Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 sierpnia 2015 r.

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Obrębska

Protokolant: st. sekr. sądowy Emilia Kowalczyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 sierpnia 2015 r. w O.

sprawy z odwołania S. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.

o ustalenie nieistnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutekodwołania S. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C.

z dnia 28 kwietnia 2014 r. nr (...)

orzeka:

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28.04.2014r. (...) Oddział w C. stwierdził, że S. G. jako osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 01.02.1999r. do 30.09.2011r.

Decyzję powyższą S. G. zaskarżył, wnosząc od niej odwołanie. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że ZUS błędnie przyjął, że jest on zobowiązany do uiszczenia składek za okresy, kiedy zawieszał prowadzenie działalności gospodarczej, gdyż w tych okresach nie prowadził działalności gospodarczej.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie podniesiono, że z przeprowadzonego przez ZUS postępowania wynika, że w okresach od 01.02.1999r. do 19.09.2008r., wyszczególnionych w decyzji, ubezpieczony zgłaszał prowadzenie działalności gospodarczej, natomiast poza tymi okresami dokonywał wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych. ZUS wskazał, że do dnia 19.09.2008r. brak było przepisów prawa umożliwiających zawieszenie działalności gospodarczej. Dopiero po nowelizacji ustawy o swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej, przedsiębiorca nie zatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności na okres od 30 dni do 24 miesięcy. ZUS podniósł też, że składane przez odwołującego po tej dacie wnioski o zawieszenie prowadzenia działalności i o jej wznowienie organ ewidencyjny uznał za nieskuteczne.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

S. G. od dnia 01.02.1999r. zgłosił fakt prowadzenia działalności gospodarczej na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej wydanego przez Wójta Gminy K.. Począwszy od tego dnia S. G. dokonał również zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych i wypadkowego oraz do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Następnie od dnia 01.03.1999r. dokonał wyrejestrowania z ubezpieczeń oraz wyrejestrowania siebie jako płatnika składek. Ponownie dla celów ubezpieczeń społecznych S. G. zgłaszał prowadzenie działalności gospodarczej w następujących okresach:

-od 1 czerwca 1999r. do 31 lipca 1999r.,

- od 19 lipca 2000r. do 31 lipca 2000r.,

- od 22 sierpnia 2000r. do 25 sierpnia 2000r.,

- od 4 września 2000r. do 15 września 2000r.,

- od 9 października 2000r. do 20 października 2000r.,

- od 6 listopada 2000r. do 22 listopada 2000r.,

- od 5 grudnia 2000r. do 12 grudnia 2000r.,

- od 21 grudnia 2000r. do 22 grudnia 2000r.,

- od 9 stycznia 2001r. do 26 stycznia 2001r.,

- od 9 lutego 200Ir. do 23 lutego 2001r.,

- od 9 marca 200lr. do 30 marca 2001r.,

-od 18 kwietnia 2001r. do 20 kwietnia 2001r.,

-od 17 maja 2001r. do 25 maja 2001r.,

-od 2 czerwca 2001r. do 22 czerwca 2001r.,

-od 1 sierpnia 2001r. do 5 sierpnia 2001r.,

-od 23 sierpnia 2001r. do 28 sierpnia 2001r.,

-od 14 września 2001r. do 15 września 2001r.,

-od 13 października 2001r. do 17 października 2001r.,

-od 29 października 2001r. do 30 października 2001r.,

-od 2 listopada 2001r. do 12 listopada 2001r.,

-w dniu 30 listopada 2001r.,

- od 17 grudnia 2001r. do 22 grudnia 2001r.,

-od 28 grudnia 2001r. do 31 grudnia 2001r.,

-od 7 stycznia 2002r. do 11 stycznia 2002r.,

-w dniu 31 stycznia 2002r.,

-od 7 marca 2002r. do 13 marca 2002r.,

-od 19 kwietnia 2002r. do 20 kwietnia 2002r.,

-od 17 czerwca 2002r. do 18 czerwca 2002r.,

-od 16 lipca 2002r. do 17 lipca 2002r.,

-od 30 lipca 2002r. do 31 lipca 2002r.,

-od 9 października 2002r. do 10 października 2002r.,

-od 17 października 2002r. do 18 października 2002r.,

-od 20 stycznia 2003r. do 21 stycznia 2003r.,

-od 30 stycznia 2003r. do 31 stycznia 2003r.,

-od 12 maja 2003r. do 14 maja 2003r.,

- od 18 czerwca 2003r. do 19 czerwca 2003r.,

- od 30 lipca 2003r. do 31 lipca 2003r.,

- od 3 listopad 2003r. do 4 listopada 2003r.,

- od 17 listopada 2003r. do 18 listopada 2003r.,

- od 23 marca 2004r. do 31 marca 2004r.,

- od 26 kwietnia 2004r. do 27 kwietnia 2004r.,

- od 12 maja 2004r. do 14 maja 2004r.,

- od 12 października 2004r. do 27 października 2004r.,

- od 30 stycznia 2005r. do 31 stycznia 2005r.,

- w dniu 12 kwietnia 2005r.,

- od 11 lipca 2005r. do 12 lipca 2005r.,

- od 8 sierpnia 2005r. do 18 sierpnia 2005r.,

- od 15 września 2005r.do 19 września 2005r.,

- w dniu 30 listopada 2005r.,

- w dniu 17 lutego 2006r.,

- od 23 marca 2006r. do 27 marca 2006r.,

- od 29 lipca 2006r. do 30 lipca 2006r.,

- od 26 września 2006r. do 30 września 2006r.,

- od 6 października 2006r. do 7 października 2006r.,

- od 18 października 2006r. do 19 października 2006r.,

- od 16 listopada 2006r. do 17 listopada 2006r.,

- w dniu 6 grudnia 2006r.,

- od 19 marca 2007r. do 21 marca 2007r.,

- od 28 sierpnia 2007r. do 29 sierpnia 2007r.,

- od 4 grudnia 2007r. do 5 grudnia 2007r.,

- od 7 lutego 2008r. do 8 lutego 2008r.,

- od 9 kwietnia 2008r. do 10 kwietnia 2008r.,

- od 10 czerwca 2008r. do 11 czerwca 2008r.,

- w dniu 31 lipca 2008r.

S. G. składał w Urzędzie Gminy K. wnioski o zawieszenie od dnia 07.08.2009r., o wznowienie od 16.03.2010r., o zawieszenie od dnia 17.03.2010r., o wznowienie od dnia 23.09.2010r. oraz o zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej od dnia 25.02.2010r., jednakże wnioski te z uwagi na błędy formalne, nie zostały uznane za skutecznie złożone. Natomiast od dnia 01.10.2011r. do 17.05.2012r., od 04.09.2012r. do 04.11.2012r. oraz od dnia 01.01.2013r. prowadzenie działalności gospodarczej zostało przez S. G. zawieszone poprzez dokonanie skutecznych zgłoszeń.

W okresie od 01.02.1999r. do 30.09.2011r. pomimo, iż dla celów ubezpieczeń społecznych S. G. zgłaszał prowadzenie działalności jedynie w wyżej wyszczególnionych okresach, cały czas faktycznie prowadził działalność gospodarczą, która polegała na prowadzeniu punktu skupu złomu. S. G. przyjął natomiast praktykę polegająca na tym, że zgłaszał w ZUS prowadzenie działalności tylko w okresach, w których uzyskiwał wymierne korzyści finansowe tj. w okresach kiedy sprzedawał złom i uzyskiwał z tego tytułu dochody zgłaszał prowadzenie działalności gospodarczej, natomiast w okresach kiedy towaru (złomu) było mało i nie miał co sprzedawać prowadzenia działalności gospodarczej nie zgłaszał. Za lata 1999 – 2010 odwołujący składał zeznania podatkowe o wysokości osiągniętego przychodu, który z reguły kształtował się na wysokości około 30.000zł. - 45.000zł. rocznie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o: dokumenty z akt ZUS, dokumenty nadesłane przez Urząd Gminy K. i Urząd Skarbowy w C., zeznania odwołującego.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie rozważań wskazać należy, że obowiązek ubezpieczenia społecznego osób prowadzących działalność gospodarczą wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 oraz art. 8 ust. 7 pkt. 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W myśl przywołanych przepisów obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Zgodnie zaś z art. 13 ust. 4 ustawy systemowej ubezpieczeniom społecznym osoby prowadzącej pozarolniczą działalność podlegają od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie ww. przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Wskazać też należy, że na skutek nowelizacji do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej dodany został art. 14a statuujący nową, dotychczas nieznaną instytucję prawa materialnego dokonując wyłomu w zasadzie prowadzenia działalności w sposób ciągły i odpowiednio w zasadzie ciągłości ubezpieczenia społecznego od rozpoczęcia do zaprzestania działalności. Innymi słowy dopiero od wejścia w życie ustawy z 10 lipca 2008r. przedsiębiorca może okresowo zawiesić wykonywanie działalności (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 12 stycznia 2012 r. w sprawie I UK 203/11, LEX 1162649). I tak w aktualnym stanie prawnym, w myśl przedmiotowego przepisu art. 14a ust. 1 ww. ustawy przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy W ślad za zmianą ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poczynione zostały odpowiednie zmiany na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Znowelizowany przepis art. 13 ust. 4 ww. ustawy przewiduje, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W konsekwencji, zgodnie z nowo dodanym art. 36a ust. 1-3 ustawy systemowej ubezpieczenie emerytalne i rentowe, w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą jest dobrowolne. Przedsiębiorca w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej nie opłaca ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego. Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej powoduje ustanie obowiązku ubezpieczeń społecznych od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej. Za okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca będący płatnikiem składek wyłącznie za siebie nie ma obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej oraz opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przewidzianych w ustawie.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt sprawy niniejszej, biorąc pod uwagę treść art. 13 ust. 4 w brzmieniu obowiązującym od dnia 20 września 2008 r., aby można było stwierdzić, że w spornym okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji ubezpieczony nie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym wykazany musiałby zostać fakt zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej albo też zawieszenia wykonywania działalności.

Wskazując na treść art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej podkreślić też należy, iż cechą prowadzenia działalności gospodarczej jest prowadzenie jej w sposób ciągły i zorganizowany. Na pojęcie działalności gospodarczej składają się bowiem nie tylko okresy aktywności, ale także okresy wyczekiwania np. na transakcje czy zbyt oferowanych usług. Działalność gospodarcza ze swej istoty jest bowiem prowadzona w sposób ciągły i zorganizowany. W takim stanie rzeczy nie mogą zatem na aprobatę zasługiwać twierdzenia odwołującego, prowadzące do konkluzji, że w okresach kiedy sprzedawał złom i uzyskiwał z tego tytułu dochody oraz zgłaszał z tego tytułu prowadzenie działalności gospodarczej winien podlegać obowiązkowi ubezpieczenia, natomiast w okresach kiedy towaru (złomu) było mało i nie miał co sprzedawać i w związku z tym nie zgłaszał prowadzenia działalności – takiemu obowiązkowi nie podlegał. Okres nieuzyskiwania w danym okresie wymiernych korzyści finansowych niewątpliwie nie stanowi okresu zawieszenia czy zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej, tak jak tego domaga się skarżący. Wskazać w tym miejscu należy, że z zeznań S. G. przesłuchanego w charakterze strony wynika, że w okresie objętym zaskarżoną decyzją prowadził punkt skupu złomu, który był cały czas otwarty (nawet w okresach kiedy nie zgłaszał prowadzenia działalności). Odwołujący wyjaśnił natomiast, że przyjął praktykę, że zgłaszał w ZUS prowadzenie działalności tylko wtedy kiedy sprzedawał złom i uzyskiwał z tego tytułu dochody. Natomiast w okresach kiedy nie miał co sprzedawać i nie uzyskiwał z tego tytułu korzyści finansowych, prowadzenia działalności nie zgłaszał. Fakt, iż w spornym okresie odwołujący rzeczywiście prowadził działalność i uzyskiwał z tego tytułu przychody potwierdza też dokumentacja nadesłana przez Urząd Skarbowy. Z zeznań podatkowych PIT – 28 wynika, że w latach 1999 – 2010 odwołujący uzyskiwał przychody z prowadzonej działalności gospodarczej, które z reguły kształtowały się na wysokości od około 30.000zł. - 45.000zł. rocznie.

Należy również mieć na uwadze, że w sprawach o podleganie obowiązkowi ubezpieczenia społecznego ciężar wykazania rzeczywistych przerw w prowadzeniu działalności gospodarczej (art. 6 k.c.), spoczywa na ubezpieczonym (por. wyrok SN z 12.01.2012r., I UK 203/11, LEX nr 1162649).

Reasumując powyższe, wobec niewykazania przez odwołującego, iż w spornym okresie doszło do zaprzestania działalności gospodarczej bądź jej zawieszenia, za prawidłowe należy uznać stwierdzenie zawarte w zaskarżonej decyzji, że odwołujący w całym spornym okresie wskazanym w decyzji podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym.

Biorąc pod uwagę wszystkie wskazane wyżej argumenty, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd oddalił odwołanie S. G. od decyzji z 28.04.2014r., uznając, że jest ona zasadna i odpowiada prawu.