Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodnicząca – SSO Grażyna Cichosz

Protokolant prot. sądowy Przemysław Ochal

po rozpoznaniu w dniu 14 września 2015 roku w Lublinie

sprawy M. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

z udziałem zainteresowanej P. D.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczeń społecznych

na skutek odwołania M. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 4 czerwca 2014 roku znak (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że P. D. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika (...) M. D. podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 1 lutego 2014 roku;

II.  zasądza od ZUS O/L. na rzecz M. D. kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VII U 1613/14

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 4 czerwca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że P. D. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą działalność u płatnika składek(...) M. D. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 1 lutego 2014 roku.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł M. D. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że jego żona P. D. podlegała ubezpieczeniom społecznym od dnia 1 lutego 2014 roku. Wskazał, że P. D. pomagała mu w prowadzeniu działalności gospodarczej, gdyż dysponowała certyfikatem pozwalającym na prowadzenie usług spedycyjnych. Wcześniej takiego certyfikatu nie posiadał i musiał za każdy razem występować z prośbą o jego użyczenie do innych osób.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie. Zwrócił uwagę na krótki okres ubezpieczenia z tytułu współpracy od dnia 1 lutego 2014 roku do dnia 15 maja 2014 roku – zwolnienie lekarskie oraz prawie maksymalną wysokość podstawy wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe – 9000 zł.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje :

M. D. jest kierowcą tira. Od 12 kwietnia 2013 roku prowadzi działalność gospodarczą polegającą na spedycji towarów najpierw na Ukrainę, a obecnie do Rosji i z powrotem (wydruk z CEIDG – k. 27 akt ZUS). W początkowym okresie współpracował z jednym kontrahentem dającym mu zlecenia wyjazdów na Ukrainę. Osoba ta umożliwiała wnioskodawcy korzystanie ze specjalnego certyfikatu kompetencji zawodowych w drogowym transporcie rzeczy, którym należało się za każdym razem wylegitymować w przypadku wyjazdu na Ukrainę. Po przewrocie politycznym na Ukrainie liczba kontraktów zleceniobiorcy wnioskodawcy uległa zmniejszeniu i współpraca się zakończyła. Wnioskodawca samodzielnie musiał teraz organizować sobie kursy, klientów i wyjazdy. Ponadto przestał jeździć na Ukrainę a zaczął do Rosji, gdyż tylko na przewozy do Rosji był w stanie znaleźć chętnych kontrahentów. W celu przejazdu do Rosji również należało posiadać specjalny certyfikat wydany na podstawie art. 21 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009, a nadto za każdym razem na każdy towar osobno konieczne było wykupienie specjalnych karnetów w urzędzie w W.. Wyjazdy trwały niekiedy ponad tydzień do dwóch tygodni. W tym czasie należało szukać nowych zleceń, załatwiać formalności, nabywać kolejne karnety. Wnioskodawca nie był w stanie samodzielnie wykonywać tych wszystkich obowiązków. Postanowił, że do pomocy zatrudni swoją żonę P. D.. P. D. w dniu 31 stycznia 2014 roku zdała egzaminy w sesji (...) niezbędne w celu uzyskania certyfikatu kompetencji zawodowych w drogowym transporcie rzeczy zgodnie z rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 roku ustanawiającym wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego i uzyskała tenże certyfikat (certyfikat – k. 6). Ponadto ukończyła(...) Studium (...) w Ł. o dwuletnim cyklu kształcenia w zawodzie technik spedytor (zaświadczenie, świadectwo – k. 34). Była zatem teoretycznie przygotowana do wspomagania działalności gospodarczej wnioskodawcy polegającej na spedycji towarów. Na miejscu przede wszystkim zajmowała się poszukiwaniem kolejnych zleceń, odbieraniem faktur, komunikacją z klientami drogą telefoniczną i elektroniczną, załatwianiem formalności w urzędach, w szczególności w Agencji (...) oraz wykupywaniem rzeczonych karnetów, obrotem dokumentów i korelowaniem wyjazdów i przyjazdów wnioskodawcy z polskimi urzędami, rozliczeniami, przekazywaniem komunikacji do księgowości. Z chwilą zatrudnienia zainteresowanej sytuacja finansowa działalności wnioskodawcy była nienajlepsza. Było to bezpośrednio związane z przewrotem na Ukrainie. Właśnie wsparcie i pomoc zainteresowanej spowodowały, że działalność ta nadal mogła funkcjonować. W chwili zatrudniania zainteresowanej wnioskodawca miał świadomość, że zainteresowana jest w ciąży (zeznania wnioskodawcy – k. 37v-38v, zeznania zainteresowanej – k. 38v-39v, zeznania W. W. – k. 101v-102v, zeznania świadka S. D. – k.; 102v-103, zlecenia transportowe, faktury Vat – k. 6, korespondencja email – k. 349).

W okresach od 10 maja 2014 roku do 13 maja 2014 roku, od 19 maja 2014 roku do 21 maja 2014 roku oraz w dniu 28 maja 2014 roku zainteresowana była hospitalizowana w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Ł. w związku z bólami brzucha związanymi z kamicą pęcherzyka żółciowego (karty informacyjne – k. 6).

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o powołane dowody. Przedłożone przez wnioskodawcę i zainteresowaną dokumenty w postaci faktur Vat, korespondencji mailowej, zleceń przewozowych, zaświadczeń i certyfikatu nie wzbudziły wątpliwości Sądu co do ich wiarygodności. Kopie te są autentyczne, a okoliczności ich sporządzenia potwierdzone zeznaniami przesłuchanych osób i okolicznościami sprawy.

Zeznania wnioskodawcy, zainteresowanej oraz świadków W. W. – księgowej wnioskodawcy, a także S. D. – matki wnioskodawcy, także należało obdarzyć wiarą biorąc pod uwagę całokształt ujawnionych okoliczności. W ocenie Sądu okoliczności przedstawione przez wnioskodawcę są wiarygodne. Racjonalnym jest, że z chwilą zajścia zmian politycznych w zeszłym roku na Ukrainie, polski rynek spedycyjny musiał się przekwalifikować i zmienić kierunek transportu poszukując nowych rynków zbytu. Z tego względu za wiarygodne należy uznać jego uzasadnienie dla zatrudnienia zainteresowanej, która legitymując się stosownym certyfikatem przejęła znakomitą większość obowiązków natury formalnej, gdy wnioskodawca zajmował się wyłącznie transportem. Okoliczności te potwierdziła również księgowa wnioskodawcy, która jako osoba obca dla stron była bezstronna. Zeznania przesłuchanych osób były zgodne z przedstawionymi dowodami z dokumentów, wzajemnie się uzupełniały i nie były ze sobą sprzeczne w żadnym stopniu. Okoliczność przyjęcia przez wnioskodawcę wysokiej składki dla zainteresowanej, nie może sam w sobie podważyć wiarygodności ich twierdzeń.

Odwołanie M. D. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 6, art. 11, art. 12 i art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 roku, poz. 1442 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Pojęcia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność i osoby z nią współpracującej zostały wyjaśnione w definicjach legalnych zawartych w art. 8 ustawy. Wedle treści art. 8 ust. 6 ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, w rozumieniu ustawy, uważa się:

1) osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych,

2) twórcę i artystę,

3) osobę wykonującą wolny zawód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz zleceniobiorcami, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności lub wykonywaniu umowy agencyjnej lub umowy zlecenia; nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego (art. 6 ust. 11 ustawy).

Ponadto zgodnie z art. 8 ust. 1 i 2 ustawy, jeżeli pracownik zatrudniony w ramach stosunku pracy spełnia warunki przewidziane do objęcia ubezpieczeniem dla osoby współpracującej, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracująca.

Analiza treści powyższych przepisów prowadzi do wniosku, że forma stosunku prawnego łączącego współpracującego z osobą prowadzącą działalność gospodarczą nie ma decydującego znaczenia dla uznania pracownika za współpracującego przy wykonywaniu tej działalności. Ustawodawca bowiem określił, że nawet pracownik zatrudniony w ramach umowy o pracę traktowany jest jako osoba współpracująca o ile spełnia on przesłanki określające taką osobę.

Dla uznania zainteresowanej za osobę współpracującą przy prowadzeniu pozarolniczej działalności, jak wynika z literalnego brzmienia przytoczonego przepisu art. 6 ust. 11 ustawy, konieczne jest spełnienie przez nią łącznie wszystkich wskazanych tam przesłanek, przy jednoczesnym niewystępowaniu przesłanki ujemnej, jaką jest zawarcie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego. Wymóg pozostawania w związku małżeńskim ani prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego nie budzi wątpliwości w świetle ujawnionych okoliczności. Sporne pomiędzy stronami okazała się jednak przesłanka współpracowania przy prowadzeniu działalności pozarolniczej.

Z ustalonego stanu faktycznego jednoznacznie wynika, że od chwili zgłoszenia, od dnia 1 lutego 2014 roku, P. D. pomagała swojemu mężowi M. D. w prowadzeniu przez niego działalności gospodarczej polegającej na spedycji towarów do Rosji i z powrotem. Należy stanowczo stwierdzić, że jej pomoc była wręcz niezbędna z uwagi na legitymowanie się przez zainteresowaną stosownym certyfikatem i brakiem takowego po stronie wnioskodawcy. W razie jego braku, wnioskodawca nie mógłby prowadzić działalności gospodarczej. Także konieczność zakupu karnetów do wywozu towarów w zależności od jego rodzaju wiązała się z koniecznością ich zakupu na miejscu w W., a zatem należało je nabyć w stosownym urzędzie. P. D. ponadto zajmowała się organizowaniem działalności od strony formalnej, załatwiała sprawy urzędowe, poszukiwała klientów i kontaktowała się z nimi. Nie budzi wątpliwości, że jej działania można uznać za współpracę w prowadzeniu działalności gospodarczej przez wnioskodawcę. Tym samym spełnia ona przesłanki do uznania jej za osobę współpracującą.

Powyższe uzasadnia uwzględnienie odwołania poprzez zmianę zaskarżonej decyzji i ustalenie, że P. D. jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika (...) M. D. podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowego od dnia 1 lutego 2014 roku.

Orzeczenie o kosztach procesu uzasadnia przepis art. 98 k.p.c. oraz §11 ust. 2 w związku z §2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.490 j.t.). Ustalając wysokość wynagrodzenia pełnomocnika przy przyjęciu podstawowej stawki Sąd miał na uwadze rodzaj i stopień zawiłości sprawy oraz nakład jego pracy, które nie były znaczne.

Mając powyższe na uwadze oraz na podstawie powołanych przepisów i na mocy art. 477 ¹⁴ §2 k.p.c Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.