Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 września 2015r.

Sąd Okręgowy w Płocku I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Bilkiewicz

Protokolant: sekretarz sądowy Izabela Sztupecka

po rozpoznaniu w dniu 25 sierpnia 2015r. w Płocku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Funduszu (...)we W.

przeciwko H. K., B. K.

o zapłatę

1. zasądza od pozwanych H. K. i B. K. na rzecz powoda (...) Funduszu (...)we W. kwotę 400.000zł (czterysta tysięcy złotych) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 16 kwietnia 2014r. do dnia zapłaty – z zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego do wysokości spełnionego świadczenia oraz z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanej B. K. do nieruchomości położonej w B., gmina G., dla której Sąd Rejonowy w G. prowadzi księgę wieczystą KW nr (...);

2. zasądza od pozwanych H. K. i B. K. na rzecz powoda (...) Funduszu (...) we W. kwotę 52.617zł (pięćdziesiąt dwa tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1023/15

UZASADNIENIE

Powód (...)Fundusz (...)we W. wystąpił przeciwko H. K. i B. K. o zapłatę :

- od pozwanego H. K. kwoty 400.000zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty;

- od pozwanej B. K. kwoty 400.000zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanej do wartości nieruchomości, położonej w miejscowości B., gmina G., dla której Sąd Rejonowy w G., Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...);

oraz o zastrzeżenie, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego z pozwanych od obowiązku zapłaty - do wysokości spełnionego świadczenia (pozew k. 2-7).

Pozwany H. K. , w imieniu własnym i jako pełnomocnik pozwanej B. K. – w odpowiedzi na pozew – wniósł o oddalenie powództwa w całości, zaś z ostrożności procesowej, o odrzucenie pozwu w zakresie kwoty 25.000zł wraz z odsetkami ustawowymi. Wskazał, iż nie zawarł z (...) S.A. w W. umowy z dnia 19 października 1996r. nr (...)- (...) (...)kredytu w rachunku bieżącym w kwocie 200.000zł (należność główna). Nadto, że wierzytelność z umowy nr (...) z dnia 15.10.1996r. zmienionej późniejszymi aneksami nie została przez niego spłacona w terminie zakreślonym w tej umowie. W związku z czym zawarł z (...) w dniu 12 grudnia 2000r. umowę ugody mającą na celu restrukturyzację zadłużenia z tytułu kredytu obrotowego w rachunku bieżącym w kwocie 400.000zł oraz kredytu inwestycyjnego w kwocie 50.014zł. W związku z restrukturyzacją zadłużenia w dniu 12 stycznia 2001r. w KW nr (...) Sąd Rejonowy w G. Wydział Ksiąg Wieczystych wpisał na rzecz banku hipotekę umowną zwykłą w kwocie 560.014zł, obejmującą następujące kredyty: obrotowy w rachunku bieżącym w kwocie 400.000zł, obrotowy w rachunku kredytowym w kwocie 200.000zł oraz inwestycyjny w kwocie 50.014zł Termin spłaty w/w kredytów został ustalony na dzień 30.05.2001r. Następnie aneksem do ugody zawartym dnia 27.06.2001r. termin spłaty kredytów został przedłużony do dnia 15 września 2001r. Na treść ugody oraz termin ostatecznej spłaty kredytów wskazuje wpis hipoteki umownej zwykłej w kwocie 560.014zł w KW nr (...). Wobec faktu niespłacenia kredytu, należy przyjąć, że od dnia 16 września 2001r. wierzytelność wynikająca z umowy nr (...) stała się wymagalna i od tej daty zaczął biec termin przedawnienia. Udzielone przez bank kredyty związane były z prowadzeniem działalności gospodarczej, termin przedawnienia roszczenia w kwocie należności głównej 400.000zł wynikającej z umowy nr (...) z dnia 15.10.1996r. upłynął w dniu 16.09.2004r. Dlatego, podnosi zarzut przedawnienia w zakresie kwoty 380.000zł z tytułu umowy nr (...).

Ugodą z dnia 12.12.2000r. została także objęta wierzytelność z umowy kredytowej nr (...) zmienionej późniejszymi aneksami. Wierzytelność z tytułu tej umowy kredytowej również uległa przedawnieniu. Podnosi zarzut przedawnienia wierzytelność w kwocie 200.000zł wynikającej z tej umowy.

W chwili ujawnienia powoda jako wierzyciela hipotecznego w KW nr (...), co nastąpiło dopiero w dniu 19.10.2013r. wierzytelność w kwocie 400.000zł zabezpieczona hipoteką umowną zwykłą w postaci 600.000zł, w świetle § 7 umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 09.06.2009r., nie była objęta umową sprzedaży wierzytelności, gdyż powód został ujawniony w KW wiele miesięcy po upływie 18-miesięcznego terminu (09.10.2013r.); a zatem wierzytelność zabezpieczona opisaną hipoteką nie mogła skutecznie „przejść” na powoda, a sam powód widnieje we wpisie w/w hipoteki jako wierzyciel hipoteczny bez podstawy prawnej.

Powód nie udowodnił przejścia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką umowną zwykłą w kwocie 560.014zł (odpowiedź na pozew k. 145-149).

Powód – w piśmie z dnia 08.07.2013r. – podtrzymał żądania pozwu. W uzasadnieniu wskazał, iż na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 09.06.2009r. nabył od (...) S.A. w W. wierzytelność wobec m.in. H. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w G. z tytułu dwóch kredytów, a mianowicie:

1)  umowy nr (...) kredytu w walucie polskiej w rachunku bieżącym zawartej dnia 15.10.1996r., zmienionej aneksem nr (...) z dnia 12.11.1997r., aneksem nr (...) z dnia 25.11.1997r., aneksem nr (...) z dnia 21.10.1998r., aneksem nr (...) z dnia 27.10.1998r., aneksem nr (...) z dnia 20.10.1999r., aneksem nr (...) z dnia 19.10.2000 oraz aneksem nr (...) z dnia 27.10.2000;

2)  umowy nr (...) kredytu w rachunku kredytowym w walucie polskiej - obrotowego zawartej 19.10.2000r.

Pozwani zawarli z (...) S.A. w W. w dniu 12.12.2000r. ugodę obejmującą m.in. zadłużenie wynikające z wymienionych umów kredytowych.

Wierzytelność, wg. stanu na dzień 09.04.2014r. wynosi łącznie 2.177.577,97zł, w tym:

a)  należność główna – 600.000zł;

b)  odsetki – 1.577.577,97zł.

Wierzytelność wynikająca z umowy z pkt. 1 została zabezpieczona m.in. hipoteką umowną zwykłą w kwocie 600.000zł (na pozycji nr 1) oraz obie wierzytelności hipoteką umowną zwykłą w kwocie 560.014zł (na pozycji nr 2) ustanowionych na nieruchomości , dla której Sąd Rejonowy w G., Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) i stanowiącej własność pozwanych na prawie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej.

Obie umowy zostały wymienione w wierszach: 284, 295 załącznika do umowy cesji.

Niezasadny jest zarzut przedawnienia. (...) S.A. w W. wystawił w dniu 14.09.2002r. bankowy tytułu egzekucyjny nr (...) – obejmujący zadłużenie z tytułu umowy nr (...) z dnia 15.10.1996r. oraz bankowy tytuł egzekucyjny nr 569 - obejmujący zadłużenie z tytułu umowy nr (...) z dnia 19.10.2000r. Tytuły te zostały opatrzone klauzulą wykonalności przez Sąd Rejonowy w G. postanowieniem z dnia 07.02.2003r. sygn. I Co 6/03 oraz postanowieniem z dnia 20.02.2003r., sygn. I Co 44/03. Na podstawie wskazanych tytułów prowadzone było postępowanie egzekucyjne przeciwko pozwanym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w G. sygn. Km 716/03, które zostało umorzone wobec bezskuteczności postanowieniem z dnia 19.06.2007r. Nadto, strona powodowa skierowała w dniu 07.06.2010r. do Sądu Rejonowego w G.wniosek o zawezwanie do próby ugodowej. Posiedzenie odbyło się w dniu 30.09.2010r., jednak do ugody nie doszło. W dniu 16.09.2013r. złożyła ponowny wniosek . Na posiedzeniu w dniu 19.11.2013r. do ugody nie doszło. Wskazane czynności przerwały bieg przedawnienia.

W załączniku nr 1 do umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 09.06.2009r. w wierszu 284 kolumna 26 została nieprawidłowo wskazana hipoteka zwykła w wysokości 110.000zł. Bank dopiero pismem z dnia 13.06.2013r. potwierdził istnienie wskazanego zabezpieczenia w wysokości 600.000zł do umowy nr (...) i dopiero o powyższe oświadczenie, Fundusz mógł skierować stosowny wniosek do Sądu wieczystoksięgowego o zmianę wierzyciela. Ujawnienie strony powodowej jako wierzyciela hipotecznego nastąpiło w dniu 09.10.2013r. - zgodnie z § 3 pkt. 2 umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 09.06.2009r.

Dochodzona w sprawie sygn. I Cupr 69/11 kwota 25.000zł pozwem z dnia 31.03.2011r. była żądaniem częściowym wobec podzielności zobowiązania i stanowiła część należności głównej z tytułu umowy nr (...) kredytu w rachunku bieżącym z dnia 19.10.1996r.

W przedmiotowym pozwie powód dochodzi jedynie części wierzytelności, a mianowicie części kapitału w kwocie 400.000zł.

Pozwana odpowiada jako dłużnik rzeczowy, a pozwany jako dłużnik osobisty i rzeczowy. Zgodnie z art. 77 ustawy z dnia 6.07.1982r. o księgach wieczystych i hipotece właścicielowi nieruchomości obciążonej nie przysługuje zarzut przedawnienia, niezależnie od tego, czy jest dłużnikiem osobistym, czy rzeczowym (art.117k.c.) (pismo k. 157-160).

Do końca procesu strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Bank (...) S.A. w W., na podstawie umowy o udzielenie kredytu w walucie polskiej w rachunku bieżącym nr umowy (...), z dnia 15.10.1996r. udzielił H. K. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w G. odnawialny kredyt w walucie polskiej, w rachunku bieżącym w kwocie 60.000zł, na pokrycie wymagalnych zobowiązań wynikających z prowadzonej przez pozwanego działalności gospodarczej (umowa k.74-76, 161-163). Umowa była zmieniana przez jej strony kolejnymi aneksami: aneksem nr (...) z dnia 12.11.1997r., aneksem nr (...) z dnia 25.11.1997r., aneksem nr (...) z dnia 21.10.1998r., aneksem nr (...) z dnia 27.10.1998r., aneksem nr (...) z dnia 20.10.1999r., aneksem nr (...) z dnia 19.10.2000 oraz aneksem nr (...) z dnia 27.10.2000r. Na mocy dokonanych zmian m.in. został zwiększony kredyt odnawialny w rachunku bieżącym do kwoty 600.000zł. Nadto, jako kredytobiorca została wskazana także B. K.Ponadto, kredyt został zabezpieczony przez pozwanych (kredytobiorców) poprzez ustanowienie hipoteki umownej na nieruchomości zabudowanej Kw nr (...) (obecnie (...)). Przy czym, w aneksach nr: (...) błędnie określono datę zawarcia umowy jako 15.11.1996r. Zostało to sprostowane aneksem nr (...) (aneksy k. 7884, 85-88, 89-90, 91-95, 96-102, 103-104, 163v-170, 174v-175).

(...) Bank (...) S.A. w W., na podstawie umowy kredytu w rachunku kredytowym w walucie polskiej - obrotowego nr (...)- (...)-202- (...) zawartej w dniu 19.10.2000r. udzielił H. K. i B. K. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w G. kredyt obrotowy w walucie polskiej w kwocie 200.000zł, na potrzeby bieżące firmy związane z prowadzoną działalnością tj. zakupu samochodów i części zamiennych. Został on zabezpieczony przez pozwanych (kredytobiorców) poprzez ustanowienie hipoteki umownej na nieruchomości zabudowanej Kw nr (...) (obecnie (...)) (umowa k. 65-71, 176-179). Umowa była zmieniana przez jej strony kolejnymi aneksami: aneksem nr (...) z dnia 19.10.2000r., aneksem nr (...) z dnia 27.10.2000r. (aneksy k.72-73, 171-175), aneksem nr (...) z dnia 27.10.2000r. (aneks k.179v-180).

Wobec braku spłaty zobowiązań z powyższych kredytów, strony w/w umów w dniu 12.12.200r. zawarły ugodę obejmującą restrukturyzację zadłużeń m.in.:

- w kwocie 400.000zł z tytułu umowy nr (...), z dnia 15.10.1996r.,

- w kwocie 200.000zł.z tytułu umowy nr (...) zawartej w dniu 19.10.2000r.

W ramach ugody pozwani zobowiązali się do ratalnej spłaty zadłużenia w terminie do 30.05.2001r. Zabezpieczeniem spłaty powyższych zobowiązań, objętych ugodą, były hipoteki umowne na nieruchomości objętej KW nr (...) (obecnie (...)). Ustalono, m.in. że niedotrzymanie warunków ugody przez dłużników, może spowodować postawienie całości zadłużenia w stan natychmiastowej wymagalności; dochodzenie i rozliczanie należności na zasadach ogólnych, w kwocie wynikającej z umowy kredytowej z pominięciem ulg przewidzianych w tej ugodzie (ugoda k. 181-189).

Aneksem nr (...) do ugody z dnia 12.12.2000r. jej strony przedłużyły termin spłaty zobowiązań do 15.09.2001r. (aneks nr (...)).

Aneksem nr (...) do ugody z dnia 12.12.2000r. jej strony dokonały zmian w zakresie: sposobu zabezpieczenia (bez zmian w zakresie hipotek umownych), wysokości prowizji, wysokości oprocentowania (aneks nr (...)-188v).

W wykonaniu zabezpieczeń przedmiotowe wierzytelności zostały zabezpieczone poprzez obciążenie zabudowanej nieruchomości stanowiącej przedmiot ustawowej wspólności majątkowej pozwanych, położonej w B., oznaczonej nr (...) o pow. 0,16ha, objętej księgą wieczystą prowadzoną przy Sądzie Rejonowym w G. (...):

- hipoteką umowną zwykłą w kwocie 600.000zł; zabezpieczającą kredyt w walucie polskiej w rachunku bieżącym nr (...)- (...)-270-1-32/96, z dnia 15.10.1996r., wraz z aneksami (k.116 Kw nr (...) k. 105-132, 151);

- hipoteką umowną zwykłą w kwocie 560.014zł; w ramach restrukturyzacji zadłużenia obejmującą m.in. objęte ugodą kredyty: kredyt obrotowy w rachunku bieżącym 400.000zł, kredyt obrotowy w rachunku kredytowym 200.000zł (k.117 Kw nr (...) k. 105-132, 151v).

(...) S.A. w W. wystawił przeciwko pozwanym bankowy tytuł egzekucyjny:

- w dniu 14.09.2002r. nr 568 – obejmujący ich zadłużenie z tytułu umowy nr (...) z dnia 15.10.1996r. (wraz z jej aneksami) m.in. na kwotę należności głównej 400.000zł (k.194-194v);

- w dniu 14.09.2002r. nr 569 - obejmujący ich zadłużenie z tytułu umowy nr (...) z dnia 19.10.2000r. m.in. na kwotę należności głównej 200.000zł (k. 196-196v).

Powyższe tytuły egzekucyjne zostały opatrzone klauzulą wykonalności przez Sąd Rejonowy w G. odpowiednio: postanowieniem z dnia 07.02.2003r. sygn. I Co 6/03 (k.195) oraz postanowieniem z dnia 20.02.2003r., sygn. I Co 44/03 (k.197).

Pierwotny wierzyciel, na podstawie wskazanych tytułów, prowadził postępowanie egzekucyjne przeciwko pozwanym, w sprawie sygn. Km 716/03. Postępowanie to zostało umorzone postanowieniem Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w G., wobec bezskuteczności, postanowieniem z dnia 19.06.2007r. (k.198).

W dniu 09.06.2009r. powód PROKURA Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty we W. zawarł z (...) S.A. w W. umowę sprzedaży wierzytelności.

Na jej mocy powód nabył przysługujące (...) S.A. w W. wobec pozwanych wierzytelności wynikające z umów:

- kredytu w rachunku bieżącym w kwocie 400.000zł nr (...)- (...)-270-1-32/96, z dnia 15.10.1996r. (załącznik nr 1 k. 189-192; umowa k.29-57).

- kredytu w rachunku bieżącym w kwocie 200.000zł nr (...)- (...)-202- (...) zawartej w dniu 19.10.2000r. (załącznik nr 1, k. 61-62; umowa k.29-57).

W załączniku nr 1 do umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 09.06.2009r. w wierszu 284 została nieprawidłowo wskazana kwota zabezpieczenia – hipoteki umownej zwykłej w wysokości 110.000zł – dotycząca zobowiązania w kwocie 200.000zł (k.61-62). Dlatego, w tym przedmiocie strony umowy cesji prowadziły korespondencję. (...) S.A. w W., pismem z dnia 06.09.2013r., potwierdził zawarcie z powodem umowy cesji z dnia 09.06.2009r. oraz przejście na rzecz powoda wierzytelności opisanych wyżej wraz z hipoteką umowna zwykłą w kwocie 600.000zł je zabezpieczającą w KW nr (...). Nadto, oświadczył, że Bank wyraża zgodę na dokonanie wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego na rzecz powoda (oświadczenie k. 193). Na podstawie wniosku powoda, Sąd Rejonowy w G. dokonał zmiany wierzyciela hipotecznego, poprzez ujawnienie powoda w tym charakterze, w dniu 09.10.2013r. (k.132) - zgodnie z § 3 pkt. 2 umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 09.06.2009r. (k.29-57).

Powód, w dniu 7.06.2010r. skierował do Sądu Rejonowego w G. wniosek o zawezwanie pozwanych do próby ugodowej w przedmiocie jego żądania solidarnej zapłaty przez pozwanych kwoty 1.914.972,51zł, z tytułu ich zobowiązań wynikających z:

- umowy nr (...) z dnia 15.10.1996r. m.in. na kwotę należności głównej 200.000zł;

- umowy nr (...) z dnia 19.10.2000r. m.in. na kwotę należności głównej 400.000zł.

Do wniosku powód dołączył wyciągi z ksiąg rachunkowych: nr (...) (...) z dnia 07.06.2010r. oraz nr(...) (...) z dnia 07.06.2010r. dotyczące zobowiązań pozwanych wynikających z powyższych umów. Na posiedzeniu w dniu 24.08.2010r. nie stawiła się pozwana, zawiadomiona prawidłowo. Stawił się pozwany, który zaproponował warunki ugody. Nie zostały one przyjęte przez powoda – pismo z dnia 22.09.2010r. Postępowanie zakończyło się 30 września 2010r. (k.199-201, 203; akta I Co 735/10 k. 2-4, 25,26, 33, 35).

Powód, w dniu 16.09.2013r. skierował do Sądu Rejonowego w G. kolejny wniosek o zawezwanie pozwanych do próby ugodowej w przedmiocie jego żądania solidarnej zapłaty przez pozwanych kwoty 2.142.769,76zł, z tytułu ich zobowiązań wynikających z:

- umowy nr (...) z dnia 15.10.1996r. m.in. na kwotę należności głównej 400.000zł;

- umowy nr (...) z dnia 19.10.2000r. m.in. na kwotę należności głównej 200.000zł.

Do wniosku powód dołączył wyciągi z ksiąg rachunkowych: nr (...)/ (...) z dnia 16.09.2013r. oraz nr S/889/2/ (...) z dnia 16.09.2013r. dotyczące zobowiązań pozwanych wynikających z powyższych umów. Na posiedzeniu w dniu 19.11.2013r. nie stawiła się pozwana, zawiadomiona prawidłowo. Stawił się pozwany, oraz pełnomocnik powoda. Nie doszło do zawarcia ugody. Postępowanie zakończyło się 19.11.2013r. (k.204-206; akta I Co 984/13 k. 2-3, 14, 15, 25).

Powód, pozwem z dnia 4.04.2011r. - skierował przeciwko pozwanym żądanie o częściową zapłatę należności wynikających z umowy:

- nr (...)- (...)-270-I-32/96 kredytu w rachunku bieżącym z dnia 19.10.1996r.;

- nr (...)- (...)-270-I-32/96 kredytu obrotowego w rachunku bieżącym z dnia 15.10.1996r.

W tym przedmiocie Sąd Rejonowy w G.wyrokiem z dnia 27.07.2011r. w sprawie sygn. I C upr 69/11 zasądził od pozwanych kwotę 25.000zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 4 kwietnia 2011r. do dnia zapłaty – z zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego oraz z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanej B. K. do nieruchomości położonej w B., dla której Sąd Rejonowy w G. prowadzi księgę wieczystą KW nr (...). Apelacje pozwanych zostały oddalone wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Ł. z dnia 9 maja 2013r. (k. 202, 207-209; akta sygn. I Cupr 69/11 k. 2-6, 24, 25-30, 57, 61-62, 107, 135-142).

Pismami z dnia 18.12.2009r. powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 627.216,24zł z tytułu kredytu nr (...)- (...)-202- (...), w terminie do dnia 01.01.2010r. (wezwanie k.133,134, 135, 136-137).

Pozwani nie spłacili należności głównych wynikających z umów objętych umową sprzedaży wierzytelności (niesporne, k.142).

Wierzytelność powoda wobec pozwanych, z tytułu kredytów objętych umową sprzedaży wierzytelności, wg. stanu na dzień 09.04.2014r. wynosi:

a)  z tytułu kredytu w rachunku bieżącym nr (...)- (...)-270-1-32/96, z dnia 15.10.1996r.:

- 400.000zł – należność główna,

- 1072.312,42zł - odsetki (wyciąg nr S/889/2/ (...) k.64);

b)  z tytułu kredytu w rachunku bieżącym nr (...)- (...)-202- (...) z dnia 19.10.2000r.:

- 200.000zł – należność główna,

- 505.265,55zł – odsetki (wyciąg nr (...)/ (...) k.63).

Pozwany H. K. utrzymuje się z renty w kwocie ok. 560zł miesięcznie (zeznania powoda k. 213).

Pozwana B. K. pracuje za granicą. Zarabia ok. 700-900 euro miesięcznie (zeznania powoda k. 213).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane wyżej dokumenty i kserokopie dokumentów, uznając je za wiarygodne.

Stan faktyczny był niesporny w kwestiach mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Strony inaczej oceniały konsekwencje prawne ustalonych faktów. Pozwani nie kwestionowali faktu zawarcia przedmiotowych umów kredytu, faktu braku ich spłaty - w kwotach dochodzonych pozwem.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu dokumenty zgromadzone w sprawie nie budzą wątpliwości. Powód wykazał nimi dochodzone roszczenie oraz przejście uprawnień na swoją rzecz.

Podstawą prawną powództwa jest art. 509 k.c. Zgodnie z nim wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Pozwani podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia powoda oraz powagi rzeczy osądzonej.

Jak wskazał Sąd Apelacyjny – zarzut pozwanych - powagi rzeczy osądzonej jest niezasadny (art. 366 k.p.c.). Uwzględnienie żądania obejmującego jedynie część wierzytelności wynikającej z umowy nr (...) z dnia 15.10.2000r. w kwocie 25.000zł przez Sąd Rejonowy w G. w sprawie sygn. I C 69/11, nie wyczerpało bowiem roszczeń powoda z dwu przedmiotowych umów kredytu.

Niezasadny jest też zarzut przedawnienia podniesiony przez pozwanych.

Roszczenia będące przedmiotem niniejszej sprawy były związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez pozwanych. Dlatego, zgodnie z art. 118 k.c., ich przedawnienie wynosi 3 lata.

Zgodnie z art. 120 § 1 k.p.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Wymagalność roszczenia należy łączyć z nadejściem ostatniego dnia pozwalającego dłużnikowi spełnić świadczenie zgodnie z treścią zobowiązania. W sprawie niekwestionowane było, iż wymagalność roszczeń powoda nastąpiła najpóźniej w dniu 09.06.2009r. Tego dnia pierwotny wierzyciel – w umowie cesji – oświadczył, że przedmiotowe wierzytelności są wymagalne. Pozwani nie wykazali, aby wymagalność ich roszczeń nastąpiła wcześniej.

Do dnia upływu terminu przedawnienia, doszło do przerwania jego biegu.

Zgodnie z art. 123 § 1 pkt. 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Natomiast, na mocy art. 124 § 1 k.c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Ponadto, na podstawie art. 124 § 2 k.c. w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

W orzecznictwie podkreśla się, iż zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg przedawnienia na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.c. co do wierzytelności w zawezwaniu określonej zarówno co do przedmiotu, jak i wysokości (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 31.12.2014r. w sprawie I ACa 654/14, LEX nr 1649203).

Powód dwukrotnie wystąpił z zawezwaniem pozwanych do próby ugodowej. Po raz pierwszy wnioskiem z dnia 7.06.2010r. w sprawie sygn. I Co 735/10. Tym postępowaniem powód objął żądanie solidarnej zapłaty przez pozwanych kwoty łącznej 1.914.972,51zł, z tytułu ich zobowiązań wynikających z przedmiotowych umów:

- umowy nr (...) z dnia 15.10.1996r.;

- umowy nr (...) z dnia 19.10.2000r.

Postępowanie nie doprowadziło do zawarcia ugody. Zakończyło się 30.09.2010r. Od tej daty rozpoczął na nowo bieg terminu przedawnienia roszczeń powoda.

Po raz kolejny doszło do przerwania biegu przedawnienia w dniu 4.04.2011r. kiedy to powód skierował przeciwko pozwanym żądanie o częściową zapłatę należności wynikających z umowy, tj. kwoty 25.000zł:

- nr (...)- (...)-270-I-32/96 kredytu w rachunku bieżącym z dnia 19.10.1996r.;

- nr (...)- (...)-270-I-32/96 kredytu obrotowego w rachunku bieżącym z dnia 15.10.1996r.

W tym przedmiocie Sąd Rejonowy w (...)wyrokiem z dnia 27.07.2011r. w sprawie sygn. I C upr 69/11 zasądził od pozwanych kwotę 25.000zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 4 kwietnia 2011r. do dnia zapłaty; czyniąc wyżej wskazane zastrzeżenia w zakresie ich odpowiedzialności. Apelacje pozwanych zostały oddalone w dniu 9 maja 2012r. Z tym dniem po raz kolejny rozpoczął bieg termin przedawnienia.

W dniu 16.09.2013r. po raz kolejny nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia roszczeń powoda. Wówczas został złożony drugi wniosek o zawezwanie pozwanych do próby ugodowej w sprawie sygn. I Co 984/13, w przedmiocie żądania solidarnej zapłaty przez pozwanych kwoty łącznej 2.142.769,76zł, z tytułu ich zobowiązań wynikających z:

- umowy nr (...) z dnia 15.10.1996r.;

- umowy nr (...) z dnia 19.10.2000r.

Postępowanie zakończyło się w dniu 19.11.2013r. Nie doszło do zawarcia ugody. Z tym dniem na nowo rozpoczął bieg termin przedawnienia.

Powyższe czynności (zawezwania do próby ugodowej, pozwy o zapłatę) podejmowane przed sądem, były przedsięwzięte przez powoda bezpośrednio w celu dochodzenia jego roszczeń.

Złożenie pozwu w niniejszej sprawie – w dniu 16.04.2014r. – skutkowało ponownym przerwaniem biegu terminu przedawnienia.

Nawet, jeśli przyjąć, o co wnoszą pozwani, jako dzień wymagalności, datę upływu terminu płatności wynikającą z ugody zawartej przez pozwanych z pierwotnym wierzycielem, tj. dzień 15.09.2001r. To wobec podjęcia przez pierwotnego wierzyciela kolejnych czynności celem dochodzenia i zaspokojenia jego roszczeń, dochodziło do przerwania biegu przedawnienia roszczeń. Mianowicie pierwotny wierzyciel składał:

- wnioski o nadanie klauzul wykonalności bankowym tytułom egzekucyjnym, które zostały pozytywnie rozpoznane przez Sąd Rejonowy w G. odpowiednio: postanowieniem z dnia 07.02.2003r. sygn. I Co 6/03 (k.195) oraz postanowieniem z dnia 20.02.2003r., sygn. I Co 44/03;

- wniosek o wszczęcie w 2003r., na podstawie w/w tytułów egzekucyjnych, postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikom w sprawie sygn. Km 716/03. Postępowanie to zostało umorzone postanowieniem Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w G., wobec bezskuteczności, postanowieniem z dnia 19.06.2007r.

Powyższe czynności przerwały bieg terminu przedawnienia. Zaczął on ponownie biec od 19.06.2007r. Nie upłynął zaś przed pierwszym zawezwaniem pozwanych do próby ugodowej przez powoda, co nastąpiło wnioskiem z dnia 7.06.2010r. w sprawie sygn. I Co 735/10.

Do dnia wniesienia pozwu nie doszło więc do przedawnienia zgłoszonych roszczeń. Dlatego podniesiony przez pozwanych zarzut przedawnienia jest niezasadny (art. 118k.c., art. 120 § 1 k.c., art.123 § 1 pkt. 1 k.c., art. 124 k.c.).

Nadto, należy podkreślić, iż zgodnie z art. 77 zd. 1 ustawy o Księgach wieczystych i hipotece przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej.

W orzecznictwie podkreśla się, że przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą tylko skutki w sferze obligacyjnej. Nie pozbawia natomiast wierzyciela hipotecznego uprawnienia do zaspokojenia się z nieruchomości, co oznacza, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie przysługuje zarzut przedawnienia, i to niezależnie od tego, czy jest też dłużnikiem osobistym, czy tylko rzeczowym. Odpowiedzialność rzeczowa jest wyłączna, dłużnik osobisty może bowiem obronić się zarzutem przedawnienia, jeżeli nie jest jednocześnie dłużnikiem rzeczowym (art. 117 k.c.). Jeżeli nim jest, a dojdzie do przedawnienia i dłużnik zgłosi taki zarzut, to będzie odpowiadał tylko rzeczowo, a sąd, uwzględniając powództwo, ograniczy, zgodnie z art. 319 k.p.c., jego odpowiedzialność do obciążonej nieruchomości (tak Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 26 stycznia 2012r., I ACa 1374/11, LEX nr 1120014).

Pozwani są nie tylko dłużnikami osobistymi z tytułu przedmiotowych umów kredytu, ale także dłużnikami rzeczowymi ze względu na zabezpieczenie tych umów w postaci wpisu hipotek umownych, na będącej przedmiotem ich współwłasności nieruchomości położonej w B., objętej księgą wieczystą Kw nr (...). Jako dłużnicy rzeczowi nie mogą skutecznie podnosić zarzutu przedawnienia wierzytelności zabezpieczonej przedmiotowymi hipotekami.

Z tych względów, w ocenie Sądu, roszczenie powoda podlega uwzględnieniu w całości.

Pozwani są dłużnikami rzeczowymi a także osobistymi. Przy czym, co do pozwanej powód powołał się jedynie na jej odpowiedzialność rzeczową. Dlatego, pozwani odpowiadają in solidum. Wierzyciel (powód) ma bowiem zarówno do dłużnika osobistego (pozwanego), jak i do dłużnika rzeczowego (pozwanej), roszczenie o to samo świadczenie, ale na podstawie odrębnych stosunków prawnych.

Uznając roszczenie powoda za usprawiedliwione, co do zasady i wysokości, Sąd zasądził na jego rzecz od pozwanych kwotę 400.000zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 kwietnia 2014r. (dnia wniesienia pozwu) do dnia zapłaty; na mocy art. 509 k.c. oraz art.481 § 1 i 2 k.c. Jednocześnie, na mocy art. 319 k.p.c., zastrzegając pozwanej prawo powoływania się na ograniczenie jej odpowiedzialności do wartości nieruchomości położonej w B. gmina G., dla której Sąd Rejonowy w G. (...)prowadzi Księgę Wieczystą Kw nr (...). Nadto, wskazując, iż spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego – do wysokości spełnionego świadczenia.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na mocy art. 98 k.p.c., zasądzają na rzecz powoda od pozwanych kwotę 52.617zł (w tym: 20.000zł - tytułem opłaty od pozwu k.138; 17zł – tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa k.13, 7.200zł – tytułem kosztów zastępstwa procesowego powoda, na mocy § 6 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. 2013r., poz. 490, t.j.); 20.000zł – tytułem opłaty sądowej od apelacji; 5.400zł - tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, na mocy § 12 ust. 1 pkt. 2 w/w rozporządzenia.