Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia SO Ewa Tomczyk

Protokolant Dorota Książczyk

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2015 roku w Piotrkowie Tryb.

na rozprawie

sprawy z powództwa R. A.

przeciwko R. K.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  pozbawia w stosunku do powódki R. A. tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanego przez Sąd Rejonowy w Łodzi w sprawie sygn. akt II Nc 208/95, któremu Sąd Rejonowy w Łodzi postanowieniem z dnia 12 czerwca 1996 r. w sprawie sygn. akt II Co 121/06 nadał klauzulę wykonalności na rzecz R. K. w części zasądzającej odsetki przekraczające czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym za każdy dzień zwłoki;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego R. K. na rzecz powódki R. A. kwotę 7.200,00 (siedem tysięcy dwieście) złotych powiększoną o należny podatek VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego D. K.;

4.  nie obciąża pozwanego R. K. nieuiszczoną opłatą sądową.

Sygn. akt I C 639/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 6 listopada 2012 roku pełnomocnik powódki R. A. wnosił o stwierdzenie nieważności umowy pożyczki zawartej w czerwcu 1994 r. pomiędzy R. A. i S. M. w części, w której zastrzega ona odsetki umowne w wysokości 30% miesięcznie oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W piśmie procesowym z dnia 3.02.2014 roku pełnomocnik powódki R. A. sprecyzował żądania pozwu w ten sposób, że wniósł o stwierdzenie postanowień umowy pożyczki zawartej pomiędzy powódką oraz poprzednikiem prawnym pozwanego zastrzegającej odsetki ponad wysokość odsetek ustawowych od dnia zawarcia umowy do dnia 20.02.2006 roku oraz ponad wysokość odsetek maksymalnych od dnia 21.02.2006 roku do dnia wyrokowania tj. ponad kwotę 7011,73 zł liczoną od dnia wymagalności do dnia wniesienia pozwu jako rażąco wygórowanych, za nieważne w takiej części, w jakiej – w okolicznościach sprawy – zasady współżycia społecznego ograniczają zasadę swobody (pismo – k. 162 – 164).

Na rozprawie w dniu 23 czerwca 2015 r. pełnomocnik powódki sprecyzował, że żąda pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w stosunku do powódki oraz wniósł o zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych, w tym kosztów pomocy prawnej świadczonej z urzędu w postępowaniu przed sądem II instancji oraz przy ponownym rozpoznaniu sprawy przed sądem okręgowym oświadczając, że koszty te nie zostały opłacone ani w części ani w całości.

Pozwany R. K. wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów dojazdów do Sądu, kosztów korespondencji oraz jednorazowej porady prawnej (pismo z dnia 7.04.2014 r. – k. 189), który to wniosek podtrzymał na rozprawie w dniu 23.06.2015 r. – k. 321).

Wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2014 r. wydanym w sprawie I C 1412/13 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. oddalił powództwo.

Wyrokiem z dnia 18 marca 2015 r. w sprawie I ACa 1410/14 Sąd Apelacyjny w Łodzi na skutek apelacji powódki uchylił wyrok z dnia 18 kwietnia 2014 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Tryb. pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego (285). Sąd Apelacyjny zalecił, by przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji poczynił ustalenia faktyczne w celu ustalenia, czy w związku z porównaniem wysokości odsetek zastrzeżonych w określonych realiach społeczno – gospodarczych, a także okolicznościami zawarcia i charakterem umowy stanowiącej podstawę zobowiązania powódki w późniejszym okresie po powstaniu tytułu wykonawczego nie nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie częściowo wygasło - stało się nieważne z uwagi na sprzeczność z art. 58 k.c.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 10 czerwcu 1994 roku powódka R. A. zawarła ze S. M. umowę pożyczki. Na podstawie umowy S. M. pożyczył powódce kwotę w wysokości 10.000.000 starych złotych, a powódka zobowiązała się ją zwrócić w następujący sposób:

-do dnia 10.06.1994 r. kwotę 1.500.000 starych złotych z tytułu odsetek,

-do dnia 10.07.1994 r. kwotę 1.500.000 starych złotych z tytułu odsetek,

-do dnia 10.08.1994 r. kwotę 11.500.000 starych złotych z tytułu spłaty należności głównej oraz odsetek.

Powódka zaciągnęła pożyczkę w związku z koniecznością remontu dachu swego domu. S. M. ogłaszał gotowość udzielenia pożyczki poprzez reklamy w prasie. Mąż powódki od 1998 zaczął nadużywać alkohol, popadając ostatecznie w alkoholizm.

Strony umowy zastrzegły, iż za zwłokę w zwrocie pożyczki powódka zapłaci odsetki umowne w wysokości 30 % miesięcznie od wartości należności głównej podwyższonej o należne odsetki.

Jako zabezpieczenie terminowej i pełnej spłaty zadłużenia wynikającego z udzielonej pożyczki powódka podpisała weksel gwarancyjny in blanco, który to weksel w przypadku niewykonania przez nią, któregokolwiek z postanowień umowy, pożyczkodawca miał prawo uzupełnić zgodnie z zawartą deklaracją wekslową na kwotę odpowiadającą stanowi aktualnego zadłużenia pożyczkobiorcy względem pożyczkodawcy wraz z odsetkami umownymi za zwłokę w wysokości 30% miesięcznie. Poręczycielami weksla byli mąż powódki I. A. (który zmarł w 2002 roku) oraz K. B..

(dowód: kserokopia deklaracji wekslowej -k. 31 a -31 b, przesłuchanie powódki – k. 320 odwrót)

Powódka nie spłaciła pożyczki w umówionym terminie.

(okoliczność niesporna)

Prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 21 września 1995r. wydanym w sprawie o sygn. akt II Nc 208/95 Sąd Rejonowy w Łodzi nakazał pozwanym R. A., K. B. i I. A., aby zapłacili solidarnie A. K. i D. M. kwotę 1 450,00 zł z odsetkami w wysokości 30% miesięcznie od dnia 11 sierpnia 1994 r. do dnia zapłaty razem z kosztami sądowymi.

(dowód: odpis nakazu zapłaty –k. 195)

A. K. i D. M. były córkami zmarłego pożyczkodawcy S. M.. Pozwany R. K. nabył w drodze indosu wekslowego wierzytelność stwierdzoną nakazem zapłaty z dnia 21 września 1995 r. Postanowieniem z dnia 12 czerwca 1996 r. Sąd Rejonowy w Łodzi w sprawie sygn. akt II Co 121/96 nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności na rzecz R. K., na rzecz którego przeszło uprawnienie A. K. i D. M..

(dowód: kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego w Łodzi II Wydział Cywilny z dnia 12 czerwca 1996r. w sprawie o sygn. akt II Co 121/96- k. 13-15)

Pozwany w związku z pracą zarobkową w Niemczech posiadał marki. Chciał zainwestować je skupując weksle. W takich okolicznościach nabył weksel od A. K. i D. M.. Zapłacił za niego sumę odpowiadającą kwocie wekslowej z odsetkami na dzień zakupu weksla.

(dowód: zeznania pozwanego – k. 321 odwrót)

W związku ze śmiercią I. A. postanowieniem z dnia 4 marca 2013 r. wydany w sprawie III Cz 43/13 Sąd Okręgowy w Łodzi nadał klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu w postaci nakazu zapłaty w postepowaniu nakazowym z dnia 21 września 1995 r., któremu postanowieniem z dnia 12 czerwca 1996 r. została nadana klauzula wykonalności na rzecz R. K. przeciwko spadkobiercom I. S. A. i A. B..

(dowód: odpis postanowienia – koperta – k. 195)

W celu dochodzenia należności objętej tytułem wykonawczym pozwany w 1997 r. wystąpił z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne było prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim S. S. w sprawie Km 19/97. Z dniem 8 maja 2009 r. postępowanie egzekucyjne uległo z mocy prawa umorzenia na podstawie art. 823 k.p.c. W toku postępowania egzekucyjnego R. K. otrzymał od Komornika kwotę 10.935,28 zł.

(dowód: adnotacja Komornika na tytule wykonawczym – koperta k. 195)

W 2010 r. R. K. ponownie złożył wniosek egzekucyjny, egzekucja jest prowadzona przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim S. S. w sprawie KM 1042/10 przeciwko dłużnikom R. A., S. A. i A. B..

(okoliczność bezsporna)

Akta sprawy II Nc 208/95, w której został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym zostały wybrakowe w czerwcu 2008 r.

(dowód: pismo Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi z dnia 27.03.2014 r. – k. 188)

Przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Tryb. toczyły się dwie sprawy z powództwa R. K. przeciwko R. A., A. B. i S. A. (sygn. akt I C 538/10 i I C 181/04) o zasądzenie skapitalizowanych odsetek od zaległych odsetek zasądzonych nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia z dnia 21 września 1995r. wydanym w sprawie o sygn. akt II Nc 208/95 przez Sąd Rejonowy w Łodzi. Oba powództwa zostały oddalone, a w sprawie I C 538/10 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. oddalając powództwo zasądził od R. K. koszty procesu. Pełnomocnik R. A. zainicjował przeciwko R. K. przed Komornikiem Sądowym przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Tryb. postępowanie egzekucyjne celem wyegzekwowania zasądzonych kosztów procesu.

(okoliczności niesporne)

Pozwany sam prowadzi gospodarstwo domowe, jest rozwiedziony, nie posiada majątku, utrzymuje się z emerytury w kwocie 1200 zł, z tego kwotę 350 zł potrąca mu komornik.

(dowód: oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania – k. 297 – 298, zeznania pozwanego – k. 321)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie, a jego podstawę prawną stanowił przepis art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Powódka w wytoczonym powództwie przeciwegzekucyjnym podnosiła, że egzekwowane roszczenie nie należy się pozwanemu w rozmiarze wskazanym w zwalczanym tytule wykonawczym z uwagi na rażąco wygórowaną wysokość odsetek, sprzeczną z obowiązującymi przepisami. Właśnie z tej przyczyny powódka uważała, że nastąpiło zdarzenie (w związku z uznaniem odsetek umownych zastrzeżonych w 1994 r. za wygórowane), o jakim mowa w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Jednocześnie powódka wywodziła z tego powodu, że wobec egzekwowania przez Komornika świadczenia zgodnie z tytułem wykonawczym zastrzegającym nadmierne odsetki świadczenie objęte tytułem egzekucyjnym zostało spełnione.

Sąd Okręgowy powyższe zapatrywanie co do zasady w oparciu o powołany wyżej przepis podzielił, uznając, że postanowienia umowy pożyczki w przedmiocie odsetek za zwłokę w wysokości 30 % miesięcznie stanowią naruszenie zasady swobody umów.

Wprawdzie w świetle art. 353 ¹ k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, co odnosi się również do pozostawienia stronom swobody określenia wysokości odsetek, ale okoliczność ta w żadnym wypadku nie uchyla kontroli stosunków prawnych formowanych w warunkach wolności pod kątem ogólnych klauzul zabezpieczających życie społeczne przed zjawiskami patologicznymi, które mimo pozornej zgodności z innymi przepisami nie mogą doznawać ochrony ze strony państwa (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2000 r.IV CKN 85/00, OSP 2001/3/48, lex nr 44285). Dlatego już z dalszej części przepisu art. 353 ¹ k.c. wynika, że treść stosunku prawnego lub cel nie może sprzeciwiać się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Zasady współżycia społecznego wyznaczają zatem granice, których stronom przy zawieraniu umów nie wolno przekraczać. Czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego jest bowiem nieważna (art. 58 § 2 k.c.).

Ustawodawca przewidział konieczność wprowadzenia ograniczeń w postaci klauzul generalnych mając na względzie bogactwo życia gospodarczego, sądom zaś pozostawił zadanie wypełnienia klauzul generalnych właściwą treścią na podstawie – wyprowadzonej z doświadczenia życiowego – znajomości zjawisk ekonomicznych i społecznych. Jedną z zasad współżycia społecznego jest zakaz lichwy, to jest zastrzegania wysokich odsetek, przysparzających nadmiernych w danych stosunkach i nie usprawiedliwionych zysków. Zasadą tą jest zatem potrzeba zabezpieczenia szeroko rozumianego obrotu cywilnoprawnego, w tym także obrotu gospodarczego, przed zjawiskami patologicznymi prowadzącymi do wykorzystania odsetek od umówionej kwoty pożyczki jako źródła zysku nie znajdującego uzasadnienia w realiach gospodarki rynkowej.

W aktualnie obowiązującym stanie prawnym maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne). Regulacja dotycząca odsetek maksymalnych została wprowadzona ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 157, poz. 1316) wprowadzającą art. 359 § 2 ^1-3 k.c. i obowiązuje od 21 lutego 2006 r. Umowa łącząca strony została zawarta przed wprowadzeniem przytoczonej wyżej regulacji tj. w dacie 10 maja 1994 r. Co do zasady przy ocenie prawidłowości postanowień zawartej umowy decydujący jest stan prawny i okoliczności faktyczne istniejące w momencie jej zawierania. Biorąc jednakże pod uwagę treść art. 353 ¹ k.c. Sąd uznał, że ustalona wysokość odsetek jest wygórowana i jako taka sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 grudnia 2007 r. IV CSK 320/07 wskazał, że nawet jeśli kontrola prawidłowości postanowień umownych o wysokości odsetek oparta została na słusznym założeniu, że - chociaż w czasie zawierania umowy nie obowiązywały przepisy ograniczające maksymalną stopę odsetkową, a przepis przejściowy (art. 5) ustawy z 7 lipca 2005 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz zmianie niektórych innych ustaw nakazywał stosować nowe przepisy do czynności prawnych dokonanych po wejściu w życie ustawy - to treść nowego art. 359 § 2 ¹ k.c. może stanowić przesłankę dokonywanej w toku procesu oceny czy konkretne odsetki umowne mieściły się w dozwolonej stronom swobodzie kształtowania treści stosunku prawnego czy też nie. Pozostawienie stronom swobody określenia wysokości odsetek, gdy ich źródłem jest ustawa, jak i wówczas, gdy dopuszczalność ich wynika z umowy nie uchyla kontroli tych stosunków prawnych formowanych w warunkach wolności gospodarczej pod kątem ogólnych klauzul zabezpieczających obrót gospodarczy przed zjawiskami patologicznymi, które mimo pozornej zgodności z innymi przepisami nie mogą doznawać ochrony ze strony Państwa. Przed wprowadzeniem regulacji dotyczących odsetek maksymalnych postanowienie umowy zastrzegające rażąco wygórowane odsetki uznawano za nieważne w takiej części, w jakiej - w okolicznościach sprawy - zasady współżycia społecznego ograniczały zasadę swobody umów. W stanie prawnym obowiązującym przed wprowadzeniem regulacji dotyczących odsetek maksymalnych Sąd Najwyższy uznał za oczywiście błędne stanowisko sądów, które stwierdziły, że zastrzeżenie odsetek w tak wielkiej wysokości jak 1% i 1,5% w stosunku dziennym, a więc odpowiednio 365% i 547,5% w skali roku nie narusza zasad współżycia społecznego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2005 r. V CK 162/05). W aktualnie obowiązującym stanie prawnym rozwiązania prawne przyjęte w art. 359 § 2 i § 2 ² k.c. mogą stanowić jedno z kryterium oceny, czy konkretne odsetki umowne mieściły się w dozwolonej stronom swobodzie kształtowania stosunku prawnego (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 3.07.2008 r., IV CSK 81/08 Lex nr 313297).

Aby ocenić, czy przewidziana w umowie pożyczki stopa procentowa odsetek nie przekracza skali tzw. odsetek wygórowanych, jeżeli nie dokona się jej porównania z podstawowymi stopami funkcjonującymi w sferze stosunków kredytowych w okresie zawierania umów i ich wykonywania. Chodzi tu w szczególności o stopę odsetek ustawowych określonych w rozporządzeniach Rady Ministrów wydawanych na podstawie art. 359 § 3 k.c.)

Zdaniem Sądu należy podzielić stanowisko powódki, że przewidziana w umowie pożyczki stopa procentowa odsetek za zwłokę określona na 30 % w skali miesiąca – to jest 360 % w skali roku przekracza skalę tzw. odsetek wygórowanych. W dacie zawarcia umowy odsetki ustawowe wynosiły 54 % w stosunku rocznym (Dz.U. z 1993 r., Nr 33, poz. 148), zaś stopą kredytu lombardowego - 31 % w stosunku rocznym. Porównując powyższe z zastrzeżonymi w umowie pożyczki odsetkami te ostatnie musza być uznane za nadmiernie wygórowana w świetle zasad współżycia społecznego. Zastrzeżona wysokość odsetek nie była usprawiedliwiona funkcją odsetek wynagradzających wierzyciela i dyscyplinującą dłużnika, nie miała również uzasadnienia w wysokości inflacji (która wówczas wynosiła 32,2 %) ani w zyskach osiąganych w ramach normalnie, rzetelnie prowadzonej działalności gospodarczej (oprocentowanie kredytów bankowych wahało się w granicach 24-30 %. W ocenie Sądu treść przepisu art. 359 § 2 ¹ k.c. określająca maksymalną wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej może być wskazówką do ustalenia wysokości dopuszczalnych odsetek w chwili zawierania umowy, jakie strony umowy mogły określić bez popadania w sprzeczność z zasadami współżycia społecznego. Kryterium określenia wysokości odsetek maksymalnych jest obecnie stopa kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, którego 4- krotność stanowi pułap odsetek.

Skoro wysokość odsetek umownych za cały okres opóźnienia nie powinna przekraczać czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP - w części przekraczającej tę wysokości odsetki zasądzone nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym były nieważne z uwagi na treść art. 58 § 2 k.c. Jeżeli bowiem nieważnością dotknięta jest tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części (art. 58 § 3 k.c.).

Natomiast żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w większym zakresie, to jest w okresie do 20 lutego 2006 r. do wysokości odsetek ustawowych było pozbawione podstaw i jako takie oddalone. Okoliczność, że kategoria odsetek maksymalnych została wprowadzona do porządku prawnego dopiero w 2006 r. nie stoi na przeszkodzie, aby właśnie odsetki w wysokości czterokrotności kredytu lombardowego NBP stanowiły miernik odsetek w tej sprawie. Kredyt lombardowy określający cenę, po której bank centralny udziela bankom komercyjnym pożyczek pod zastaw papierów wartościowych funkcjonuje na rynku bankowym w Polsce od 1989 r. Wysokość tego kredytu zmieniała się w poszczególnych okresach czasu i była sukcesywnie ogłaszana w Dzienniku Urzędowym (...) (wysokość zmieniającej się stopy kredytu lombardowego NBP dostępne są na stronie (...) pod linkiem http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/dzienne/stopy_archiwum.htm i http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/dzienne/stopy_historyczne.htm.

W ocenie Sądu właśnie odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP stanowią uzasadnione zabezpieczenie płatności w wypadku stosunku prawnego o charakterze trwałym, zwłaszcza że w niniejszej sprawie odsetki dotyczyły zwłoki, a nie opóźnienia w płatności. Podkreślić należy, że w umowie pożyczki przewidziane były odsetki za zwykłe za korzystanie z kapitału pożyczki – z deklaracji wekslowej wynika, że za 3 miesiące z korzystania przez pożyczkobiorcę z kwoty pożyczki wynoszącej 10.000.000 st. zł pożyczkodawcy należały się odsetki w łącznej wysokości 4.500.000 zł – zatem odsetki kapitałowe stanowiły 35 % wartości udzielonej pożyczki.

W ocenie Sądu komercyjny charakter pożyczki zaciągniętej przez powódkę w 1994 r. stoi na przeszkodzie, aby odsetki ustawowe w okresie przed wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa kategorii odsetek maksymalnych wyznaczały dopuszczalną wysokość odsetek za zwłokę w niniejszej sprawie. Wskazać należy, że, wysokość odsetek ustawowych od 1994 r. malała. W dacie zaciągnięcia pożyczki odsetki ustawowe wynosiły 54 %, obecnie wynoszą 8 %, a zmniejszanie ich wysokości na przestrzeni kolejnych lat przestawia niniejsza tabela.

W tych okolicznościach Sąd uznał, że w omawianym okresie czasu odsetki ustawowe nie spełniłyby funkcji dyscyplinującej dłużnika a także kompensacyjnej – wynagrodzenia wierzyciela i nie mogły stanowić kryterium oceny.

Jeśli Komornik ustali, biorąc pod uwagę wysokość dotychczas wyegzekwowanego świadczenia oraz treść wyroku pozbawiającego częściowo tytuł wykonawczy wykonalności, że świadczenie objęte tytułem wykonawczym zostało już wyegzekwowane, umorzy postępowanie egzekucyjne. Będzie to w praktyce oznaczało zarachowanie pobranych dotychczas nadmiernych odsetek na rzecz wpłat wierzyciela.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stanowił przepis art. 100 zd.2 k.p.c. i art. 122 § 1 k.p.c.

Powódka wprawdzie nie wygrała procesu w całości, jednakże co do zasady jej roszczenie zasługiwało na uwzględnienie, a ustalenie wysokości odsetek zależało od oceny Sądu. Powyższe uzasadniało obciążenie w całości pozwanego kosztami procesu.

Zasądzone koszty stanowiły, zgodnie z wnioskiem pełnomocnika powódki, koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w kwocie 7.200 zł (w tym 3.600 zł za postępowanie przed sądem apelacyjnym ustalone na podstawie § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1348), powiększone stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia o stawkę podatku od towarów i usług.

Natomiast na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594 ze zm.) Sąd odstąpił od obciążenia pozwanego nieuiszczoną opłatą sądową, mając na uwadze jego sytuację finansową i osobistą.

Sędzia SO Ewa Tomczyk