Sygnatura akt I C 989/15
W., dnia 06-08-2015 r.
Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu I Wydział Cywilny w następującym składzie:
Przewodniczący:SSR Paweł Kwiatkowski
Protokolant:Karolina Adach
po rozpoznaniu w dniu 06-08-2015 r. we Wrocławiu
sprawy z powództwa G. C.
przeciwko J. L. (1)
o zapłatę
I. zasądza od pozwanej J. L. (1) na rzecz powoda G. C. kwotę 809 zł (osiemset dziewięć złotych) wraz z odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym liczonymi od dnia 3 lutego 2014r. do dnia zapłaty oraz kwotę 185,57 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;
II. oddala powództwo w pozostałej części;
III. wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
I C upr 989/15
Pozwem wniesionym w dniu 28 maja 2015 r. powód G. C. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanej J. L. (2) kwoty 959 zł z odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, liczonymi od kwoty 809 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwana zawarła w dniu 3 stycznia 2014 r. z powodem umowę pożyczki kwoty 809 zł, z terminem spłaty oznaczonym na 2 lutego 2014 r. Pożyczonej kwoty wraz z odsetkami i należnymi opłatami jednak nie zwróciła.
Na kwotę dochodzoną pozwem składały się:
- należność główna w kwocie 809 zł,
- kwota 50 zł z tytułu wezwania do zapłaty,
- kwota 100 zł z tytułu kosztów windykacji
Pozwany J. L. (1) nie ustosunkowała się do pozwu.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
W dniu 2 stycznia 2014 r. pozwana J. L. (1) zawarła z powodem G. C. jako pożyczkodawcą umowę pożyczki kwoty 809 zł. W umowie zastrzeżono termin spłaty pożyczki – 2 lutego 2014 r. oraz oprocentowanie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP na wypadek opóźnienia w zwrocie pożyczki.
Ponadto w umowie wskazano, że w przypadku niezwrócenia pożyczki w terminie pożyczkodawca może wszcząć postępowanie windykacyjne. Za wezwanie do zapłaty pożyczkobiorca zobowiązany był zapłacić kwotę 50 zł, za czynności windykacyjne rozumiane jak wizyta przedstawiciela pożyczkodawcy w miejscu zamieszkania lub pracy pożyczkobiorcy – kwotę 100 zł
(dowód: umowa pożyczki – k. 14)
W dniu 17 lutego 2014 r. skierowano do pozwanej wezwanie do zapłaty, które pozwana odebrała osobiście w placówce powoda
(dowód: wezwanie – k. 15)
Mając powyższe na uwadze, Sąd zważył, co następuje.
Powództwo zasługiwało częściowo na uwzględnienie.
W rozpoznawanej sprawie okoliczności przytoczone w pozwie były zasadniczo bezsporne. Wątpliwości Sądu wzbudziła jedynie wysokość kosztów, których strona powodowa domagała się w związku z nienależytym wykonaniem umowy pożyczki przez pożyczkobiorcę.
Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 483 § 1 kc w przypadku nienależytego wykonania zobowiązania pieniężnego wykluczone jest zastrzeżenie kary umownej, która miałaby charakter odszkodowawczy. Funkcję odszkodowawczą pełnią bowiem w przypadku tego rodzaju zobowiązania odsetki za opóźnienie zastrzeżone na podstawie art. 481 § 1 kc (por. Marcin Lemkowski „Odsetki cywilnoprawne”, wyd. Wolter Kluwer Polska sp. z o.o., Warszawa 2007, str. 95 i n.). Wysokość odsetek jest natomiast limitowana treścią przepisu art. 359 § 2 1 kc, który wprowadza maksymalną wysokość odsetek wynikających z czynności prawnych. Wprowadzenie odsetek maksymalnych limituje przy tym również wysokość wynagrodzenia należnego pożyczkodawcy w związku z udzieleniem pożyczki.
Powyższa regulacja wyklucza zatem obciążanie pożyczkobiorcy jakimikolwiek zryczałtowanym odszkodowaniem przekraczającym kwotę odsetek maksymalnych liczonych od wymagalnego zadłużenia.
W rozpoznawanej sprawie pożyczkodawca zastrzegł maksymalne odsetki karne na wypadek niezwrócenia pożyczki w terminie. W tej sytuacji konieczna była ocena, czy koszty zgłoszone w pozwie miały faktyczne uzasadnienie, czy też ich ustalenie miało na celu obejście zakazu z art. 483 § 1 kc i 359 § 2 1 kc.
Odnosząc się szczegółowo do poszczególnych kwot wskazanych przez powoda wypada zauważyć, co następuje.
Koszt wysyłania koszt wysłania listu poleconego z potwierdzeniem odbioru wynosił zgodnie z taryfą Poczty Polskiej 6,10 zł. Określenie kosztu wysłania takiego listu na kwotę 50 zł jest w ocenie Sądu próbą osiągnięcia dodatkowego wynagrodzenia lub odszkodowania przekraczającego wysokość zastrzeżonych odsetek. W rozpoznawanej sprawie istotne było jednak, ze pozwanej w ogóle nie doręczono przesyłki za pośrednictwem operatora pocztowego. Wezwanie do zapłaty odebrała ona w placówce powoda, o czym świadczy jej podpis u dołu wezwania. W sytuacji, gdy wezwanie sporządzono, korzystając ze standardowego wzoru, koszt jego sporządzenia nie mógł przekroczyć kilku groszy.
Powód zastrzegł także na swoją rzecz opłatę za czynności windykacyjne w kwocie 100 zł, a więc w wysokości ok. 1/8 kwoty udzielonego kapitału. Czynności te nie zostały jednak bliżej opisane – ograniczono się do wskazania, że chodzi o wizytę w miejscu zamieszkania lub pracy dłużnika. Z opisu tego nie wynikało, czy chodziło o poszukiwanie majątku dłużnika w miejscu zamieszkania, a także jak długo taka wizyta miała trwać. Wobec tego powód mógł naliczać te opłatę bez względu na faktyczny nakład pracy związany z windykacją, a więc w istocie osiągał dodatkowy zysk, ponad zastrzeżone odsetki maksymalne.
Wobec powyższego Sąd uznał za nieważne w rozumieniu art. 58 § 1 kc klauzulę, która zastrzegała wysokość opłat za wysłanie wezwania do zapłaty, w sytuacji, gdy wezwanie pozwana odbierała bezpośrednio o powoda, oraz klauzulę, która zastrzegała zryczałtowaną opłatę za wizytę w miejscu zamieszkania pozwanego, jako zmierzającą do obejścia prawa (art. 483 § 1 kc i 359 § 2 1 kc).
Mając to na uwadze, na rzecz powoda zasądzono kwotę 809 zł tytułem niezwróconego kapitału pożyczki, jak w pkt I wyroku, oddalając powództwo w pozostałej części, jak w pkt II wyroku.
O odsetkach od tej kwoty orzeczono na podstawie art. 481 kc. Poza sporem było bowiem, ze kwota zasądzona była już wymagalna przed wytoczeniem powództwa.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 kpc. Powództwo było uzasadnione w 81,75 %, wobec czego na rzecz powoda zasądzono 81,75 % poniesionych przez niego kosztów procesu w kwocie 227 zł.
O rygorze natychmiastowej wykonalności orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt 3 kpc.