwego uzasadnienia opinii biegłego lekarza ortopedy ) pozwoliły z kolei Sądowi Okręgowemu w Tarnobrzegu na poczynienie |
w sprawie zasadniczego ustalenia o jedynie częściowej -aczkolwiek trwalej - niezdolności do pracy odwołującej . Jak podkreślił bowiem Sąd Okręgowy - opierając się
w tym względzie w zupełności na w/w zgodnych w swych konkluzjach opiniach biegłych lekarzy - choć u wnioskodawczyni przede wszystkim występuje poważny i nie rokujący żadnej poprawy deficyt ruchowy ( trwałe ubytki anatomiczne i funkcjonalne lewej kończyny dolnej ,będące skutkiem powikłań pooperacyjnych usunięcia guza kości strzałkowej w 1978r. ,wykonanego w 1983r. zabiegu usunięcia tej kości ,a także przebytego i leczonego operacyjnie w 2007r. złamania kłykcia bocznego kości piszczelowej lewej oraz późniejszego złamania stawu skokowego nogi prawej ) , co praktycznie uniemożliwia wykonywanie ciężkiej pracy fizycznej z obciążeniem kończyn dolnych ,to jednak powyższe nie wyklucza wykonywania przez odwołującą pracy na otwartym rynku pracy w szeregu innych niż krawcowa zawodach .W świetle więc tak poczynionego ustalenia o trwałej częściowej niezdolności do pracy wnioskodawczyni H. K.,Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w T.uznał żądanie odwołania za jedynie częściowo uzasadnione, stwierdzając- w ocenie prawnej sprawy - wystąpienie określonych w art. 12 w zw. z art. 57
i art. 59 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2013r. ,poz. 1440 ze zm.) przesłanek dozwalających na ustalenie prawa H. K.do stałej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy , przy braku podstaw do uwzględnienia dalej idącego jej żądania przyznania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy . W podstawie prawnej wyroku powołany także został art. 477 ¹⁴ § 1 i § 2 k.p.c.

.

Wyrok Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Tarnobrzegu z dnia 28 sierpnia 2014 r. zaskarżony został zarówno przez wnioskodawczynię H. K. ( pkt II wyroku) jak i pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. ( pkt I wyroku ) . O ile więc odwołująca w apelacji kwestionowała przyjęty przez Sąd I instancji stopień jej niezdolności do pracy
( wnosząc o przyznanie renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy ,przy przeprowadzeniu dowodu z opinii innego jeszcze biegłego lekarz ortopedy ,akcentując przy tym fakt legitymowania się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności i świadczeniem pracy w warunkach pracy chronionej), o tyle pozwany organ rentowy na tym etapie postępowania zakwestionował spełnienie przez wnioskodawczynię określonego w art. 57 ust.1 pkt 3 ustawy emerytalno-rentowej warunku nabycia samego prawa do renty, i wnosząc w apelacji o zmianę zaskarżonego wyroku podkreślał ,iż w ustaleniach Sądu I instancji zabrakło tych odnoszących się do daty czy okresu powstania niezdolności do pracy odwołującej , marginalnie też zauważając ,że skarżone rozstrzygnięcie nie określa daty od kiedy ma być przyznana ( podjęta wypłata ) stałej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy wnioskodawczyni.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, rozpoznając apelacje wnioskodawczyni H. K. i pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w R. zważył , co następuje;

Obie apelacje nie mogą wywrzeć pożądanego skutku .

O ile bowiem w odniesieniu do apelacji odwołującej wyniki uzupełnionego przez tut. Sąd postępowania dowodowego ( dowód z łącznej opinii biegłych lekarzy ortopedy i specjalisty z zakresu medycyny pracy ) potwierdziły prawidłowość ustalenia Sądu I instancji tak w zakresie stopnia jak i charakteru niezdolności do pracy skarżącej , o tyle w świetle treści zaskarżonej decyzji , zakresu odwołania , a także przewidzianego w art.477 ¹⁴ k. p. c. katalogu rozstrzygnięć sądowych w tej kategorii spraw , żądanie skarżącego ZUS wydania orzeczenia reformatoryjnego odmawiającego wnioskodawczyni co do zasady prawa do renty jawi się jako nieuprawnione
, a tym samym bezskuteczne.
I tak odnosząc się bliżej do wyżej powołanej opinii biegłych z postępowania apelacyjnego , to potwierdzenie przez opiniujących co prawda trwałej ale jedynie częściowej niezdolności do pracy H. K. trafnie uzasadnione zostało zarówno faktem podejmowania przez wnioskodawczynię pracy na otwartym rynku pracy i to nawet w wyuczonym zawodzie w okresie przerwy w pobieraniu renty socjalnej, jak również nabyciem przez nią nowych kwalifikacji zawodowych na zajmowanym od 2008r. stanowisku introligatora , która to praca – nawet przy występującej dysfunkcji narządu ruchu -może być przez odwołującą wykonywana także w normalnych warunkach pracy . Tym samym wnioskodawczyni nie utraciła zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy ,co oznacza ,że jej niezdolność do pracy nie jest całkowita
w rozumieniu art.12 ust.2 ustawy emerytalno-rentowej . W tym miejscu właściwa też będzie uwaga ,że ocena stanu zdrowia ubiegających się o świadczenie rentowe musi uwzględniać w sposób najbardziej pełny wszelkie posiadane przez nich kwalifikacje zawodowe ,a więc nie tylko te związane z wyuczonym zawodem ale również wiążące się ze wszelkimi przejawami aktywności zawodowej ubezpieczonych ( o tak rozumianym szerokim pojęciu kwalifikacji zawodowych dla potrzeb rentowych , stanowi między innymi wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2008r. I UK 359/07 OSNP 2009/17-18/234). Trzeba też dodać ,że formułując konkluzję omawianej opinii biegli mieli na względzie orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności skarżącej, nie mniej jednak nie mogło mieć ono samo w sobie przesądzającego dla wyniku sporu znaczenia jako ,że przewidziane w przepisach ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ( teks jednolity Dz. U. z 2011r.,Nr 127,poz.721 ze zm.) przesłanki (kryteria) decydujące o danym stopniu niepełnosprawności są zgoła odmienne od tych przewidzianych w art. 12 i art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm.) decydujących o niezdolności do pracy. Tym samym nie ma jakichkolwiek podstaw do stawiania znaku równości pomiędzy orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności , a całkowitą niezdolnością do pracy (tak też w bogatym orzecznictwie Sądu Najwyższego, czego przykładem mogą być chociażby wyroki tego Sądu z dnia 11 marca 2008r. I UK 286/07 OSNP 2009/13-14/178 , czy 12 marca 2014r. II UK 360/13 LEX nr 1466628). Mając więc powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uznał pełną miarodajność w/w opinii biegłych ( jako opinii pełnej, fachowej i zawierającej właściwe uzasadnienie przyjętej konkluzji), co równocześnie stanowiło o podzieleniu w pełni ustaleń faktycznych Sądu I instancji o trwałej częściowej niezdolności do pracy skarżącej H. K. , przesądzając tym samym o oddaleniu apelacji wnioskodawczyni jako bezzasadnej .

Odnosząc się z kolei do zarzutów zaskarżenia pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. ,mających zmierzać do zakwestionowania na tym etapie postępowania samego prawa odwołującej do renty , to już na wstępie przyjdzie zauważyć , że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zakres
i przedmiot rozpoznania sądowego wyznacza treść decyzji organu rentowego oraz zakres żądania odwołania , przy uwzględnieniu brzmienia jedynie dopuszczalnych rozstrzygnięć sądowych przewidzianych w art.477 ¹⁴ k.p.c. ( por. między innymi postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 2011r. III UZ 17/11 LEX nr 1422061 ). Tym samym w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy ,
w których pozwany organ rentowy decyzją z dnia 11 kwietnia 2013r. przyznał wnioskodawczyni od dnia 1 stycznia 2013r. prawo do okresowej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy ,a odwołanie H. K. kwestionowało jedynie ustalony przez ZUS stopień i charter tej niezdolności , spór sądowy -siłą rzeczy -musiał ograniczać się jedynie do kwestii związanych z oceną stanu zdrowa wnioskodawczyni ,bez możliwości badania dalszych przesłanek nabycia przez w/w prawa do renty ( w tym tej o jakiej mowa w apelacji ,a przewidzianej w art.57 ust.1 pkt 3 ustawy emerytalno-rentowej) , czy nawet daty podjęcia wypłaty tego świadczenia . Powyższe potwierdza powoływany wyżej katalog rozstrzygnięć sądowych ( art.477 ¹⁴ k.p.c.) , który– przy przyjęciu dopuszczalności pełnej oceny legalności zaskarżonej w niniejszym postępowaniu decyzji organu rentowego- nie przewiduje wydania orzeczenia wzruszającego decyzję ZUSna niekorzyść odwołującej . Tylko bowiem uwzględnienie odwołania prowadzić może do zmiany decyzji organu rentowego
( art.477 ¹⁴ § 2 k.p.c. ), w przeciwnym zaś razie sąd jest zobligowany do oddalenia odwołania ( art.477 ¹⁴ §1 k.p.c.) . Z tego to więc zasadniczego względu apelacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. nie mogła odnieść skutku .

Oddalenie obu apelacji ( wnioskodawczyni i pozwanego organu rentowego) nastąpiło na podstawie art.385 k.p.c.