Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 sierpnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie III Wydział Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2012 r. w Krakowie

sprawy z wniosku C. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w N.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji wnioskodawczyni C. T.

od wyroku Sądu Okręgowego w Nowym Sączu Wydziału IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 28 grudnia 2011 r. sygn. akt IV U 753/11

o d d a l a apelację.

Sygn. akt III AUa 325/12

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 28 grudnia 2011 r. Sąd Okręgowy Wydział IV Pracy (...) w N. oddalił odwołanie C. T. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. z dnia 13 maja 2011 r. odmawiającej jej ponownego przeliczenia emerytury.

Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawczyni C. T. w dniu 17 czerwca 2010 r. złożyła wniosek o emeryturę, a decyzją z dnia 6 lipca 2011 r. organ rentowy przyznał wnioskodawczyni emeryturę od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek, tj. od dnia 1 czerwca 2010 r. oraz ustalił wysokość świadczenia w kwocie 1 621,00 zł, brutto. Przy czym podstawę obliczenia emerytury stanowiła kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem waloryzacji składki i kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego zewidencjonowanym na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura została obliczona jako równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy emerytury przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę.

Sąd Okręgowy uznał, że emerytura wnioskodawczyni została prawidłowo ustalona w oparciu o treść art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227), albowiem ustalenie wysokości jej emerytury nastąpiło w dniu 17 czerwca 2010 r., tj. w drugim kwartale. Przedstawiając sposób waloryzacji określony w przepisach wyżej cytowanej ustawy, Sąd Okręgowy przyjął, że do waloryzacji rocznej kapitału początkowego znalazł zastosowanie wskaźnik waloryzacji za rok 2009, zgodnie z obwieszczeniem (...) z dnia 11 maja 2010 r. ( Monitor Polski nr. 37, poz. 520). W konsekwencji uznając odwołanie za nieuzasadnione.

Apelację od powyższego wyroku Sądu Okręgowego wywiodła wnioskodawczyni C. T. zaskarżając go w całości. Zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 25 ust. 1 i ust. 3 oraz 173 ust. 5 a w zw. z art. 25 a ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227), polegające na ich niewłaściwym zastosowaniu w przedmiotowej sprawie wskutek dokonania błędnej waloryzacji składek ubezpieczeniowych oraz kapitału początkowego oraz w efekcie błędnego wyliczenia emerytury. Wskazując na tak sformułowane zarzuty apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i przeliczenie jej emerytury zgodnie z wnioskiem i zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelująca przytaczając treść powyższych przepisów podniosła, że obliczenie wysokości przysługującej jej emerytury przez organ rentowy prowadzi do zaniżenia wysokości tego świadczenia, mimo tego Sąd pierwszej instancji potwierdził sposób wyliczenia emerytury przez organ rentowy. Zaś przy obliczeniu emerytury z zastosowaniem kwartalnej waloryzacji kapitału początkowego za rok 2009 świadczenie to byłoby wyższe o 96,55 zł miesięcznie. Zatem kwestionowany przez nią sposób obliczenia emerytury jest dla niej krzywdzący. W ocenie apelującej wyrażona w art. 25 a ust. 1 i ust. 2 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS zasada pozwalająca na waloryzację kapitału początkowego rocznie dla osób składających wniosek o ustalenie emerytury w miesiącu czerwcu prowadzi do nierównego traktowania tych ubezpieczonych, albowiem do tych ostatnich zastosowanie ma korzystniejsza kwartalna waloryzacja kapitału początkowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela ustalenia faktyczne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jak też i argumentację prawną. Bezspornie bowiem organ rentowy decyzją z dnia 6 lipca 2010 r. przyznał C. T. emeryturę w pełnej wysokości wyliczoną na podstawie przepisu art.26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, w oparciu o kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanych zgodnie z art. 25 tej ustawy oraz kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173 – 175. A zatem kwota nowej emerytury to równowartość kwoty stanowiącej wynik podzielenia podstawy obliczenia emerytury i średniego dalszego trwania życia dla osoby w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego.

Spór w niniejszej sprawie dotyczy interpretacji przepisów art. 25 a ust. 1 i ust. 2 pkt 2 oraz art. 173 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227), które w toku postępowania zostały w całości przytoczone, tak więc nie zachodzi potrzeba ich powtarzania.

Należy podkreślić, że art. 173 ust. 3 tej ustawy przewiduje, iż wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy, tj. dzień 1 stycznia 1999 r. W przypadku apelującej kapitał początkowy ustalony na dzień 1 stycznia 1999 r. wyniósł 158 300,78 zł., co nie było w toku postępowania kwestionowane. Po ustaleniu kapitału początkowego składki na koncie podlegały waloryzacji, która - po dniu 1 lipca 2004 r. - powinna być przeprowadzana corocznie od dnia 1 czerwca każdego roku. Podwyższenie wartości składek zarejestrowanych na koncie następuje w rezultacie ich pomnożenia przez wskaźnik waloryzacji, tj. wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem powiększony o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do roku poprzedniego (jeżeli przypis byłby niższy niż inflacja, to składki wzrosną o wskaźnik inflacji). Według tej zasady została dokonana waloryzacja zaewidencjonowanych na koncie wnioskodawczyni składek, również za rok 2009, albowiem w dniu 1 czerwca 2010 r., kiedy to składki na koncie podlegały waloryzacji za rok 2009, nie miała ona jeszcze ustalonego prawa do emerytury. Nastąpiło to bowiem dopiero z chwilą złożenia przez nią wniosku o emeryturę w dniu 17 czerwca 2010 r. Natomiast kwartalną metodę waloryzacji - uwzględniając powyżej opisany mechanizm - stosuje się w przypadku osób, którym ustalono już prawo do emerytury, co wynika z art. 25 a ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Nie było więc podstaw do zastosowania do zaewidencjonowanych na koncie wnioskodawczyni składek waloryzacji kwartalnej za rok 2009, albowiem w dacie dokonania waloryzacji za ten rok z mocy ustawy, tj. w dniu 1 czerwca 2010 r. dokonana została waloryzacja roczna. W konsekwencji kwota zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zaewidencjonowanych na koncie C. T. do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje jej wypłata emerytury wyniosła 13 541,41 zł, przy kwocie zwaloryzowanego kapitału początkowego 376 208,28 zł. Zwaloryzowane składki w momencie przejścia na emeryturę zostały podzielone przez średnie dalsze trwanie życia ustalone wspólnie dla kobiet i mężczyzn, liczone w miesiącach (ogłaszane corocznie do dnia 31 marca przez Prezesa GUS dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego) – dla wnioskodawczyni 240,30 miesięcy. W konsekwencji wysokość emerytury wnioskodawczyni wyniosła 1 621,93 zł. ( por. np. komentarz ABC z 2009 r., wyd. III do ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych K. Antonów, m. Bartnicki, B. Suchacki, do art. 25 a ).

Podkreślić także należy, iż przepisy art. 25 i art. 25 a ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie naruszają konstytucyjnych zasada równości wobec prawa oraz państwa prawa, albowiem jedynie różnicują sytuację prawną osób pobierających świadczenia z ubezpieczeń społecznych w zależności od długości opłacania składek na te ubezpieczenia, co jest cechą relewantną i dopuszcza takie zróżnicowanie, przy czym nie jest to niezgodne z art. 32 Konstytucji RP. Należy również zauważyć, że wprawdzie przepisy te ustalają w stosunku do określonych grup świadczeniobiorców różną metodę (mechanizm) waloryzacji, to jednak zachowują to samo założenie stabilnej wartości ekonomicznej otrzymywanych świadczeń oraz przewidują mechanizm umożliwiający jego urzeczywistnienie. W związku z tym, mimo różnic sposobów dokonania waloryzacji, co zresztą odnosi się tylko do jednego roku poprzedzającego nabycie prawa do emerytury, istota instytucji przystosowującej wartość świadczeń emerytalno-rentowych do spadku siły nabywczej pieniądza nie została naruszona.

Z powyższych względów Sąd Apelacyjny uznał, że zaskarżony wyrok oparty na niewadliwych ustaleniach faktycznych odpowiada prawu, zaś apelacja jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c., o czym orzekł jak w sentencji.