Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : Sędzia SO Dorota Krawczyk

Protokolant : st. sek. D. R.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 czerwca 2015 roku

sprawy z powództwa (...) Dzianiny J. S., (...) sp. jawna z siedzibą w Ł.

przeciwko A. W.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

1. uznaje za bezskuteczną w stosunku do powoda (...) Dzianiny J. S., (...) sp. jawna z siedzibą w Ł. umowę darowizny zabudowanej nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...), oznaczonej nr działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...) zawartą w formie aktu notarialnego w dniu 30 stycznia 2013 roku przed notariuszem A. T. w Kancelarii Notarialnej w P. Repertorium A nr (...) między pozwaną A. W. córką W. i B. a W. W. i B. W., która to bezskuteczność służy ochronie wierzytelności powoda wobec dłużnika W. W. w łącznej kwocie 84.029,34zł (osiemdziesiąt cztery tysiące dwadzieścia dziewięć złotych 34/100 z ustawowymi odsetkami od kwoty 52.264,07zł (pięćdziesiąt dwa tysiące dwieście sześćdziesiąt cztery złote 07/100) od dnia 10.12.2014 roku do dnia zapłaty wynikającej z prawomocnego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 11.10.2012 roku, sygnatura akt XIII GNc 4212/12, prawomocnego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 12.09.2012 roku, sygnatura akt XIII GNc 4207/12 wraz z kosztami postępowań egzekucyjnych prowadzonych na podstawie w/w tytułów wykonawczych;

2. zasadza od pozwanej A. W. na rzecz powoda (...) Dzianiny J. S., (...) sp. jawna z siedzibą w Ł. kwotę 7.819 zł (siedem tysięcy osiemset dziewiętnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1682/14

UZASADNIENIE

Powód (...) Dzianiny J. S., (...) sp. jawna z siedzibą w Ł. wniosła w dniu 10.12. 2014 roku pozew przeciwko A. W. o uznanie za bezskuteczną wobec wierzyciela (...) Dzianiny J. S., (...) sp. jawna z siedzibą w Ł. - czynności prawnej dłużnika W. W. i jego żony B. W. - umowy darowizny z dnia 30.01.2013 roku, na mocy której przenieśli na rzecz córki - pozwanej prawo własności nieruchomości położonej w położonej w P. przy ulicy (...), oznaczonej nr działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), w zakresie wierzytelności w łącznej kwocie 84.029,34zł.

Postanowieniem z dnia 17 stycznia 2015 roku Sąd udzielił zabezpieczenia dochodzonego roszczenia poprzez ustanowienie zakazu zbywania i obciążania przez pozwaną A. W. nieruchomości zabudowanej położonej w P. przy ulicy (...), oznaczonej nr działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...).

Pełnomocnik powoda popierał powództwo i wnosił o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu.

Pozwana w odpowiedzi na pozew z dnia 16 lutego 2015 roku k. 103-106 wnosiła o oddalenie powództwa, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu.

Podniosła w odpowiedzi na pozew, że rodzice darowali jej sporną nieruchomość w celu zapewnienia pozwanej warunków mieszkaniowych i stabilizacji życiowej. Podniosła, że powód nie został pokrzywdzony darowizną, że powód nie skierował egzekucji do wszystkich składników majątkowych dłużnika, że pozwana nie wiedziała o zadłużeniu ojca, a tym samym niezasadne jest roszczenie pozwu.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana studiuje rehabilitację. Skończyła 2 lata nauki, obecnie jest na urlopie dziekańskim. Pozwana sama się utrzymuje, od 2011 roku prowadzi firmę zajmującą się recyklingiem. Pozwana swoją działalność gospodarczą prowadziła przed zawarciem i po zawarciu spornej umowy darowizny, robiła to samo.

Od 7 lat dłużnik W. W. jest w złej sytuacji finansowej. Pozwana o długach ojca W. W. wiedziała w chwili sporządzania umowy darowizny.

Rok przed dokonaniem darowizny W. W. z żoną wystawili nieruchomość wskazaną w pozwie do sprzedaży. Przez cały rok nie było chętnych. Gdyby dłużnik z żoną sprzedał działkę, którą darowali pozwanej to zapłaciliby wszystkie długi.

Do sprzedaży nie doszło, więc W. W. z żoną wyszli z propozycją do córki na ok. 2 m-ce przed zawarciem umowy darowizny, że zatrudni rodziców w swojej firmie zajmującej się recyklingiem. Wtedy już W. W. z żoną powiedzieli pozwanej o swojej złej sytuacji finansowej. Pozwana dostała nieruchomość z budynkiem gospodarczym, w którym wcześniej była szwalnia w zamian za to, że miała dać zatrudnienie rodzicom i pomóc w spłacaniu długów.

(dowód: zeznania świadka W. W. k. 146-147 adnotacje 00:24:57- 00:51:00)

Dłużnik z żoną są zatrudnieni przez pozwaną córkę i otrzymują wynagrodzenie w kwocie po 1200 zł miesięcznie.

Dłużnik z żoną jest właścicielem zabudowanej działki nr (...) o pow. 0,2259 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. (...), która jest obciążona hipoteką umowną kaucyjną na kwotę 1.740.196,60zł na rzecz (...) Banku S.A., hipotekami przymusowymi na kwoty 3630,00zł oraz 2950,00zł. Na dom wzięli kredyt we frankach. Dłużnik z żoną przy domu ma jeszcze jedną działkę nr (...) o powierzchni 0,2454 ha dla której prowadzona jest księga wieczysta przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. (...), która obciążona jest hipoteką przymusową na kwotę 46.300zł oraz 46.700zł na rzecz ZUS-u, co do której prowadzone jest postępowanie egzekucyjne. Dłużnik W. W. ma z żoną zadłużenie na kwotę około 1 miliona złotych. Wszystkie nieruchomości dłużnika i jego żony są obciążone.

(dowód: zeznania świadka W. W. k. 146-147 adnotacje 00:24:57- 00:51:00, zeznania świadka B. W. k. 158-159 adnotacje 00:04:53-00:18:47, odpis zwykły księgi wieczystej k. 121-122, odpis zwykły księgi wieczystej k.123-124)

Świadek S. N. i jego małżonka zna sytuację finansową rodziców pozwanej, wie, że od kilku lat nie spłacają swoich długów.

(dowód: zeznania świadka S. N. k. 145-146, adnotacje 00:14:190)

Dłużnik darował córce sporną nieruchomość, by komornik jej nie zlicytował. Matka pozwanej B. W. ma żal do powoda, że pozwolił na tyle niezapłaconych faktur.

(dowód: zeznania świadka B. W. k. 157-147 adnotacje 00:24:57- 00:51:00)

Powodowi przysługuje wobec zbywcy zabudowanej nieruchomości położonej w P. przy ulicy (...), oznaczonej nr działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...) W. W. wymagalna wierzytelność w łącznej kwocie 84.029,34zł (osiemdziesiąt cztery tysiące dwadzieścia dziewięć złotych 34/100 z ustawowymi odsetkami od kwoty 52.264,07zł (pięćdziesiąt dwa tysiące dwieście sześćdziesiąt cztery złote 07/100) od dnia 10.12.2014 roku do dnia zapłaty wynikającej z prawomocnego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 11.10.2012 roku, sygnatura akt XIII GNc 4212/12, prawomocnego nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 12.09.2012 roku, sygnatura akt XIII GNc 4207/12 wraz z kosztami postępowań egzekucyjnych prowadzonych na podstawie w/w tytułów wykonawczych.

(dowód: faktury k. 31-63, nakazy zapłaty k. 64-65, k. 66-68, informacje o stanie zaległości k. 80, k. 81, zeznania świadka W. W. k. 146-147 adnotacje 00:24:57- 00:51:00, zeznania świadka B. W. k. 157-147 adnotacje 00:24:57- 00:51:00)

Dłużnik W. W. dobrowolnie nie uregulował należności na rzecz powoda.

(dowód: wnioski o wszczęcie egzekucji k. 69-71, k.72-73, informacje o stanie zaległości k. 80, k. 81, zeznania świadka W. W. k. 146-147 adnotacje 00:24:57- 00:51:00)

Egzekucja z rachunków bankowych dłużnika jest bezskuteczna. Przeciwko dłużnikowi W. W. prowadzonych jest przez komornika S. P. 6 postępowań egzekucyjnych z wniosku różnych wierzycieli, w których sumaryczny stan zadłużenia na ich rzecz na dzień 30.10.2014 roku wynosił 234.763,70 zł.

(dowód: pisma Komornika k. 75, k. 76, k. 78, 79, zarządzenie k. 77)

Z wniosku powoda przeciwko dłużnikowi W. W. są w toku postępowania egzekucyjne. Na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 11.10.2012 roku, sygnatura akt XIII GNc 4212/12 prowadzona jest egzekucja przez komornika S. P. pod sygn. Km 1126/13, na podstawie tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 12.09.2012 roku, sygnatura akt XIII GNc 4207/12 prowadzona jest egzekucja przez komornika S. P. pod sygn. Km1127/13.

(dowód: wniosek o wszczęcie egzekucji k. 1-3, tytuł wykonawczy k.8, zawiadomienie o wszczęciu k. 10, zajęcie wierzytelności k. 12, zajęcie rachunku k. 27, k.31, zajęcie wynagrodzenia k. 34, pismo wierzyciela o przyłączenie do prowadzonej egzekucji z nieruchomości dłużnika położonej przy ul. (...) w P. Tryb. k. 48-49, postanowienie k. 53, postanowienie k. 61, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z nieruchomości k. 8, zawiadomienie o zajęciu nieruchomości k. 11, zarządzenie o połączeniu k. 22, informacja o stanie zadłużenia k. 46 akt sprawy komorniczej komornika S. P. Km 1126/13, wniosek o wszczęcie k. 1-2, tytuł wykonawczy k. 4, zawiadomienie o wszczęciu k. 9, zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego k. 29, k.30, zajęcie wynagrodzenia k. 32, pismo wierzyciela o przyłączenie do prowadzonej egzekucji z nieruchomości dłużnika położonej przy ul. (...) w P. Tryb. k. 46-47, postanowienie k. 53, postanowienie k. 61 akt sprawy komorniczej komornika S. P. Km 1127/13

Dłużnik W. W. wraz z żoną na podstawie umowy darowizny z dnia 30.01.2013 roku sporządzonej przed notariuszem A. T. Rep. A NR (...) darowali córce A. W. zabudowaną nieruchomość położoną w P. przy ulicy (...), oznaczoną nr działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...). Działka gruntu będąca przedmiotem umowy należała do majątku osobistego W. W. natomiast zabudowania znajdujące się na tej działce stanowiły nakłady poczynione z majątku wspólnego małżonków W. i B. W..

(dowód: orginał umowy darowizny k. 142- 144 akt księgi wieczystej Kw nr (...), umowa darowizny k. 21-23, odpis zupełny z księgi wieczystej k. 24-30, odpis zwykły z księgi wieczystej k. 82-87)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny materiału dowodowego:

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka S. N., W. W. i B. W. co do twierdzeń, że pozwana nie wiedziała o złej sytuacji finansowej rodziców. Świadek S. N. i jego małżonka znali trudną sytuację finansową dłużnika powoda W. W., doskonale wiedzieli, że W. W. i B. W. mają długi, których nie spłacają, a są to osoby obce to tym bardziej o tej złej sytuacji rodziców wiedziała pozwana. Rodzice pozwanej od 7 lat są w złej sytuacji finansowej, co wynika z zeznań dłużnika. Zeznania świadka W. W. są niekonsekwentne. Najpierw zeznał, że pozwana o długach ojca W. W. dowiedziała u notariusza podczas sporządzania umowy darowizny, a więc w chwili zawierania umowy darowizny z całą pewnością wiedziała o długach ojca wskazanych w pozwie. Świadek W. W. dalej zeznaje, że razem z żoną porozumieli się z córką, uzgodnili, że w zamian za darowiznę pozwana zatrudni rodziców w swojej firmie zajmującej się recyklingiem. Córka dostała budynek w zamian za to, że miała dać zatrudnienie rodzicom i pomóc w spłacaniu długów. Następnie zeznaje : „Do sprzedaży nie doszło. Więc wyszliśmy z propozycją do córki , o której mówiłem na ok. 2 m-ce przed zawarciem umowy darowizny. Wtedy już powiedzieliśmy jej o tej złej sytuacji finansowej” . Już te zeznania świadczą o fakcie wiedzy pozwanej o niezaspokojonych wierzycielach, a także o tym, że temat długów W. W. musiał być przedmiotem rozmów, ustaleń znacznie wcześniej, bowiem zupełnie pozbawionym logiki byłoby zaskakiwanie pozwanej przez rodziców faktem istnienia długów m.in. wskazanych w pozwie dopiero na chwilę przed sporządzeniem aktu notarialnego umowy darowizny, gdy notariusz był przygotowany do sporządzenia takiego aktu, strony się stawiły, a więc wszystko musiało być uzgodnione wcześniej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jako zasadne Sąd uwzględnił w całości.

W art. 527-534 k.c. uregulowana jest ochrona wierzycieli w razie niewypłacalności dłużnika zwana również skargą paulińską. Celem tej instytucji jest ochrona interesów wierzyciela na wypadek nieuczciwego postępowania dłużnika, który z pokrzywdzeniem wierzyciela wyzbywa się składników swojego majątku na rzecz osób trzecich i w ten sposób stwarza lub pogłębia stan swojej niewypłacalności.

W myśl art. 527 k.c.

§ 1. Gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.

§ 2. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.

§ 3. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Zgodnie z treścią art. 527 k.c. wierzyciel może dochodzić uznania czynności prawnej za bezskuteczną w stosunku do niego, przy spełnieniu przesłanek: pokrzywdzenia wierzyciela, jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, działania dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, wiedzy lub możliwości - przy zachowaniu należytej staranności - dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią.

Ciężar udowodnienia w/w przesłanek odpowiedzialności spoczywa na powodzie zgodnie z art. 6 k.c. W ocenie Sądu powód udowodnił wszystkie przesłanki tej odpowiedzialności, co czyniło tą skargę za uzasadnioną i skutkowało uwzględnieniem powództwa.

Bezspornym jest istnienie wierzytelności pieniężnej powoda i odpowiadającego jej długu W. W.. Wierzytelność podlegająca ochronie jest skonkretyzowana. Dłużnik W. W. miał pełną świadomość istnienia swojego długu, przyznał to on sam a także jego żona, a także świadek M. N.. Świadek B. W. zeznała, że zobowiązania wobec powoda powstały dużo wcześniej przed dokonaniem spornej darowizny. Świadek M. N. zeznał, że W. W. i jego żona od kilku lat nie spłacają swoich długów. Z faktur i nakazów zapłaty wynika, że dług wobec powoda powstał w latach 2010-2011.

Wierzytelności te zostały stwierdzone prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 11.10.2012 roku, sygnatura akt XIII GNc 4212/12, oraz prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 12.09.2012 roku, sygnatura akt XIII GNc 4207/12.

Prowadzona jest przeciwko W. W. egzekucja w/w wierzytelności

wraz z kosztami postępowań egzekucyjnych prowadzonych na podstawie w/w tytułów wykonawczych.

Tak więc w chwili dokonywania darowizny na rzecz pozwanej W. W. miał pełną świadomość istnienia długu i jego wysokości. Dłużnik W. W. działał w złej wierze przenosząc na pozwaną własność nieruchomości wskazanej w pozwie, gdyż jej celem było takie przesunięcie majątkowe, które uniemożliwiłoby zaspokojenie wierzytelności powoda. Świadek B. W. matka pozwanej i żona dłużnika zeznała, że darowali córce sporną nieruchomość z naniesieniami, by komornik jej nie zlicytował.

Pomimo prowadzenia egzekucji przez powoda z majątku dłużnika nie został on zaspokojony co do szczegółowo wyżej opisanej wierzytelności ani w chwili dokonywania zaskarżonej czynności ani w chwili obecnej.

W trakcie postępowania egzekucyjnego a także niniejszego postępowania ustalono, że dłużnik z żoną ma dużo ponad milion złoty zadłużenia. Dochody osiąga w wysokości 1200zł miesięcznie z wynagrodzenia za pracę u pozwanej. Ma z żoną dwie nieruchomości obciążone hipotekami.

Chybiony jest zarzut pozwanej nie skierowania przez powoda egzekucji do wszystkich składników majątkowych dłużnika. Bez znaczenia jest to czy powód podjął wszystkie dostępne metody egzekucji. Nie jest bowiem konieczne prowadzenie egzekucji kolejno z poszczególnych składników majątku dłużnika, aż do skutku, gdyż narażałoby to wierzyciela na zbędne koszty, niepotrzebną przewlekłość i oznaczało przelanie na wierzyciela skutków niepowodzeń kolejnych egzekucji, których przyczyny mogą być różne (vide wyrok SN z dnia 18 września 1998 roku III CKN 612/97 publ. OSNC z 1999/3/56).

Zaskarżona czynność dłużnika w postaci darowizny nieruchomości na rzecz pozwanego niewątpliwie została dokonana z pokrzywdzeniem wierzyciela. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzyciela, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był poprzednio. W orzecznictwie sformułowano ogólnie tezę, iż pokrzywdzenie wierzycieli powstaje na skutek takiego stanu faktycznego majątku dłużnika, który powoduje niemożność, utrudnienie lub odwleczenie zaspokojenia wierzyciela (por. wyrok SN z dnia 28 listopada 2001 r. IV CKN 525/00 lex nr 53110). Na skutek zaskarżonej czynności nastąpiło zmniejszenie majątku dłużnika, gdyż ubyły z niego wartościowe składniki. Bezspornie dokonanie zaskarżonej czynności w postaci umowy darowizny nieruchomości powiększało niewypłacalność dłużnika W. W. w momencie jej zaskarżenia. Między niewypłacalnością dłużnika, a podjęciem przez niego czynności prawnych zachodził związek przyczynowy. Dłużnik W. W. działał niewątpliwie z pełną świadomością pokrzywdzenia wierzyciela - powoda w sprawie, był świadomy istnienia swojego zobowiązania względem powoda. Skoro dłużnik nie był w stanie spłacić swojego zobowiązania to jego działanie w postaci darowizny nieruchomości z dnia z dnia 30.01.2013 roku należy tak oceniać, gdyż czynność w postaci darowizny miała na celu wyprowadzenie cennych składników z majątku dłużnika.

Należy podzielić pogląd wyrażony w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - V Wydział Cywilny z 2013-07-18, w spawie sygn.akt V ACa 359/13 (O.: www.orzeczenia.ms.gov.pl), zgodnie z którym w ramach stosowania art. 527 § 1 KC wystarczające jest, by dłużnik przewidywał pokrzywdzenie wierzyciela w granicach ewentualności - świadomość dłużnika nie jest tutaj wymagana.

Zgodnie z art. 529 k.c. jeżeli w chwili darowizny dłużnik był niewypłacalny domniemywa się, iż działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. To samo dotyczy wypadku, gdy dłużnik stał się niewypłacalny wskutek dokonania darowizny. Chwilą darowizny była chwila zawarcia umowy darowizny. Pozwana nie obaliła tego domniemania poprzez wykazanie, iż dłużnik w chwili dokonania darowizny nie zdawał sobie sprawy, że działał z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Pozwana A. W. będąc córką dłużnika nieodpłatnie uzyskała korzyść majątkową w postaci nieruchomości, co wiązało się z uszczupleniem majątku dłużnika. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Pozwana jest córką dłużnika W. W..

W myśl art. 528 k.c. jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

W niniejszej sprawie stosunek bliskości wynika z łączących więzów pokrewieństwa, również okoliczności sprawy wskazują, iż między pozwaną a dłużnikiem jest stosunek bliskości. Wskazuje na to charakter dokonanej czynności - darowizny nieruchomości o dużej wartości. Zasady doświadczenia życiowego i logiki wskazują, że pozwana wiedziała lub przy zachowaniu odpowiedniej staranności mogła wiedzieć, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia powoda. Z zeznań dłużnika i jego żony wynika, że pozwana wiedziała o długach, że wspólnie uzgodnili, że darują córce nieruchomość w zamian za zatrudnienie, żeby uniknąć licytacji komorniczej.

Zgodnie z art. 533 k.c. osoba trzecia, która uzyskała korzyść majątkową wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli, może zwolnić się od zadośćuczynienia roszczeniu wierzyciela żądającego uznania czynności za bezskuteczną, jeżeli zaspokoi tego wierzyciela albo wskaże mu wystarczające do jego zaspokojenia mienie dłużnika.

Pozwana co prawda podała, że dłużnik jest współwłaścicielem dwóch innych nieruchomości, ale dłużnik W. W., jak zeznał, ma z żoną zadłużenie na kwotę około 1 mln. zł. Wszystkie nieruchomości dłużnika są obciążone na kwotę około 2 mln. zł.

Dłużnik z żoną jest właścicielem zabudowanej działki nr (...) o pow. 0,2259 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. (...), która jest obciążona hipoteką umowną kaucyjną na kwotę 1.740.196,60zł na rzecz (...) Banku S.A., hipotekami przymusowymi na kwoty 3630,00zł oraz 2950,00zł. Dłużnik z żoną jest właścicielem działki nr (...) o powierzchni 0,2454 ha dla której prowadzona jest księga wieczysta przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. (...), która obciążona jest hipoteką przymusową na kwotę 46.300zł oraz 46.700zł na rzecz ZUS-u, co do której prowadzone jest postępowanie egzekucyjne.

Pozwana w żaden sposób nie udowodniła, że dłużnik ma majątek, z którego powód może się zaspokoić. Nie udowodniła, że wartość nieruchomości po zaspokojeniu długów hipotecznych jest wystarczająca do spłaty zadłużenia wobec powoda.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Zatem z procesowego punktu widzenia ciężar udowodnienia faktów wskazanych w art. art. 533 k.c. spoczywał na pozwanej. W przedmiotowej sprawie pozwana nie wykazała aktywności w tym zakresie. Podkreślić należy, że dowodzenie własnych twierdzeń nie jest obowiązkiem strony (ani materialnoprawnym, ani procesowym), a tylko spoczywającym na niej ciężarem procesowym. Nie istnieje zatem żadna możliwość egzekwowania od strony aktywności w sferze dowodowej. Sąd nie może nakazać stronie czy zobowiązać ją do przeprowadzenia dowodu. Tylko od woli strony zależy, jakie dowody Sąd będzie prowadził. Przeciwko stronie natomiast – jak wynika z art. 6 k.c. - skierują się ujemne następstwa jej pasywnej postawy. Fakty nieudowodnione zostaną pominięte i nie wywołają skutków prawnych z nimi związanych, co ostatecznie może oznaczać przegranie procesu.

W analizowanej sprawie przedmiotem umowy darowizny była nieruchomość będąca własnością dłużnika i naniesienia wybudowane z majątku wspólnego dłużnika i jego żony. Fakt, że dłużnikiem powoda był tylko jeden z małżonków dokonujących darowizny nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego na rzecz swojej córki nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Okręgowy rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale z dnia 12 maja 2011 r., w sprawie III CZP 15/11, (OSNC 2012/1/1), stanowisko Sądu Apelacyjnego w Białymstoku wyrażone w wyroku z dnia 6 czerwca 2013 roku w sprawie sygn.akt I ACa 821/12, zgodnie z którymi ochronny cel skargi pauliańskiej przemawia za tym, aby dopuścić tę skargę także wówczas, gdy nielojalne wobec wierzyciela rozporządzenie majątkowe podejmowane było nie tylko przez małżonków mających status dłużników w rozumieniu art. 527 k.c., ale przynajmniej z udziałem jednego takiego dłużnika. Sam udział małżonka niebędącego dłużnikiem wierzyciela w czynności prawnej noszącej cechy czynności fraudacyjnej jest wystarczającą okolicznością przemawiającą za możliwością uznania całej czynności prawnej za bezskuteczną wobec wierzyciela (art. 532 k.c.), a nie tylko za zakwestionowaniem jej skuteczności wobec zadłużonego małżonka.

Mając powyższe ustalenia i rozważania na uwadze Sąd uwzględnił powództwo i orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych… (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).

Pozwana przegrała sprawę w całości, co skutkowało obciążeniem jej kosztami procesu i obowiązkiem zwrotu powodowi kosztów procesu, na które złożyły się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 zł, opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, opłata od pozwu w kwocie 4.202 zł.