Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 lipca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anatol Gul

Sędziowie: SO Longina Góra

SO Agnieszka Terpiłowska

Protokolant Violetta Drohomirecka

po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2015 r. w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z wniosku S. T. (1)

przy udziale U. Ś. (1), R. Ś. (1), W. Ś. (1), K. Ś. i (...) w G.

o podział majątku wspólnego U. Ś. (1) i T. Ś. (1) oraz o dział spadku po T. Ś. (1)

na skutek apelacji wnioskodawczyni i uczestnika postępowania K. Ś.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie

z dnia 10 października 2014 r. sygn. akt I Ns 225/08

postanawia:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie w pkt. I w ten sposób, iż wartość składników majątku wspólnego U. Ś. (1) i spadkodawcy T. Ś. (1) ustalić co do przedsiębiorstwa działającego pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) na kwotę 5.008.353,17 zł i łącznie na kwotę 6.460.453,17 zł;

II.  zmienić zaskarżone postanowienie w pkt II w ten sposób, iż wartość składników spadku po spadkodawcy T. Ś. (1) ustalić co do udziału w przedsiębiorstwie działającym pod nazwą: Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) na kwotę 2.504.176,58 zł i łącznie na kwotę 3.230.226,58 zł;

III.  zmienić zaskarżone postanowienie w pkt VIII w ten sposób, iż wartość majątku wspólnego U. Ś. (1) i spadkodawcy T. Ś. (1) oraz spadku po spadkodawcy T. Ś. (1) po podziale przyznana uczestniczce postępowania U. Ś. (1) wynosi co do przedsiębiorstwa działającego pod nazwą: Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) kwotę 5.008.353,17 zł i łącznie kwotę 6.292.453,17 zł

IV.  zmienić zaskarżone postanowienie w pkt. IX, w ten sposób iż zasądzona od wnioskodawczyni S. T. (1) na rzecz uczestnika postępowania R. Ś. (1) kwota 5.976,56 zł będzie płatna w terminie roku od dnia uprawomocnienia się postanowienia, wraz z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności;

V.  zmienić postanowienie w pkt. XIV i zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania R. Ś. (1) kwotę 601.636,23 zł tytułem rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz spłaty udziału uczestnika postępowania R. Ś. (1) w majątku spadku, płatną w sześciu rocznych ratach, pierwsza rata w kwocie 101.636,23 zł, a pozostałe pięć rat w kwotach po 100 000 zł, do 15 stycznia każdego roku, począwszy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

VI.  zmienić postanowienie w pkt. XV i zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania W. Ś. (1) kwotę 601.636,23 zł tytułem rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz spłaty udziału uczestnika postępowania W. Ś. (1) w majątku spadku, płatną w sześciu rocznych ratach, pierwsza rata w kwocie 101.636,23 zł, a pozostałe pięć rat w kwotach po 100 000 zł, do 15 stycznia każdego roku, począwszy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

VII.  zmienić postanowienie w pkt XVI i zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania K. Ś. kwotę 422.656,69 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez uczestnika postępowania K. Ś. w związku z korzystaniem z majątku spadku, rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz dopłaty do udziału uczestnika postępowania K. Ś. w majątku spadku, płatną w czterech rocznych ratach, pierwsza rata w kwocie 122.656,69 zł, a pozostałe trzy raty w kwotach po 100 000 zł, do 15 stycznia każdego roku, począwszy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

VIII.  zmienić postanowienie w pkt XVII i zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz wnioskodawczyni S. T. (1) kwotę 561.792,48 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez wnioskodawczynię S. T. (1) w związku z korzystaniem z majątku spadku, rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz spłaty udziału wnioskodawczyni S. T. (1) w majątku spadku, płatną w rocznych ratach, pierwsza rata w kwocie 161.792,48 zł, a pozostałe 4 raty w kwotach po 100.000,00 zł zł, do 15 stycznia każdego roku, począwszy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

IX.  zmienić postanowienie w pkt. XIX i wpis ostateczny ustalić na kwotę 20.000,00 zł;

X.  zmienić postanowienie w pkt. XX i nakazać ściągnięcie od wnioskodawczyni S. T. (1) z zasądzonych w punktach X, XIII i XVII postanowienia roszczeń na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 1.875,00 zł a także nakazać uczestnikom postępowania R. Ś. (1), W. Ś. (1) i K. Ś., aby zapłacili na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwoty po 1.875,00 zł tytułem uiszczenia kosztów sądowych, od których wnioskodawczyni S. T. (1) została zwolniona;

XI.  zmienić postanowienie w pkt XXI i nakazać uczestniczce postępowania U. Ś. (1), aby zapłaciła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 12.500,00 zł tytułem uiszczenia kosztów sądowych, od których wnioskodawczyni S. T. (1) została zwolniona;

XII.  zmienić postanowienie w pkt. XXIV i nakazać wnioskodawczyni S. T. (1) oraz uczestnikom postępowania R. Ś. (1), W. Ś. (1) i K. Ś., aby zapłacili na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwoty po 8.017,83 zł tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

XIII.  zmienić postanowienie w pkt. XXV i nakazać uczestniczce postępowania U. Ś. (1), aby zapłaciła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 53.452,24 zł tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

XIV.  oddalić apelację wnioskodawczyni S. T. (1) w pozostałej części;

XV.  umorzyć postępowanie apelacyjne w przedmiocie zmiany sposobu podziału spadku poprzez przyznanie uczestnikowi postępowania K. Ś. zorganizowanej części przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) w D. prawa wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb Z., o powierzchni 4 877 metrów kwadratowych, oraz prawo własności budynków i urządzeń na niej posadowionych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...));

XVI.  nakazać uczestniczce postępowania U. Ś. (1), aby zapłaciła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 17.000,00 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

(...)

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni S. T. (1) wniosła o dział spadku po T. Ś. (1), zmarłym w dniu 09 lipca 2001 roku w B., ostatnio stale zamieszkałym w D. oraz o podział majątku wspólnego T. Ś. (1) i uczestniczki postępowania U. Ś. (1). Wyżej wymieniona wniosła o ustalenie, iż w skład majątku wspólnego uczestniczki postępowania U. Ś. (1) i T. Ś. (1) wchodzą następujące prawa i przedmioty majątkowe:

1)  prawo użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z działki gruntu o numerze (...), położonej w D. przy ulicy (...), zabudowanej budynkiem gospodarczym stanowiącym odrębną od gruntu nieruchomość oraz stacją paliw, dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) o wartości 70 000 zł,

2)  prawo własności nieruchomości położonej w P., składającej się z działek gruntu o numerach (...) i (...), zabudowanych bazą warsztatową i stacją paliw, dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) o wartości 900 000 zł,

3)  prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), składającej się z działki gruntu o numerze (...), dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) o wartości 150 000 zł,

4)  Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) w D. z siedzibą przy ulicy (...) o wartości 1 900 000 zł,

5)  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu numer (...) położonego w budynku numer (...) na Osiedlu (...) w D. o wartości 80 000 zł,

6)  prawo własności nieruchomości zabudowanej domem mieszkalnym położonej przy ulicy (...) w D., dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) o wartości 1 500 000 zł,

7)  prawo własności lokalu użytkowego położonego w D. przy ulicy (...) o wartości 50 000 zł,

8)  prawo własności lokalu użytkowego położonego w D. na Osiedlu (...) o wartości 80 000 zł,

9)  prawo dzierżawy działki gruntu położonej w G. zabudowanej dwoma domkami letniskowymi typu (...) o wartości 20 000 zł,

10)  prawo własności nieruchomości niezabudowanej położonej przy ulicy (...) w D. dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) o wartości 20 000 zł,

11)  prawo własności nieruchomości niezabudowanej położonej przy ulicy (...) w D., dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) o wartości 20 000 zł,

12)  ruchomości położone w lokalu opisanym w pkt (...):

a) komplet z rabanu (kolor jasnozielonyu):

- dwa fotele – 2 500 zł,

- kanapa – 3 000 zł,

- stolik – 1000 zł,

- komoda – 1 300 zł,

b) telewizor (...) o wartości 2 000 zł,

c) sypialnia z ratanu (kolor jasny beż):

- łóżko – 2 900 zł,

- komoda – 1 300 zł,

- szafa – 1 800 zł,

d) meble kuchenne (kolor jasna wanilia) – 3 000 zł,

e) lodówka – 2000 zł,

f) stół – 600 zł,

g) dwa krzesła – 400 zł (2 x 200 zł),

h) łóżeczko – 500 zł,

i kojec – 600 zł,

j) szafa – 600 zł,

o wartości 23 500 zł,

13) ruchomości położone w domu mieszkalnym opisanym w pkt (...):

Parter

a) kuchnia:

- komplet mebli kuchennych (koloru brązowego) – 45 000 zł,

- kuchenka z płyta ceramiczną – 3 000 zł,

- zmywarka – 3 000 zł,

- lodówka z osobna zamrażarką – 3 000 zł,

- kuchenka mikrofalowa – 1 500 zł,

- piekarnik – 3 600 zł,

- porcelanowy serwis do kawy – 600 zł,

- czajnik elektryczny – 200 zł,

- ekspres do kawy – 450 zł,

- krajalnica do chleba 250 zł,

- 2 komplety sztućców ze stali nierdzewnej – łącznie na 24 osoby – 1 000 zł,

- komplet garnków ze stali nierdzewnej – 2 600 zł,

- serwis obiadowy – 800 zł,

b) jadalnia:

- stół – 4 500 zł,

- krzesła – 6 sztuk – 2040 zł ( 6 x 340 zł),

- 2 fotele (pluszowe) – 1 600 zł (2 x 800 zł),

- dywan bawełniany – 1 500 zł,

- dwa obrazy – martwa natura oraz kwiaty – 1 600 zł,

- kwiaty doniczkowe – 3 sztuki – 600 zł ( 3 x 200 zł),

- karnisze żółte – 3 sztuki – 1 380 zł (3 x 460 zł),

- 3 żyrandole – każdy po 6 żarówek – 2 400 zł (3 x 800 zł),

c) oranżeria z kwiatami doniczkowymi – 10 000 zł,

d) pokój wypoczynkowy:

- kominek – 12 000 zł,

- mały dywan bawełniany – 600 zł,

- telewizor (...) – 3 000 zł,

- czteroczęściowy segment (brązowy) – 22 000 zł,

- serwis do kawy – 2 komplety – 1 200 zł ( 2 x 600 zł),

- naczynia stołowe – 2 000 zł,

- kieliszki różnego rodzaju – 1 600 zł,

- obraz przedstawiający książki (w żółtej ramie) – 600 zł,

- 5 obrazków w ciemnych ramach – 500 zł (5 x 100 zł),

- 2 żyrandole – każdy 15 żarówek – 5 000 zł (2 x 2 500 zł),

- pluszowa kanapa rozkładana z wełnianą narzutą – 2 000 zł,

- fotel bujany – 500 zł,

e) przedpokój:

- wbudowana szafa – 3 000 zł,

- zegar ścienny w obudowie drewnianej – 400 zł,

- okrągły dywan – 800 zł,

f) spiżarnia:

- komplet mebli kuchennych (kolor wiśniowy) – 2 000 zł,

g) lodówka – 1 800 zł,

h) zamrażarka – 2 300 zł,

I Piętro

i) pokój:

- wersalka – 800 zł,

- fotel – 350 zł,

- obraz przedstawiający rzekę – 600 zł,

- mały dywanik – 400 zł,

j) drugi pokój:

- zielona witrynka – 2 200 zł,

- pamiątki z podróży – 10 000 zł,

k) sypialnia:

- szafa z lustrami – 8 000 zł,

- łóżko – 4 000 zł,

- dwie szafki nocne – 2 400 zł (2 x 1 200 zł),

- mała komoda – 1 900 zł,

- lampki nocne – 3 sztuki – 2 400 zł (3 x 800 zł),

- lustro okrągłe – 1 200 zł,

- fotel – 1 200 zł,

l) łazienka:

- wanna narożna – 8 000 zł,

- kabina natryskowa – 2 600 zł,

- dwie umywalki – 1 800 zł (2 x 900 zł),

- lustro prostokątne – 1 000 zł,

II Piętro

m) pokój na poddaszu:

- stolik – 300 zł,

- dwa fotele – 600 zł (2 x 300 zł),

- łóżeczko – 500 zł,

- fotel bujany – 450 zł,

- półka z książkami – 1 000 zł,

- nadstawka nad szafkę koloru jasnego – 350 zł,

- komoda jasna – 600 zł,

- pufa – 250 zł,

- żyrandol patynowy – 5 żarówek – 650 zł,

- lampa stojąca patynowa – 850 zł,

- dwa dywaniki – 500 zł (2 x 250 zł),

n) drugi pokój:

- łóżko niebieskie – 1 800 zł,

- lampa nocna stojąca koloru białego – 300 zł,

- fotel pluszowy rozkładany – 560 zł,

- dwa fotele – 600 zł (2 x 300 zł),

- kanapa rozkładana – 1 200 zł,

- telewizor (...) ze stolikiem – 2 800 zł,

Piwnica

o) kotłownia z piecem olejowym c.o. – 35 000 zł,

p) pralnia z pralka automatyczna – 2 200 zł,

Ogród:

q) altana duża – 30 000 zł,

r) grill – 1 600 zł,

s) lodówka – 1 800 zł,

t) 3 stoły z metalowymi nogami – 2 400 zł (3 x 800 zł),

u) huśtawka 3 – osobowa koloru zielonego – 1 800 zł,

v) antena satelitarna – 700 zł,

o wartości 289 580 zł,

12) ruchomości położone w domkach letniskowych opisanych w pkt (...):

- meble kuchenne 4 – częściowe – 1 200 zł,

- lada kuchenna z półkami – 600 zł,

- 4 lodówki – 3 200 zł (4 x 800 zł),

–

grill elektryczny – 800 zł,

–

kuchenka (...) – 860 zł,

- krzesła ogrodowe metalowe – 7 sztuk – 1 050 zł (7 x 150 zł),

- maszynki elektryczne – 2 sztuki – 500 zł (2 x 250 zł),

- 6 wersalek – 600 zł (6 x 100 zł),

- 6 szaf – 600 zł (6 x 100 zł),

- 8 tapczaników jednoosobowych – 1200 zł (8 x 150 zł),

- grzejnik elektryczny – 350 zł,

- stół - 250 zł,

- 2 kuchenki dwupalnikowe – 500 zł (2 x 250 zł),

- 2 telewizory – 200 zł (2 x 100 zł),

- 2 radia – 160 zł (2 x 80 zł),

- 2 ławy – 240 zł (2 x 120 zł),

- stolik pod telewizor – 200 zł,

- 4 krzesełka – 320 zł,

o wartości 12 830 zł,

14) ruchomości położone w stacji paliw posadowionej na nieruchomości opisanej w pkt (...):

- 4 dystrybutory paliwowe – 4000 zł (4 x 1000 zł),

- 4 zbiorniki (podziemne) o łącznej pojemności 32 tys. Litrów – 8000 zł (4 x 2000 zł),

- komputer – 2 500 zł,

- kasa fiskalna – 1 200 zł,

- drukarka igłowa – 800 zł,

o wartości 16 500 zł,

15) ruchomości położone w budynkach posadowionych na nieruchomości opisanej w pkt(...):

Stolarnia:

- piła tarczowa – 2 500 zł,

- stół stolarski – 1 000 zł,

- polerko – szlifierka – 2 500 zł,

- heblarka – 2 sztuki – 6 000 zł (2 x 3 000 zł),

- tokarka do drewna – 2 000 zł,

- frezarka – 1 500 zł,

- grubościówka – 3 200 zł,

Hangar:

- prasa korbowa (nacisk 315 ton) – 15 000 zł,

- narzędzie do cięcia kształtowników – 4 000 zł,

- myjnia samochodowa (nie zamontowana) typ (...)- (...) – 12 000 zł,

- spawarka (...) typ (...) – 8 000 zł,

Hala produkcyjna:

- wózek widłowy 6 tonowy (kolor żółty) – 20 000 zł,

Pomieszczenia biurowe:

- biurko drewniane pod komputer (koloru brązowo – rudego) – 300 zł,

- przystawka z szufladami pod biurko (brązowo – rude) – 300 zł,

- biurko proste wraz z narożnikiem (czarno – rude drewno) – 400 zł,

- czarny fotel ze skóry z drewnianymi podłokietnikami – 800 zł,

- grzejnik „S. elektrica” – 250 zł,

- aparat telefoniczny (...) model (...) – 600 zł,

- aparat telefoniczny (...) model (...) – 600 zł,

Stacja paliw:

- 3 dystrybutory paliwowe – 10 000 zł,

- 2 zbiorniki (podziemne) o łącznej pojemności 24 tys. Litrów – 20 000 zł (2 x 10 000 zł),

- 1 dystrybutor na gaz – 12 000 zł,

- 2 zbiorniki na gaz – 12 000 zł (2 x 6000 zł),

- komputer – 2 500 zł,

- drukarka igłowa – 600 zł,

- kasa fiskalna – 1 200 zł,

o wartości 139 250 zł,

o łącznej wartości 5 271 660 zł.

Wnioskodawczyni wniosła o dokonanie podziału praw i przedmiotów majątkowych przez przyznanie uczestnikom postępowania U. Ś. (1), W. Ś. (1), R. Ś. (1) i małoletniemu K. P. (Ś.) wyżej określonych praw i przedmiotów majątkowych oraz zasądzenie na jej rzecz od uczestników postępowania stosownej spłaty tytułem wyrównania udziałów w majątku spadkowym. Ponadto wystąpiła o rozliczenie pożytków pobranych przez uczestników postępowania z majątku spadkowego oraz nakładów z tegoż majątku na ich majątki osobiste.

W odpowiedzi na wniosek z dnia 16 sierpnia 2005 roku uczestniczka postępowania U. Ś. (1) wskazała, że w skład masy spadkowej wchodzą nie tylko wyszczególnione we wniosku prawa i przedmioty majątkowe, ale również szereg zobowiązań natury finansowej oraz szeroki krąg niezaspokojonych wierzycieli. Podała, że po śmierci spadkodawcy spłaciła długi zaciągnięte przez niego i utrzymywała prowadzoną przez niego działalność gospodarczą. Stwierdziła, że po śmierci męża okazało się, iż jego firma jest w tragicznej sytuacji finansowej i że strata w 2003 roku wyniosła 248 030,38 zł, a w 2004 roku 176 713,62 zł. Oświadczyła, że ona i jej synowie nie czerpią żadnych dochodów z masy spadkowej i ponoszą jedynie wydatki związane z utrzymaniem majątku spadkowego. Ponadto w odpowiedzi na wniosek wskazała, że istnieją jeszcze niespłacone wierzytelności i że nie ma możliwości zaspokojenia żądań wnioskodawczyni tytułem spłaty jej udziałów. Stwierdziła, że nie osiąga z masy spadkowej pożytków i podkreśliła, iż do chwili przeprowadzenia działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Wskazała, że podana przez wnioskodawczynię wartość wchodzących w skład masy spadkowej praw i przedmiotów majątkowych została wpisana dowolnie zgodnie z jej subiektywną oceną.

Na rozprawie w dniu 25 sierpnia 2005 roku, uczestnik postępowania W. Ś. (1) zgodził się z wnioskiem o dział spadku i podział majątku wspólnego oraz potwierdził, że w skład majątku wspólnego wchodzą składniki wymienione we wniosku, ale nie zgodził się z ich wartością.

Z kolei uczestnik postępowania K. Ś. zgodził się ze składem majątku spadkowego i dorobkowego oraz wartością tych składników. Potwierdził również, że spadkodawca pozostawił niespłacone długi.

Natomiast w piśmie z dnia 22 września 2005 roku, uczestnik postępowania K. Ś. wystąpił o ustalenie, że poza prawami i przedmiotami wymienionymi we wniosku w skład majątków objętych podziałem wchodzą także wierzytelności przysługujące spadkodawcy na dzień 09 lipca 2001 roku w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej o wartości określonej w bilansie zamknięcia. Wniósł również o zaliczenie na schedę spadkową otrzymanych od spadkodawcy przez uczestników postępowania R. Ś. (1) i W. Ś. (1) samochodów marki M. (...),(...) i P. F. oraz przyznanie mu w ramach podziału prawa użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z działki gruntu o numerze (...), położonej w D. przy ulicy (...), i ruchomości na niej znajdujących się, a uczestniczce postępowania U. Ś. (1) pozostałych praw i przedmiotów. Zażądał dodatkowo zasądzenie od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na jego rzecz kwoty 100 000 zł tytułem zwrotu części pobranych przez nią pożytków z majątku wspólnego i majątku spadku w okresie od dnia 10 lipca 2001 roku do dnia 30 września 2005 roku oraz rozliczenia nakładów z tego okresu z tych majątków na jej majątek osobisty.

W piśmie z dnia 02 grudnia 2005 roku, uczestniczka postępowania U. Ś. (1) wskazała, że nigdy w obrocie prawnym nie występował i nie występuje posiadający osobowość prawną podmiot o nazwie (...). Stwierdziła, że pod wskazaną firmą do dnia śmierci działalność gospodarczą prowadził we własnym imieniu T. Ś. (1) i z chwilą jego śmierci przedsiębiorstwo utraciło byt prawny. Nadto wskazała, że obecnie pod taką firmą prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji gospodarczej we własnym imieniu i na swoją rzecz i że prowadzona przez nią działalność gospodarcza nie ma nic wspólnego z poprzednią. Podała, że jest ona finansowana z jej własnych źródeł i nie ma nic wspólnego z masą spadkową, poza wykorzystaniem części maszyn i pomieszczeń. Zaznaczył, że przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych, co do których współwłasność wchodzi w skład masy spadkowej były od śmierci T. Ś. (1) oddzielnie ewidencjonowane i rozliczne.

W piśmie z dnia 21 lutego 2007 roku uczestniczka postępowania U. Ś. (1) podniosła, iż poniosła koszty w kwocie 845 646,21 zł tytułem obciążeń spadkowych, a do zapłaty pozostaje jeszcze kwota 1 360 680,25 zł. Podała, iż nakłady na masę spadkową to kwota 1 373 108,19 zł. Wskazała, że istnieje majątek spadkowy nie objęty wyceną, ale objęty spisem komorniczym, będący w posiadaniu E. S.. Wartość tego majątku oszacowała na kwotę około 5 000 000 zł.

W dniu 22 lutego 2007 roku pełnomocnik małoletniego K. Ś. wniósł o ustalenie, iż w skład spadku i majątku wspólnego podlegających podziałowi wchodzą dodatkowo:

1) ruchomości opisane w znajdującym się w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie o sygnaturze I Ns 519/01 spisie inwentarza z dnia 05 czerwca 2002 roku sporządzonym na terenie nieruchomości położonej przy ulicy (...) w D. przez Komornika Sądowego Rewiru IV przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Krzyków (sygn. akt IV Km 1200/01),

2)  ruchomości opisane w znajdującym się w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie o sygnaturze I Ns 519/01 spisie inwentarza z dnia 05 października 2001 roku sporządzonym na terenie nieruchomości położonej przy ul. (...) w D. przez Komornika Sądowego Rewiru IV przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Krzyków (sygn. akt IV Km 1200/01),

3)  ruchomości opisane w znajdującym się w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie o sygnaturze I Ns 519/01 spisie inwentarza z dnia 18 lipca 2002 roku sporządzonym na terenie nieruchomości położonych przy ulicy (...) i przy ulicy (...) w D. przez Komornika Sądowego Rewiru II przy Sądzie Rejonowym w Dzierżoniowie (sygn. akt II Km 719/02).

Nadto wniósł o przyznanie wyżej wskazanych przedmiotów majątkowych w ramach działu na wyłączną własność uczestniczce postępowania U. Ś. (1) i zasądzenie od niej stosownej dopłaty tytułem wyrównania udziałów w majątku spadkowym i wspólnym.

W piśmie z dnia 27 marca 2007 roku uczestnik postępowania K. Ś. wniósł o wyłączenie z masy spadkowej ruchomości znajdujących się na terenie firmy (...) U. Ś. (1) w postaci: szlifierki (...) 1000 o wartości 48 650 zł, wiertarki koordynacyjne z wyposażeniem o wartości 277 750 zł, wiertarki poziomej z wyposażeniem o wartości 286 840 zł, nagrzewnicy gazowej do stali o wartości początkowej 8 000 zł, agregatu sprężarkowego o wartości początkowej 7 600 zł, żurawia obrotowego o wartości początkowej 7 200 zł, szlifierki do otworów o wartości początkowej 8 400 zł, wiertarki kadłubowej(...)o wartości początkowej 19 500 zł, prasy mimośrodowej typ (...) o wartości początkowej 22 248 zł, szlifierki do wałków (...) o wartości początkowej 4 300 zł, wiertarki kadłubowej o wartości początkowej 6 200 zł, frezarki bramowej o wartości początkowej 30 035 zł, twardościomierza o wartości początkowej 4 900 zł, płyty kontrolnej o wartości początkowej 3 000 zł, płyty kontrolnej o wartości początkowej 5 600 zł, wiertarko – frezarki (...) o wartości początkowej 89 000 zł, tokarki sterowanej numerycznie typ (...)z wyposażeniem o wartości początkowej 137 865 zł, elektrodrążarki typ (...) o wartości początkowej 124 303 zł, podnośnika widłowego (...) o wartości początkowej 59 946 zł, wózka widłowego B. o wartości początkowej 25 000 zł, zgrzewarki wielopunktowej o wartości początkowej 52 000 zł, walcarki do gwintów o wartości początkowej 26 000, prostownika 1000 x 24 o wartości początkowej 7 850 zł, wózka widłowego elektrycznego o wartości początkowej 8 000 zł, piły ramowej o wartości początkowej 5 400 zł, tokarki uniwersalnej (...) 7 950 zł, szlifierki do gwintów o wartości początkowej 36 600 zł, szlifierki do wałków o wartości początkowej 31 100 zł, wiertarki kadłubowej o wartości początkowej 8 500 zł, frezarki uniwersalnej o wartości początkowej 8 500 zł, wózka widłowego (...) o wartości początkowej 12 000 zł, tokarki uniwersalnej (...) o wartości początkowej 26 500 zł, tokarki (...) o wartości początkowej 16 500 zł, prasy mimośrodowej (...) o wartości początkowej 18 500 zł, prasy mimośrodowej (...) o wartości początkowej 18 500 zł, wiertarki stołowej (...) o wartości początkowej 2 400 zł, wózka widłowego (...) o wartości początkowej 17 000 zł, walcarki do gwintów (...) o wartości początkowej 66 250 zł, wiertarki na podstawie magnety o wartości początkowej 3 289 zł, wiertarko – frezarki 1 500 zł, maszyny do prób o wartości początkowej 2 300 zł, maszyny do prób 1 730 zł, ogrzewanie wentylacyjne o wartości początkowej 1 330 zł, zespół komputerowy o wartości początkowej 3 804,10 zł, 2 szt. komputerów notebook o wartości początkowej 13 940 zł, stołu glob o wartości początkowej 786,89 zł, 6 szt. krzeseł o wartości początkowej 934,44 zł, fotela (...) o wartości początkowej 429,51 zł, ławy o wartości początkowej 221,31 zł, ciągnika siodłowego (...) o wartości początkowej 47 499,53 zł, naczepy (...) o wartości początkowej 12 000 zł, naczepy (...) o wartości początkowej 10 000 zł, żuka (...) o wartości początkowej 2 178,36 zł, fotela (...) o wartości początkowej 448,36 zł, fotela skay o wartości początkowej 299,18 zł, fotela skay o wartości początkowej 299,18 zł, ławy o wartości początkowej 350 zł, przyrządu (...) o wartości początkowej 3 700 zł.

Na rozprawie w dniu 29 marca 2007 roku uczestniczka postępowania U. Ś. (1) oświadczyła, iż samochody marek (...) i (...) oraz naczepa faktycznie nadają się do zezłomowania, a samochód marki (...) został sprzedany przez spadkodawcę na części J. W.. Odnośnie pojazdu marki (...) wskazała, że zamierza go zezłomować, gdyż brał on udział w wypadku.

Pismem procesowym z dnia 05 kwietnia 2007 roku, uczestnik postępowania K. Ś. wniósł o objęcie oceną samochodów istniejących przed zgonem spadkodawcy oraz objęcie przedmiotem postępowania maszyn i urządzeń, których zestawienie załączył.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 26 lipca 2007 roku dokonano działu spadku i podziału majątku wspólnego objętych niniejszym postępowaniem.

Postanowieniem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 11 marca 2008 roku zaskarżone postanowienie zostało uchylone i sprawa została przekazana Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

W piśmie procesowym z dnia 24 czerwca 2008 roku uczestnicy postępowania U. Ś. (1), R. Ś. (1) i W. Ś. (1) wnieśli o uwzględnienie przy wyliczaniu dochodu osiągniętego przez przedsiębiorstwo (...) kosztów w postaci nakładów osobistych w postaci zarządzania przedsiębiorstwem poniesionych przez nią w wysokości 5 000 zł netto miesięcznie liczonych od miesiąca sierpnia 2001 roku do miesiąca, w którym sąd wyda postanowienie działowe poza okresem od czerwca 2002 roku do kwietnia 2003 roku, kiedy zarządcą masy spadkowej był J. J..

W piśmie procesowym z dnia 01 sierpnia 2008 roku uczestnik postępowania K. Ś. wniósł o nieuwzględnienie żądania U. Ś. (1) odnoście rozliczenia jej wynagrodzenia za zarząd majątkiem spadkowym i wspólnym. Zaznaczył, że wyżej wymieniona w wyznaczonym terminie nie zgłosiła roszczenia o zasądzenie na jej rzecz od uczestników postępowania wynagrodzenia za zarząd majątkiem spadkowym i wspólnym, jak i dowodów na okoliczność wysokości istotnego wynagrodzenia i nakładów jej pracy jako zarządcy faktycznego. Podał, że uczestniczka postępowania U. Ś. (1) nie sprawowała zarządu faktycznego majątkiem spadkowym i wspólnym w imieniu pozostałych współspadkobierców, lecz wyłącznie w imieniu własnym jako przedsiębiorca prowadzący własną działalność gospodarczą. Wskazał również, że z porównania wielkości dochodów masy spadkowej i osobistego przedsiębiorstwa tej uczestniczki wynika, że zarząd faktyczny masa spadkową i majątkiem wspólnym sprawowany przez wskazaną uczestniczkę nie był wykonywany z należytą starannością, a istnieje podejrzenie, iż był wykonywany z pokrzywdzeniem masy spadkowej i majątku wspólnego. Dodał, że istotne roszczenie ma charakter okresowy. Odnosząc się do żądania U. Ś. (1) rozliczenia pożytków uzyskiwanych przez niego i wnioskodawczynię z tytułu dzierżaw części nieruchomości spadkowej i wspólnej położonej w D. przy ulicy (...) zarzucił, iż uczestniczka postępowania U. Ś. (1) nie udowodniła istotnego roszczenia co do wysokości. Stwierdził, że w skład masy spadkowej wchodzą wszystkie ruchomości opisane w znajdujących się aktach sprawy Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie o sygnaturze I Ns 519/01 spisie inwentarza z dnia 05 czerwca 2002 roku sporządzonym na terenie nieruchomości położonej przy ulicy (...) w D. przez Komornika Sądowego Rewiru IV przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Krzyków (sygn. IV Km 1200/01), spisie inwentarza z dnia 05 października 2001 roku sporządzonym na terenie nieruchomości położonej przy ulicy (...) w D. przez Komornika Sądowego Rewiru IV przy Sądzie Rejonowym dla Wrocławia – Krzyków (sygn. IV Km 1200/01) i spisie inwentarza z dnia 18 lipca 2002 roku sporządzonym na terenie nieruchomości położonej przy ulicy (...) i przy ulicy (...) w D. przez Komornika Sądowego Rewiru II przy Sądzie Rejonowym w Dzierżoniowie (sygn. II Km 719/02). Podtrzymał zgłoszone w stosunku do uczestników postępowania U. Ś. (1), R. Ś. (1) W. Ś. (1) roszczenia z tytułu pożytków pobranych przez wyżej wymienionych uczestników postępowania z majątku wspólnego i spadkowego. Podtrzymał także twierdzenia co do składu masy spadkowej i majątku wspólnego dodając, iż poza dotychczasowymi składnikami w skład majątku spadkowego wchodzą również zapasy materiałowe (...) w D. o wartości 88 474,12 zł i wierzytelności o wartości 51 292,12 zł (składniki opisane w sprawozdaniu bilansu zamknięcia (...) w D.).

Podczas rozprawy w dniu 16 września 2008 roku wnioskodawczyni oraz wszyscy uczestnicy postępowania oświadczyli, że nie kwestionują wartości własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w budynku numer (...) (...)na Osiedlu (...) w D. oraz praw własności i praw wieczystego użytkowania wszystkich nieruchomości należących do spadku i majątku wspólnego.

Z kolei uczestnik postępowania K. Ś. oświadczył, że w skład przedsiębiorstwa (...) wchodziły nieruchomości położone przy ulicy (...) w D. i przy ulicy (...) w P., natomiast nie wchodziła w jego skład nieruchomość położona przy ulicy (...) w D.. Ponadto oświadczył, że w skład przedsiębiorstwa (...) wchodzą także ruchomości wymienione w pkt VII, VIII, XV, XVI i XVIII uchylonego przez Sąd Okręgowy postanowienia Sądu I instancji. Podał, że w skład przedsiębiorstwa wchodzą także prawa i przedmioty wymienione w pkt V jego pisma z dnia 01 sierpnia 2008 roku.

Natomiast uczestniczka postępowania U. Ś. (1) wskazała, że z zaświadczenia o działalności gospodarczej spadkodawcy wynika, iż w skład przedsiębiorstwa (...) wchodziła również nieruchomość przy ulicy (...), gdyż znajdowała się tam stacja paliw objęta tą działalnością oraz myjnia samochodowa, w którą inwestował.

W piśmie z dnia 22 września 2008 roku uczestnik postępowania K. Ś. oświadczył, iż uczestniczka postępowania U. Ś. (1) nie udowodniła, iż spłaciła ze swojego majątku długi spadkowe wskazane w pkt (...) zestawienia długów spadkowych spłaconych przez U. Ś. (1). Odnosząc się do długów określonych w pkt (...) istotnego zestawienia stwierdził, że w jego ocenie uczestniczce postępowania U. Ś. (1) nie przysługuje roszczenie o rozliczenie tych długów do pozostałych uczestników, albowiem stanowiły one ciężary obciążające wspólne, spadkowe przedsiębiorstwo znajdujące się w istotnym okresie w wyłącznym posiadaniu U. Ś. (1). W dalszej części ustosunkowując się do długów wskazanych w pkt (...) uczestnik K. Ś. stwierdził, że nie obciążają one masy spadkowej gdy dotyczą należności obciążających wyłącznie uczestniczkę postępowania U. Ś. (1), jak opłaty sądowe w sprawach, w których była stroną lub wynagrodzenia z umów o usługi prawnicze zawartych z U. Ś. (1).

Kolejnym pismem z dnia 17 listopada 2008 roku poinformowano, że U. Ś. (1) spłaciła kolejny dług w kwocie 9 455,16 zł i załączyła aktualne zestawienie długów spadkowych oraz pismo z (...) wskazujące kolejny dług.

W piśmie procesowym z dnia 05 sierpnia 2013 roku uczestnik postępowania K. Ś. zmodyfikował stanowisko w zakresie działu spadku i wniósł o dokonanie działu spadku po T. Ś. (1) oraz podziału majątku wspólnego uczestniczki postępowania U. Ś. (1) i T. Ś. (1) przez przyznania na wyłączną jego własność spółdzielczego prawa do lokalu numer (...) położonego na Osiedlu (...) (...) w D. o wartości 140 000 zł, prawa własności lokalu użytkowego położonego w D. przy ulicy (...) o wartości 28 000 zł, prawa dzierżawy działek pod domkami letniskowymi miejscowości G. o wartości 20 000 zł oraz o zasądzenie od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na jego rzecz kwoty 18 188,22 zł tytułem rozliczenia pożytków pobranych z majątku wspólnego i spadkowego, a także o zasądzenie od uczestnika W. Ś. (1) na jego rzecz kwoty 93 155,25 zł tytułem rozliczenia pożytków pobranych z majątku wspólnego i spadkowego.

W toku rozprawy w dniu 09 sierpnia 2013 roku uczestniczka postępowania U. Ś. (1) stwierdziła, że nie sprzedawała żadnych wierzytelności związanych z nakładami na domki letniskowe położone w G..

W piśmie z dnia 25 września 2013 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. oświadczyła, że przystępuje do sprawy w charakterze uczestnika. W powyższym piśmie wskazano, że Spółka jest wierzycielem uczestników postępowania U. Ś. (1) i W. Ś. (1) oraz prowadzi przeciwko nim postępowanie egzekucyjne, a wiec posiada interes prawny, aby uczestniczyć w postępowaniu.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 10 czerwca 2014r. Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie (sygn. akt I Ns 225/08) postanowił:

I.  ustalić, że w skład majątku wspólnego U. Ś. (1) i spadkodawcy T. Ś. (1) wchodzą następujące prawa i przedmioty majątkowe:

• 1)  przedsiębiorstwo działające pod nazwą: Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) w D., na które składają się:

  a)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości niezabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb Zachód, o powierzchni 11 410 metrów kwadratowych, dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  b)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb Z., o powierzchni 4 877 metrów kwadratowych, oraz prawo własności budynków i urządzeń na niej posadowionych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  c)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb Centrum, o powierzchni 25 599 metrów kwadratowych, oraz prawo własności budynku na niej posadowionego, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  d)  prawo własności nieruchomości zabudowanej położonej w P. przy ulicy (...), obejmującej działki gruntu o numerach ewidencyjnych (...), o łącznej powierzchni 36 141 metrów kwadratowych, dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  e)  wierzytelności wymienione w załączniku numer(...)do opinii pisemnej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2795 akt) w łącznej kwocie 51 292,12 zł,

  f)  wózek widłowy (...),

  g)  wózek widłowy (...),

  h)  wózek widłowy (...),

  i)  naczepa (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  j)  naczepa ciężarowa (...)o numerze rejestracyjnym (...),

  k)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  l)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  m)  samochód M. o numerze rejestracyjnym (...),

  n)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  o)  samochód F. (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  p)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  q)  wózek spalinowy,

  r)  samochód P. o numerze rejestracyjnym (...),

  s)  naczepa o numerze rejestracyjnym (...),

  t)  naczepa do przewozu paliw o numerze rejestracyjnym (...),

  u)  waga samochodowa,

  v)  ciągnik samochodowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  w)  wózek podnośnik(...),

  x)  samochód(...) o numerze rejestracyjnym (...),

  y)  koparko-ładowarka (...),

  z)  (...) A (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  aa)  ruchomości wymienione w załączniku numer (...) do opinii pisemnej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2797-2805 akt),

o wartości 2 117 307,16 zł (dwa miliony sto siedemnaście tysięcy trzysta siedem złotych i szesnaście groszy),

2)

• 2)  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położnego w budynku numer (...) (...) na Osiedlu (...) w D., o wartości 140 000 zł (sto czterdzieści tysięcy złotych),

  3)  prawo wieczystego użytkowania działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), oraz prawo własności działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), składających się na nieruchomość zabudowaną położoną w D. przy ulicy (...), o łącznej powierzchni 4 530 metrów kwadratowych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgi wieczyste o numerach KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)) i KW (...) ( (...)), o wartości 1 237 000 zł (jeden milion dwieście trzydzieści siedem tysięcy złotych),

  4)  prawo własności lokalu użytkowego numer (...) położonego w budynku numer (...) przy ulicy (...) w D. wraz ze związanym z tym prawem udziałem w wysokości 8,49 % w częściach wspólnych budynku oraz w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu, na której budynek jest posadowiony, dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)), o wartości 28 000 zł (dwadzieścia osiem tysięcy złotych),

  5)  ruchomości wymienione w opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu wyceny ruchomości J. P. z dnia 21 maja 2013 roku (k. 3203-3261 akt) o wartości 39 100 zł (trzydzieści dziewięć tysięcy sto złotych),

  6)  samochód osobowy P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 3 300 zł (trzy tysiące trzysta złotych),

  7)  samochód osobowy M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 2 200 zł (dwa tysiące dwieście złotych),

  8)  samochód osobowy B. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 2 500 zł (dwa tysiące pięćset złotych),

o łącznej wartości 3 569 407,16 zł (trzy miliony pięćset sześćdziesiąt dziewięć tysięcy czterysta siedem złotych i szesnaście groszy);

II.  ustalić, że w skład spadku po spadkodawcy T. Ś. (1) wchodzą następujące prawa i przedmioty majątkowe:

• 1)  udział w 1/2 części w przedsiębiorstwie działającym pod nazwą: Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...), na które składają się:

  a)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości niezabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb Zachód, o powierzchni 11 410 metrów kwadratowych, dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  b)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb Z., o powierzchni 4 877 metrów kwadratowych, oraz prawo własności budynków i urządzeń na niej posadowionych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  c)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb Centrum, o powierzchni 25 599 metrów kwadratowych, oraz prawo własności budynku na niej posadowionego, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  d)  prawo własności nieruchomości zabudowanej położonej w P. przy ulicy (...), obejmującej działki gruntu o numerach ewidencyjnych (...), o łącznej powierzchni 36 141 metrów kwadratowych, dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  e)  wierzytelności wymienione w załączniku numer 1 do opinii pisemnej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2795 akt) w łącznej kwocie 51 292,12 zł,

  f)  wózek widłowy (...),

  g)  wózek widłowy (...),

  h)  wózek widłowy (...),

  i)  naczepa (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  j)  naczepa ciężarowa (...)190 o numerze rejestracyjnym (...),

  k)  (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  l)  samochód ciężarowy (...)o numerze rejestracyjnym (...),

  m)  samochód M. o numerze rejestracyjnym (...),

  n)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  o)  samochód F. (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  p)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  q)  wózek spalinowy,

  r)  samochód P. o numerze rejestracyjnym (...),

  s)  naczepa o numerze rejestracyjnym (...),

  t)  naczepa do przewozu paliw o numerze rejestracyjnym (...),

  u)  waga samochodowa,

  v)  ciągnik samochodowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  w)  wózek podnośnik (...)

  x)  samochód (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  y)  koparko-ładowarka (...),

  z)  samochód ciężarowy (...) numerze rejestracyjnym (...),

  aa)  ruchomości wymienione w załączniku numer (...) do opinii pisemnej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2797-2805 akt),

o wartości 1 058 653,58 zł (jeden milion pięćdziesiąt osiem tysięcy sześćset pięćdziesiąt trzy złote i pięćdziesiąt osiem groszy),

2)

• 2)  udział w 1/2 części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego numer (...) położnego w budynku numer (...) (...) na Osiedlu (...) w D., o wartości 70 000 zł (siedemdziesiąt tysięcy złotych),

  3)  udział w 1/2 części w prawie wieczystego użytkowania działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), oraz prawo własności działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), składających się na nieruchomość zabudowaną położoną w D. przy ulicy (...), o łącznej powierzchni 4 530 metrów kwadratowych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgi wieczyste o numerach KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)) i KW (...) ( (...)), o wartości 618 500 zł (sześćset osiemnaście tysięcy pięćset złotych),

  4)  udział w 1/2 części w prawie własności lokalu użytkowego numer (...) położonego w budynku numer (...) przy ulicy (...) w D. wraz ze związanym z tym prawem udziałem w wysokości 8,49 % w częściach wspólnych budynku oraz w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu, na której budynek jest posadowiony, dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)), o wartości 14 000 zł (czternaście tysięcy złotych),

  5)  udziały w 1/2 części w ruchomościach wymienionych w opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu wyceny ruchomości J. P. z dnia 21 maja 2013 roku (k. 3203-3261 akt) o wartości 19 550 zł (dziewiętnaście tysięcy pięćset pięćdziesiąt złotych),

  6)  udział w 1/2 części w samochodzie osobowym P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 1 650 zł (jeden tysiące sześćset pięćdziesiąt złotych),

  7)  udział w 1/2 części w samochodzie osobowym M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 1 100 zł (jeden tysiące sto złotych),

  8)  udział w 1/2 części w samochodzie osobowym B. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 1 250 zł (jeden tysiące dwieście pięćdziesiąt złotych),

o łącznej wartości 1 784 703,58 zł (jeden milion siedemset osiemdziesiąt cztery tysiące siedemset trzy złote i pięćdziesiąt osiem groszy);

III.  ustalić, że uczestnik postępowania W. Ś. (1) osiągnął pożytki w związku z korzystaniem z majątku spadku w kwocie 993 656 zł (dziewięćset dziewięćdziesiąt trzy tysiące sześćset pięćdziesiąt sześć złotych);

IV.  ustalić, że uczestnik postępowania K. Ś. osiągnął pożytki w związku z korzystaniem z majątku spadku w kwocie 118 367,26 zł (sto osiemnaście tysięcy trzysta sześćdziesiąt siedem złotych i dwadzieścia sześć groszy);

V.  ustalić, że wnioskodawczyni S. T. (1) osiągnęła pożytki w związku z korzystaniem z majątku spadku w kwocie 63 750 zł (sześćdziesiąt trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt złotych);

VI.  oddalić wnioski wnioskodawczyni S. T. (1) i uczestnika postępowania K. Ś. o rozliczenie pożytków osiągniętych przez uczestniczkę postępowania U. Ś. (1) w związku z korzystaniem z majątku spadku;

VII.  oddalić wnioski uczestniczki postępowania U. Ś. (1) o rozliczenie nakładów i wydatków poczynionych przez nią na majątek spadku;

VIII.  dokonać podziału majątku wspólnego U. Ś. (1) i spadkodawcy T. Ś. (1) oraz działu spadku po spadkodawcy T. Ś. (1) w ten sposób, że:

• 1)  przedsiębiorstwo działające pod nazwą: Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) w D., na które składają się:

  a)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości niezabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb (...), o powierzchni 11 410 metrów kwadratowych, dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  b)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb Z., o powierzchni 4 877 metrów kwadratowych, oraz prawo własności budynków i urządzeń na niej posadowionych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  c)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb (...), o powierzchni 25 599 metrów kwadratowych, oraz prawo własności budynku na niej posadowionego, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  d)  prawo własności nieruchomości zabudowanej położonej w P. przy ulicy (...), obejmującej działki gruntu o numerach ewidencyjnych (...), o łącznej powierzchni 36 141 metrów kwadratowych, dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

  e)  wierzytelności wymienione w załączniku numer (...)do opinii pisemnej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2795 akt) w łącznej kwocie 51 292,12 zł

  f)  wózek widłowy (...),

  g)  wózek widłowy (...),

  h)  wózek widłowy (...),

  i)  naczepa (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  j)  naczepa ciężarowa (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  k)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  l)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  m)  samochód M. o numerze rejestracyjnym (...),

  n)  samochód ciężarowy(...) o numerze rejestracyjnym (...),

  o)  samochód F. (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  p)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  q)  wózek spalinowy,

  r)  samochód P. o numerze rejestracyjnym (...),

  s)  naczepa o numerze rejestracyjnym (...),

  t)  naczepa do przewozu paliw o numerze rejestracyjnym (...),

  u)  waga samochodowa,

  v)  ciągnik samochodowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  w)  wózek podnośnik (...),

  x)  samochód(...) o numerze rejestracyjnym (...),

  y)  koparko-ładowarka (...),

  z)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

  aa)  ruchomości wymienione w załączniku numer (...) do opinii pisemnej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2797-2805 akt),

o wartości 2 117 307,16 zł (dwa miliony sto siedemnaście tysięcy trzysta siedem złotych i szesnaście groszy),

2)

• 2)  prawo wieczystego użytkowania działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), oraz prawo własności działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), składających się na nieruchomość zabudowaną położoną w D. przy ulicy (...), o łącznej powierzchni 4 530 metrów kwadratowych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgi wieczyste o numerach KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)) i KW (...) ( (...)), o wartości 1 237 000 zł (jeden milion dwieście trzydzieści siedem tysięcy złotych),

  3)  ruchomości wymienione w opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu wyceny ruchomości J. P. z dnia 21 maja 2013 roku (k. 3203-3261 akt) o wartości 39 100 zł (trzydzieści dziewięć tysięcy sto złotych),

  4)  samochód osobowy P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 3 300 zł (trzy tysiące trzysta złotych),

  5)  samochód osobowy M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 2 200 zł (dwa tysiące dwieście złotych),

  6)  samochód osobowy B. (...) o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 2 500 zł (dwa tysiące pięćset złotych),

o łącznej wartości 3 401 407,16 zł (trzy miliony czterysta jeden tysięcy czterysta siedem złotych i szesnaście groszy), przyznaje uczestniczce postępowania U. Ś. (1), natomiast:

1)  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położnego w budynku numer (...) (...) na Osiedlu (...) w D., o wartości 140 000 zł (sto czterdzieści tysięcy złotych),

2)  prawo własności lokalu użytkowego numer (...) położonego w budynku numer (...) przy ulicy (...) w D. wraz ze związanym z tym prawem udziałem w wysokości 8,49 % w częściach wspólnych budynku oraz w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu, na której budynek jest posadowiony, dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)), o wartości 28 000 zł (dwadzieścia osiem tysięcy złotych),

o łącznej wartości 168 000 zł (sto sześćdziesiąt osiem tysięcy złotych), przyznaje uczestnikowi postępowania K. Ś.;

IX. zasądzić od wnioskodawczyni S. T. (1) na rzecz uczestnika postępowania R. Ś. (1) kwotę 5 976,56 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez wnioskodawczynię S. T. (1) w związku z korzystaniem z majątku spadku, płatną w terminie sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, wraz z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności;

X. zasądzić od uczestnika postępowania W. Ś. (1) na rzecz wnioskodawczyni S. T. (1) kwotę 87 178,59 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez uczestnika postępowania W. Ś. (1) i wnioskodawczynię S. T. (1) w związku z korzystaniem z majątku spadku, płatną w dwóch rocznych ratach, pierwsza rata w kwocie 43 589,30 zł, a druga rata w kwocie 43 589,29 zł, do 30 stycznia każdego roku, począwszy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

XI.  zasądzić od uczestnika postępowania W. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania K. Ś. kwotę 66 308,22 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez uczestników postępowania W. Ś. (1) i K. Ś. w związku z korzystaniem z majątku spadku oraz spłaty udziału uczestnika postępowania W. Ś. (1) w majątku spadku, płatną w dwóch rocznych ratach po 33 154,11 zł każda, do 30 stycznia każdego roku, począwszy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

XII.  zasądzić od uczestnika postępowania K. Ś. na rzecz uczestnika postępowania R. Ś. (1) kwotę 26 846,93 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez uczestnika postępowania K. Ś. w związku z korzystaniem z majątku spadku oraz spłaty udziału uczestnika postępowania R. Ś. (1) w majątku spadku, płatną w terminie jednego roku od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności;

XIII.  zasądzić od uczestnika postępowania K. Ś. na rzecz wnioskodawczyni S. T. (1) kwotę 15 750 zł tytułem spłaty udziału wnioskodawczyni S. T. (1) w majątku spadku, płatną w terminie jednego roku od dnia uprawomocnienia się postanowienia, wraz z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności;

XIV.  zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania R. Ś. (1) kwotę 330 600,67 zł tytułem rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz spłaty udziału uczestnika postępowania R. Ś. (1) w majątku spadku, płatną w siedmiu rocznych ratach, pierwsza rata w kwocie 30 600,67 zł, a pozostałe sześć rat w kwotach po 50 000 zł, do 15 stycznia każdego roku, począwszy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

XV.  zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania W. Ś. (1) kwotę 330 600,67 zł tytułem rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz spłaty udziału uczestnik postępowania W. Ś. (1) w majątku spadku, płatną w siedmiu rocznych ratach, pierwsza rata w kwocie 30 600,67 zł, a pozostałe sześć rat w kwotach po 50 000 zł, do 15 stycznia każdego roku, począwszy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

XVI.  zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania K. Ś. kwotę 151 621,13 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez uczestnika postępowania K. Ś. w związku z korzystaniem z majątku spadku, rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz dopłaty do udziału uczestnika postępowania K. Ś. w majątku spadku, płatną w trzech rocznych ratach, pierwsza rata w kwocie 51 621,13 zł, a pozostałe dwie raty w kwotach po 50 000 zł, do 15 stycznia każdego roku, począwszy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

XVII.  zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz wnioskodawczyni S. T. (1) kwotę 290 756,92 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez wnioskodawczynię S. T. (1) w związku z korzystaniem z majątku spadku, rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz spłaty udziału wnioskodawczyni S. T. (1) w majątku spadku, płatną w sześciu rocznych ratach, pierwsza rata w kwocie 40 756,92 zł, a pozostałe pięć rat w kwotach po 50 000 zł, do 15 stycznia każdego roku, począwszy od dnia uprawomocnienia się postanowienia, z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

XVIII.  nakazać uczestniczce postępowania U. Ś. (1), aby wydała uczestnikowi postępowania K. Ś. lokal mieszkalny numer (...) położny w budynku numer (...) (...) na Osiedlu (...) w D. oraz lokal użytkowy numer (...) położony w budynku numer (...) przy ulicy (...) w D., w terminie jednego miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia;

XIX.  wpis ostateczny ustalić na kwotę 21 320 zł;

XX.  nakazać ściągnięcie od wnioskodawczyni S. T. (1) z zasądzonych w punktach X, XIII i XVII postanowienia roszczeń na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 1 998,75 zł, a także nakazać uczestnikom postępowania R. Ś. (1), W. Ś. (1) i K. Ś., aby zapłacili na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwoty po 1 998,75 zł tytułem uiszczenia kosztów sądowych, od których wnioskodawczyni S. T. (1) została zwolniona;

XXI.  nakazać uczestniczce postępowania U. Ś. (1), aby zapłaciła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 13 325 zł tytułem uiszczenia kosztów sądowych, od których wnioskodawczyni S. T. (1) została zwolniona;

XXII.  nakazać ściągnięcie od uczestnika postępowania K. Ś. z zasądzonych w punktach XI i XVI postanowienia roszczeń na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 1 078,12 zł, a także nakazać wnioskodawczyni S. T. (1) oraz uczestnikom postępowania R. Ś. (1) i W. Ś. (1), aby zapłacili na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwoty po 1 078,12 zł tytułem uiszczenia kosztów sądowych, od których uczestnik postępowania K. Ś. został zwolniony;

XXIII.  nakazać uczestniczce postępowania U. Ś. (1), aby zapłaciła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 7 187,52 zł tytułem uiszczenia kosztów sądowych, od których uczestnik postępowania K. Ś. został zwolniony;

XXIV.  nakazać wnioskodawczyni S. T. (1) oraz uczestnikom postępowania R. Ś. (1), W. Ś. (1) i K. Ś., aby zapłacili na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwoty po 7 575,77 zł tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

XXV.  nakazać uczestniczce postępowania U. Ś. (1), aby zapłaciła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 50 505,14 zł tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sąd pierwszej instancji ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawca T. Ś. (1) i uczestniczka postępowania U. Ś. (1) zawarli związek małżeński w dniu 04 sierpnia 1973 roku. Nie zawierali przy tym żadnych małżeńskich umów majątkowych.

Małżonkowie w trakcie trwania ich związku małżeńskiego nabyli:

1)  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położnego w budynku numer (...) (...) na Osiedlu (...) w D.,

2)  prawo wieczystego użytkowania działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), oraz prawo własności działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), składających się na nieruchomości zabudowaną położoną w D. przy ulicy (...), o łącznej powierzchni 4 530 metrów kwadratowych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgi wieczyste o numerach KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)) i KW (...) ( (...)),

3)  prawo własności lokalu użytkowego numer (...) położonego w budynku numer (...) przy ulicy (...) w D. wraz ze związanym z tym prawem udziałem w wysokości 8,49 % w częściach wspólnych budynku oraz w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu, na której budynek jest posadowiony, dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

4)  ruchomości wymienione w opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu wyceny ruchomości J. P. z dnia 21 maja 2013 roku (k. 3203-3261 akt),

5)  samochód osobowy P. (...) o numerze rejestracyjnym (...),

6)  samochód osobowy M. (...) o numerze rejestracyjnym (...),

7)  samochód osobowy B. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Samochód osobowy P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) został zakupiony z zamiarem przekazania synowi spadkodawcy W. Ś. (1), a samochód osobowy M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) drugiemu jego synowi R. Ś. (1). Spadkodawca i uczestniczka postępowania U. Ś. (1) nie przenieśli jednak własności tych samochodów na ich rzecz.

W czasie trwania małżeństwa spadkodawca prowadził działalność gospodarczą jako osoba fizyczna pod nazwą „ą Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) w D.”. W dniu 01 stycznia 1999 roku spadkodawca nabył dwa domki letniskowe typu (...) położone w S.. Spadkodawca nie posiadał żadnego majątku odrębnego. Spadkodawca zmarł w dniu 09 lipca 2001 roku w (...). Spadek po nim nabyli: uczestniczka postępowania U. Ś. (1) w 1/4 części, a także wnioskodawczyni S. W. oraz uczestnicy postępowania W. Ś. (1), R. Ś. (1) i K. Ś. – każdy po 3/16 części.

W chwili śmierci spadkodawcy w skład jego przedsiębiorstwa działającego pod nazwą „ Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) w D.” wchodziły:

1)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości niezabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb (...), o powierzchni 11 410 metrów kwadratowych, dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

2)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb Z., o powierzchni 4 877 metrów kwadratowych, oraz prawo własności budynków i urządzeń na niej posadowionych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

3)  prawo wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb (...), o powierzchni 25 599 metrów kwadratowych, oraz prawo własności budynku na niej posadowionego, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

4)  prawo własności nieruchomości zabudowanej położonej w P. przy ulicy (...), obejmującej działki gruntu o numerach ewidencyjnych (...), o łącznej powierzchni 36 141 metrów kwadratowych, dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

5)  wierzytelności wymienione w załączniku numer 1 do opinii pisemnej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2795 akt) w łącznej kwocie 51 292,12 zł,

6)  wózek widłowy (...),

7)  wózek widłowy (...),

8)  wózek widłowy (...),

9)  naczepa (...) o numerze rejestracyjnym (...),

10)  naczepa ciężarowa (...) o numerze rejestracyjnym (...),

11)  samochód ciężarowy(...) o numerze rejestracyjnym (...),

12)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

13)  samochód M. o numerze rejestracyjnym (...),

14)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

15)  samochód F. (...) o numerze rejestracyjnym (...),

16)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

17)  wózek spalinowy,

18)  samochód P. o numerze rejestracyjnym (...),

19)  naczepa o numerze rejestracyjnym (...),

20)  naczepa do przewozu paliw o numerze rejestracyjnym (...),

21)  waga samochodowa,

22)  ciągnik samochodowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

23)  wózek podnośnik (...),

24)  samochód(...) o numerze rejestracyjnym (...),

25)  koparko-ładowarka (...),

26)  samochód ciężarowy (...) o numerze rejestracyjnym (...),

27)  ruchomości wymienione w załączniku numer 3 do opinii pisemnej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2797-2805 akt).

Po śmierci spadkodawcy przedsiębiorstwo to przejęła uczestniczka postępowania U. Ś. (1) i kontynuowała prowadzoną przez niego działalność gospodarczą. Nie wyrazili na to zgody wnioskodawczyni i uczestnik postępowania K. S.. Prowadzona przez nią działalność gospodarcza przyniosła stratę. Uzyskiwane z tej działalności gospodarczej przychody uczestniczka postępowania U. Ś. (1) przeznaczała na spłatę długów spadkowych.

W latach 2002-2012 wnioskodawczyni i uczestnik postępowania K. Ś. wydzierżawiali nieruchomość zabudowaną położoną w D. przy ulicy (...). Z tego tytułu wnioskodawczyni osiągnęła przychód w kwocie 63 750 zł, a uczestnik postępowania K. Ś. w kwocie 132 340 zł. Uczestnik postępowania K. Ś. poniósł nakłady na przedmiotową nieruchomość w kwocie 13 972,74 zł.

Od dnia 01 lipca 2003 roku uczestnik postępowania W. Ś. (1) korzystał z nieruchomości należących do przedsiębiorstwa prowadzonego przez spadkodawcę, na których prowadził własną działalność gospodarcza. Gdyby wynajmował przedmiotowe nieruchomości na wolnym rynku musiałby zapłacić czynsz najmu w kwocie 993 656 zł.

Na mocy decyzji Prezydenta Miasta P. z dnia 09 października 2003 roku zmieniono nazwisko wnioskodawczyni S. W. na nazwisko T..

W dniu 15 marca 2004 roku uczestnik postępowania W. Ś. (1) nabył nieruchomość położoną w D. na Osiedlu (...), obejmującą działkę gruntu o numerze (...), dla której Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...).

Wartość opisanego powyżej przedsiębiorstwa działającego pod nazwą „ Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) w D.” wynosi obecnie 2 117 307,16 zł.

Z kolei aktualnie wartość:

1)  spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego numer (...) położnego w budynku numer (...) (...) na Osiedlu (...) w D. wynosi 140 000 zł,

2)  prawa wieczystego użytkowania działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), oraz prawa własności działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), składających się na nieruchomości zabudowaną położoną w D. przy ulicy (...), o łącznej powierzchni 4 530 metrów kwadratowych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgi wieczyste o numerach KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)) i KW (...) ( (...)), wynosi 1 237 000 zł,

3)  prawa własności lokalu użytkowego numer (...) położonego w budynku numer (...) przy ulicy (...) w D. wraz ze związanym z tym prawem udziałem w wysokości 8,49 % w częściach wspólnych budynku oraz w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu, na której budynek jest posadowiony, dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)), wynosi 28 000 zł,

4)  ruchomości wymienionych w opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu wyceny ruchomości J. P. z dnia 21 maja 2013 roku (k. 3203-3261 akt) wynosi 39 100 zł,

5)  samochodu osobowego P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynosi 3 300 zł,

6)  samochodu osobowego M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynosi 2 200 zł,

7)  samochodu osobowego B. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynosi 2 500 zł,

8)  dwóch domków letniskowych typu (...) położonych w S. wynosi 125 000 zł.

Obecnie uczestniczka postępowania U. Ś. (1) posiada wszystkie rzeczy należące do majątku wspólnego.

Uczestniczka postępowania U. Ś. (1) sprzedała dwa domki letniskowe typu (...) położonych w S..

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd pierwszej instancji przyjął, iż w zakresie żądania podziału majątku wspólnego, co do ustalenia ustroju majątkowego małżeńskiego, jaki obowiązywał spadkodawcę i uczestniczkę postępowania U. Ś. (1), oraz składu ich majątku wspólnego, a także jego podziału oraz rozliczenia wydatków i nakładów na ten majątek miały zastosowanie przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie Ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2004 roku, Nr 162, poz. 1691), zwanej dalej „ustawą nowelizującą”, czyli przed dniem 22 stycznia 2005 roku. Wedle bowiem przepisu art. 5 ust. 1 ustawy nowelizującej, przepisy ustawy nowelizującej stosuje się do stosunków w niej unormowanych, chociażby powstały przed jej wejściem w życie, chyba że przepisy ust. 2-7 stanowią inaczej. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie małżeńskie stosunki majątkowe mogły trwać jedynie do czasu ustania małżeństwa miedzy spadkodawcą i uczestniczką postępowania U. Ś. (1) czyli w tym przypadku do śmierci spadkodawcy, co nastąpiło w dniu 09 lipca 2001 roku, a więc jeszcze przed wejściem w życie ustawy nowelizującej. Oznacza to, iż w tym momencie nie mógł już istnieć stosunek prawny, do którego mogłyby mieć zastosowanie przepisy ustawy nowelizującej. Jednocześnie przepis art. 5 ust. 5 pkt 3 ustawy nowelizującej stanowi, iż przepisy dotychczasowe stosuje się do podziału majątku wspólnego małżonków i do zwrotu wydatków i nakładów dokonanych z majątku wspólnego na majątek osobisty i z majątku osobistego na majątek wspólny, jeżeli wspólność majątkowa małżeńska ustała przed wejściem w życie ustawy nowelizującej.

Biorąc pod uwagę, że spadkodawca i uczestniczka postępowania U. Ś. (1) zawarli związek małżeński w dniu 04 sierpnia 1973 roku i nie zawierali żadnych małżeńskich umów majątkowych Sąd pierwszej instancji przyjął, iż łączyła ich wspólność ustawowa majątkowa.

Jednocześnie wedle przepisu art. 46 k.r.o., do podziału majątku, który był objęty wspólnością ustawową, stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku. Zgodnie natomiast z przepisami art. 684 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c., w postępowaniu o podział majątku wspólnego skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala sąd. Należy przy tym podkreślić, że skład majątku wspólnego ustala się według stanu z chwili ustania wspólności majątkowej. Jednocześnie należy zastrzec, iż podziałowi podlegają jedynie te przedmioty i prawa, które istnieją w chwili orzekania (T. Ereciński, J. Gudowski, Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego. Część pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze, Warszawa 2002, s. 140). Wartość tych przedmiotów i praw ustala się według cen z chwili orzekania i stanu w chwili ustania wspólności.

W ocenie Sądu pierwszej instancji w świetle zebranego materiału dowodowego nie ma wątpliwości, że w skład tego majątku wchodzi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów art. 55 ¹ k.c. W czasie trwania małżeństwa spadkodawca jako osoba fizyczna prowadził bowiem działalność gospodarczą pod nazwą „ą Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) w D.” i w celu jej prowadzenia dysponował odpowiednim zespołem praw i przedmiotów majątkowych. Sąd ustalił przy tym skład tego przedsiębiorstwa na chwilę śmierci spadkodawcy przede wszystkim w oparciu o jego dokumentację, a także opinię pisemną (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2776-2944 akt). Zresztą należy podkreślić, że wskazana kwestia co do zasady nie była przedmiotem sporu pomiędzy uczestnikami postępowania. Spór dotyczył bowiem jedynie tego, czy do tego przedsiębiorstwa należało prawo wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...). W tym zakresie jednak uczestnicy postępowania R. Ś. (1) (k. 2282 akt), W. Ś. (1) (k. 2283 akt) i U. Ś. (1) (k. 2349 akt) oraz przedstawicielka ustawowa uczestnika postępowania K. Ś., E. S. (k. 2284 akt), zgodnie zeznali, że spadkodawca wykorzystywał wskazaną nieruchomość w prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż prowadził na niej stację paliw, myjnie samochodową i punkt sprzedaży węgla, a także częściowo ją wydzierżawiał osobom trzecim. Nie było więc wątpliwości, że prawo do tej nieruchomości wchodzi w skład tego przedsiębiorstwa. Jednocześnie Sąd pierwszej instancji ustalił, w oparciu o opinię pisemną (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2776-2944 akt), że wartość tego przedsiębiorstwa wynosi obecnie 2 117 307,16 zł.

Sąd pierwszej instancji ustalił również, iż bezsporne również pozostawało, że do majątku wspólnego spadkodawcy i uczestniczki postępowania U. Ś. (1) należą:

1)  spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położnego w budynku numer (...) (...) na Osiedlu (...) w D.,

2)  prawo wieczystego użytkowania działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), oraz prawo własności działek gruntu o numerach ewidencyjnych (...), obręb (...), składających się na nieruchomości zabudowaną położoną w D. przy ulicy (...), o łącznej powierzchni 4 530 metrów kwadratowych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgi wieczyste o numerach KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)), KW (...) ( (...)) i KW (...) ( (...)),

3)  prawo własności lokalu użytkowego numer (...) położonego w budynku numer (...) przy ulicy (...) w D. wraz ze związanym z tym prawem udziałem w wysokości 8,49 % w częściach wspólnych budynku oraz w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu, na której budynek jest posadowiony, dla którego Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)),

4)  ruchomości wymienione w opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu wyceny ruchomości J. P. z dnia 21 maja 2013 roku (k. 3203-3261 akt),

5)  samochód osobowy B. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Co do tej okoliczności uczestnicy postępowania byli zgodni, a przy tym znajdowała ona potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach ksiąg wieczystych oraz aktach lokalowych prowadzonych dla lokalu mieszkalnego numer (...) położnego w budynku numer (...) (...) na Osiedlu (...) w D.. Sąd pierwszej instancji dokonał przy tym wyceny tych praw i przedmiotów majątkowych na podstawie dowodów z opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu rzeczoznawstwa majątkowego R. H. z dnia 06 marca 2009 roku (k. 2316-2325 akt), opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości T. G. z dnia 23 marca 2013 roku (k. 3063-3099 akt), opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu wyceny pojazdów J. K. z dnia 27 maja 2007 roku (k. 1068-1083 akt) oraz opinii pisemna biegłego sądowego z zakresu wyceny ruchomości J. P. z dnia 21 maja 2013 roku (k. 3203-3261 akt), albowiem uznał, ze są one rzetelne i wiarygodne. Sąd pierwszej instancji podkreślił, iż wszystkie niejasności co do opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości T. G. z dnia 23 marca 2013 roku zostały wyjaśnione przez tego biegłego w ramach jego ustnych wyjaśnień (k. 3467 akt), w których wskazał, iż wycenił nieruchomość położoną w D. przy ulicy (...) jako całość, wyceniając lokal użytkowy brał pod uwagę zbliżone lokale, a wiek budynku, w którym znajduje się lokal mieszkalny, nie ma znaczenia dla wyceny prawa do niego, skoro do porównania wybrano lokale z budynków z tego samego okresu.

Odnośnie do samochodu osobowego P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) oraz samochodu osobowego M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) Sąd wskazał, iż zostały one nabyte przez spadkodawcę w czasie trwania małżeństwa i prawo ich własności nie zostało formalnie przekazane na rzecz jego synów W. Ś. (1) i R. Ś. (1). Tym samym należą one nadal do przedmiotowego majątku wspólnego. Jednocześnie Sąd ustalił ich wartość w oparciu o opinię pisemną biegłego sądowego z zakresu wyceny pojazdów J. K. z dnia 27 maja 2007 roku (k. 1068-1083 akt).

Sąd pierwszej instancji uznał, że do tego majątku wspólnego nie należą już dwa domki letniskowe typu (...) położone w S.. Uczestniczka postępowania U. Ś. (1) przyznała bowiem, że je zbyła w trakcie trwania postępowania (k. 3467 akt).

Z tych względów, na podstawie przytoczonych przepisów, orzeczono jak w punkcie I postanowienia.

Zgodnie z przepisem art. 42 k.r.o., od chwili ustania wspólności ustawowej stosuje się odpowiednio do majątku, który był nią objęty, przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Ustawa stanowi przy tym, że oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym (art. 43 § 1 k.r.o.).

W niniejsze sprawie Sąd pierwszej instancji ustalił, że wspólność majątkowa między spadkodawcą i uczestniczką postępowania U. Ś. (1) ustała z chwilą śmierci tego pierwszego, a przy tym spadkodawca nie posiadał żadnego majątku odrębnego. Oznacza to, iż na majątek spadku po nim składały się wyłącznie udziały wynoszące 50 % w poszczególnych przedmiotach majątkowych należących do majątku wspólnego i stosownie do tych ustaleń przyjął wartość tego majątku jako połowę wartości przedmiotowego majątku wspólnego.

Mając powyżej na względzie, w oparciu o cytowane przepisy, należało orzec jak w punkcie II sentencji.

W toku postępowania wnioskodawczyni i uczestnicy postępowania wystąpili, na mocy przepisu art. 686 k.p.c., o wzajemne rozliczenie pobranych przez nich pożytków z masy spadkowej, które to wnioski zostały szczegółowo opisane w części wstępnej uzasadnienia. Podstawę materialnoprawną rozliczenia tych pożytków z majątku spadku stanowią przepisy art. 207 k.c. w zw. z art. 1035 k.c.

W tym zakresie Sąd pierwszej instancji ustalił, że od dnia 01 lipca 2003 roku uczestnik postępowania W. Ś. (1) korzystał z nieruchomości należących do przedsiębiorstwa prowadzonego przez spadkodawcę, na których prowadził własną działalność gospodarczą. Wprawdzie z tytułu korzystania z tych nieruchomości miał uiszczać na rzecz uczestniczki postępowania U. Ś. (1) czynsz najmu, jednakże w świetle dowodu z opinii pisemnej uzupełniającej (...) Oddziału w C. z dnia 22 kwietnia 2013 roku (k. 3138-3189 akt) nie ma wątpliwości, że ustalony przez tych uczestników postępowania czynsz najmu nie odpowiadał przeciętnym wysokościom czynszu najmu za tego rodzaju nieruchomości. Pożytki osiągnięte przez uczestnika postępowania W. Ś. (1) z korzystania z tych nieruchomości odpowiadają natomiast takiemu przeciętnemu czynszowi najmu. W tym wypadku skład orzekający ustalił, na podstawie dowodu z opinii pisemnej uzupełniającej (...) Oddziału w C. z dnia 22 kwietnia 2013 roku (k. 3138-3189 akt), że taki przeciętny czynsz najmu za korzystanie z tych nieruchomości przez tego uczestnika postępowania wyniósł 993 656 zł.

Z kolei wnioskodawczyni i uczestnik postępowania K. Ś. wydzierżawiali w latach 2002-2012 należącą do majątku spadku nieruchomość zabudowaną położoną w D. przy ulicy (...). Jak wynika z dowodów w postaci opinii pisemnej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2776-2944 akt) i opinii pisemnej uzupełniającej (...) Oddziału w C. z dnia 22 kwietnia 2013 roku (k. 3138-3189 akt) z tego tytułu wnioskodawczyni osiągnęła przychód w kwocie 63 750 zł, a uczestnik postępowania K. Ś. w kwocie 132 340 zł, przy czym ten ostatni poczynił nakłady na przedmiotową nieruchomość w kwocie 13 972,74 zł. Oznacza to, że uczestnik postępowania K. Ś. osiągnął pożytki w związku z korzystaniem z majątku spadku w kwocie 118 367,26 zł (132 340 zł – 13 972,74 zł), natomiast wnioskodawczyni S. T. (1) w kwocie 63 750 zł.

Odnośnie do wniosku wnioskodawczyni S. T. (1) i uczestnika postępowania K. Ś. o rozliczenie pożytków osiągniętych przez uczestniczkę postępowania U. Ś. (1) w związku z korzystaniem z majątku spadku, a mianowicie spornego przedsiębiorstwa, należy wskazać, że prowadzona przez nią na bazie tego majątku działalność gospodarcza przyniosła stratę. Wskazują na to dowody z opinii pisemnej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012 roku (k. 2776-2944 akt) i przesłuchania uczestniczki postępowania U. Ś. (1) (k. 854-855 akt). Brak więc dowodów na to, iż osiągnęła jakieś pożytki z tego majątku, a także ewentualnie w jakiej wysokości. Z tych powodów Sąd ten wniosek oddalił.

Podobnie ma się rzecz z wnioskiem uczestniczki postępowania U. Ś. (1) o rozliczenie nakładów w postaci jej osobistej pracy w tym przedsiębiorstwie i wydatków poczynionych przez nią na majątek spadku poprzez spłatę długów spadkowych. Co do pierwszego z tych roszczeń Sąd pierwszej instancji zauważył, że uczestniczka postępowania U. Ś. (1) zarządzała tym przedsiębiorstwem samowolnie, bez zgody wszystkich pozostałych spadkobierców czyli bezprawnie. Jednocześnie należy podkreślić, że jej zarząd przyniósł tylko straty. Z kolei w przypadku spłaconych długów spadkowych uczestniczka postępowania U. Ś. (1) przyznała, że spłaciła je ze środków uzyskanych z działalności przedsiębiorstwa należącego spadku, a nie z własnych środków. Tym samym spłaciła je ze środków należących do wszystkich spadkobierców co oznacza, iż nie może żądać ich zwrotu. Z tych względów należało wskazane wnioski oddalić.

Z powyższych powodów, w oparciu o cytowane przepisy, Sąd pierwszej instancji orzekł jak w punktach III-VII postanowienia.

Przepis art. 211 k.c. stanowi, że każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości. Na mocy przepisów art. 1035 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o., przepis ten stosuje się odpowiednio także do podziału majątku wspólnego i działu spadku. Odpowiednie stosowanie tegoż przepisu oznacza jednakże, iż musi być ono dostosowane do charakteru i specyfiki postępowań o podział majątku wspólnego i dział spadku. W związku z tym należało przyjąć, iż podział majątku wspólnego i dział spadku powinien polegać na podziale fizycznym rzeczy lub prawa albo rozdzieleniu poszczególnych przedmiotów i praw majątkowych wchodzących w ich skład pomiędzy spadkobierców, o ile tylko taki podział nie byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tych przedmiotów lub praw albo nie pociągałby za sobą istotnej ich zmiany lub znacznego zmniejszenia ich wartości. Jednocześnie konieczne jest zwrócenie uwagi na to, że o rozstrzygnięciach dotyczących dzielonego majątku decydują okoliczności istniejące w chwili podziału (por. postanowienie SN z dnia 27 sierpnia 1979 roku, III CRN 137/79, OSNC 1980, nr 2, poz. 33), przy czym ocena co do tego, jaki sposób podziału najlepiej odpowiada usprawiedliwionym interesom każdego ze spadkobierców wymaga rozważenia ich sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej. Należy przy tym pamiętać, że w oparciu o przepisy art. 622 § 1 k.p.c. w zw. z art. 688 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c. Sąd jest obowiązany nakłaniać uczestników postępowania do dokonania zgodnego podziału majątku wspólnego i majątku spadku oraz uwzględniać zgodne ich stanowisko co do sposobu podziału, nawet jeżeli dotyczy ono tylko części majątku wspólnego i majątku spadku. Z drugiej strony w przypadku braku zgody co do podziału całego majątku wspólnego i majątku spadku Sąd powinien dążyć do tego, aby w wyniku tegoż podziału każdy ze spadkobierców otrzymał przedmioty i prawa należące do tych majątków odpowiadające, w jak największym stopniu, wartości jego udziałów w tych majątkach.

Odnosząc powyższe zasady do okoliczności niniejszej sprawy Sąd wskazał, iż co do znacznej części majątku wspólnego wnioskodawczyni i spadkodawcy oraz majątku spadku po spadkodawcy wnioskodawczyni i uczestnicy postępowania wskazali zgodnie sposób ich podziału. Mianowicie w zasadzie zgodnie wskazali, że powinien on przypaść uczestniczce postępowania U. S.. Jedynie co do spółdzielczego własnościowe prawa do lokalu numer (...) położonego na Osiedlu (...) (...) w D. o wartości 140 000 zł, prawa własności lokalu użytkowego położonego w D. przy ulicy (...) i dwóch domków letniskowych w S. powstał spór, gdyż o ich przyznanie wystąpił także uczestnik postępowania K. Ś.. Sąd uznał, że dwa pierwsze z tych praw powinny przypaść uczestnikowi postępowania K. Ś., albowiem odpowiada to obowiązkowi dokonywania podziału majątku w naturze, a przy tym uczestniczka postępowania U. Ś. (1) nie wykazała, że są one jej niezbędne. Z drugiej strony, taki podział zapewnia uczestnikowi postępowania K. Ś. zarówno zaspokojenie jego potrzeb mieszkaniowych, jak i uzyskanie podstaw finansowych jego utrzymania poprzez wykorzystanie przyznanego lokalu użytkowego. Co do dwóch domków letniskowych w S. nie mogły one zostać objęte podziałem, gdyż zostały zbyte w trakcie postępowania. Co do pozostałych składników tych majątków nie istniał spór co do sposobu ich podziału, więc zgodnie z wolą uczestników postępowania należało przyznać je uczestniczce postępowania U. Ś. (1), zwłaszcza iż wyłącznie ona z nich korzysta.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w punkcie VIII postanowienia.

Wedle przepisów art. 212 § 1 zd. 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 1035 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o., jeżeli podział majątku wspólnego i dział spadki następują na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne, a rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Mając więc na względzie, że wartość składników majątkowych otrzymanych przez uczestników postępowania U. Ś. (1) i K. Ś. w wyniku tegoż sądowego podziału majątku wspólnego i działu spadku jest różna, a pozostali uczestnicy postępowania nie otrzymali żadnych składników tych majątków, Sąd stosownie do treści tych przepisów ustalił, że zachodzi w tym przypadku konieczność zasądzenia dopłat i spłat w celu wyrównania wartości ich udziałów w tych majątkach. Sąd określając wysokość tych dopłat przyjął przy tym, że udziały uczestniczki postępowania i spadkodawcy w przedmiotowym majątku wspólnym wynoszą po 50 % (art. 43 § 1 k.r.o.), natomiast udział uczestniczki postępowania U. Ś. (1) w majątku spadku wynosi 1/4, a udziały pozostałych uczestników postępowania i wnioskodawczyni wynoszą po 3/16 części. W konsekwencji uznał, że udziały uczestniczki postępowania U. Ś. (1) w każdym z przedmiotów i praw majątkowych należących do tych majątków wynoszą 5/8 części, a wnioskodawczyni i pozostałych uczestników postępowania po 3/32 części.

Biorąc po uwagę, że uczestniczka postępowania U. Ś. (1) otrzymała w wyniku podziału majątek o wartości 3 401 407,16 zł należało przyjąć, że jest obowiązana zapłacić wnioskodawczyni i pozostałym uczestnikom postępowania z tego tytułu kwoty po 318 881,92 zł (3 401 407,16 zł x 3/32). Dodatkowo ze względu na bezprawną sprzedaż dwóch domków letniskowych powinna im zapłacić odszkodowania w kwotach po 11 718,75 zł (125 000 zł x 3/32). Daje to łącznie kwoty po 330 600,67 zł (318 881,92 zł + 11 718,75 zł).

Z kolei uczestnik postępowania K. Ś. otrzymał majątek o wartości 168 000 zł, a tym samym jest obowiązany zapłacić uczestniczce postępowania U. Ś. (1) kwotę 105 000 zł (168 000 zł x 20/32), a wnioskodawczyni i pozostałym uczestnikom postępowania kwot po 15 750 zł (168 000 zł x 3/32).

Dodatkowo uczestnik postępowania W. Ś. (1) powinien uiścić na rzecz wnioskodawczyni i uczestnika postępowania K. Ś. kwoty po 93 155,15 zł (993 656 zł x 3/32) tytułem zwrotu uzyskanych pożytków z masy spadkowej, gdyż tylko oni tego żądali. Natomiast z tego samego tytułu uczestnik postępowania K. Ś. powinien zapłacić uczestniczce postępowania U. Ś. (1) kwotę 73 979,54 zł (118 367,26 zł x 20/32) oraz uczestnikom postępowania W. Ś. (1) i R. Ś. (1) kwot po 11 096,93 zł (118 367,26 zł x 3/32), natomiast wnioskodawczyni winna uiścić na rzecz uczestniczki postępowania U. Ś. (1) kwotę 39 843,75 zł (63 750 zł x 20/32) oraz uczestnikom postępowania W. Ś. (1) i R. Ś. (1) kwot po 5 976,56 zł (63 750 zł x 3/32).

Ostatecznie rozliczając powyższe należności Sąd pierwszej instancji uznał, iż należało:

1)  zasądzić od wnioskodawczyni S. T. (1) na rzecz uczestnika postępowania R. Ś. (1) kwotę 5 976,56 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez wnioskodawczynię S. T. (1) w związku z korzystaniem z majątku spadku,

2)  zasądzić od uczestnika postępowania W. Ś. (1) na rzecz wnioskodawczyni S. T. (1) kwotę 87 178,59 zł (93 155,15 zł – 5 976,56 zł) tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez uczestnika postępowania W. Ś. (1) i wnioskodawczynię S. T. (1) w związku z korzystaniem z majątku spadku,

3)  zasądzić od uczestnika postępowania W. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania K. Ś. kwotę 66 308,22 zł (93 155,15 zł – [11 096,93 zł + 15 750 zł] = 93 155,15 zł – 26 846,93 zł) tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez uczestników postępowania W. Ś. (1) i K. Ś. w związku z korzystaniem z majątku spadku oraz spłaty udziału uczestnika postępowania W. Ś. (1) w majątku spadku,

4)  zasądzić od uczestnika postępowania K. Ś. na rzecz uczestnika postępowania R. Ś. (1) kwotę 26 846,93 zł (11 096,93 zł + 15 750 zł) tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez uczestnika postępowania K. Ś. w związku z korzystaniem z majątku spadku oraz spłaty udziału uczestnika postępowania R. Ś. (1) w majątku spadku,

5)  zasądzić od uczestnika postępowania K. Ś. na rzecz wnioskodawczyni S. T. (1) kwotę 15 750 zł tytułem spłaty udziału wnioskodawczyni S. T. (1) w majątku spadku,

6)  zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania R. Ś. (1) kwotę 330 600,67 zł tytułem rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz spłaty udziału uczestnika postępowania R. Ś. (1) w majątku spadku,

7)  zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania W. Ś. (1) kwotę 330 600,67 zł tytułem rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz spłaty udziału uczestnik postępowania W. Ś. (1) w majątku spadku,

8)  zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania K. Ś. kwotę 151 621,13 zł (330 600,67 zł – [105 000 zł +73 979,54 zł] = 330 600,67 zł – 178 979,54 zł) tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez uczestnika postępowania K. Ś. w związku z korzystaniem z majątku spadku, rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz dopłaty do udziału uczestnika postępowania K. Ś. w majątku spadku,

9)  zasądzić od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz wnioskodawczyni S. T. (1) kwotę 290 756,92 zł (330 600,67 zł - 39 843,75 zł) tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez wnioskodawczynię S. T. (1) w związku z korzystaniem z majątku spadku, rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz spłaty udziału wnioskodawczyni S. T. (1) w majątku spadku.

Przepisy art. 212 § 3 zd. 1 k.c. w zw. z art. 1035 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o. stanowią, że w przypadku, gdy zostały ustalone dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. Stosownie do tego obowiązku Sąd ustalił terminy płatności opisanych powyżej roszczeń biorąc pod uwagę możliwości finansowe poszczególnych uczestników postępowania oraz należne im w ramach tego podziału należności pieniężne. W przypadku natomiast uczestniczki postępowania U. Ś. (1) skład orzekający wziął pod uwagę jej wniosek co do rozłożenia na raty jej świadczeń i terminów ich płatności, gdyż umożliwia on spłatę innych spadkobierców w rozsądnym terminie i wywiązanie się przez uczestniczkę postępowania z tych zobowiązań bez wszczynania postępowania egzekucyjnego.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o powołane przepisy, Sąd orzekł jak w punktach IX-XVII postanowienia.

Zgodnie z przepisami art. 624 zd. 2 k.p.c. w zw. z art. 688 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c., jeżeli w wyniku podziału majątku wspólnego i działu spadku rzecz przypadnie jednemu ze spadkobierców, który nie włada tą rzeczą, sąd w postanowieniu o podziale majątku wspólnego i dziale spadku orzeknie również co do wydania jej przez innego spadkobiercę, określając stosownie do okoliczności termin wydania. Mając na względzie, że uczestniczka postępowania U. Ś. (1) jest obecnie w posiadaniu lokalu mieszkalnego numer (...) położnego w budynku numer (...) (...) na Osiedlu (...) w D. oraz lokalu użytkowego numer (...) położonego w budynku numer (...) przy ulicy (...) w D., które w wyniku podziału zostały przyznane uczestnikowi postępowania K. Ś., Sąd nakazał jej ich wydanie temu uczestnikowi postępowania. Sąd uznał przy tym, że do ich wydania wystarczający jest termin jednego miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia, albowiem ich wydanie nie pociąga za sobą dla tej uczestniczki postępowania żadnych trudności i nie wymaga żadnych szczególnych przygotowań.

Odnośnie do pozostałych składników majątku wspólnego i majątku spadku nie istniała potrzeba zobowiązywania uczestników postępowania do ich wydania, ponieważ znajdują się one już w posiadaniu uczestniczki postępowania U. Ś. (1), której zostały przyznane.

Z tych względów, na podstawie przytoczonych przepisów, orzeczono jak w punkcie XVIII sentencji.

Odnośnie rozliczenia kosztów sądowych Sąd pierwszej instancji podkreślił, że do orzeczenia o tych kosztach miały w tym wypadku zastosowanie przepisy Ustawy z dnia 13 czerwca 1967 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity - Dz.U. z 2002 roku, Nr 9, poz. 88 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o kosztach sądowych”, mimo iż rozstrzygnięcie w tym przedmiocie zapadło po wejściu w życie Ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005 roku, Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.), określanej dalej mianem „nowej ustawy o kosztach sądowych”. Zgodnie bowiem z przepisem art. 149 ust. 1 nowej ustawy o kosztach sądowych, w sprawach wszczętych przed dniem wejścia w życie tej ustawy stosuje się, do czasu zakończenia postępowania w danej instancji, dotychczasowe przepisy o kosztach sądowych. Niniejsza sprawa została wszczęta przed dniem wejścia w życie nowej ustawy o kosztach sądowych, a mianowicie przed dniem 02 marca 2006 roku. Nie ma przy tym znaczenia, że w tej sprawie było już przez tutejszy Sąd wydane postanowienie co do istoty sprawy, albowiem zostało ono uchylone przez Sąd II instancji. Tym samym niniejsza sprawa powróciła do fazy postępowania pierwszoinstancyjnego, a w konsekwencji nie doszło do zakończenia postępowania w tej instancji w rozumieniu przepisu art. 149 ust. 1 nowej ustawy o kosztach sądowych.

Zgodnie z przepisem art. 31 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych, od pism wnoszonych w sprawach o prawa niemajątkowe albo w sprawach o prawa majątkowe, w których wartości przedmiotu sprawy nie da się ustalić w chwili jej wszczęcia, przewodniczący określa wpis tymczasowy. Do tego rodzaju spraw należy zaliczyć sprawy o podział majątku wspólnego i dział spadku, w których dopiero w toku postępowania sąd ustala wartość majątku wspólnego i majątku spadku stanowiącą jednocześnie wartość przedmiotu sprawy. Wedle z kolei przepisu art. 31 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych, w orzeczeniu kończącym sprawę w pierwszej instancji sąd ustala sumę wpisu ostatecznego w sprawach o prawa niemajątkowe, mając na względzie stan majątkowy strony obciążonej kosztami oraz rodzaj sprawy i stopień jej zawiłości, a w sprawach o prawa majątkowe - zależnie od wartości przedmiotu sprawy ustalonej w toku postępowania. W związku z tym, Sąd w postanowieniu kończącym postępowania w rozpoznawanej sprawie był obowiązany ustalić wpis ostateczny mając na względzie wartość majątku wspólnego ustaloną w toku postępowania na kwotę 3 569 407,16 zł.

Przepis § 23 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 grudnia 1996 roku w sprawie określenia wysokości wpisów w sprawach cywilnych (Dz.U. z 1996 roku, Nr 154, poz. 753 z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem”, stanowi, że piątą część wpisu stosunkowego, obliczonego od wartości majątku podlegającego podziałowi, pobiera się od wniosku w sprawie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami. W świetle przepisu § 1 pkt 4 rozporządzenia wpis stosunkowy w rozpoznawanej sprawie wynosi 106 600 zł (100 000 zł + 6 600 zł), a tym samym wpis ostateczny należało ustalić na kwotę 21 320 zł (106 600 zł / 5).

Z tych względów, na podstawie przytoczonych przepisów, orzeczono jak w punkcie XIX postanowienia.

Wedle przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych, kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Przepis ustępu drugiego zdanie pierwsze tegoż artykułu stanowi z kolei, iż koszty nieobciążające przeciwnika ściąga się z roszczenia zasądzonego na rzecz strony, której czynność spowodowała ich powstanie, strony zastąpionej przez kuratora lub osoby, na której rzecz prokurator wytoczył powództwo lub zgłosił wniosek o wszczęcie postępowania.

W niniejszej sprawie wnioskodawczyni została zwolniona od wpisu od wniosku (k. 17 akt), który ostatecznie wyniósł 21 320 zł. Z kolei uczestnik postępowania K. Ś. został zwolniony od opłaty od apelacji w kwocie 1 500 zł (k. 1 270 akt) i zaliczki na koszty przeprowadzenia dowodu z opinii pisemnej biegłej sądowej J. O. w kwocie 10 000 zł (k. 2 309 akt), co daje łącznie kwotę 11 500 zł. W świetle cytowanych powyżej przepisów wskazane koszty sądowe powinny zostać rozliczone według zasad obowiązujących przy ponoszenia kosztów postępowania nieprocesowego. W tym przypadku podstawę prawną ich rozliczenia stanowił przepis art. 520 § 2 k.p.c., wedle którego jeżeli uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. Uczestnicy postępowania byli bowiem w różnym stopniu zainteresowani wynikiem sprawy, gdyż przysługiwały im różne udziały w dzielonym majątku. Stosownie więc do wielkości tych udziałów powinny być rozdzielone opisane koszty sądowe.

W odniesieniu do kosztów sądowych, od których została zwolniona wnioskodawczyni, oznacza to, że wnioskodawczyni oraz uczestnicy postępowania R. Ś. (1), W. Ś. (1) i K. Ś. z tego tytułu powinni uiścić kwoty po 1 998,75 zł (21 320 zł x 3/32), natomiast uczestniczka postępowania U. Ś. (1) powinna zapłacić kwotę 13 325 zł (21 320 zł x 20/32), z tym zastrzeżeniem, iż w przypadku wnioskodawczyni mogły być one ściągnięte wyłącznie z zasądzonych na jej rzecz roszczeń. Z kolei w przypadku kosztów sądowych, od których został zwolniony uczestnik postępowania K. Ś., wnioskodawczyni oraz uczestnicy postępowania R. Ś. (1), W. Ś. (1) i K. Ś. z tego tytułu powinni uiścić kwoty po 1 078,12 zł (11 500 zł x 3/32), natomiast uczestniczka postępowania U. Ś. (1) powinna zapłacić kwotę 7 187,52 zł (21 320 zł x 20/32), przy czym w przypadku uczestnika postępowania K. Ś. mogły być one ściągnięte wyłącznie z zasądzonych na jego rzecz roszczeń.

Zgodnie z przepisami art. 41 ust. 1 zd. 2 i ust. 4 ustawy o kosztach sądowych, jeżeli dwie lub więcej stron wnosiło o podjęcie czynności lub sąd czynność zarządził z urzędu albo na wniosek sądu polubownego, zaliczkę powinny złożyć strony w równych częściach lub w innym stosunku, według uznania sądu, przy czym w razie tymczasowego poniesienie tych wydatków przez Skarb Państwa, przewodniczący wezwie stronę zobowiązaną do złożenia zaliczki, aby w terminie dwóch tygodni, a jeżeli mieszka ona za granicą - w wyznaczonym terminie, nie krótszym aniżeli dwa miesiące, zapłaciła sumę wyłożoną przez Skarb Państwa, a w razie bezskutecznego upływu tego terminu przewodniczący zarządzi ściągnięcie wyłożonej kwoty bez wstrzymania biegu postępowania.

W rozpoznawanej sprawie Sąd dopuścił z urzędu szereg dowodów z opinii pisemnych i tego tytułu Skarb Państwa poniósł tymczasowo wydatki w łącznej kwocie 80 808,22 zł (k. 388, 452, 463, 511, 531, 585, 727, 1085, 2331, 2651, 2949, 3115, 3268 i 3327 akt). W ocenie Sądu, wskazane wydatki powinni ponieść uczestnicy postępowania na opisanych powyżej zasadach czyli stosownie do wielkości ich udziałów w dzielonym majątku. Tym samym wnioskodawczyni oraz uczestnicy postępowania R. Ś. (1), W. Ś. (1) i K. Ś. z tego tytułu powinni uiścić kwoty po 7 575,77zł (80 808,22 zł x 3/32), natomiast uczestniczka postępowania U. Ś. (1) powinna zapłacić kwotę 50 505,14 zł (80 808,22 zł x 20/32).

Biorąc powyższe pod uwagę, w oparciu o cytowane przepisy, Sąd pierwszej instancji orzekł w punktach XX-XXV postanowienia.

Apelację od powyższego wyroku wniosła wnioskodawczyni zaskarżając postanowienie w części ustalającej skład majątku wspólnego i spadkowego i w części orzekającej o sposobie podziału majątku wspólnego i spadkowego, spłatach i dopłatach zarzucając naruszenie prawa materialnego – art. 212k.c. w zw. z art. 1035 k.c., naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na treść orzeczenia, art. 233 § 1 k.p.c., art. 684 k.p.c. oraz 686 k.p.c. przez dowolną a nie swobodną ocenę materiału dowodowego oraz oparciu orzeczenia o dowód z opinii (...) Oddział w C. z dnia 23 lipca 2012r. nieprawidłowe ustalenie wartości podlegającego podziałowi majątku spadkowego i wspólnego w postaci przedsiębiorstwa (...) w D., błędnie uwzględnienie w wycenie istotnego składnika majątkowego pasywów oraz dochodów i kosztów związanych ze zdarzeniami gospodarczymi zaistniałymi po dacie otwarcia spadku.

Wnioskodawczyni wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia:

- w pkt I przez przyjęcie, iż wartość wspólnego przedsiębiorstwa (...) „G. w D. wynosi 5.008353,17 zł, a łączna wartość wspólnego majątku 6.460.453,17 zł

- w pkt II przez przyjęcie, iż wartość ½ części w przedsiębiorstwie (...) w D. wynosi 2.504.176,58 zł a łączna wartość wspólnego majątku 3.230.226,58 zł

- w pkt V przez ustalenie, że wnioskodawczyni osiągnęła 500 zł pożytków w związku z korzystaniem w majątku spadku;

- w pkt VIII, IX, X, XVII przez stosowna zmianę kwot zasadzonych wzajemnie od uczestników postępowania tytułem spłat i dopłat oraz ich terminów płatności

ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania

Apelację wniósł również uczestnik postępowania zaskarżając postanowienie w pkt I i II postanowienia ustalającej skład majątku wspólnego i spadkowego oraz w części orzekającej o sposobie podziału majątku wspólnego i spadkowego, spłatach i dopłatach oraz obowiązku wydania składników majątku wspólnego i spadkowego (pkt VIII, XI-XVII oraz XVIII);

Zarzucając naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, a to art. 684 k.p.c. i art. 567 § w k.p.c. w zw. Z art. 684 k.p.c. oraz art. 233 k.p.c. poprzez nietrafnej ocenie mocy dowodowej opinii głównej (...) Oddziału w C. z dnia 23 sierpnia 2012r., nieprawidłowe ustalenie wartości podlegającego podziałowi składnika majątku spadkowego i wspólnego w postaci przedsiębiorstwa (...) w D. wyrażające się w uwzględnieniu w wycenie istotnego składnika majątkowego pasywów oraz dochodów i kosztów związanych ze zdarzeniami gospodarczymi zaistniałymi po dacie otwarcia spadku.

W oparciu o powyższe zarzuty Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia:

1)  w pkt I przez przyjęcie, iż wartość wspólnego majątku (...) w D. wynosi 5.008.353,17 zł a łączna wartość wspólnego majątku 6.460.453,17 zł

2)  w pkt II przez przyjęcie iż wartość udziału w ½ części w przedsiębiorstwie (...) w D. wynosi 2.504.176,58 zł a łączna wartość wspólnego majątku 3.230.226,58 zł

3)  w pkt VIII przez przyznanie uczestnikowi postępowania ad.4 dodatkowo zorganizowanej części przedsiębiorstwa (...) w D. w postaci prawa użytkowania wieczystego nieruchomości opisanej w pkt I 1b postanowienia o wartości 4701.400,00 zł

4)  w pkt XI-XVII ora XVIII przez stosowną zmianę kwot zasądzonych wzajemnie od uczestników postępowania tytułem spłat i dopłat oraz przez nakazanie uczestniczce ad.1 wydania uczestnikowi ad 4 dodatkowo nieruchomości opisanej w pkt I 1b postanowienia.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wartość składników majątku wspólnego U. Ś. (1) i spadkodawcy T. Ś. (1) co do przedsiębiorstwa działającego pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) wynosi kwotę 5.008.353,17 zł i łącznie kwotę 6.460.453,17 zł. Wartość składników spadku po spadkodawcy T. Ś. (1) co do udziału w przedsiębiorstwie działającym pod nazwą: Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) wynosi kwotę 2.504.176,58 zł i łącznie kwotę 3.230.226,58 zł. Wartość majątku wspólnego U. Ś. (1) i spadkodawcy T. Ś. (1) oraz spadku po spadkodawcy T. Ś. (1) po podziale przyznana uczestniczce postępowania U. Ś. (1) wynosi co do przedsiębiorstwa działającego pod nazwą: Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) kwotę 5.008.353,17 zł i łącznie kwotę 6.292.453,17 zł

Dowód: opinia (...) Oddział w C., z dnia 23.08.2012r., k: (...)- (...), opinia uzupełniająca z dnia 22.04.2013r. , k: (...)- (...).

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacje wnioskodawczyni i uczestnika postępowania K. Ś. zostały uwzględnione w części - w zakresie, w jakim kwestionowali oni wartość majątku wspólnego uczestniczki postępowania U. Ś. (1) i spadkodawcy oraz spadkowego - w zakresie wartości przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku. Odmienne od poczynionych przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy w zakresie wartości majątku podlegającego podziałowi miały wpływ na część rozstrzygnięć odnoszących się do wartości składników majątku przyznanego uczestniczce postępowania U. Ś. oraz wysokości spłat na rzecz wnioskodawczyni i pozostałych uczestników postępowania.

W pozostałym zakresie ustalenia faktyczne zostały poczynione w sprawie przez Sąd pierwszej instancji prawidłowo, Sąd Okręgowy przyjął je za własne i ustalenia te stanowiły podstawę rozstrzygnięcia apelacji (art. 382 k.p.c.).

Stosownie do zakresu zaskarżenia (art. 378 § 1 k.p.c.) Sąd zbadał wartość przedsiębiorstwa przyjętą zarówno do ustalenia wartości majątku wspólnego jak i przyjęcia tej wartości na potrzeby działu spadku. Należy zaznaczyć, iż nie kwestionowana była wartość pozostałego majątku podlegającego podziałowi a kwoty wskazane w obu apelacjach jako podstawa żądania zmiany orzeczenia, uwzględniają wartość przyjętą przez Sąd pierwszej instancji co do pozostałych składników majątku - zmienia się tylko jeden składnik – wartość przedsiębiorstwa. Oboje apelujący wskazywali na błąd metodologiczny przyjętej za podstawę zaskarżonego orzeczenia opinii biegłych sporządzonej przez (...) Oddział w C. w zakresie wartości przedsiębiorstwa. Apelujący nie kwestionowali ustalenia wartości aktywów netto przyjętych, jako podstawę dalszych wyliczeń biegłych, nie zgadzali się jednak z dalszymi zabiegami jakie stosowali biegli tj. z uwzględnieniem zdarzeń jakie miały miejsce już po otwarciu spadku.

Zarzuty apelujących w tym zakresie były uzasadnione. Przedmiotem podziału majątku wspólnego, jak i spadku mogą być tylko aktywa ( Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2000 r. I CKN 295/00 OSNC 2001/2/32, Wokanda 2000/12/7, Biul.SN 2001/1/8). Stan majątku podlegającego podziałowi ustala się na dzień ustania współwłasności i dzień otwarcia spadku. W niniejszej sprawie był to ten sam dzień zarówno dla zniesienia współwłasności majątku dorobkowego jak spadku i dla potrzeb zarówno podziału majątku wspólnego jak i spadku ustalenia faktyczne były tożsame (art. 689 k.p.c.). Zmiany w zakresie stanu majątku podlegającego podziałowi podlegają ewentualnemu rozliczeniu w chwili działu spadku poprzez uwzględnienie sprzedaży przedmiotów wchodzących do majątku spadku, utratę lub spadek ich wartości wzajemnych roszczeń spadkobierców z tytułu posiadania i używania przedmiotów, pożytków i przychodów oraz nakładów poczynionych na majątek i spłacone długi spadkowe (art. 686 k.p.c.). W zakresie zaskarżenia pozostawało jedynie ustalenie wartości początkowej majątku podlegającego podziałowi. W przedmiocie pozostałych rozliczeń (dot. sprzedaży przedmiotów wchodzących do majątku spadku, wzajemnych roszczeń spadkobierców z tytułu posiadania i używania przedmiotów, pożytków i przychodów oraz nakładów poczynionych na majątek i spłaconych długów spadkowych) apelacja uczestniczki postepowania nie została skutecznie wniesiona, i nie były one objęte zakresem zaskarżenia.

Sąd pierwszej instancji w zakresie ustalenia wartości przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku podlegającego podziałowi - Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) za podstawę przyjął wartości wynikające z opinii przeprowadzonej w tym zakresie a sporządzonej przez (...) Oddział w C. w dniu 23.08.2012r. (k: (...)- (...)) i opinii uzupełniającej z dnia 22.04.2013r. ( (...)- (...)). Biegli sporządzający opinię przyjęli składniki przedsiębiorstwa na dzień otwarcia spadku, ustalili ich wartość. Następnie określili ostateczną wartość przedsiębiorstwa jako wartość przedsiębiorstwa w kwocie 5.008.353,17 zł pomniejszoną o zobowiązania (długi) w kwocie 2.681.071,04 zł i wartość pracy U. Ś. w kwocie 655.000,00 zł, dodali wynik finansowy za późniejsze okresy w kwocie 194.007,77 zł, oraz kwotę 196.950,00 zł - wartość za usługę najmu nie fakturowaną (W. Ś.) oraz dodali dochody uzyskane prze K. Ś. i S. T. 54.067,26 zł.

Jak wskazano wyżej nie było podstaw do ustalenia wartości przedsiębiorstwa uwzględniając długi i zdarzenia po dniu ustania wspólności majątkowej i otwarciu spadku.

Zarzuty obu apelacji okazały się zasadne w tym zakresie i zarówno w zakresie ustalenia wartości majątku wspólnego małżonków jak i spadku i do dalszego rozliczenia spłat Sąd Okręgowy przyjął, stan aktywów w postaci przedsiębiorstwa w kwocie 5.008.353,17 zł. Sąd zmiana zaskarżonego postanowienia w pkt I, II i VIII.

Biorąc po uwagę, że uczestniczka postępowania U. Ś. (1) otrzymała w wyniku podziału majątek o wartości 6.292.453,17 zł należało przyjąć, że jest obowiązana spłacić wnioskodawczyni i pozostałym uczestnikom postępowania z tego tytułu kwoty po 589.917,48 zł (6.292.453,17 zł x 3/32). Dodatkowo ze względu na sprzedaż dwóch domków letniskowych powinna im zapłacić odszkodowania w kwotach po 11 718,75 zł (125 000 zł x 3/32). Daje to łącznie kwoty po 601.636,23 zł (589.917,48 zł + 11 718,75 zł). Stąd zmiana zaskarżonego postanowienia w pkt. XIV, XV, XVI, XVII. Również na korzyść pozostałych uczestników postępowania R. Ś. (1) i W. Ś. (1), mimo braku ich apelacji (na podstawie art. 378 § 2 k.p.c.).

Rozliczenie pomiędzy uczestniczką postępowania U. Ś. (1) i K. S. (pkt XVI zaskarżonego postanowienia) uwzględnia zmienioną wartość spłaty obciążającej uczestniczkę postępowania U. Ś. (1) – zasądzona została od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz uczestnika postępowania K. Ś. kwota 422.656,69 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez uczestnika postępowania K. Ś. w związku z korzystaniem z majątku spadku, rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz dopłaty do udziału uczestnika postępowania K. Ś. w majątku spadku.

Rozliczenie pomiędzy uczestniczką postępowania U. Ś. (1) i wnioskodawczynią S. T. (1) (pkt XVII zaskarżonego postanowienia) uwzględnia zmienioną wartość spłaty obciążającej uczestniczkę postępowania U. Ś. (1) - zasadzona została od uczestniczki postępowania U. Ś. (1) na rzecz wnioskodawczyni S. T. (1) kwotę 561.792,48 zł tytułem rozliczenia pożytków osiągniętych przez wnioskodawczynię S. T. (1) w związku z korzystaniem z majątku spadku, rozliczenia nakładów na domki letniskowe w S. oraz dopłaty do udziału wnioskodawczyni S. T. (1) w majątku spadku.

Pozostały bez zmian postanowienia w zakresie pkt. III, IV, V dot. ustalenia wartości pożytków osiągniętych przez uczestników postepowania W. Ś. (1), K. Ś. i S. T. (1).

Bez zmian pozostawała wartość majątku i sposób jego podziału na rzecz uczestnika postępowania K. Ś. (pkt VIII zaskarżonego postanowienia o czym również poniżej).

Stosownie do apelacji wnioskodawczyni Sąd uwzględnił zarzut odmiennego ustalenia terminów płatności zasądzonych od wnioskodawczyni kwot. Odmienne bowiem ustalenie terminów nie było uzasadnione zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym ani szczególną sytuacją wnioskodawczyni. Terminy zatem zostały dostosowane do terminów, w jakich pozostali uczestnicy postepowania mieli dokonać wzajemnych rozliczeń. Stąd zmiana zaskarżonego postanowienia w pkt IX.

Bez zmian pozostał sposób rozliczenia pomiędzy uczestnikiem postepowania W. Ś. (1) i wnioskodawczynią S. T. (1) (pkt. X zaskarżonego postanowienia) i W. Ś. (1) i uczestnikiem postępowania K. Ś. (pkt. XI zaskarżonego postanowienia), pomiędzy uczestnikiem postępowania K. Ś. i uczestnikiem postepowania R. Ś. (1) (pkt XII zaskarżonego postanowienia) pomiędzy uczestnikiem postępowania K. Ś. a wnioskodawczynią S. T. (1) (pkt XIII zaskarżonego postanowienia).

Koszty postępowania obciążające wnioskodawczynię i uczestników postępowania rozdzielone co do zasady zostały tak jak dokonał tego Sąd pierwszej instancji, uwzględniona została jednak zmieniona wartość wpisu ostatecznego i ostatecznych kosztów procesu.

Koszty postępowania w pkt. XII i XIII (pkt XXIV i XXV) zaskarżonego postanowienia uwzględnia koszty postepowania łącznie z kosztami wykonania opinii w sprawie ostatecznie zweryfikowanymi postanowieniem Sądu Okręgowego z 23 września 2014r.

W pkt. XIV oddalona została apelacja wnioskodawczyni, co do wartości ustalonych przez Sąd pożytków jakie wnioskodawczyni uzyskała z majątku wchodzącego w skład spadku. Wnioskodawczyni kwestionowała ich faktyczne uzyskanie. Sąd Okręgowy zwraca uwagę, iż pożytki zostały uwzględnione nie tylko w stosunku do wnioskodawczyni jako możliwe do uzyskania w sytuacji gdy wnioskodawczyni dysponowała częścią majątku podlegającego podziałowi. Sąd pierwszej instancji uwzględnił w rozliczeniu jedynie tę część pożytków, jakie wynikały z zawartych również w imieniu wnioskodawczyni umów. Tak jak w przypadku pozostałych uczestników postępowania Sąd pierwszej instancji ustalał na podstawie wyliczeń dokonanych przez biegłych jakie pożytki mogły przynosić nieruchomości, z których korzystali poszczególni spadkobiercy. Rzeczywiście z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy (umów dzierżawy) wynika, iż nieruchomość przy u.(...) była tylko okresowo wydzierżawiana z powodu przedłużającego się okresu działu spadku i z innych powodów ale tak jak w przypadku pozostałych uczestników są to pożytki jakie hipotetycznie z nieruchomości mogli uzyskiwać, w okresach w jakich z nich korzystali. Sposób korzystania z nieruchomości, nie może obciążać pozostałych uczestników postępowania. Konsekwentnie sposób rozliczeń pomiędzy spadkobiercami w związku z możliwością korzystania przez nich z poszczególnych składników majątku i uzyskiwania z tego tytułu pożytków był jednolity.

Apelacja wnioskodawczyni jak wskazano wyżej została uwzględniona w pozostałym zakresie, w jakim wnioskodawczyni kwestionowała wartość majątku podlegającego podziałowi i wartość spłat, oraz terminu płatności spłaty obciążającej Wnioskodawczynię.

W pkt. XV Sąd Okręgowy postanowił umorzyć postępowanie apelacyjne w przedmiocie zmiany sposobu podziału spadku poprzez przyznanie uczestnikowi postępowania K. Ś. zorganizowanej części przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwo Produkcyjne (...) w D. prawa wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej położonej w D. przy ulicy (...), obejmującej działkę gruntu o numerze ewidencyjnym (...), obręb Z., o powierzchni 4 877 metrów kwadratowych, oraz prawo własności budynków i urządzeń na niej posadowionych, dla których Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (...) ( (...)). Wniosek o dokonanie odmiennego sposobu podziału w naturze spadku został złożony w apelacji, mimo wcześniejszego zgodnego wniosku, również uczestnika postępowania K. Ś. co do podziału w naturze majątku spadku.

Sąd Okręgowy uznał wniosek w tym zakresie zawarty w apelacji za niedopuszczalną jakościowo zmianę żądania (przez analogię do treści art. 383 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.) mając na uwadze treść przepisu art. 622 k.p.c., który przewiduje rozstrzygnięcie przez Sąd stosownie do zgodnego wniosku uczestników postępowania. W tym zakresie zgodny wniosek stanowił podstawę rozstrzygnięcia przez Sąd pierwszej instancji, który nie prowadził w tym zakresie postępowania. Umorzenie postępowania obejmuje również nie sprecyzowane bliżej żądanie apelującego co do dokonania stosownych zmian postanowienia (w razie uwzględnienia powyższego wniosku) wynikających z innej wartości przyznanego apelującemu majątku, mającej wpływ na rozliczenia spłat, wynikających z innego udziału apelującego w dzielonym spadku (stosownie do wartości nieruchomości, której ten wniosek dotyczył).

Apelacja uczestnika postępowania K. Ś. jak wskazano wyżej została uwzględniona w pozostałym zakresie, w jakim uczestnik postępowania kwestionował wartość majątku podlegającego podziałowi i wartość spłat.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 386 §1 k.p.c. w zw. z art. 13 §2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji

Brak wniosku było wniosku apelujących w przedmiocie kosztów postepowania, w związku z powyższym Sąd Okręgowy nie orzekał o tych kosztach.

O kosztach sądowych w postepowaniu apelacyjnym orzeczono stosownie do wyniku procesu na podstawie art. 520 § 2 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

1. odnotować;

2.odpis wyroku doręczyć pełnomocnikom wnioskodawczyni i uczestników postępowania;

3.kal. 2m-ce.