Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 582/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Wojciech Modrzyński

Ławnicy : -------------------------

Protokolant: st. sekr. sądowy Monika Falkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 28 października 2015 r. w Toruniu

sprawy z powództwa (...) w W.

przeciwko T. D., E. D.

o zapłatę

1.  Utrzymuje w mocy w całości wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 15 lipca 2015r. w sprawie IC 582/15;

2.  kosztami sądowymi od uiszczenia których zwolnieni byli pozwani obciąża Skarb Państwa.

Wojciech Modrzyński

IC 582/15

UZASADNIENIE

Do Sądu Rejonowego (...)w L. wpłynął pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym (...) w W. przeciwko E. D. i T. D. o zapłatę kwoty 86 415,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7 marca 2015 roku do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów postępowania, w tym opłaty od pozwu i kosztów zastępstwa procesowego, a także innych wydatków w wysokości 13,51 zł (opłata manipulacyjna dla dostawcy usług płatność).

W uzasadnieniu swego stanowiska powód wskazał, iż w dniu 20 marca 2009 roku pozwani zawarli z (...) S.A. w W. umowę o kredyt gotówkowy o numerze (...). Zobowiązanie wynikające z ww. umowy nie zostało wykonane przez stronę pozwaną w terminie określonym w umowie, w związku z czym została ona wypowiedziana przez bank.

(...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 24 marca 2014 roku zbyła przedmiotową wierzytelność na rzecz powoda. Wierzytelność przeszła na cesjonariusza z dniem 26 marca 2014 roku, co potwierdza zawarty pomiędzy cedentem i cesjonariuszem, w dniu 17 kwietnia 2014 roku, aneks nr 1 do umowy sprzedaży z 24 marca 2014 roku. Na podstawie powyższej umowy powód stał się wierzycielem strony pozwanej zgodnie z art. 510 § 1 k.c. Powód nabył wierzytelność względem pozwanych w wysokości 79.513,08 zł, na którą składa się: należność główna w wysokości – 67.343,08 zł, odsetki karne w wysokości 17.897,47 zł, koszty w wysokości 272,53 zł.

Powód wskazał, iż dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie jest wymagalne z dniem 26 lutego 2013 roku. Pismem z dnia 29 kwietnia 2014 roku powód poinformował pozwanych o dokonaniu cesji wierzytelności na swoją rzecz oraz wezwał ich do uregulowania należności, dążąc do polubownego rozwiązania sporu.

Na chwilę wytoczenia powództwa zadłużenie pozwanych wynosiło 86.415,44 zł. Na powyższą kwotę składają się: należność główna w wysokości 61.343,08 zł, odsetki karne w wysokości 17 897,47 zł naliczone przez poprzednika prawnego powoda, koszty w wysokości 272,53 zł naliczone przez poprzednika prawnego powoda oraz odsetki ustawowe od kapitału w wysokości 61.343,08 zł naliczane przez powoda od dnia 27 marca 2014 roku do dnia wniesienia pozwu w niniejszej sprawie w wysokości 6902,36 zł.

Zarządzeniem z dnia 17 marca 2015 roku stwierdzono brak podstaw do wydania nakazu zapłaty. Postanowieniem z dnia 17 marca 2015 roku Sąd Rejonowy (...)w L.przekazał sprawę do Sądu Okręgowego w Toruniu według właściwości rzeczowej i miejscowej.

Odpis pozwu doręczono pozwanym w dniu 6 maja 2015 roku. Pozwani w terminie nie złożyli odpowiedzi na pozew. Nie stawili się również na termin rozprawy wyznaczony na dzień 15 lipca 2015 roku i nie usprawiedliwili swojej nieobecności.

W tej sytuacji Sąd Okręgowy w Toruniu wyrokiem zaocznym z dnia 15 lipca 2015 roku zasądził od pozwanych T. D. i E. D. solidarnie na rzecz powoda (...) w W. kwotę 86.415,44 zł wraz ustawowymi odsetkami od dnia 7 marca 2015 roku do dnia zapłaty oraz zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 7.934,51 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Pozwani wnieśli sprzeciw od wyroku zaocznego. W sprzeciwie tym domagali się uchylenia wyroku zaocznego i oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazali, iż nie mogli uczestniczyć w rozprawie w dniu 15 lipca 2015 roku z uwagi na awarię samochodu w drodze do sądu. Pozwani próbowali poinformować telefonicznie Sąd o niemożliwości stawiennictwa na rozprawie, jednakże nie udało im się połączyć z sekretariatem.

W sprzeciwie od wyrku zaocznego pozwani podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia wskazując, iż roszczenie banku może być dochodzone w terminie trzech lat od dnia wymagalności w niniejszej sprawie. Wierzyciel i jego następca prawny wystąpili przeciwko pozwanym po upływie terminu przedawnienia.

W odpowiedzi na sprzeciw od wyroku zaocznego pełnomocnik powoda podtrzymał dotychczasowe żądanie zasądzenia od pozwanych wskazanych w pozwie kwot i wskazał, iż w dniu 4 kwietnia 2012 roku pozwani zawarli z bankiem ugodę o nr. (...) i uznali w ten sposób roszczenie banku. Tym samym doszło do przerwy biegu terminu przedawnienia roszczenia. Wobec niewywiązywania się przez pozwanych z obowiązku spłaty zobowiązania wynikającego z umowy kredytu, a także warunków ugody bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 10 maja 2013 roku o nr. (...). Na wniosek banku Sąd Rejonowy w C. VI Zamiejscowy Wydział Cywilny w W., postanowieniem z dnia 21 maja 2013 roku, w sprawie sygn. akt VI Co 392/13 nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 10 maja 2013 roku. To również doprowadziło do skutecznego przerwania biegu terminu przedawnienia roszczenia. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia termin ten biegnie od nowa. W tej sytuacji zarzut przedawnienia roszczenia jest w ocenie pełnomocnika powoda chybiony.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 20 marca 2009 roku E. D. i T. D. zawarli z (...) Bank (...) S.A. umowę kredytu gotówkowego P. numer (...). Bank udzielił pozwanym kredytu konsumpcyjnego w wysokości 120.000 zł. Kredyt był oprocentowany wg obowiązującej w (...) S.A. zmiennej stopy procentowej w stosunku rocznym, której wysokość była ustalana jako suma stawki referencyjnej i marży (...) SA. Marża (...)była stała w okresie kredytowania i wynosi 4,30 punktów procentowych. Stawkę referencyjną stanowił WIBOR 3M, przez który rozumie się notowaną na warszawskim rynku międzybankowym stopę procentową dla międzybankowych depozytów trzymiesięcznych oferowanych na warszawskim rynku międzybankowym. Zgodnie z zawartą umową o kredyt powinien być on spłacony w 60 miesięcznych ratach równych.

Dowód: umowa o kredyt bankowy karta - 38

Pozwani nie wywiązywali się z warunków umowy o kredyt gotówkowy i nie spłacali rat zgodnie z zawartą umową. W tej sytuacji bank podjął działania zmierzające do odzyskania należności. W dniu 4 kwietnia 2012 roku pomiędzy bankiem (...) S.A. w W. a pozwanymi zawarta została ugoda określającą nowe warunki spłaty zadłużenia z tytułu umowy zawartej między stronami 20 marca 2009 roku numer (...). W ugodzie strony wskazały, iż zadłużenie względem banku wynosi 63.547,34 zł. Na powyższą kwotę składały się: należność główna w wysokości 62.344,73 zł, odsetki w kwocie 1202,58 zł.

W pkt 5 ugody pozwani uznali w całości zadłużenie wobec (...) SA i zobowiązali się spłacić je na warunkach określonych w ugodzie. Ugoda zawarta została na okres jedenastu miesięcy i przewidywała, iż w tym okresie pozwani spłacą łącznie kwotę 71 876,11 zł. Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania wynosiła 10,33 %.

Dowód: ugoda karta - 175

Pozwani nie wywiązali się z warunków zawartej ugody i w tej sytuacji (...) SA z siedzibą w W. wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny nr (...) przeciwko pozwanym. Bankowy Tytuł Egzekucyjny obejmował zadłużenie wynikające z umowy z 20 marca 2009 roku w wysokości: należność główna – 61.343,08 zł, odsetki za okres od 9 maja 2013 roku w wysokości 9.151,42 zł oraz prowizje opłaty bankowe w wysokości 127 zł.

Bankowy Tytuł Egzekucyjny wskazywał także, iż dalsze należne odsetki od dnia 10 maja 2013 roku do dnia całkowitej spłaty należności głównej naliczane są od należności głównej w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego.

Dowód: bankowy tytuł egzekucyjny - karta 173

Postanowieniem z dnia 21 maja 2013 roku Sąd Rejonowy w C. VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w W. nadał klauzulę wykonalności Bankowemu Tytułowi Egzekucyjnemu nr (...) z dnia 10 maja 2013 roku wystawionemu przez wierzyciela (...) Bank (...) S.A. w W. Oddział Centrum (...) w T. przeciwko dłużnikom T. D. i E. D. z tytułu zobowiązania dłużników wynikającego z umowy o kredyt gotówkowy dla bankowości prywatnej nr (...) z dnia 20 marca 2009 roku z ograniczeniem odpowiedzialności dłużników do kwoty 180.000 zł i zasądził od dłużników solidarnie na rzecz wierzyciela kwotę 70,69 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Dowód: postanowienie Sądu Rejonowego karta - 171

Na podstawie umowy z dnia 24 marca 2014 roku, sporządzonej w formie aktu notarialnego, (...) Bank (...) S.A. w W. sprzedała pakiet wierzytelności (...) w W.. Do umowy dołączono załącznik zawierający spis sprzedawanych wierzytelności, wśród których ujęta była również wierzytelność przeciwko pozwanym, wynikająca z umowy kredytowej z dnia 20 marca 2009 roku.

Dowód: umowa sprzedaży k- 42 i n.

Pismem z dnia 25 kwietnia 2014 roku (...) S.A. w W. Oddział Centrum (...) w T. powiadomił pozwanych o dokonanej cesji wierzytelności na rzecz powoda.

Dowód: pismo k - 34

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o dokumenty załączone do akt niniejszej sprawy.

Sąd uznał powyższe dokumenty za w pełni wiarygodne. Zostały one sporządzone przez uprawnione podmioty i w przepisanej formie. Żadna ze stron nie kwestionowała prawdziwości złożonych dokumentów.

W omawianej sprawie powód domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 86.415,44 zł obejmującej należności związane z umową o kredyt gotówkowy udzielony pozwanemu w dniu 20 marca 2009 roku nr (...).

Zgodnie z Art. 339§ 1 i 2 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

W omawianej sprawie pozwani nie złożyli odpowiedzi na pozew i nie stawili się na rozprawę. W tej sytuacji Sąd wyrokiem zaocznym z dnia 15 lipca 2015 roku zasądził od pozwanych T. D. i E. D. solidarnie na rzecz powoda (...) w W. kwotę 86.415,44zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7 marca 2015r. do dnia zapłaty oraz kwotę 7.934,51zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W sprzeciwie od wyroku zaocznego pozwani podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia. Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 344§2 k.p.c. w piśmie zawierającym sprzeciw pozwany powinien przytoczyć zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, oraz okoliczności faktyczne i dowody. Jedynym zarzutem podniesionym przez pozwanych w sprzeciwie w niniejszym postępowaniu był zarzut przedawnienia roszczenia.

Zdaniem Sądu zarzut ten jest chybiony.

Termin przedawnienia w niniejszej sprawie wynosi 3 lata, gdyż dotyczy działalności gospodarczej banku związanej z udzielaniem kredytów– art. 118 k.c. Umowa o kredyt bankowy została zawarta 20 marca 2009 roku. Pozwani zaprzestali spłaty swoich zobowiązań i w związku z powyższym w celu restrukturyzacji swojego zobowiązania zawarli z bankiem ugodę w dniu 4 kwietnia 2012 roku, w której w sposób wyraźny w pkt 5 uznali swoje roszczenia względem banku.

Jak wynika z art. 123 § 1 pkt 2 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje. Jednolity pogląd wyrażony w doktrynie wskazuje, iż uznanie może być dokonane w trzech różnych formach: jako tzw. uznanie właściwe, ugoda i uznanie niewłaściwe (zob. S. Rudnicki, Komentarz do Kodeksu Cywilnego, uwagi do art. 123 k.c., Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis 2014).

Uznanie właściwe jest formą umowy ustalającą, co do zasady i zakresu, istnienie albo nieistnienie jakiegoś stosunku prawnego. Przerywa ona bieg przedawnienia do całości roszczeń wynikających z takiego ich określenia w umowie, do której stosuje się ogólne przepisy kodeksu cywilnego o umowach.

Uznanie wyrażone w formie ugody także stanowi rodzaj umowy. Odróżnia się jednak od uznania właściwego tym, iż w przypadku ugody nie jest kwestionowane istnienie lub nieistnienie stosunku prawnego. W ramach takiej ugody strony zawierają porozumienia rozstrzygające wątpliwości, co do roszczeń wynikających z tego stosunku, albo co do sposobu lub zakresu ich wykonania. Ugoda ta jest uregulowana w art. 917-918 k.c. i powyższe przepisy znajdą zastosowanie przy jej ocenie.

Istota uznania niewłaściwego sprowadza się do przyznania przez dłużnika wobec wierzyciela istnienia długu (por. wyrok z 16 marca 2012 r., IV CSK 366/2011, LexisNexis nr 5157492). W orzeczeniu tym Sąd Najwyższy wskazał, że: „Dla uznania roszczenia wystarczające jest zewnętrzne wyrażenie przeświadczenia o jego istnieniu, a zatem złożenie oświadczenia wiedzy, które wywołuje skutek prawny wynikający z art. 123 § 1 pkt 2 k.c. dopiero wówczas, gdy jednoznacznie potwierdza istnienie skonkretyzowanego długu”.

W omawianej sprawie pozwani zawarli z bankiem ugodę i w niej w sposób wyraźny, co należy podkreślić, uznali roszczenia względem banku wynikające z umowy z dnia 20 marca 2009 roku. W tej sytuacji doszło do skutecznego przerwania biegu przedawnienia.

Warto także podkreślić, iż zgodnie z przywołanym już - art. 123§1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się m.in. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. W tej sytuacji złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przerwało bieg przedawnienia. Jak wynika z dokumentów załączonych do niniejszej sprawy (...) S.A. wystawiło Bankowy Tytuł egzekucyjny nr (...) z dnia 10 maja 2013 roku. Na wniosek wierzyciela Sąd Rejonowy w C. VI Zamiejscowy Wydział Cywilny w W. nadał klauzulę wykonalności (...) postanowieniem z dnia 21 maja 2013 roku. Również ta czynność doprowadziła do przerwania biegu przedawnienia.

Jak wskazuje art.124§1 k.c. po każdej przerwie przedawnienie ponownie rozpoczynało swój bieg.

Mając powyższe okoliczności na uwadze zarzut przedawnienia podniesiony przez pozwanych jest w ocenie Sądu chybiony.

W odniesieniu do żądania pozwu wskazać należy, iż roszczenie banku wynika z umowy pożyczki. W tej sytuacji do regulacji pożyczki (kredytu) zastosowanie znajdą przepisy prawa bankowego. Zgodnie z Art. 69. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku prawo bankowe (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku, poz. 128 ze zmianami) w brzmieniu z dnia zawarcia umowy kredytowej (20.03.2009r.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności:

1) strony umowy,

2) kwotę i walutę kredytu,

3) cel, na który kredyt został udzielony,

4) zasady i termin spłaty kredytu,

5) wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany,

6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu,

7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu,

8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych,

9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje,

10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.

W omawianej sprawy strony zawarły w formie pisemnej umowę kredytu gotówkowego w kwocie 120.000 zł. W umowie kredytowej wskazały sposób spłaty zobowiązania i szczegółowo określiły prawa i obowiązki stron umowy. Pozwani nie kwestionowali umowy kredytowej, co do zasady.

W ocenie Sądu również cesja wierzytelności została udowodniona. Pełnomocnik powoda dołączył umowę potwierdzającą zawarcie cesji wierzytelności. Zgodnie Art. 509§ 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z Art. 347 k.p.c. po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd wydaje wyrok, którym wyrok zaoczny w całości lub części utrzymuje w mocy albo uchyla go i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też pozew odrzuca lub postępowanie umarza.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd zgodnie z powołanymi wyżej przepisami orzekł jak w sentencji orzeczenia. Pozwani zostali zwolnieni od kosztów sądowych związanych z wniesieniem sprzeciwu i w tej sytuacji kosztami tymi Sąd obciążył Skarb Państwa.

SSO Wojciech Modrzyński