Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 04 czerwca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. stwierdził, iż ubezpieczona K. F., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, nie mając ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 03 grudnia 2013 r.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła ubezpieczona K. F., wnosząc o zmianę spornej decyzji i ustalenie, iż podlega ona ubezpieczeniom społecznym, w tym chorobowemu.

W szerokim uzasadnieniu ubezpieczona wskazała m. in., iż prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w formie firmy (...) asystent F. K.". W ramach działalności zajmuje się czynnościami przygotowawczymi i asystowaniem doradcom finansowym w procesie kompletowania dokumentów oraz uzupełnianiu ich treści o dane niestanowiące danych osobowych w rozumieniu art.6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. nr 101 poz. 926 z późn. zm nad.). Świadczone przez nią usługi polegają m.in. na prowadzeniu kalendarzy kontrahentów; umawianiu spotkań z klientami, dostawcami; dokonywaniu rezerwacji oraz zakupie/najmie sal, hoteli środków transportu; przepisywaniu i redagowaniu pism; drukowaniu, wypełnianiu dokumentów.

Ubezpieczona, powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego i przyjęte w orzecznictwie rozumienie prowadzenia i wykonywania działalności gospodarczej, kwestionowała ustalenia ZUS prowadzące do odmowy uznania wykonywania przez nią działalności gospodarczej i w konsekwencji odmowy przyznania jej zasiłku macierzyńskiego obliczonego od maksymalnej wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne przewidzianej dla osób prowadzących działalność gospodarczą.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany, odnosząc sie do argumentów i twierdzeń odwołującej się, podtrzymał wątpliwości co do faktycznego prowadzenia przez K. F. działalności gospodarczej podnosząc brak umiejętności i wiedzy do prowadzenia działalności na polu asystenta doradcy finansowego, brak racjonalnego uzasadnienia dla korzystania z usług ubezpieczonej , brak środków z tytułu prowadzonej działalności na opłacenie składek od zadeklarowanej podstawy wymiaru w wysokości maksymalnej 9365 zł.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona K. F. w okresie: od dnia 03 grudnia 2013 r. do nadal figuruje w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w W., powiat (...). Przedmiotem prowadzonej działalności jest działalność usługowa związana z administracyjną obsługą firmy.

W chwili rejestrowania działalności gospodarczej ubezpieczona była w 7 miesiącu ciąży.

K. F. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę zgłosiła się od dnia 03 grudnia 2013r. do ubezpieczeń społecznych. W deklaracjach ZUS DRA rozliczyła składki na ubezpieczenia społeczne od następujących podstaw wymiaru: 12/2013 – 9129,30, 01.2014 i 02.2014 – 9365,00, 03/2014 – 2416,77.

Przed zgłoszeniem do ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczona K. F. była zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego w okresie: od 07 listopada 2011 r. do 13 maja 2012 r. jako osoba bezrobotna nie pobierająca zasiłku dla bezrobotnych, w okresie: od 14 maja 2012 r. do 31 grudnia 2012 r. do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego jako osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które została skierowana przez powiatowy urząd pracy lub inny niż powiatowy urząd pracy podmiot kierujący, oraz do ubezpieczenia zdrowotnego w okresie: od 01 stycznia 2013 r. do 29 stycznia 2013 r. i od 07 czerwca 2013 r. do 01 lipca 2013 r. jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku. Po dniu 01 lipca 2013 r. ubezpieczona nie była osobą podlegającą ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym z jakiegokolwiek tytułu.

(okoliczność niesporna, vide: wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej– nienumerowane karty akt ubezpieczeniowych, druki ZUS ZFA, ZUS ZUA, ZUS DRA– nienumerowane karty akt ubezpieczeniowych)

Ubezpieczona K. F. złożyła zeznanie podatkowe PIT-36 za 2013 r., w którym wykazała przychód w wysokości 953,10 zł natomiast nie wykazała kosztów uzyskania przychodu. Nie złożyła ona zgłoszenia VAT-R, nie jest zarejestrowana jako podatnik podatku od towarów i usług, zgłosiła opodatkowanie podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych.

W zeznaniu podatkowym PIT-36 za 2014 r. ubezpieczona wykazała przychód w wysokości 22867 zł, koszty uzyskania przychodów 1014,16 zł, dochód 21853,24 zł.

(okoliczność niesporna, vide:pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego – k.39, zeznania PIT 36 – 112-131)

Ubezpieczona K. F. od urodzenia mieszka wraz z rodzicami w W.. Od ponad 4 lat pozostaje w związku z K. G., który po powzięciu wiadomości o ciąży zamieszkał wraz z nią. Ubezpieczona korzysta z pomocy finansowej rodziców i K. G.. Ubezpieczona jest studentką zaocznych studiów licencjackich na kierunku logistka w Wyższej Szkoły (...). Składki za grudzień 2013 r. opłaciła dzięki pomocy rodziny, gdyż nie osiągnęła żadnego dochodu z prowadzonej działalności.

(okoliczność niesporna, vide: raport z podatku dochodowego za grudzień 2013 – koperta k.87, częściowo dowód z przesłuchania w charakterze strony K. F. – protokół z dnia 03 grudnia 2014 r. - płyta CD k. 80, protokół z dnia 14 stycznia 2015 r. - płyta CD k. 85, protokół z dnia 27 maja 2015 r. - płyta CD k. 110, częściowo dowód z przesłuchania świadka K. G. - płyta CD k. 80)

Działalność K. F. miała polegać na asyście w przygotowaniu wniosków kredytowych oraz wykonywaniu innych czynności biurowych – kserowaniu, skanowaniu, drukowaniu, wysyłaniu poczty, rekrutacji osób na szkolenia, rozeznaniu rynku poprzez porównanie dostępnych na rynku ofert kredytowych.

Partner K. K. (1) G. prowadzi własną działalność z zakresu doradztwa finansowego. Pracuje on jako doradca finansowy w firmie (...) w G.. Skontaktował on K. F. z potencjalnymi klientami – P. D., S. K. (1), J. N., A. O. - tj. innymi doradcami finansowymi w firmie (...), na rzecz których K. F., jak twierdzi, wykonywała w/w czynności. Ubezpieczona przyjeżdżając na seminaria licencjackie, przy okazji bytności w T., miała pomagać doradcom w czynnościach biurowych w ówczesnej siedzibie (...) w (...) Z. (w lutym biuro zostało przeniesione do G. i na M.). Ponadto w razie potrzeby przyjeżdżała z oddalonej o ok.50 km od G. W. autobusem, bądź wypożyczonym od rodziców samochodem. Ubezpieczona wykonywała obowiązki związane z jej działalnością również w domu, gdzie dokumenty do pracy dostarczał jej partner życiowy K. G. i następnie wywoził po "paru dniach" .

Współpracując z K. G. i S. K. (1) ubezpieczona miała częściowo uzupełniać wnioski o dane nie stanowiące danych osobowych.

K. F. nie była zatrudniona przez bezpośrednich przełożonych doradców finansowych w firmie (...). Nie wykazała zawarcia z żadnym z doradców finansowych umowy o stałej obsłudze, stawiała się do (...) siedziby doradców wracając ze spotkań w sprawie pracy licencjackiej i wówczas ofiarowała im swój czas na wykonywanie usług - było to z różną częstotliwością , ok 2- 3 razy w tygodniu.

(dowód: częściowo dowód z przesłuchania w charakterze strony K. F. – protokół z dnia 03 grudnia 2014 r. - płyta CD k. 80, protokół z dnia 14 stycznia 2015 r. - płyta CD k. 85, protokół z dnia 27 maja 2015 r. - płyta CD k. 110, częściowo dowód z przesłuchania świadków: P. D., K. G., S. K. (1), J. N., A. O. - – protokół z dnia 03 grudnia 2014 r. - płyta CD k. 80)

W czasie prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczona wystawiła faktury:

⚫

Fakture VAT Nr 1/2014 z dnia 31 stycznia 2014 r. (z terminem płatności 07 luty 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz (...) J. N. na kwotę 760,00 zł brutto.

⚫

Fakture VAT Nr 2/2014 z dnia 31 stycznia 2014 r. (z terminem płatności 07 luty 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. (...) S. K. (1) na kwotę 420,00 zł brutto.

⚫

Fakture VAT Nr 3/2014 z dnia 31 stycznia 2014 r. (z terminem płatności 14 luty 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz P. C. na kwotę 560,00 zł brutto.

⚫

Fakture VAT Nr 4/2014 z dnia 31 stycznia 2014 r. (z terminem płatności 14 luty 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz (...) sp. z o.o. K. na kwotę 700,00 zł brutto.

⚫

Fakture VAT Nr 5/2014 z dnia 31 stycznia 2014 r. (z terminem płatności 07 luty 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz DF A. O. na kwotę 900,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 6/2014 z dnia 28 lutego 2014 r. (z terminem płatności 14 marca 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz (...) J. N. na kwotę 1010,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 7/2014 z dnia 28 lutego 2014 r. (z terminem płatności 18 marca 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. (...) S. K. (1) na kwotę 760,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 8/2014 z dnia 28 lutego 2014 r. (z terminem płatności 14 marca 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz DF A. O. na kwotę 900,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 9/2014 z dnia 28 lutego 2014 r. (z terminem płatności 28 marca 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. G., (...)Ubezpieczeniowe (...) na kwotę 760,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 10/2014 z dnia 31 marca 2014 r. (z terminem płatności 07 kwietnia 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz (...) J. N. na kwotę 1010,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 11/2014 z dnia 31 marca 2014 r. (z terminem płatności 30 kwietnia 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. (...) S. K. (1) na kwotę 900,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 12/2014 z dnia 30 kwietnia 2014 r. (z terminem płatności 14 maja 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz (...) J. N. na kwotę 760,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 13/2014 z dnia 30 kwietnia 2014 r. (z terminem płatności 30 maja 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. (...) S. K. (1) na kwotę 980,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 14/2014 z dnia 31 maja 2014 r. (z terminem płatności 14 czerwca 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz (...) J. N. na kwotę 980,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 15/2014 z dnia 31 maja 2014 r. (z terminem płatności 30 czerwca 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. (...) S. K. (1) na kwotę 840,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 16/2014 z dnia 31 maja 2014 r. (z terminem płatności 30 czerwca 2014 r.)
z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. G., (...)Ubezpieczeniowe (...) na kwotę 840,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 17/2014 z dnia 31 maja 2014 r. (z terminem płatności 30 czerwca 2014 r.)
z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz J. M. J. na kwotę 560,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 18/2014 z dnia 30 czerwca 2014 r. (z terminem płatności 07 lipca 2014 r.)
z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz (...) J. N. na kwotę 840,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 19/2014 z dnia 30 czerwca 2014 r. (z terminem płatności 30 lipca 2014 r.)
z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. (...) S. K. (1) na kwotę 700,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 20/2014 z dnia 30 czerwca 2014 r. (z terminem płatności 07 lipca 2014 r.)
z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz DF A. O. na kwotę 980,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 21/2014 z dnia 30 czerwca 2014 r. (z terminem płatności 14 lipca 2014 r.)
z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz J. M. J. na kwotę 560,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 22/2014 z dnia 31 sierpnia 2014 r. (z terminem płatności 07 września 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz (...) J. N. na kwotę 840,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 23/2014 z dnia 31 sierpnia 2014 r. (z terminem płatności 07 września 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. (...) S. K. (1) na kwotę 700,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 24/2014 z dnia 30 września 2014 r. (z terminem płatności 07 październik 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. G., (...)Ubezpieczeniowe (...) na kwotę 420,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 25/2014 z dnia 31 października 2014 r. (z terminem płatności 07 listopad 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. G., (...)Ubezpieczeniowe (...) na kwotę 420,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 26/2014 z dnia 31 października 2014 r. (z terminem płatności 07 listopad 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów rzecz K. (...) S. K. (1) na kwotę 420,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 27/2014 z dnia 30 listopada 2014 r. (z terminem płatności 07 grudnia 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów rzecz K. (...) S. K. (1) na kwotę 420,00 zł brutto.

⚫

Fakturę nr 28/2014 z dnia 31 grudnia 2014 r. (z terminem płatności 21 stycznia 2014 r.) z tytułu obsługi biurowej – analizy i przygotowania dokumentów na rzecz K. G., (...)Ubezpieczeniowe (...) na kwotę 1953,00 zł brutto.

Dołączone do księgi przychodów faktury VAT nr 2/2014 i 3/2014, 7/2014 i 9/2014 ze sposobem zapłaty przelew nie były realizowane poprzez wpłatę środków na konto podane do wpłaty.

Pozostałe faktury miały być płatne gotówką.

Analiza zestawienia operacji na rachunku bankowym „firmowym” S. F. nie potwierdza wpływów od kontrahentów ani kosztów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej .

(dowód: faktury k.87 koperta, zestawienie księgi przychodów i rozchodów –k.87 koperta, elektroniczne zestawienie operacji na koncie – k.43-45)

K. F. (...)r. urodziła córkę. Ojcem dziecka jest K. G.

(okoliczność niesporna)

W dniu 16 lipca 2014 r. ubezpieczona zdała egzamin dla osób ubiegających się o wykonywanie czynności agencyjnych i w dniu 09 sierpnia 2014 r. uzyskała uprawnienia do wykonywania czynności agencyjnych na rzecz (...) Towarzystwo (...) S.A.

(dowód: upoważnienie – k.46, zaświadczenie o zdanym egzaminie - k.47)

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach, w tym aktach pozwanego i aktach osobowych. Nie były one kwestionowane przez strony, zatem również Sąd uznał je za wiarygodne.

Zeznania ubezpieczonej K. F. oraz świadków P. D., K. G., S. K. (1), J. N. i A. O., Sąd uznał za wiarygodne jedynie w zakresie, w jakim posłużyły do ustalenia powyższego stanu faktycznego. Sąd nie dał natomiast wiary wskazanym wyżej osobom, w zakresie ich twierdzeń o faktycznym wykonywaniu przez ubezpieczoną założonej przez nią działalności gospodarczej i wykonywaniu usług „wirtualnej asystentki” tj. czynności przygotowawczych i asystowania doradcom finansowym w procesie kompletowania dokumentów oraz uzupełnienia ich treści o dane nie stanowiące danych osobowych, mając na uwadze, iż zeznania tych osób nie korespondowały z zebranym w sprawie materiałem dowodowym i były niespójne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej K. F. nie jest zasadne i z tego tytułu nie zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania jest dokonanie weryfikacji trafności zawartego w spornej decyzji rozstrzygnięcia w zakresie w jakim organ rentowy stwierdził, iż ubezpieczona jako osoba prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu) od dnia 03 grudni2014 r.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi, przy czym za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się między innymi osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych (art. 8 ust. 6 pkt. 1 ustawy).

Stosownie do treści art. 13 pkt. 4 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Art. 12 ust. 1 powołanej ustawy wskazuje, iż obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym - a zatem osoby prowadzące pozarolniczą działalność.

Ubezpieczeniem chorobowym osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą obejmowane są na ich wniosek (art. 11 ust. 2 ustawy). Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, a ustaje od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony albo od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie albo od dnia ustania tytułu podlegania temu ubezpieczeniu (art. 14 ust. 1 i ust. 2 pkt. 1-3 ustawy).

Przez podjęcie działalności gospodarczej w rozumieniu wskazanych przepisów niewątpliwie należy również rozumieć legalne rozpoczęcie jej wykonywania (prowadzenia), które w rzeczywistości może, ale nie musi zbiegać się z datą wskazaną w ewidencji (rejestrze). Ma to istotne znaczenie dla powstania obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, gdyż art. 13 pkt 4 ustawy systemowej nie odsyła do okresu, w którym działalność była zaewidencjonowana (zarejestrowana) ale posługuje się pojęciem rozpoczęcia i zaprzestania jej wykonywania. Z tego tez względu w judykaturze Sądu Najwyższego przyjmuje się jednolicie, że obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą wynika z faktycznego prowadzenia tej działalności. Natomiast kwestie związane z formalnym zarejestrowaniem, wyrejestrowaniem, czy zgłaszaniem przerw w tej działalności mają pewne znaczenie w sferze dowodowej, ale nie przesądzają same w sobie o podleganiu obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (por. postanowienie SN z dnia 14.09.2007 r., III UK 35/2007, LEX nr 483284; wyroki SN: z dnia 19.03.2007 r., III UK 133/2006, OSNP 2008/7-8 poz. 114; z dnia 15.03.2007 r., I UK 300/2006, LEX nr 338807; z dnia 27.06.2006 r., I UK 340/2005, LEX nr 376431; z dnia 30.11.2005 r., I UK 95/2005). Wobec powyższego obowiązkowi ubezpieczeń społecznych podlega osoba faktycznie wykonująca działalność gospodarczą, a nie tylko figurująca w ewidencji działalności gospodarczej, w wyniku uzyskanego wpisu. W wyroku z dnia 21 czerwca 2001 r. II UKN 428/00 (OSNAPiUS 2003 nr 6, poz. 158) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że rozpoczęcie działalności gospodarczej polega na podjęciu w celu zarobkowania działań określonych we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.

W tym miejscu wskazać należy, iż mając na względzie specyfikę postępowania w sprawach ubezpieczeń społecznych oraz fakt, iż w przedmiotowej sprawie pomiędzy skarżącą a organem ubezpieczeń społecznych powstał spór dotyczący obowiązku ubezpieczeń społecznych – Sąd Okręgowy uznał, że przy rozstrzygnięciu niniejszej sprawy zasadnicze znaczenie winna znaleźć zasada wyrażona w art. 232 k.p.c. Zgodnie z treścią tego przepisu strona jest obowiązana wykazać dowodami zasadność zgłoszonych przez nią twierdzeń. Ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo, żąda czegoś od innej osoby, obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu, a więc neguje uprawnienie żądającego, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Zasadę tę wprost wyraża art. 6 k.c., który stanowi , iż ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przenosząc powyższą regułę na grunt niniejszej sprawy przyjąć należy, że skarżąca nie zadośćuczyniła wskazanemu powyżej obowiązkowi, bowiem zaoferowanymi w toku postępowania dowodami nie zdołała wykazać wiarygodności prezentowanego stanowiska w sprawie.

Ubezpieczona niewątpliwie podjęła działania mające wskazywać na formalne rozpoczęcie prowadzenia działalności – dokonała jej zgłoszenia do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, dokonała zgłoszenia do ubezpieczenia z tytułu działalności gospodarczej, wystawiła szereg faktur, w tym faktur VAT, pomimo tego, iż nie jest jego płatnikiem. Jednakże powyższe okoliczności nie podważają ustaleń pozwanego organu rentowego, iż było to z samego założenia działanie mające na celu stworzenia pozorów faktycznie wykonywanej działalności na krótki okres czasu, jaki ubezpieczoną dzielił od przewidywanego momentu porodu.

Przede wszystkim Sąd Okręgowy pragnie wskazać, iż w jego ocenie, ubezpieczona K. F. podjęła się prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie asystentki doradcy finansowego, nie mając ku temu odpowiedniego przygotowania. Działalność tę podjęła po długiej przerwie pozostawania bez pracy, w sytuacji kiedy była w zaawansowanej ciąży. Mało wiarygodne jest twierdzenie o "wyposażeniu" ubezpieczonej w konieczną wiedzę przez jej partnera życiowego, który jest doradcą finansowym, w sytuacji gdy nie potrafi wiedzy tej wykazać w trakcie składania wyjaśnień przed ZUS ani przed sądem. Wyjaśnienia ubezpieczonej były różne w zależności od tego przed jakim organem składała wyjaśnienia - informacyjnie słuchana przed sądem przyznała, iż przed ZUSem mówiła, ze w dokumentach klientów nie wypełniała danych osobowych a to, jak sama stwierdziła, jest nieprawdą. Przed pozwanym główny akcent na uwiarygodnienie prowadzonej działalności położony był na wykazaniu , iż ubezpieczona drukowała, wypełniała dokumenty, umawiała spotkania, przepisywała i redagowała pisma, tworzyła kalkulacje, sprawdzała dla klienta rynki zbytu, poszukiwała kontrahentów, przedstawiała klientowi gotowe oferty, szukała i wynajmowała sale na spotkania, natomiast przed sądem dowody nakierowane były na potwierdzeniu jej działalności w postaci kserowania dokumentów i wysyłaniu ich za pośrednictwem poczty, wnioski hipoteczne zaś wypełniała właściwie tylko dla swego partnera życiowego i jego przełożonego - S. K.. Ubezpieczona nie wykazała także , by podjęła działania zmierzające do zorganizowania swej działalności i wyposażenia jej w podstawowe środki służące do jej realizacji. Siedzibą działalności jest W. a zatem miejscowość w odległości od T. wynoszącej ok. 50 km., ubezpieczona nie ma wyodrębnionego biura - co zapewne nie jest konieczne przy prowadzeniu działalności wirtualnej asystentki - jednakże nie wykazała także żeby dokonała zakupu np. komputera, programów komputerowych, drukarki, telefonu, faxu czy innych przedmiotów przydatnych przy prowadzeniu działalności - choćby artykułów papierniczych - nie ma także środków transportu do swobodnego przemieszczania się. Nie dokonała zatem w zasadzie żadnego organizacyjnego przedsięwzięcia poza wskazanymi wyżej formalnościami urzędowymi i zadeklarowaniem podstawy wymiaru składek przekraczającej kwotę 9.000 zł, przy jednoczesnym obiektywnym braku środków finansowych na pokrycie tychże należności. W sposób jednoznaczny dowodzi powyższe fakt, iż ubezpieczona – jak zeznawała na rozprawie – uiściła zadeklarowaną kwotę składek za grudzień 2013 r. ze środków rodziców, gdyż nie osiągnęła żadnego dochodu z prowadzonej działalności. Jak stwierdziła - zadeklarowała najwyższą możliwą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, bo otwierała działalność i nie wiedziała, czy jak urodzi będzie miała dochody. Miało to stanowić formę zabezpieczenia.

Zważyć należy, iż przed zgłoszeniem do ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczona K. F. po dniu 01 lipca 2013 r. nie była osobą podlegającą ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym z jakiegokolwiek tytułu. Ubezpieczona wyjaśniała, iż studiuje na studiach zaocznych i do zakończenia nauki pozostaje na utrzymaniu rodziców, którzy ponoszą koszty związane z jej mieszkaniem i wyżywieniem.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na znamienny fakt, iż ubezpieczona, jako młody przedsiębiorca, nie skorzystała z istniejącej możliwości uiszczania preferencyjnej wysokości składek przez pierwszy okres działalności – co w świetle jej zeznań o braku środków własnych na rozpoczęcie działalności wydaje się być działaniem wewnętrznie sprzecznym. Gdyby przyjąć, iż faktycznie zamierzała przez długi czas prowadzić działalność gospodarczą, to logicznym i zrozumiałym, w ocenie Sądu, posunięciem winno być zadeklarowanie składek na ubezpieczenie społeczne właśnie w korzystnej preferencyjnej wysokości – nie zaś w wysokości blisko 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jak to uczyniła skarżąca. Sąd oczywiście nie neguje prawa ubezpieczonej do zadeklarowania składki obliczonej od najwyższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących działalność gospodarczą, jednakże nie może umknąć z pola widzenia, iż obiektywnie rzecz biorąc K. F. mogła i miała pełne prawo skorzystania z preferencyjnej początkowej wysokości składek na ubezpieczenie społeczne – przewidzianej przez ustawodawcę właśnie z myślą o młodych przedsiębiorcach, rozpoczynających prowadzenie na własny rachunek działalności gospodarczej. Powyższe uprawnienie jest szeroko wykorzystywane przez młodych przedsiębiorców w związku z początkowym trudnym na ogół okresem prowadzenia działalności gospodarczej. Nie można także nie zauważyć, iż ubezpieczona obecnie do podstawy wymiaru składek deklaruje najniższą z możliwych podstaw wymiaru składek obowiązujących osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.

Sąd wziął pod uwagę, iż ubezpieczona przedstawiła szereg faktur jako dowód na prowadzenie przez nią faktycznie wspomnianej działalności gospodarczej.

Należy stwierdzić, iż wystawione faktury nie stanowią jednoznacznego dowodu na wypłacenie stwierdzonej nimi należności, nie znalazły one odzwierciedlenia w historii konta bankowego ubezpieczonej, zawierają przy tym pomyłki i adnotacje nie przewidziane prawem.

Jak podnosiła ubezpieczona, szereg podmiotów wyraziło zainteresowanie współpracą z nią w zakresie asysty w przygotowaniu wniosków kredytowych oraz obsługi biurowej. Wskazania wymaga, iż rzekomymi głównymi usługodawcami ubezpieczonej byli koledzy jej partnera życiowego K. G., pracujący z nim w firmie (...), P. D., S. K. (1), J. N., A. O.. Ubezpieczona miała rzekomo wykonywać na rzecz w/w osób usługi „wirtualnej asystentki”. Jej działalność miała polegać na asyście w procesie kompletowania dokumentów oraz wykonywaniu innych czynności biurowych – kserowaniu, , skanowaniu, drukowaniu, wysyłaniu poczty, rozeznaniu rynku poprzez porównanie dostępnych na rynku ofert kredytowych. Współpracując z K. G. i S. K. (1) ubezpieczona miała ponadto częściowo uzupełniać wnioski o dane nie stanowiące danych osobowych, na co jak wskazywała ubezpieczona i świadkowie – „szkoda im było czasu”. Na dowód swojej pracy ubezpieczona przełożyła wnioski kredytowe A. (...) A., (...), które jedynie potwierdziły stanowisko pozwanego, iż niezbędnym elementem ich prawidłowego wypełnienia jest posiadanie wiedzy o sytuacji prawnej i materialnej osoby ubiegającej się o kredyt. Podkreślenia wymaga, iż ubezpieczona miała wykonywać rzekomo zlecone jej czynności podczas przyjazdów do T. w ramach seminariów magisterskich. Co istotne – w miesiącach zimowych tj. styczniu i lutym, będąc w zaawansowanej ciąży, miała w ramach potrzeb przyjeżdżać do oddalonego o ok.50 km G. autobusem, bądź samochodem rodziców, aby asystować doradcom w czynnościach biurowych. Przy czym jej dostępność była reglamentowana częstotliwością wizyt w T. związanych z bytnością na uczelni w związku z konsultacjami na uczelni. To zatem ona wyznaczała czas kiedy stawiała sie w siedzibie swoich klientów a nie klienci zgłaszali zapotrzebowanie na jej usługi. Ewentualne zapotrzebowanie zgłaszane przez świadków telefonicznie musiało natrafić na trudności realizacyjne z uwagi na odległość 50 km. dzielącą ubezpieczoną z ówczesną siedzibą świadków i brak dyspozycyjności z uwagi na brak środka transportu i koniczność korzystania z autobusu, czy podwiezienia przez partnera.

Z twierdzeń ubezpieczonej wynika, iż miała również wykonywać obowiązki związane z jej działalnością w domu, gdzie dokumenty do pracy dostarczał jej partner życiowy K. G.. Zdaniem Sądu, nieracjonalnym i niezgodnym z zasadami doświadczenia życiowego byłoby przekazywanie wniosków od doradców finansowych pracujących na terenie T. do osoby będącej „wirtualną asystentką”, prowadzącą swoją działalność w W., aby je częściowo wypełniła i następnie zwracała " po paru dniach" korzystając z pomocy partnera.

Nadto, zdaniem Sądu, niemożliwym jest, aby ubezpieczona K. F. nie znając danych wrażliwych potencjalnego kredytobiorcy przygotowywała wnioski umożliwiające dalsze procedowanie w sprawie kredytu. W sytuacji gdy dane o sytuacji majątkowej i inne dane wrażliwe byłyby uzupełniane przez doradców finansowych to faktycznie bezcelowe byłoby ich przekazywanie osobie trzeciej celem rozeznania rynku poprzez porównanie dostępnych na rynku ofert kredytowych. W tym miejscu należy podkreślić, iż ubezpieczona nie była zatrudniona przez bezpośrednich przełożonych doradców finansowych w firmie (...), którzy zlecali jej rzekome czynności, nie podpisywała także żadnych umów z doradcami finansowymi, na rzecz których świadczyła usługi, nie dysponowała formalną zgodą żadnej z osób, których dokumenty przekazywał jej doradca finansowy do kserowania, wypełniania czy wysyłania, a które w ten sposób były jej udostępniane. Nie podpisywała żadnego oświadczenia o zachowaniu tajemnicy. Nie wykazała też zawarcia z żadnym z doradców (ani też jakimkolwiek innym podmiotem lub osobą) umowy o stałej obsłudze, która z jednej strony pozwoliłaby na przyjęcie, iż umowa taka stanowić będzie realne i wymierne źródło dochodu, z drugiej zaś zobowiązywałaby ubezpieczoną do zachowania w tajemnicy udostępnionych jej informacji. Niezgodnym z zasadami doświadczenia życiowego byłoby podjęcie przez doradców finansowych zatrudnionych w firmie (...) ryzyka związanego z udostępnieniem danych osobowych klientów osobie trzeciej i powierzenia takiej osobie ważnych dokumentów poprzez zlecenie jej ich np. wysyłania bez stosownego zabezpieczenia się od jej ewentualnej nierzetelności. Poleganie na etyce zawodowej ubezpieczonej tylko na tej podstawie, iż jest to partnerka życiowa kolegi , bez formalnego wykazania jej udziału w obrocie dokumentów, jest mało wiarygodne.

Ubezpieczona dowodziła także, iż w ramach działalności miała prowadzić wstępną rekrutację dla S. K. , potwierdził to także świadek.

W ocenie Sądu, nieracjonalnym działaniem byłoby powierzenie osobie nie mogącej się wykazać znajomością przedmiotu i niezbędnym doświadczeniem tak ważnego procesu jakim jest rekrutacja, zatem powyższe twierdzenia należy poddać w wątpliwość..

Ubezpieczona przedstawiła szereg faktur, w tym faktur VAT jako dowodów na prowadzenie przez nią faktycznie wspomnianej działalności gospodarczej. Zauważyć należy, iż ubezpieczona nie jest płatnikiem podatku od towarów i usług VAT, a tym samym nie ma prawa do odliczenia VAT-u naliczonego od VAT-u należnego.

Wystawione przez ubezpieczoną faktury płatne miały być w większości gotówką. Dołączone do księgi przychodów faktury VAT nr 2/2014 i 3/2014, 7/2014 i 9/2014 ze sposobem zapłaty przelew nie były realizowane poprzez wpłatę środków na konto podane do wpłaty. Analiza operacji na rachunku bankowym (...) nie potwierdza w zasadzie wpływów od kontrahentów, które w przypadku faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej zwyczajowo odbywają się za pośrednictwem rachunku bankowego firmy. Dokumentowanie zapłaty należności za wystawione faktury było zatem nieprawidłowe - w przypadku wskazania przelewu na rachunek bankowy - jako formy zapłaty - odbiorca był bowiem zobowiązany do realizacji przelewu na wskazane konto bankowe. Tymczasem ubezpieczona nanosiła na fakturach adnotacje o płatności gotówką, bez podania daty. Do faktury VAT nr 9/2014 r. wystawionej na rzecz K. G. ubezpieczona dołączyła potwierdzenie przelewu na kwotę 510 zł z datą księgowania 20 marca 2014 r. tytułem operacji (...) na prywatne konto K. F. o nr (...). oraz odręcznie naniosła na niej adnotacje „zapłacono gotówką – 250 zł”.

Kwestia ustalenia wysokości wynagrodzenia ubezpieczonej za jakoby pełnione usługi także budzi wątpliwości. Ubezpieczona stwierdziła, iż sama z góry ustalała stawkę za całą daną usługę wiedząc ile czasu zajmie jej wykonanie - chociaż trudno przyjąć, by z góry wiedziała ile czasu spędzi na poczcie, przy kserowaniu czy wypełnianiu wniosków. Z kolei niektórzy świadkowie (np. św. D.) twierdzili, iż sami z góry ustalali stawkę.

Nie wiadomo w zasadzie od czego zależała wysokość wynagrodzenia i w jaki sposób ustalała je ubezpieczona lub osoba korzystająca z jej usług..

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie skarżąca nie wykazała, aby faktycznie wykonywała jakiekolwiek prace związane z przedmiotem podjętej działalności gospodarczej. Podkreślić należy, iż nie przedłożyła ona żadnych dowodów wskazujących, iż faktycznie reklamowała podjętą działalność, czy podejmowała jakiekolwiek skuteczne działania w celu pozyskania klientów innych niż z bliskiego kręgu jej partnera. Ma to o tyle istotne znaczenie , iż podważa istotę prowadzenia działalności - zamiar stałego, ciągłego jej prowadzenia. Jak wynika bowiem z zeznań świadków, skorzystali oni jakoby kilka razy z usług ubezpieczonej i na tym ich zapotrzebowanie się skończyło - poza św. G., czyli partnerem życiowymi i jego kolegą S. K. - co ma służyć uwiarygodnieniu, w ocenie Sądu, twierdzenia o prowadzeniu nadal działalności. Przedłożona do akt sprawy informacja zatytułowana „Chcesz obniżyć koszty prowadzenia swojej działalności??!!”, w żaden sposób nie świadczy o reklamowaniu usług przez skarżącą, tym samym rozpoczęciu chociażby poszukiwań przyszłych klientów firmy – poza kręgiem znajomych K. G.. Mając na uwadze możliwości reklamowania usług, jakie daje ówcześnie Internet, radio, czy lokalna prasa, budzi wątpliwości Sądu nieskorzystanie z tego typu reklamy, które uznać należy za skuteczniejsze w pozyskaniu potencjalnego klienta, niż te które wykazać chciała ubezpieczona podnosząc, iż wywiesiła ogłoszenie na terenie uczelni i wysłała kilka wiadomości e-mail.

Należy podkreślić, iż zgodnie z legalną definicją działalności gospodarczej zawartą w art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej ( tekst jednol. Dz. U 2013, poz. 672 ) działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Ubezpieczona nie wykazała aby działalność miała charakter zorganizowany, by jej działalność miała mieć charakter stały a podejmowane działania były powtarzalne i stanowiły wypełnienie racjonalnego, zaplanowanego planu gospodarczego. Przeciwnie - jej wykazywane usługi jawią się jako doraźne, obliczone na wykazanie czynności stanowiących jakoby realizację przedmiotu działalności gospodarczej - temu także służą zeznania świadków powołanych w niniejszej sprawie.

W związku z powyższym i z powodów wykazywanych wyżej Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom ubezpieczonej i zeznaniom świadków w zakresie wyżej wskazanym, nie wykluczając jednakże, iż mogło dojść - celem uwiarygodnienia roszczenia ubezpieczonej - do sporadycznej pomocy przez ubezpieczoną , przy okazji jej bytności w G. w związku z pobytem na uczelni i odwiedzinami w siedzibie doradców, w jakiś czynnościach świadków, co nie przekłada się jednak na uznanie, iż doszło do zainicjowania i prowadzenia działalności gospodarczej z cechami dla niej charakterystycznymi, opisywanymi wyżej.

Zdaniem Sądu Okręgowego, przyjęta metodyka przeprowadzonego postępowania dowodowego, będącego wynikiem zarówno uwzględnienia wniosków strony, jak i dowodów zgromadzonych w trakcie postępowania kontrolnego, dawała podstawę do dokonania ustalenia, że wnioskodawczyni w okresie od dnia 03 grudnia 2013 r. faktycznie nie prowadziła działalności gospodarczej w rozumieniu wskazanych wyżej przepisów. Skarżąca przedstawiając dokumenty w postaci wystawionych rachunków za rzekomo świadczone usługi na rzecz doradców finansowych, wnioski kredytowe A., (...) A. (...) oraz kopię informacji zatytułowanej „Chcesz obniżyć koszty prowadzenia swojej działalności??!!” - nie zdołała wykazać, aby faktycznie rozpoczęła prowadzenie zarejestrowanej z dniem 03.12.2013 r. działalności gospodarczej.

Zważyć należy, iż strona odwołująca się nie sprostała wynikającemu z treści art. 6 k.c. ciężarowi udowodnienia podnoszonych w decyzji okoliczności. Nie przedłożyła wiarygodnych dowodów, które mogłyby podważyć skutecznie stanowisko pozwanego. Tym samym, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd uznał, że zaskarżona decyzja odmawiająca objęcie skarżącej ubezpieczeniami z tytułu działalności gospodarczej jest słuszna.

W kontekście treści zaskarżonej decyzji, oceniając moment zarejestrowania przez ubezpieczoną działalności gospodarczej, czyli okres jej zaawansowanej ciąży - pomimo uprzedniego długiego okresu pozostawania bez pracy - w kontekście podejmowanych przez nią działań, Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, iż celem ubezpieczonej nie było prowadzenie zorganizowanej, stałej, zaplanowanej działalności gospodarczej a jedynie stworzenie jej pozorów nakierowane na uzyskanie wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Tak więc należy wskazać, iż Sąd na podstawie oceny materiału dowodowego, w świetle zasad doświadczenia życiowego, za uprawnione uznał stanowisko pozwanego organu rentowego, iż formalne podjęcie przez skarżącą wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej nie miało na celu faktycznego prowadzenia tejże działalności, a jedynie służyć miało uzyskaniu przez ubezpieczoną wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego, związanych z ciążą i macierzyństwem.

W konkluzji, z wyżej przytoczonych względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami, oddalił odwołanie wnioskodawczyni nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia- o czym orzeczono w punkcie I.

O kosztach zastępstwa procesowego rozstrzygnięto zgodnie art. 98 k.p.c. w związku z art. 108 § 1 k.p.c. w związku z § 2 ust. 1 i 2 w związku z § 3 ust. 1 w związku z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013 r. poz. 490 z późn. zm.), obciążył odwołującą jako stronę przegrywającą, kosztami zastępstwa procesowego pozwanego w wysokości 60 zł, zasądzając je w stawce minimalnej, biorąc pod uwagę rodzaj i stopień zawiłości sprawy, nakład pracy pełnomocnika oraz jego wkład pracy w przyczynienie się do wyjaśnienia sprawy i dokonania jej rozstrzygnięcia.

SSO M. Graul