Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Jelenia Góra, dnia 20.06.2013 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Jaromir Antoszewski

Protokolant: Mariola Olechno

po rozpoznaniu w dniu 20.06.2013 r. w Jeleniej Górze sprawy

z powództwa Z. C.

przeciwko Gminie J.

- o ustalenie wstąpienia w stosunek najmu

I.  oddala powództwo w całości;

II.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 2010/12

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 01.10.2012 r. powód Z. C. , reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika , wystąpił przeciwko Gminie J. o ustalenie wstąpienia w stosunek najmu lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) składającego się z dwóch pokoi, kuchni, przedpokoju i wc na korytarzu o łącznej powierzchni 56 m ² w J. w miejsce zmarłej najemcy B. C. oraz o zasądzenie kosztów postępowania .

W uzasadnieniu podał, że najemcą lokalu na podstawie umowy z dnia 01.04.1996r. była jego matka B. C. , która zmarła w dniu (...), zamieszkiwał tam wraz z nią do chwili jej śmierci , pozwana gmina wszczęła postępowanie w sprawie wstąpienia powoda w stosunek najmu lecz uznała, że powód nie mieszkał w przedmiotowym lokalu i wniosek powoda rozpatrzyła odmownie.

W odpowiedzi na pozew z dnia 01.03.2013r. pozwany Gmina J., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika , wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania .

W uzasadnieniu powołując się na treść art.691§1 kc. zarzucił brak wystąpienia jego przesłanek , gdyż powód – syn zmarłej najemcy co prawda mieszkał w danym lokalu ale w dniu śmierci jego matka nie była najemcą spornego lokalu ani w nim nie mieszkała. Od 07.05.2010r. była ona na stałe mieszkańcem domu (...) w M. , w związku z czym wypowiedziała umowę najmu. Na potwierdzenie podał także wniosek powoda o zmianę strony umowy najmu , który powód złożył w 2010r. Zaznaczył , iż poprzez zamieszkiwanie matki powoda w M. nastąpiło zerwanie jej więzi faktycznej z lokalem , bo przerwa we wspólnym zamieszkaniu oznaczała definitywne jego opuszczenie, a sam powód w piśmie do Urzędu Miasta przyznaje , że stan zdrowia matki nie pozwala na opuszczenie Domu Pomocy społecznej i zamieszkanie w lokalu stanowiącym przedmiot sporu .

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy najmu lokalu mieszkalnego z dnia 01.04.1996 r. zawartej na czas nieoznaczony pomiędzy Gminą J. reprezentowaną przez (...) w J. a B. C., zamieszkiwała ona w lokalu mieszkalnym składającym się z dwóch pokoi, kuchni, przedpokoju i wc na korytarzu o łącznej powierzchni 56 m ² przy ul. (...) w J.. W lokalu tym mieszkał także jej syn Z. C., z którym prowadziła wspólne gospodarstwo domowe.

B. C. w dniu (...) wyprowadziła się z mieszkania przy ul. (...) w J. i zamieszkała w (...) w M. z uwagi na zły stan zdrowia wymagający stałej opieki .Zameldowała się tam na pobyt czasowy . Zmarła ona w dniu (...) w M. . Przez ten czas jedynie raz na kilka godzin przywieziona została przez syna do mieszkania przy ul. (...) w J..

Dowód: umowa najmu lokalu k.7-10,

odpis aktu zgonu k.18,

odpis aktu urodzenia k.17,

zaświadczenie o zameldowaniu k. 39,

przesłuchanie powoda k.40, 63,

okoliczności bezsporne.

W dniu 02.07.2010r. Z. C. aby uzyskać przepisanie umowy najmu lokalu mieszkalnego na niego wypełnił za matkę, uzyskany w Urzędzie Miejskim druk oświadczenia , w którym B. C. wypowiada umowę najmu z terminem natychmiastowym w związku z przyznaniem jej miejsca w (...) w M. na pobyt stały . W treści druku pracownik socjalny (...) w M. M. D. wpisała nr dowodu osobistego pensjonariuszki oraz dopisała z jakim dniem przyznano jej miejsce na pobyt stały. Oświadczenie z uwagi na stan zdrowia swojej matki, której trzęsły się ręce i nie była w stanie złożyć podpisu , Z. C. podpisał sam, zgodnie z jej życzeniem .

W podaniu z tej samej daty Z. C. wystąpił do Prezydenta Miasta J. o zmianę umowy najmu podnosząc tam , iż w związku z przewlekłą chorobą mamy B. C. – najemcą lokalu przy ul. (...) w J. , jej trzyletnią hospitalizacją w szpitalach oraz zakładach opieki leczniczej w S., K. , przyznano jej miejsce na pobyt stały w domu opieki społecznej w M. , gdzie przebywa od dwóch miesięcy.

W tym samym dniu złożył on przedmiotowe oświadczenie wraz z podaniem i wnioskiem o zawarcie umowy najmu w Urzędzie Miasta J. , zaznaczając w formularzu wniosku , iż wnosi o zawarcie umowy w związku z wyprowadzeniem się najemcy.

B. C. wnioskiem z dnia 14.11.2011r. wystąpiła o sprzedaż przedmiotowego lokalu. Pismem z dnia 30.01.2012r. Urząd Miasta J. poinformował ją o procedurze zbycia lokalu.

Pismem z dnia 23.10.2012r. zastępca Prezydenta Miasta J. odmówił Z. C. zawarcia umowy najmu poddając w wątpliwość fakt zamieszkiwania wnioskodawcy w lokalu wspólnie z matką.

Dowód: oświadczenie k.22 ,

podanie k.23,

wnioski k.24-25, 50,

zaświadczenie o zameldowaniu k. 53,

pisma pozwanego k. 16 , 39

zeznania świadka M. D. k.62

przesłuchanie powoda k.32,

okoliczności bezsporne.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie bezsporne były fakt najmu lokalu przez matkę powoda, opuszczenie przez nią w (...) mieszkania w związku ze stanem zdrowia wymagającym stałej opieki i zamieszkanie przez nią w (...) w M. na pobyt stały , pism adresowanych przez strony do siebie. Spór sprowadzał się do istnienia stosunku najmu w dacie zgonu matki powoda oraz faktu zamieszkiwania z nią przez powoda w przedmiotowym lokalu w dacie jej śmierci jako przesłanki ustalenia wstąpienia w stosunek najmu.

W toku postępowania sąd dopuścił dowody z dokumentów zgłoszone przez strony, zeznań świadków oraz z jego przesłuchania . Świadkowie W. S., H. K. , L. K. , M. M., M. K. nie wnieśli niczego istotnego do sprawy. Potwierdzili oni w zasadzie wyłącznie niesporny fakt zamieszkiwania powoda w mieszkaniu przy ul. (...) w J. oraz okoliczność w ogóle posiadania mieszkania przez B. C. na podstawie umowy najmu. Nie mieli oni nawet precyzyjnej wiedzy ani co do daty ani miejsca zgonu najemcy. Z zeznań świadka M. D. wiadomo ostatecznie, iż podpisała ona oświadczenie o wypowiedzeniu najmu z dnia 02.07.2010r. nie wiedząc ,kto faktycznie złożył pod nim podpis jako autor oświadczenia.

Powód wystąpił z żądaniem wywiedzionym z art. 189 kpc. Zgodnie z tym przepisem powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego, gdy ma w tym interes prawny.

Wg. art. 691 kc : § 1. W razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą.

§ 2. Osoby wymienione w § 1 wstępują w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci.

§ 3. W razie braku osób wymienionych w § 1 stosunek najmu lokalu mieszkalnego wygasa.

§ 4. Osoby, które wstąpiły w stosunek najmu lokalu mieszkalnego na podstawie § 1, mogą go wypowiedzieć z zachowaniem terminów ustawowych, chociażby umowa najmu była zawarta na czas oznaczony. W razie wypowiedzenia stosunku najmu przez niektóre z tych osób stosunek ten wygasa względem osób, które go wypowiedziały.

§ 5. Przepisów § 1-4 nie stosuje się w razie śmierci jednego ze współnajemców lokalu mieszkalnego.

W ocenie sądu powództwo nie zasługuje na uwzględnienie. Jakkolwiek bowiem wbrew twierdzeniom pozwanego w dacie śmierci B. C. była najemcą mieszkania przy ul. (...) w J. , to powód – syn zmarłej nie zamieszkiwał razem z nią w chwili jej śmierci w przedmiotowym lokalu albowiem wyprowadziła się ona stamtąd na stałe do (...) w M. , gdzie z uwagi na stan zdrowia wymagający stałej opieki mieszkała od (...) do śmierci.

Niewątpliwie oświadczenie z dnia 02.07.2010r. o wypowiedzeniu umowy nie mogło wywołać skutków prawnych skoro nie zostało podpisane przez najemcę ale przez osobę trzecią tj. powoda. Podobnie pismo dotyczące wykupu lokalu świadczy o istnieniu umowy. Nigdy też pozwany nie zwracał się do B. C. o wydanie mieszkania.

Brak jest jednakże w niniejszej sprawie spełnienia przesłanki z art. 691 §2 kc. tj. wspólnego zamieszkiwania przez powoda z matką przy ul. (...) w J. w chwili jej śmierci. Przy dłuższych okresach czasu zamieszkiwania razem zdarzają się sytuacje spowodowane różnymi przyczynami (dłuższy wyjazd, choroba), w których następuje zerwanie więzi faktycznej z lokalem. Jeżeli wtedy najemca lokalu umrze, w następstwie czego dojdzie do wygaśnięcia stosunku najmu, to o spełnieniu wymogu wspólnego zamieszkiwania, jako podstawy do wstąpienia po nim w stosunek najmu przez osobę bliską zdecyduje ocena, czy przerwa we wspólnym zamieszkiwaniu miała charakter przejściowy, czy też oznaczała definitywne opuszczenie lokalu. Ocena konkretnych okoliczności sprawy powinna wówczas zmierzać do odtworzenia zamiaru obu wspólnie zamieszkujących osób, a więc czynnika ze sfery ich świadomości i woli ( vide : wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2002 r. ( sygn. akt I CKN 1023/99, LEX nr 53288 )). Z wniosku powoda z dnia 02.07.2010r. o zawarcie umowy najmu , a także z jego przesłuchania wiadomo , że B. C. na stałe wyprowadziła się z mieszkania , o którego najem starał się następnie powód. (...) , gdzie przeprowadziła się matka powoda nie był jedynie miejscem okresowego jej tam pobytu. Zważywszy na wiek - (...) i stan zdrowia B. C. wymagała stałej opieki , której nie można jej było zapewnić w warunkach normalnego zamieszkiwania w wynajmowanym mieszkaniu. Tym samym na stałe , jak to wskazywał powód, zamieszkała ona w M.. Oceny takiej nie zmienia okoliczność czasowego tam zameldowania , co podyktowane było jedynie względami administracyjnymi. Powód w związku z wyprowadzką matki domagał się od pozwanego zawarcia nowej umowy najmu , gdzie on w miejsce żyjącej wówczas matki stałby się najemcą . W sposób jednoznaczny wyrażał tym samym wolę nawiązania nowego stosunku najmu w związku z opuszczeniem lokalu przez matkę. Powód zeznał także , że działał zgodnie z życzeniem matki składając oświadczenie o wypowiedzeniu najmu . Chociaż zatem w odniesieniu do skutku jaki oświadczenie to miało wywołać było ono nieważne z uwagi na fakt braku podpisu najemcy , to przywołane w jego treści fakty w kontekście wniosku powoda o zawarcie umowy najmu oraz pozostałych okoliczności świadczą , iż także B. C. miała świadomość i wolę opuszczenia mieszkania na stałe. Zważywszy na dwuletnie , faktycznie dożywotnie zamieszkiwanie przez B. C. w (...) w M. nie sposób tym samym uznać , by nastąpiła zaledwie czasowa przerwa w jej zamieszkiwaniu przy ul. (...) w J. ale przyjąć trzeba , iż definitywnie opuściła dotychczasowe mieszkanie .

Wobec powyższego żądanie powoda w zakresie ustalenie istnienia stosunku najmu nie mogło się ostać , co skutkowało orzeczeniem jak w pkt. I wyroku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności stron za wynik procesu.