Sygn. akt I C 984/11
W pozwie z dnia 18 lipca 2011 r. powód: Stowarzyszenie (...) w Ł. wniósł o zasądzenie od pozwanego K. R. kwoty 800.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 lipca 2010 roku do dnia zapłaty tytułem części świadczenia kary umownej przewidzianej w umowie z dnia 18 lipca 2008 roku wraz z aneksem z dnia 12 marca 2009 roku zawartej z pozwanym K. R.. Powód wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 18 lipca 2008 roku pomiędzy Stowarzyszeniem (...) z siedzibą w Ł. jako inwestorem a K. R., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Budowlano - Usługowe (...) z siedzibą w K. jako wykonawcą została zawarta umowa o wykonanie robót budowlanych polegających na budowie hali targowej targowiska zlokalizowanego przy ulicy (...) w Ł.. Powód wskazał, że pozwany nie ukończył robót będących przedmiotem w/w umowy. Roszczenie dochodzone przez powoda stanowi część roszczenia z tytułu kary umownej, zastrzeżonej w zawartej pomiędzy stronami umowie. (pozew –k.2-5)
W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych. Pozwany przyznał fakt zawarcia z powodem umowy o roboty budowlane, zakwestionował natomiast twierdzenie powoda, że nie wszystkie prace zostały wykonane, jak również, że część prac została wykonana wadliwie i usterki nie zostały usunięte. (odpowiedź na pozew –k.51-53)
W piśmie procesowym z dnia 26 marca 2012 r. pełnomocnik powoda sprecyzował roszczenie pozwu, wskazując, że dochodzona kwota 800.000 zł stanowi: część należnej powodowi kary umownej za zwłokę w oddaniu przedmiotu umowy za okres 1.04.2009 r. do 1 kwietnia 2011 r. (par. 10 pkt. 1 a umowy) w kwocie 300.000 zł, część należnej powodowi kary umownej za zwłokę w usunięciu wad za okres 1.04.2009 do 1 kwietnia 2011 (par. 10 pkt. 1b umowy) w kwocie 404.330,02 zł, zwrot kosztów zastępczego wykonania robót budowlanych w kwocie 25.669,98 zł i zwrot kosztów wykonania zastępczego prac, które do chwili wytoczenia powództwa nie zostały wykonane w kwocie 70.000 zł. Powód wskazał, że w zakresie roszczenia z tytułu kary umownej za nieoddanie przedmiotu umowy dochodzi jedynie części kary umownej za każdy dzień w wysokości 410,95 zł, natomiast w zakresie roszczenie z tytułu kary umownej za nieusunięcie usterek dochodzi części tej kary w wysokości 553,38 zł za każdy dzień. (pismo procesowe –k.98-100)
Pozwany w dalszym ciągu wnosił o oddalenie powództwa.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 18 lipca 2008 roku pomiędzy Stowarzyszeniem (...) z siedzibą w Ł. jako inwestorem (zamawiającym) a K. R., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Budowlano - Usługowe (...) z siedzibą w K. jako wykonawcą została zawarta umowa o wykonanie robót budowlanych polegających na budowie hali targowej targowiska zlokalizowanego przy ulicy (...) w Ł..
W § 3 umowy strony postanowiły, że terminem rozpoczęcia robót budowlanych będzie dzień 15 sierpnia 2008 roku, a terminem ich zakończenia dzień 15 lutego 2009 roku, zaś przez termin zakończenia robót rozumieją dokonanie odbioru końcowego robót poprzez spisanie przez strony protokołu odbioru końcowego. Postanowiono ponadto, że powyższe terminy zostaną przesunięte w przypadku wystąpienia warunków atmosferycznych uniemożliwiających prowadzenie prac budowlanych.
W par. 6 umowy strony ustaliły wysokość wynagrodzenia umownego ryczałtowego przysługującego wykonawcy za zrealizowanie przedmiotu umowy na kwotę 3.931.200 zł brutto w tym podatek VAT w wysokości zgodnej z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.
W par. 7 umowy wykonawca udzielił 36 miesięcznej gwarancji na wykonane w oparciu o umowę obiekty i prace budowlane. Okres gwarancyjny miał zacząć bieg od daty końcowego odbioru przedmiotu umowy.
W § 10 umowy strony zawarły postanowienia dotyczące kar umownych. Przewidziano w nim prawo zamawiającego do żądania od wykonawcy kar umownych za zwłokę w oddaniu przedmiotu umowy z przyczyn leżących po stronie wykonawcy w wysokości 0,1% wartości wynagrodzenia umownego netto wskazanego w § 6 pkt 1 umowy za każdy dzień zwłoki oraz za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze lub w okresie rękojmi czy gwarancji w stosunku do uzgodnionego terminu w wysokości 0,1% wartości wynagrodzenia umownego netto wskazanego w § 6 pkt 1 za każdy dzień zwłoki.
Postanowiono ponadto, że wszelkie zmiany warunków umowy będą się odbywały w formie aneksów sporządzonych na piśmie za zgodą obu stron – pod rygorem nieważności.
Rzeczowo – finansowy zakres robot oraz szczegółowy zakres robót zostały sporządzone w formie załączników nr 1 i 2 do umowy, stanowiących jej integralną część.
(załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC248/11: umowa k .38-47, załącznik nr 1 k.48, załącznik nr 2 k.49 )
W dniu 18 sierpnia 2008 roku został sporządzony protokół wprowadzenia wykonawcy na budowę oraz przekazania mu dokumentacji techniczna związanej z przedmiotowymi robotami. (załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC248/11: protokół k. 55-56)
Wcześniej wykonawca przystąpił do robót związanych z wykonaniem ogrodzenia placu budowy i demontażu stanowisk handlowych. Data wejścia na plac budowy wg dziennika budowy to 7.08.2008 r. (dziennik budowy –k.81 załączonych akt X GC 248/11)
Aneksem nr (...), podpisanym w dniu 12 marca 2009 roku, strony przedłużyły termin zakończenia robót do 31 marca 2009 roku. (załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC248/11: aneks do umowy k. 51)
Strony spisały załącznik do umowy nr (...), bez daty, podpisany przez J. W. – ówczesnego Przewodniczącego Stowarzyszenia i (...), w którym wymieniły zmiany do dokumentacji technicznej: rezygnację z budowy antresoli w budynku hali, zmianę konstrukcji okien z aluminium na PCV, rezygnację z podwójnej witryny wystawowej od strony drogi, zmianę konstrukcji dachu z zetowników na dwuteownik, wykonanie pokrycia dachu z płyty warstwowej z rdzeniem styropianowym, wykonanie ścianek boksu z płyty warstwowej zamiast płyty k-g, zmianę płytek ceramicznych na podłodze na posadzkę przemysłową w systemie (...), rezygnację z sześciu sztuk świetlików dachowych. (załącznik do umowy nr (...) –k.87)
Strony podczas współpracy przy budowie hali targowej organizowały narady i spotkania spisując notatki na okoliczność poczynionych uzgodnień i wprowadzonych zmian. (notatki –k.57-78 załączonych akt X GC 248/11)
Zmiany wymienione w załączniku nr 3 zostały ustalone w trakcie spotkań, które odbywały się w czasie prowadzenia budowy, z wyjątkiem rezygnacji z budowy antresoli, która nastąpiła jeszcze przed rozpoczęciem budowy. (zeznania świadka M. T. –k.142, zeznania świadka R. M. –k.145)
Decyzja zmiany płytek na posadzkę została podjęta pod naciskiem kupców, którzy chcieli żeby hala została oddana jak najszybciej do użytku. (zeznania świadka J. W. –k.93, zeznania świadka M. T. –k.144)
Zmiany wymienione w załączniku nr 3 miały na celu obniżenie kosztów budowy, tak aby zmieścić się w wynagrodzeniu wykonawcy przewidzianym w umowie, a także przyspieszenie realizacji obiektu. (zeznania świadka R. M. –k.146, zeznania świadka W. R. –k.171)
Dla ważności oświadczenia woli, pism, dokumentów w przedmiocie praw i obowiązków majątkowych stowarzyszenia wymagane były podpisy dwóch członków zarządu w osobach prezesa oraz skarbnika. Dla ważności innych pism i dokumentów wymagany był jeden podpis – prezesa zarządu. (odpis pełny z rejestru przedsiębiorców –k.31)
W okresie realizacji przedmiotu umowy strony prowadziły dziennik budowy, w którym odnotowywano najistotniejsze informacje na temat prowadzonych prac. Rozpoczęcie robót ziemnych nastąpiło w dniu 19.08.2008 r. Zgłoszenie zakończenia robót przez kierownika budowy nastąpiło w dniu 2.04.2009 r. (dziennik budowy –k.79-94 załączonych akt X GC 248/11)
W dniu 1 kwietnia 2009 roku, z uwagi na zakończenie terminu umownego wykonania hali i zgłoszenie do odbioru przez wykonawcę, został sporządzony protokół z przeglądu budynku (...) z udziałem wykonawcy oraz przedstawiciela inwestora- inspektora nadzoru. W wyniku oględzin stwierdzono liczbę 93 prac niewykonanych, usterek i niedoróbek dotyczących budynku i terenu go otaczającego. Przeglądu budynku i otoczenia dokonał P. Z.. (załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC248/11: protokół k. 104-105)
W dniu 1 kwietnia 2009 r. sporządzono też protokół odbioru robót, w którym stwierdzono, że komisja w składzie: P. Z. – przedstawiciel inwestora – Stowarzyszenia (...), W. R. – przedstawiciel głównego wykonawcy – (...) i P. M. – przedstawiciel podwykonawcy (...) dokonała oględzin robót – instalacji wewnętrznej wodno – kanalizacyjnej w hali i instalacji przeciwpożarowej w hali i ustaliła, że roboty zostały wykonane w terminie umownym i zgodnie z pozostałymi warunkami umowy oraz zgodnie z warunkami technicznymi. (protokół odbioru robót –k.57)
W dniu 2 kwietnia 2009 roku inwestor, inspektor nadzoru i wykonawca sporządzili notatkę, w której potwierdzili otrzymanie przez wykonawcę protokołu z przeglądu budynku z dnia 1 kwietnia 2009 roku z listą robót niewykonanych, usterek i niedoróbek. Inwestor stwierdził, że w dniu 2 kwietnia 2009 r. obiekt nie kwalifikuje się do odbioru. Wykonawca zadeklarował zakończenie wszystkich prac do dnia 14 kwietnia 2009 roku do godziny 12.00. (załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC248/11: notatka.77)
W dniu 3 kwietnia 2009 r. został sporządzony protokół odbioru robót dotyczący budowy hali targowej przy ul. (...) róg (...) dla Stowarzyszenia (...). Komisja w składzie: J. W. – przedstawiciel inwestora, P. Z. – inspektor nadzoru i W. R. – przedstawiciel generalnego wykonawcy robót dokonała odbioru wykonania całego zakresu robót zgodnie z projektem i pełnym zakresem robót ujętym w/w z zawartą umową. Załącznik do tego protokołu stanowił protokół usterek z dn. 2.04.2009 r. (protokół odbioru robót –k.58)
W dniu 14 kwietnia 2009 roku inwestor, inspektor nadzoru i wykonawca ustalili, że należy wykonać pomost roboczy do obsługi centrali wentylacyjnej wg dokumentacji, oraz że w dniu 16 kwietnia 2009 roku o godzinie 13.00 zostanie zgłoszony obiekt do odbioru do (...). Następny termin odbioru prac od wykonawcy ustalono na dzień 20 kwietnia 2009 roku, godzina 10.00. (załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC248/11: notatka k.78)
W dniu 17 kwietnia 2009 r. powód wystąpił z wnioskiem do Powiatowego Inspektora Nadzoru w Ł. o udzielenie zezwolenia na użytkowanie targowiska miejskiego oświadczając o zgodności wykonania robót budowlanych bez istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu, załączając wszystkie wymagane prawem budowlanym dokumenty. (uzasadnienie decyzji (...)k.102)
W dniu 20 kwietnia 2009 r. został sporządzony protokół odbioru, w którym strony ustaliły, że w związku z niewykonaniem przez wykonawcę wszystkich prac wynikających z umów i odpowiednich protokołów, Stowarzyszenie (...) postanawia dokonać odbioru warunkowego pozwalającego wykonawcy na dokończenie niewykonanych robót. Stwierdzono, że zakres niewykonanych robót określa protokół z przeglądu budynku (...) z dn. 1.04.2009 r. W związku z powyższym strony zgodnie ustaliły, że ostatnia rata należności dla wykonawcy w wysokości 100.000 zł zostanie zapłacona w terminie 7 dni po wykonaniu wszystkich prac zawartych w protokole z dn. 1.04.2009 r. Wykonanie tych prac miało być potwierdzone osobnym protokołem. (protokół odbioru –k.59-60)
W dniu 22 kwietnia 2009 r. został sporządzony protokół przekazania obiektu do użytkowania przez wykonawcę inwestorowi. Stwierdzono w nim, że obiekt przekazywany jest bez żadnych usterek, uszkodzeń, wykonany zgodnie z projektem. (protokół przekazania obiektu do użytkowania –k.61)
W dniu 22 kwietnia 2009 roku wydana została przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. decyzja nr (...), mocą której organ administracji publicznej udzielił Stowarzyszeniu (...) z siedzibą w Ł. pozwolenia na użytkowanie Targowiska Miejskiego (...), w skład którego wchodzi budynek hali targowej, śmietnik, drogi wewnętrzne, miejsca parkingowe, zjazd z ul. (...), zjazd z ul. (...) i infrastrukturą techniczną, położonego na terenie nieruchomości zlokalizowanej w Ł. przy ul. (...)/ R./ Z.. (załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC 248/11: decyzja k. 102-103)
Pozwolenie na użytkowanie było wydane na podstawie kontroli przeprowadzonej przez B. G. i dokumentów przedłożonych przez inwestora. Pod względem prawa budowlanego wszystkie prace w dacie kontroli były wykonane, trwały wówczas jeszcze prace wykończeniowe – malowanie ścian i końcowe prace glazurnicze, które nie wpływały na możliwość odebrania obiektu. (zeznania świadka B. G. –k.96)
Inspektor nadzoru inwestorskiego pismem z dnia 18 maja 2009 roku wezwał pozwanego do zakończenia robót budowlanych w budynku i na zewnątrz hali targowej, a nadto pismami z dnia 29 stycznia 2010 oraz 1 i 20 lutego 2010 roku strona powodowa poinformowała pozwanego o nieukończonych pracach oraz o poszczególnych usterkach występujących w przedmiocie umowy z dnia 18 lipca 2008 roku. (załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC248/11: pismo k. 109-110,107,106, 108)
Strona powodowa ponownie wzywała pozwanego: pismami z dnia 7 maja 2010 r., 12 lipca 2010 r. i 27 sierpnia 2010 r. do ukończenia robót budowlanych w budynku i na zewnątrz hali targowej oraz do usunięcia wad stwierdzonych w protokole z przeglądu budynku hali targowej z dnia 1 kwietnia 2009 roku oraz wezwała pozwanego do przedłożenia weksla in blanco, o którym mowa w par. 7 ust. 10. (załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC248/11: wezwania k.111-114)
W dniu 20 maja 2010 r. firma (...) przystąpiła do usuwania usterek gwarancyjnych. (pismo –k.62)
Pismem z dnia 3 września 2010 r. pozwany poinformował stronę powodową, iż do naprawy dachu przystąpi w dniu 06 września 2010 roku, a do ponownego ułożenia płytek gresowych w terminie ustalonym przez stronę powodową. Stowarzyszenie (...) wyznaczyło termin ponownego ułożenia płytek gresowych na dzień 10 września 2010 roku. (załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC248/11:pismo k. 116,115)
Pismem z dnia 30 września 2010roku strona powodowa wezwała pozwanego do usunięcia ujawnionych kolejnych wad wykonanych przez pozwanego robót budowlanych. (załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt X GC248/11: wezwanie k. 117-118)
Usterki były usuwane na bieżąco wg listy spisanej w dniu 1.04.2009 r. Większość z nich została usunięta, jednak w trakcie adaptacji pomieszczeń sklepowych ujawniły się kolejne niedoróbki i usterki, które również były usuwane. (zeznania świadka P. Z. –k.196)
Naprawy rolet aluminiowych wykonywał w przedmiotowej hali L. K.. Naprawy te z reguły polegały na wymianie pancerzy, profili i silników rolet. L. K. był wzywany, kiedy jakaś roleta uległa awarii. Pracownicy L. K. naprawiali rolety albo wymieniali niektóre elementy. Naprawy dokonywane przez L. K. miały charakter doraźny. Naprawy zlecał L. K. pozwany. L. K. ustalał ceny za naprawy i wystawiał faktury, za które płacił pozwany. W pewnym momencie pozwany nie chciał już ponosić kosztów napraw rolet. L. K. powiadomił wtedy Stowarzyszenie, że nie będzie dalej wykonywał napraw. Stowarzyszenie wtedy zdecydowało, że oni będą płacili za naprawy. Od tego momentu L. K. wystawiał faktury Stowarzyszeniu, które w pewnym momencie też przestało mu płacić. (zeznania świadka L. K. –k.244-245)
Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym umowy, załączników, korespondencji stron, protokołu odbioru robót, zgłoszenia budynku do odbioru i pozwolenia na użytkowanie wynika, iż wykonane zostały przez pozwanego wszystkie prace określone w umowie i załącznikach, które umożliwiały uzyskanie pozwolenia na użytkowanie budynku. (opinia biegłego ds. budownictwa –k.192)
Z dokumentów znajdujących się w aktach wynika, iż prace budowlano – instalacyjne wykonane zostały, zgodnie z szeroko rozumianymi zasadami tzw. sztuki budowlanej i zgodnie z projektem. Budynek został odebrany, funkcjonuje i jest użytkowany zgodnie z przeznaczeniem jako hala targowa. W okresie od odbioru i w czasie użytkowania i prowadzenia działalności handlowej ujawniły się pewne usterki i wady, które powodują uciążliwość dla poszczególnych właścicieli boksów, zarządu i administracji powoda. Występujące wady i usterki wykonawcze są możliwe do usunięcia. (opinia biegłego ds. budownictwa –k.196-197, 246)
Szacunkowy koszt usunięcia występujących wad w robotach wykonanych przez pozwanego wynosi 27.000 zł, w tym 22.000 zł koszt naprawy wadliwie działających rolet, 1.800 zł koszt uzupełnienia, przerobienia dotychczasowego sposobu zamocowania (oparcia) opraw oświetleniowych ciągów komunikacyjnych poprzez ich podwieszenie, 500 zł koszt uszczelnienia – likwidacji przecieków z połaci dachu, 900 zł – koszt wymiany uszkodzonych płytek terakotowych (gresu) w wejściach do budynku, 300 zł – koszt uzupełnienia listew w progach na styku posadzki i nawierzchni z kostki brukowej, 100 zł – koszt przeglądu, naprawy i likwidacji zwarcia instalacji elektrycznej, 400 zł – koszt likwidacji spękań na ścianach wraz z uzupełnieniem malowania, 600 zł – koszt likwidacji pęknięć ubytków powłoki malarskiej na powierzchni elewacji budynku i uzupełnienia powłoki malarskiej wraz z wykonaniem rusztowań, 100 zł – koszt wzmocnienia, uzupełnienia zamocowania rur spustowych PCV, 300 zł – koszt wymiany pękniętej tafli szyby w drzwiach wejściowych. (opinia biegłego ds. budownictwa –k.197-198)
Nie wszystkie prace określone w umowie zostały wykonane przez pozwanego w całości. Do zakończenia całego zakresu robót wynikających z umowy pozostało: wykonanie 3 sztuk wyjść na dach poprzez zamontowanie wyłazów dachowych, zamontowanie drabin umożliwiających wejście na dach – 3 sztuk, zamontowanie drabin i pomostów umożliwiających dostęp do urządzeń zamontowanych na dachu, zamontowanie na spodniej okapowej powierzchni dachów części wyższej blachy typu trapezowego, osłonięcie bocznych powierzchni ościeży okien – świetlików płytami G-K. Powyższe elementy nie miały wpływu na odbiór obiektu. (opinia biegłego ds. budownictwa –k.193-194,246)
Szacunkowy koszt prac nie wykonanych przez pozwanego wynosi po zaokrągleniu 13.000 zł, w tym: 6.345 zł koszt montażu wyłazów dachowych, wycięcia otworów w połaci dachowej, uszczelnienia, obróbek blacharskich, 4.245 zł koszt uzupełnienia – wykonania i montażu drabin wejścia na dach, 1.008 zł koszt obłożenia płytkami G-K ognioochronnymi konstrukcji okiennej – ościeża świetlików, 876 zł koszt zamocowania obudowy blachy trapezowej spodniej powierzchni części wysokiej połaci dachowej – okapu, 500 zł koszt dostawy i zakupu drabiny aluminiowej wykorzystywanej do napraw urządzeń. (opinia biegłego ds. budownictwa –k.198-199)
Rolety zamontowane w hali (...) zostały wykonane niezgodnie z wymogami technicznymi, metodą oszczędnościową, co obecnie skutkuje występowaniem w nich usterek. Koszt usunięcia usterek wynosi 56.000-57.600 zł netto (68.880 zł do 70.848 zł brutto). (opinia biegłego z zakresu eksploatacji i remontów pojazdów, maszyn i urządzeń technicznych –k.330-363)
Powód nie zapłacił pozwanemu kwoty 10.000 zł tytułem wynagrodzenia, z uwagi na to, że pozwany nie wykonał wszystkich prac do końca. (zeznania I. P. w charakterze strony powodowej –k.448 odwrót)
Powód wezwał pozwanego do zapłaty kary umownej pismem z dnia 12 lipca 2010 r., doręczonym pozwanemu w dniu 16 lipca 2010 r., wyznaczając 7- dniowy termin na spełnienie świadczenia. (pismo –k.112-113)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów, w tym opinii biegłych, które nie zostały przez strony skutecznie zakwestionowane.
Sąd zważył co następuje:
Powód dochodził w niniejszym procesie następujących roszczeń.
1. Kwoty 300.000 zł na podstawie par. 10 ust. 1 pkt. a umowy – za zwłokę w oddaniu przedmiotu umowy za okres 1.04.2009 r. – 1.04.2011 r. (730 dni);
2. Kwoty 404.330,02 zł na podstawie par. 10 ust. 1 pkt. b umowy –za zwłokę w usunięciu wad za okres 1.04.2009 r. – 1.04.2011 r. (730 dni);
3. kwoty 25.669,98 zł tytułem zwrotu kosztów zastępczego wykonania robót budowlanych (kosztów usunięcia usterek prac wykonanych przez pozwanego – usterek elektrycznych i usterek rolet);
4. kwoty 70.000 zł tytułem zwrotu kosztów zastępczego wykonania prac, które nie zostały wykonane przez pozwanego.
Podstawę prawną roszczeń z pkt. 1 i 2 stanowi umowa łącząca strony oraz art. 484 par. 1 KC, zgodnie z którym w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody.
Z ustaleń faktycznych wynika, że opóźnienie w oddaniu przedmiotu umowy wyniosło 17 dni. Termin ostateczny zakończenia robót budowlanych zgodnie z aneksem nr (...) do umowy został określony na 31marca 2009 r. Z ustaleń faktycznych wynika, że powód w dniu 17.04.2009 r. wystąpił do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego o udzielenie pozwolenia na użytkowanie hali, oświadczając o zgodności wykonania robót budowlanych bez istotnych odstępstw od zatwierdzonego projektu. Należy wskazać, że zapis umowy dotyczący kary umownej mówi o zwłoce w „oddaniu przedmiotu umowy”, a nie o „zakończeniu wszystkich prac” objętych umową. Datę 17 kwietnia 2009 r. należy więc uznać za dzień oddania przedmiotu umowy. W takiej sytuacji okoliczność, że na dzień wystąpienia z wnioskiem o pozwolenie na użytkowanie nie wszystkie prace objęte umową zostały wykonane, nie pozostaje w sprzeczności z faktem, że przedmiot umowy został w tej dacie oddany powodowi. Zatem opóźnienie w oddaniu przedmiotu umowy wyniosło 17 dni. Zgodnie z umową kara umowna wynosiła 0,1% wartości wynagrodzenia umownego netto za każdy dzień zwłoki, czyli 4.065,40 zł. Mnożąc tą wartość przez 17 dni opóźnienia otrzymalibyśmy kwotę 69.111,80 zł. Powód jednak ograniczył roszczenie z tytułu kary umownej do kwoty 410,95 zł za każdy dzień. Kwota, do której powód ograniczył swoje roszczenie z tytułu kary umownej pomnożona przez 17 dni daje kwotę 6.986,15 zł.
Dodać należy, że w sprawie nie było podstaw do miarkowania kary umownej w trybie art. 484 par. 2 KC. Powód bowiem sam dokonał takiego miarkowania, ograniczając swoje roszczenie z tego tytułu w bardzo znacznym stopniu. Okoliczności sprawy nie dają podstaw do zmniejszenia wysokości kary umownej w stopniu przekraczającym jej miarkowanie dokonane przez powoda.
Roszczenie o zasądzenie kary umownej za zwłokę w usunięciu usterek podlegało oddaleniu w całości. Przeprowadzone dowody nie dają bowiem podstaw do poczynienia ustaleń jakie było opóźnienie w usunięciu usterek. Okoliczność ta nie wynika z zeznań świadków, które są pod tym względem zdecydowanie zbyt ogólne. W pozwie, ani w późniejszym piśmie precyzującym i uzupełniającym tezę dla biegłego, powód nie wnosił o objęcie tej okoliczności opinią biegłego ds. budownictwa. Powód zgłosił taki wniosek dopiero po wydaniu opinii przez biegłego, a następnie go cofnął (k.249). Należało więc przyjąć, że powód nie udowodnił jakie było opóźnienie w usunięciu poszczególnych usterek i czy nastąpiło ono z przyczyn, za które odpowiada pozwany.
Podstawę prawną roszczeń z pkt. 3 i 4 stanowi art. 471 KC. Niewykonanie wszystkich prac objętych umową oraz wykonanie części prac wadliwie stanowi bowiem nienależyte wykonanie zobowiązania przez pozwanego, za które powodowi należy się odszkodowanie.
Zgodnie z opinią biegłego z zakresu eksploatacji i remontów pojazdów, maszyn i urządzeń technicznych sam koszt naprawy rolet wynosi około 70.000 zł brutto. Roszczenie z pkt. 3 podlegało więc uwzględnieniu w całości tj. w zakresie kwoty 25.669,98 zł.
Z ustaleń faktycznych wynika, że pozwany nie wykonał wszystkich prac, do których był zobowiązany zgodnie z umową. Zmian wskazanych w załączniku nr 3 do umowy nie można uznać za skuteczną modyfikację umowy łączącej strony. Dla ważności oświadczeń woli, pism i dokumentów w przedmiocie praw i obowiązków majątkowych powodowego Stowarzyszenia wymagane były bowiem podpisy dwóch członków zarządu w osobach prezesa oraz skarbnika. Załącznik nr 3 do umowy podpisał natomiast tylko przewodniczący zarządu (prezes) J. W.. O tyle jednak nie ma to znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, że prace niewykonane przez pozwanego ujęte w opinii biegłego, są inne niż prace wymienione w załączniku nr 3.
Zgodnie z opinią biegłego ds. budownictwa koszt wykonania prac nie wykonanych przez pozwanego wynosi 13.000 zł. Powód przyznał jednak, że z uwagi na niewykonanie wszystkich prac nie zapłacił pozwanemu kwoty 10.000 zł tytułem wynagrodzenia umownego. Roszczenie z pkt. 4 podlegało więc uwzględnieniu w zakresie kwoty 3.000 zł.
Wobec powyższego, łącznie należało zasądzić na rzecz powoda kwotę 35.656,13 zł (6.986,15 zł+25.669,98 zł+3.000 zł).
O odsetkach ustawowych od zasądzonej kwoty Sąd orzekł na podstawie art. 481 par. 1 KC. Powód wezwał pozwanego do zapłaty kary umownej pismem z dnia 12 lipca 2010 r., doręczonym pozwanemu w dniu 16 lipca 2010 r., wyznaczając 7- dniowy termin na spełnienie świadczenia. Zatem, w zakresie kwoty 6.986,15 zł zasądzonej tytułem kary umownej odsetki należą się powodowi od dnia 24 lipca 2010 r., a w zakresie pozostałej kwoty zasądzonej tytułem odszkodowania od dnia 26 marca 2012 r. – daty pisma, w którym powód zgłosił roszczenia z tytułu kosztów usunięcia usterek i wykonania prac niewykonanych przez pozwanego.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zdanie drugie KPC. Powód wygrał sprawę jedynie w 4%, wobec czego należało przyznać pozwanemu od powoda całość poniesionych kosztów procesu. Na zasądzoną kwotę złożyły się: koszty zastępstwa adwokackiego w wysokości odpowiedniej do wartości przedmiotu sporu, opłata od pełnomocnictwa i poniesione przez pozwanego koszty opinii biegłego.
Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych odstąpiono od obciążenia stron nieuiszczonymi kosztami sądowymi.