Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Wojciech Modrzyński

Protokolant: starszy sekret. sądowy Monika Falkiewicz

po rozpoznaniu w dniu: 14 września 2015 r. w Toruniu

sprawy z powództwa: S. K.

przeciwko: Powiatowi (...)

przy udziale interwenienta ubocznego Towarzystwa (...) w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 7217,00 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania

3.  zasądza od powoda na rzecz interwenienta ubocznego kwotę 11.554,00 zł (jedenaście tysięcy pięćset pięćdziesiąt cztery złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 7217,00 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

SSO Wojciech Modrzyński

IC 826/14

UZASADNIENIE

Do Sądu Okręgowego w Toruniu wpłynął pozew S. K. przeciwko Starostwu Powiatowemu w G. o zapłatę kwoty 433.649,25 zł wraz z odsetkami od dnia 19 września 2013 roku do dnia zapłaty oraz zasadzenia zwrotu kosztów postępowania. W uzasadnieniu swego żądania powód wskazał, iż domaga się powyższej kwoty z uwagi na błędne decyzje administracyjne wydane przez pozwanego w wyniku, których nie mógł on prowadzić w sposób zgodny ze swoimi zamierzeniami działalności gospodarczej związanej z składowaniem odpadów w zakresie ustabilizowanych osadów ściekowych do odzysku o kodzie 19 08 05. Powód wskazał, iż prowadzi działalność gospodarczą – (...) w zakresie usuwania i obróbki odpadów innych niż niebezpieczne. Jest właścicielem nieruchomości w Ś. stanowiącej wyrobisko pożwirowe, na którym składowane są odpady.

Decyzją z 3.01.2007 roku Starosta Powiatowy w G. udzielił powodowi zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów wg. kat. R14 – tj. inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części zgodnie z zał. 5 do ustawy z 27 kwietnia 2001 roku o odpadach określając szczegółowo rodzaje odpadów podlegających zezwoleniu poprzez określenie ich kodu oraz ilości odpadów wyrażonych w Mg/rok (tonach na rok). Decyzją z 25 lutego 2008 roku Starosta Powiatowy w G. na wniosek powoda zmienił decyzję z 3.01.2007 zwiększając ilość wykorzystywanego do odzysku odpadu o kodzie 10 0101 oraz zmniejszając ilość odpadu o kodzie 10 01 80. Pismem z dnia 31 lipca 2008 roku powód wystąpił do Starosty Powiatowego o zmianę decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku przez uzupełnienie jej o możliwość wykorzystania odpadów o kodzie

19 08 05 w ilości 150 000 Mg/rok (kod 19 08 05 oznacza ustabilizowane osady ściekowe do odzysku). Zgodnie z decyzją osady ściekowe miały być mieszane w stosunku 1:1 z popiołami paleniskowymi, żużlem i pyłami z kotłów ze współspalania o kodzie 10 01 15 i miały służyć jako okrywa rekultywacyjna terenu.

Decyzją z dnia 15 października 2008 roku Starosta Powiatowy odmówił powodowi zmiany decyzji z 3 stycznia 2007 roku z uwagi na brak ku temu podstaw, mimo pozytywnej opinii Wójta gminy G.. Starosta wskazał, iż przyjęcie przez powoda w pierwszym półroczu 2008 roku 11.947,58 Mg odpadu o kodzie 19 08 05 bez rzekomego zezwolenia przy jednoczesnym uwzględnieniu maksymalnych dawek komunalnych osadów ściekowych przeznaczonych do rekultywacji terenów na cele nierolne, wynoszących zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 1 sierpnia 2002 w sprawie komunalnych odpadów ściekowych, do 200 Mg suchej masy na hektar prowadziłoby do znacznego przekroczenia dozwolonej przepisami dawki wykorzystywanej do rekultywacji.

Powód odwołał się od decyzji i decyzją z 27 listopada 2008 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze uchyliło decyzję Starosty Powiatowego i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania. Decyzją z 11 lutego 2009 roku Starosta Powiatowy ponownie odmówił powodowi zamiany decyzji z 3 stycznia 2007 roku w kierunku żądanym przez powoda wskazując, iż uwzględnienie interesu społecznego lub słusznego interesu strony w przedmiotowej sprawie jest całkowicie niemożliwe z uwagi na to, iż ewentualne wyrażenie zgody na odzysk komunalnych osadów ściekowych w proponowanej przez powoda ilości i horyzoncie czasowym naruszałoby powszechnie obowiązujące normy prawne. Od powyższej decyzji powód się odwołał. Decyzją z dnia 7 maja 2009 roku SKO utrzymało zaskarżoną decyzję Starosty Powiatowego w mocy. Powód odwołał się od tej decyzji do WSA w B..

Wyrokiem z dnia 16 września 2009 roku WSA w B. oddalił skargę powoda wskazując jednocześnie, na istnienie podstaw do stwierdzenia częściowej nieważności decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku.

W międzyczasie decyzją z 17 sierpnia 2009 roku Starosta Powiatowy udzielił powodowi zezwolenia na prowadzenie działalności na terenie RP w zakresie zbierania i transportu odpadów własnymi środkami transportu.

Decyzją z dnia 10 lutego 20010 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze, na wniosek powoda z dnia 30 listopada 2009 roku, stwierdziło nieważność decyzji Starosty Powiatowego z dnia 3 stycznia 2007 roku w części nakładającej obowiązek wykorzystania odpadów o kodzie 10 01 05 (popioły żużle i pyły z kotłów wyłącznie do rekultywacji biologicznej pod warunkiem wymieszania w proporcji 1:1 z odwodnionymi osadami ściekowymi – pkt 6.1. decyzji).

Kolejną Decyzją z dnia 7 stycznia 2010 roku Starosta Powiatowy uwzględnił wniosek powoda w zakresie odzysku odpadów R 14 w przedmiocie rozszerzenia zezwolenia o odpad o kodzie 17 05 06 oraz zmniejszenie ilości odpadów o kodzie 10 01 18 o ilość 150.000 Mg.

Pismem z dnia 1 kwietnia 2010 roku powód złożył kolejny wniosek o modyfikację decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku przez dopisanie w pkt I odpadów o kodzie 19 08 05 (ustabilizowane odpady ściekowe) w ilości 60.000 Mg/rok, przy jednoczesnym wykreśleniu z decyzji z dnia 7 stycznia 2010 roku w pkt I poz. 30-31 odpadu o kodzie 17 05 06 (urobek bez pogłębiania inny niż odpad o kodzie 17 05 05) w ilości 150.000 Mg/rok oraz zmianę ilości odpadów przeznaczonych do odzysku w pkt I poz. 3,4,6, 7, 31.

Wójt Gminy G. pozytywnie zaopiniował wniosek postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2010 roku.

Decyzją z dnia 4 czerwca 2010 roku Starosta Powiatowy zmienił decyzję z dnia 3 lipca 2007 roku zgodnie z wnioskiem powoda w części. Nie uwzględnił żądania dopisania w pkt I odpadu o kodzie 19 08 05 (ustabilizowane odpady ściekowe) w ilości 60.000 Mg/rok wskazując, iż ilość ta znacząco przekracza dawki dozwolone przez przepisy. Od powyższej decyzji odwołanie do SKO złożył powód. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. decyzją z dnia 13 sierpnia 2010 roku uchyliło decyzję Starosty i przekazało sprawę do ponownego rozstrzygnięcia. SKO wskazało naruszenie art. 155 k.p.a. oraz podstawowych zasad postępowania administracyjnego tj. zasady uwzględniania interesu społecznego i zasady słusznego interesu obywateli i zasady pogłębiania zaufania obywatela do Państwa oraz zasady informowania, która przemawiała za tym, aby organ administracji publicznej poinformował stronę przed wydaniem zaskarżonej decyzji, iż proponowana przez nią ilość odpadu o kodzie 19 08 05 w ilości żądanej jest niezgodna z przepisami prawa i wskazał dopuszczalną dawkę tego odpadu, umożliwiając stronie modyfikację wniosku. Jednocześnie SKO wskazało, iż wskazane przez powoda odpady poprzedzone są oznaczeniem „EX”, tymczasem przyjęty przez ustawodawcę kierunek odzysku nie zakłada i nie dopuszcza mieszania przedmiotowych odpadów z odpadami o kodzie 19 08 05. W konsekwencji odzysk odpadów o kodzie 10 01 15 jest możliwy wyłączenie przy zastosowaniu tzw. okrywy rekultywacyjnej, której składnikiem muszą być ustabilizowane komunalne osady ściekowe. Czyniąc zadość zobowiązaniu nałożonemu przez SKO w T. Starosta Powiatowy w G. poinformował powoda o wejściu w życie nowego Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 sierpnia 2010 roku w sprawie komunalnych osadów ściekowych oraz o obliczaniu na jego podstawie dopuszczalnych, maksymalnych dawek komunalnych osadów ściekowych, która wynosi 2207,47 Mg/rok. Z uwagi na zmianę przepisów powód zmodyfikował swoje żądanie i wniósł o dopisanie do decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku odpadu o kodzie 19 08 05 w ilościach przewidzianych prawem. Decyzją z 17 września 2007 roku Starosta Powiatowy dokonał zmiany decyzji z 3 stycznia 2007 roku poprzez dopisanie odpadu o kodzie 19 08 05 w ilości 2.207 Mg/rok.

W dniu 8 grudnia 2010 roku powód ponownie wystąpił o zmianę decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku przez dopisanie w pkt I odpadów o kodzie 19 08 05 – ustabilizowane osady ściekowe w ilości 64.000 Mg/rok przy jednoczesnym zmniejszeniu odpadów o kodzie 10 01 02 (popioły lotne) o 10.000 Mg/rok i o kodzie 10 01 15 (popioły paleniskowe) o 54.000 Mg/rok. W ocenie powoda wnioskowane zmiany nie doprowadzą do zmiany limitu rocznego zagospodarowania odpadów R-14.

Kolejnym wnioskiem z dnia 11 października 2010 roku powód wniósł o zmianę decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku poprzez jej uzupełnienie w pkt I w zakresie kodu poszczególnych odpadów, rodzajów odpadów i ilości przeznaczonych do odzysku.

Decyzją z dnia 11 maja 2011 roku Starosta Powiatowy odmówił zmiany decyzji z 3 stycznia 2007 roku w zakresie wniosku z dnia 8 grudnia 2010 roku uznając go za bezzasadny i niezgodny z ustawą z 27 kwietnia 2001 roku o odpadach. Od powyższej decyzji powód odwołał się.

SKO decyzją z 3 lutego 2012 roku uchyliło decyzję Starosty i przekazało do ponownego rozpoznania. Decyzją z 30 maja 2012 roku Starosta Powiatowy ponownie odmówił zmiany decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku w zakresie wniosku z 8 grudnia 2010r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. decyzją z dnia 21 stycznia 2013 roku uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i zmieniło decyzję Starosty z dnia 3 stycznia 2007 zgodnie z wnioskiem powoda z 8 grudnia 2010 roku.

Pismem z dnia 9 września 2013 roku powód wezwał starostę do zapłaty kwoty 5.203.790,49 zł w terminie 7 dni jako odszkodowania za szkodę polegającą na utracie dochodu, który mógłby uzyskać gdyby przyjął 61,793 Mg/rok ustabilizowanych komunalnych odpadów ściekowych o kodzie 19 08 05 za okres od stycznia do grudnia 2012 roku na co, na skutek wadliwej decyzji Starosty, nie uzyskał zgody. Żądana kwota stanowi różnicę pomiędzy ilością żądaną przez powoda 64.000 Mg/rok, a wartością przyznaną 2,207 Mg/rok. Pozwany pismem z dnia 19 września 2013 roku odmówił zapłaty tej kwoty. Dochodzona kwota 433.649,25 zł stanowi równowartość miesięcznej szkody powoda. Powyższa kwota ustalona została przez powoda na podstawie prywatnej opinii rzeczoznawcy H. S.. Pełnomocnik powoda wskazał, iż podstawą dochodzonego roszczenia jest art. 417§1 k.c.

W zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 1 lipca 2014 roku pełnomocnik powoda sprecyzowała stronę pozwaną i wskazała, iż pozwanym w niniejszej sprawie jest Powiat (...).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o odrzucenie pozwu na podstawie art. 199 k.p.c. z powodu braku zdolności sądowej Starostwa Powiatowego, ewentualnie o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda zwrotu kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu swego stanowiska wskazał, iż powód dopatruje się źródła szkody w Decyzji Starosty Powiatowego z dnia 30 maja 2012 roku, w której to starosta, na wniosek powoda, zmienił decyzję z 3 stycznia 2007 roku zezwalając mu na prowadzenie działalności w zakresie odpadów R 14 i udzielając zezwolenia na przyjęcie odpadów o kodzie 19 08 05 jedynie w ilości 2.207 Mg/rok i odmówił powodowi przyjęcia tych odpadów w ilości 64.000 Mg/rok. Wadliwość tej decyzji została stwierdzona decyzją SKO z dnia 21 stycznia 2013 roku. Powyższe okoliczności są niesporne w ocenie pełnomocnika pozwanego. Zdaniem pełnomocnika pozwanego reżim odpowiedzialności ujęty w art. 417 i 4171 k.c. odnosi się jedynie do prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji. Orzeczenia nieprawomocne nie mogą być źródłem szkody, a taka sytuacja miała miejsce w omawianej sprawie. Do przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej jednostki samorządu terytorialnego konieczny jest również prejudykat w postaci stwierdzenie niezgodności decyzji administracyjnej z prawem we właściwym postępowaniu. W omawianej sprawie nie przeprowadzono postępowania stwierdzającego niezgodność wskazanych decyzji z prawem. Brak zatem tego orzeczenia skutkuje niemożliwością dochodzenia roszczeń odszkodowawczych. W ocenie pozwanego brak jest również podstaw do uwzględnienia żądania pozwu w oparciu o art. 415 k.c., który stanowi, iż kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia. W ocenie pełnomocnika pozwanego w omawianej sprawie pozwanemu nie można przypisać bezprawności działania i winy.

Pismem z dnia 8 stycznia 2015 roku Towarzystwo (...) w W. przystąpiło do sprawy w charakterze interwenienta i wniosło oddalenie powództwa i obciążenie powoda kosztami postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego. Pismem z dnia 17 marca 2015 roku pełnomocnik interwenienta podtrzymała dotychczasowe stanowisko i wskazała, iż z uwagi na nie przedstawienie przez powoda prejudykatu stwierdzającego niezgodność z prawem ostatecznej decyzji administracyjnej wydanej przez Starostę Powiatu (...) jako organu wykonawczego Powiatu (...). Wymóg taki ustanowiony jest w przepisie art. 4171k.c. i nie pozostawia wątpliwości w zakresie dochodzenia odszkodowań za szkodę wyrządzoną przez wydanie decyzji administracyjnej. Nie może być dochodzone przed sądem powszechnym odszkodowanie z tytułu wadliwej decyzji administracyjnej, która nie była ostateczna i którą można było poprawić za pomocą instrumentów prawa administracyjnego. Zatem w omawianej sprawie ostateczna decyzja wydana została zgodnie z wnioskami powoda. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego. Powód nie wykazał również, aby w niniejszej sprawie podejmowano inne działania, pozakodeksowe (inne niż wydawanie decyzji administracyjnych przez Starostę Powiatowego w ramach jego uprawnień) będące przejawem niezgodnego działania z prawem władzy publicznej.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód prowadzi działalność gospodarczą – (...) w zakresie usuwania i obróbki odpadów innych niż niebezpieczne. S. K. jest właścicielem znacznej wielkości wyrobiska - pozostałości po dawnej cegielni. Z wyrobiska tego wydobywano wcześniej materiał (glinę) do wyrobu cegieł. W wyrobisku tym możliwe jest składowanie odpadów. Działalność gospodarczą powoda w zakresie usuwania odpadów polega na zasypywaniu wyrobiska odpadami w sposób szczegółowo określony w przepisach dotyczących ochrony środowiska. Powód pozyskiwał m.in. ustabilizowane odpady ściekowe i mieszał je w stosunku 1:1 z popiołem pozyskiwany z hut. W ten sposób zasypywał wyrobisko i tworzył okrywę rekultywacyjną, którą następnie obsadzał drzewami. Ustabilizowane odpady ściekowe mieszane były z popiołem przez dwóch pracowników powoda na miejscu z użyciem dużej koparki.

Dowód: okoliczność bezsporna

Decyzją z 3.01.2007 roku Starosta Powiatowy w G. udzielił powodowi – (...) Ś. zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów według kategorii R14 – tj. inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części zgodnie z zał. 5 do ustawy z 27 kwietnia 2001 roku o odpadach. Działalność polegająca na odzysku miała odbywać się na terenie wyrobiska pocegielnianego w Ś. pod warunkami szczegółowo określonymi w decyzji. Zgodnie z decyzją odpady przeznaczone do odzysku miały być po przewiezieniu deponowane w wyrobisku. Zgodnie z decyzją odpady na wyrobisko miały być dostarczane za pośrednictwem wyspecjalizowanych i uprawnionych w tym zakresie podmiotów.

Dowód: decyzja z dnia 3 stycznia 2007 roku k - 20

Na wniosek powoda decyzją z 25 lutego 2008 roku Starosta Powiatowy w G. zmienił swoją decyzję z 3 stycznia 2007 roku na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów według kategorii R14 – tj. inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części zgodnie z zał. 5 do ustawy z 27 kwietnia 2001 roku o odpadach poprzez zwiększenie ilość wykorzystywanego do odzysku odpadu o kodzie 10 01 01 oraz zmniejszając ilość odpadu o kodzie 10 01 80.

Dowód: decyzja z dnia 25.02.2008r. k - 24

Pismem z dnia 31 lipca 2008 roku powód wystąpił do Starosty Powiatowego o zmianę decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku znak (...) zezwalającej na odzysk odpadów przez uzupełnienie jej o możliwość wykorzystania odpadów o kodzie 19 08 05 w ilości 150 000 Mg/rok. Powód wskazał w swoim piśmie, iż zgodnie z decyzją osady ściekowe miały być mieszane w stosunku 1:1 z popiołami paleniskowymi, żużlem i pyłami z kotłów ze współspalania o kodzie 10 01 15 i miały służyć jako okrywa rekultywacyjna. Powód wskazał także, iż odzysk ustabilizowanych osadów ściekowych będzie dalej prowadzony zgodnie z projektem rekultywacji.

Dowód: pismo powoda k- 27

Decyzją z dnia 15 października 2008 roku Starosta Powiatowy odmówił powodowi zmiany decyzji z 3 stycznia 2007 roku zezwalającej powodowi na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów według kategorii R14 – tj. inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części zgodnie z zał. 5 do ustawy z 27 kwietnia 2001 roku o odpadach z uwagi na brak podstaw. W uzasadnieniu decyzji Starosta Powiatowy w G. wskazał, iż Wójt Gminy G., postanowieniem z dnia 8 września 2008 roku, znak (...) zaopiniował pozytywnie przedmiotowy wniosek powoda pod warunkiem spełnienia następujących obowiązków: ustabilizowane osady przyjmowane będą tylko z miejsko - gminnej oczyszczalni ścieków w (...), szczegółowo określona zostanie grubość warstwy składowania osadów w decyzji rekultywacyjnej i ustabilizowane osady na bieżąco będą przysypywane humusem w celu zlikwidowania zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego.

Starosta powiatowy wskazał iż w decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku zezwalającej powodowi na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów wg kategorii R- 14 nie obejmowało odpadów o kodzie 19 08 05. Starosta Powiatowy wskazał także, iż pismem z dnia 12 września 2008 roku powód został poinformowany, iż wykorzystanie odpadu o kodzie 19 08 05 do odzysku wg kategorii R14 na terenie wyrobiska w Ś. odbywa się niezgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach oraz wydanym zezwoleniem i jednocześnie organ administracyjny wezwał powoda do natychmiastowego zaniechania wykorzystywania powyższego odpadu.

W ocenie organu wydającego decyzję brak było podstaw prawnych do zmiany decyzji - zezwolenia Starosty (...) z dnia 3 stycznia 2007 roku w zakresie wnioskowanym przez powoda tj. zezwalającym mu na odzysk odpadów poprzez dopisanie odpadów o kodzie 19 08 05 w ilości 150 000 Mg/rok ponieważ z dokumentów będących w posiadaniu organu wynikało, iż wnioskodawca przyjął w pierwszym półroczu 2008 roku 11 947,58 Mg odpadu kodzie (...). ustabilizowanych komunalnych osadów ściekowych bez wymaganego zezwolenia. Przepisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 roku w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz. U. z 2002 roku nr 134, poz. 1140 ze zmianami) określały, iż dawka komunalnych osadów ściekowych przeznaczonych do rekultywacji terenów na cele nierolne winna wynosić do 200 Mg suchej masy na hektar i stosować ją należy jako zabieg jednokrotny z jedno lub wielorazowym wprowadzeniem osadu do gruntu. W tej sytuacji przyjęte przez powoda bez zezwolenia, ustabilizowane komunalne osady ściekowe znacznie przekraczają dozwoloną przepisami dawkę wykorzystywaną do rekultywacji.

Dowód: decyzja z 15.10.2008 r. k-28-30

Od powyższej decyzji powód odwołał się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T.. W jego ocenie zaskarżona decyzja była błędna i niezgodna z art. 6, 7, 8, i 12§1 k.p.a. Powód wskazał, iż w Decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku przywołano odwodnione osady ściekowe do tworzenia tzw. okrywy rekultywacyjnej o grubości maksymalnej 2m. W jego ocenie zaskarżona decyzja w sposób niezrozumiały odwołuje się tylko do jednego z odpadów ( o kodzie 10 01 05) gdy z przepisów Rozporządzenia Ministra Środowiska z 21 marca 2006 roku wynika dopuszczalność użycia 4 rodzajów odpadów. Teren rekultywacji wynosi 19,1322 ha. Z wyliczeń matematycznych wynika, iż do okrywy rekultywacyjnej, zgodnie z decyzją z 15.10.2008 roku, można użyć 10.000 Mg/ha co pozwala na zastosowanie około 190.000 Mg odpadów łącznie. Powód wskazał także na błędne wskazanie w decyzji przeznaczenia terenów. Przedmiotowe wyrobisko jest poglinowe i dopiero tworzona jest warstwa uprawne o grubości do 2 metrów.

Dowód: pismo powoda k- 31

Decyzją z 27 listopada 2008 roku SKO uchyliło decyzję Starosty Powiatowego i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania organowi pierwszej instancji.

Decyzją z 11 lutego 2009 roku Starosta Powiatowy ponownie odmówił powodowi zamiany decyzji z 3 stycznia 2007 roku znak (...)zezwalającej powodowi na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów wg kategorii R 14 tj. Inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części zgodnie z załącznikiem nr 5 ustawy o odpadach. W ocenie organu administracyjnego uwzględnienie interesu społecznego lub słusznego interesu strony w przedmiotowej sprawie było całkowicie niemożliwe z uwagi na to, iż ewentualne wyrażenie zgody na odzysk komunalnych osadów ściekowych w proponowanej przez powoda ilości i horyzoncie czasowym naruszałoby obowiązujące normy prawne.

Dowód: decyzja SKO k – 33

decyzja z 11.02.2009r k - 36

Od powyższej decyzji powód ponownie odwołał się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T., zarzucając decyzji naruszenie prawa materialnego, tj. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 roku łącznie z załącznikiem nr 1, poprzez wadliwą jego interpretację i naruszenie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, a w szczególności art. 6, 7, 9, 11, 12§1, które nakładają na organ obowiązki: podjęcia wszelkich kroków do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy z uwzględnieniem interesu społecznego i słusznego interesu obywateli oraz wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego i dokonania jego oceny, a także wskazania w uzasadnieniu decyzji faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł oraz przyczyn z powodu, których innym dowodom odmówił wiarygodności mocy dowodowej.

Decyzją z dnia 7 maja 2009 roku (...) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję Starosty Powiatu (...).

Powód złożył skargę na ostateczną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z dnia 7 maja 2009 roku sygn.. (...) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B. zarzucając zaskarżonej decyzji naruszenie art. 1555 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie ; naruszenie prawa materialnego poprzez niewłaściwą wykładnie zakresu stosowania Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 roku w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami oraz Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 roku w sprawie komunalnych osadów ściekowych i nieuwzględnienie Dyrektywy Rady Europy nr 86/278/EWG i Dyrektywy 91/692/EWG. W ocenie powoda błędna decyzja uniemożliwia zakończenie rekultywacji terenów cegielni, co doprowadza m.in. do sporów sąsiedzkich.

Dowód: pismo powoda k 42

decyzja SKO k-49

skarga do WSA k-52 i n.

Wyrokiem z dnia 16 września 2009 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w B. oddalił skargę powoda na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z dnia 7 maja 2009 roku nr (...).

Dowód: wyrok WSA w B. k-65-83

Decyzją z 17 sierpnia 2009 roku Starosta Powiatowy udzielił powodowi zezwolenia na prowadzenie działalności na terenie RP w zakresie zbierania i transportu odpadów własnymi środkami transportu.

Dowód: okoliczność niesporna

Decyzją z dnia 10 lutego 20010 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. stwierdziło nieważność decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku w części nakładającej obowiązek wykorzystania odpadów o kodzie 10 01 05 tj. popiołów, żużlu i pyłów z kotłów ze współspalania innych niż wymienione w 10 01 14 wyłącznie do rekultywacji biologicznej, pod warunkiem wymieszania w proporcji 1:1 z odwodnionymi osadami ściekowymi (pkt IV 6.1 decyzji).

Dowód: decyzja z 10.02.2010 r. k – 83 i n.

Decyzją z dnia 7 stycznia 2010 roku Starosta Powiatowy uwzględnił wniosek powoda o zmianę decyzji Starosty (...) z dnia 25 lutego 2008 roku nr (...) w zakresie odzysku odpadów R 14 w przedmiocie zezwolenia na odpad 17 05 06 oraz zmniejszenie odpadów 10 01 18 o ilość 150.000 Mg.

Dowód: decyzja z 7.01.2010 r. K- 86 i n.

Pismem z dnia 1 kwietnia 2010 roku powód złożył kolejny wniosek o modyfikację decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku nr (...)zezwalającej na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów według kategorii R 14 przez dopisanie w pkt I odpadów 19 08 05 (ustabilizowane odpady ściekowe) w ilości 60.000 Mg/ rok przy jednoczesnym wykreśleniu z tej decyzji w pkt I poz. 30-31 tj. odpadu o kodzie 17 05 06 (urobek z pogłębiania inny niż 17 05 05) w ilości 150.000 Mg/rok. Jednocześnie powód wystąpił o zmianę ilości odpadów przeznaczonych do odzysku w pkt I poz. 3,4,6, 7, 31 poprzez zmianę dopuszczalnej ilości odpadów.

Dowód: wniosek powoda K- 88

Postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2010 roku Wójt Gminy G. pozytywnie zaopiniował wniosek powoda.

Decyzją z dnia 4 czerwca 2010 roku Starosta Powiatowy zmienił decyzję z dnia 3 lipca 2007 roku znak (...)zezwalającej powodowi na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów według kategorii R 14 tj. Inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części zgodnie z załącznikiem nr ustawy o odpadach zgodnie z wnioskiem powoda w części.

Starosta Powiatowy odmówił powodowi uwzględnienia jego wniosku w zakresie żądania dopisania w pkt I odpadu o kodzie 19 08 05 – ustabilizowanych odpadów ściekowych w ilości 60.000 Mg/rok z uwagi na znaczące przekroczenie dawek dozwolonych przez przepisy.

Dowód: postanowienie Wójta K- 89

Decyzja (...).06.2010r. K – 90 i n.

Od powyższej decyzji powód odwołał się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T.. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. decyzją z dnia 13 sierpnia 2010 roku uchyliło zaskarżoną decyzję Starosty i przekazało sprawę do ponownego rozstrzygnięcia.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. wskazało na naruszenie art. 155 k.p.a. oraz podstawowych zasad postępowania administracyjnego tj. zasady uwzględniania interesu społecznego i zasadę słusznego interesu obywateli oraz zasadę pogłębiania zaufania obywatela do Państwa. Jednocześnie SKO wskazało, iż wskazane przez powoda odpady poprzedzone są oznaczeniem EX tymczasem przyjęty przez ustawodawcę kierunek odzysku nie zakłada i nie dopuszcza mieszania przedmiotowych odpadów z odpadami o kodzie 19 08 05. W konsekwencji odzysk odpadów o kodzie 10 01 15 jest możliwy wyłączenie przy zastosowaniu tzw. okrywy rekultywacyjnej, której składnikiem muszą być ustabilizowane komunalne osady ściekowe.

Wobec decyzji SKO w T. i zmianę przepisów powód zmodyfikował swoje żądanie i wniósł o dopisanie do decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku odpadu o kodzie 19 08 05 w ilościach przewidzianych prawem.

Dowód: pismo powoda k-93 i n.

decyzja z dnia 13.08.2010r. K-100 i n.

pismo powoda z 30.08.2010 r. k – 109

Decyzją z 17 września 2010 roku Starosta Powiatowy dokonał zmiany decyzji z 3 stycznia 2007 roku znak (...)zezwalającej powodowi na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów według kategorii R 14 tj. Inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części zgodnie z załącznikiem nr ustawy o odpadach zgodnie z wnioskiem powoda w części poprzez dopisanie odpadu o kodzie 19 08 05 w ilości 2.207 Mg/rok.

Dowód: decyzja z 17.09.2010r. K- 110

Pismem z dnia 8 grudnia 2010 roku powód ponownie wystąpił o zmianę decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku przez dopisanie w pkt I odpadów o kodzie 19 08 05 – ustabilizowane osady ściekowe w ilości 64.000 Mg/rok przy jednoczesnym zmniejszeniu odpadów o kodzie 10 01 02 – popioły lotne o 10.000 Mg/rok i o kodzie 10 01 15 – popioły paleniskowe o 54.000 Mg/rok. Jak wskazał powód żądane zmiany nie doprowadzą do zmiany limitu rocznego zagospodarowania odpadów R-14.

Postanowieniem z dnia 27 grudnia 2010 roku sygnatura (...)Wójt gminy G. pozytywnie zaopiniował wniosek powoda o zmianę decyzji w zakresie prowadzenia działalności w zakresie odzysku odpadów wg kategorii R 14 z dnia 8 grudnia 2010 roku.

Kolejnym wnioskiem z dnia 11 października 2010 roku powód wniósł o zmianę decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku znak (...)zezwalającej powodowi na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów według kategorii R 14 tj. Inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części zgodnie z załącznikiem nr ustawy o odpadach poprzez jej uzupełnienie w pkt I w zakresie kodu poszczególnych odpadów, rodzajów odpadów i ilości przeznaczonych do odzysku w pkt 1 a,b; 2 a, b c, d, e, f, g, h i w pkt 3 a, wskazując, iż proponowane zmiany nie zwiększają przyznanego limitu rocznego.

Dowód: wniosek powoda k 113 i

postanowienie Wójta Gminy G. K- 116

wniosek powoda k - 117

Decyzją z dnia 11 maja 2011 roku sygn.. (...)Starosta Powiatowy w G. odmówił zmiany decyzji z 3 stycznia 2007 roku znak (...) zezwalającej powodowi na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów według kategorii R 14 tj. Inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części zgodnie z załącznikiem 5 ustawy o odpadach w zakresie dopisania w pkt I decyzji odpadu o kodzie 19 08 05 ustabilizowanych komunalnych odpadów ściekowych w ilości 64.000 Mg/rok oraz zmniejszenia ilości odpadów o kodach 10 01 02 o 10000 Mg/rok i 10 01 15 o 54000 Mg/rok (tj. w zakresie wniosku z dnia 8 grudnia 2010 roku). Starosta Powiatowy uznał wniosek powoda za bezzasadny i niezgodny z ustawą z 27 kwietnia 2001 roku o odpadach.

Dowód: decyzja z 11.05.2011 r. K- 124 i n.

Pismem z dnia 30 maja 2011 roku powód się odwołał się od decyzji Starosty Powiatowego w G. z dnia 11 maja 2011 roku do samorządowego Kolegium Odwoławczego w T..

Dowód: pismo powoda k-127

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z 3 lutego 2012 roku uchyliło decyzję Starosty Powiatowego i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania organowi pierwszej instancji.

Dowód: decyzja z 3.02.2011r. k - 139

Decyzją z 30 maja 2012 roku Starosta Powiatowy ponownie odmówił zmiany decyzji z dnia 3 stycznia 2007 roku w zakresie wniosku powoda z 8 grudnia 2010roku. Pismem z dnia 14 czerwca 2012 roku powód odwołał się od decyzji Starosty Powiatowego do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. decyzją z dnia 21 stycznia 2013 roku uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i zmieniło decyzję Starosty z dnia 3 stycznia 2007 zgodnie z wnioskiem powoda z 8 grudnia 2010 roku.

Decyzją z 21 stycznia 2013 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze uchyliło zaskarżoną decyzję Starosty Powiatowego w całości i zmieniło decyzję ostateczną Starosty (...) dnia 3 stycznia 2007 roku (znak: (...)) zezwalającą powodowi na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów wg kategorii 14 tj. inne działania polegające na wykorzystywaniu odpadów w całości lub w części zgodnie z załącznikiem numer 5 do ustawy o odpadach, poprzez dopisanie w pkt 1 tej decyzji odpadu o kodzie 19 08 05 - ustabilizowane komunalne osady ściekowe w ilości 64 000 Mg/rok oraz zmniejszenia ilości odpadów o kodach 10 01 02 o 10 000 Mg/rok i 10 01 15 o 54 000 Mg/rok. W uzasadnieniu wydanej decyzji wskazano, iż zgodnie z art. 155 k.p.a. decyzja ostateczna, na mocy, której strona nabyła prawo może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchylenia lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony. Organ odwoławczy wskazał iż powód posiada zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów wg kategorii 14. Rodzaje odpadów oraz szczegółowe zasady i warunki odzysku odpadów w procesie 14 wymienione w załączniku nr 5 do ustawy o odpadach poza instalacjami urządzeniami określone zostały na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 13 ust. 2a ustawy o odpadach - w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 roku w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. nr 49, poz. 356), w § 2 i w załączniku nr 1 do tego rozporządzenia, w którym określono rodzaje odpadów oraz warunki ich odzysków w procesie odzysku R14 szczegółowo dla każdego dopuszczonego w tym procesie odpadu. W rozporządzeniu, w odniesieniu do odpadu kodzie 19 0805 - ustabilizowane komunalnych osadów ściekowych, dopuszczono wykorzystanie tego odpadu do rekultywacji biologicznej zamkniętego składowiska lub jego części (tzw. okrywy rekultywacyjnej), przy czym grubość warstwy stosowanych odpadów powinna być uzależniona od planowanych obszarów lub nasadzeń. W odniesieniu do odpadów o kodzie 19 08 05 stosuje się art. 43 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku o odpadach. Odpady o kodach 10 010 1,10 0102, 10 01 15 i 10 01 80 przed wykorzystaniem stosować należy wymieszać proporcji 1:1 z odwodnionymi osadami ściekowymi i stosować w postaci warstwy o grubości maksymalnie 1m w przypadku nasadzeń niskich lub 2 m w przypadku nasadzeń drzewiastych.

Kolegium dokonało szczegółowej analizy przepisów Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010 roku w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz. U. nr 137, poz. 924) oraz przepisów ustawy o odpadach. W ocenie Kolegium powyższe przepisy winny być poddane wykładni nie tylko literalnej, ale także systemowej i funkcjonalnej. W kontekście powyższego stwierdzić należy, iż poza przepisami ustawy o odpadach „główną”, a jednocześnie szczegółową podstawę prawną wydanego pozwolenia na odzysk odpadów wg kategorii 14, tj. inne działania polegające na wykorzystywaniu odpadów w całości lub w części zgodnie z załącznikiem nr 5 ustawy o odpadach, stanowią Przepisy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 roku w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami wydane na mocy delegacji ustawowej zawartej w art 13 ust. 2 A ustawy o odpadach.

Z powyższych przepisów, w ocenie Kolegium, wynika iż do odpadów o kodzie 19 08 05 należy stosować art. 43 ustawy o odpadach wraz z przepisami Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010 roku w sprawie komunalnych osadów ściekowych z uwzględnieniem, iż przy zastosowaniu do wymieszania z odpadami o kodach 10 01 01,10 01 02,10 01 15 oraz 10 01 80 celem wykorzystania do rekultywacji biologicznej zamkniętego składowiska lub jego części (tzw. okrywy rekultywacyjnej). Dopuszczalne do zastosowania dawki tych odpadów wynikają z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 roku w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami, tj. w przyjętej proporcji mieszania w stosunku 1: 1. Powyższe oznacza, że odpady o kodzie 19 08 05 mogą być wykorzystywane wraz z wyżej wymienieni odpadami do rekultywacji biologicznej i należy wówczas stosować ograniczenia wynikające z art. 43 ustawy o odpadach oraz Rozporządzenia Ministra Środowiska z 13 lipca 2010 roku jakie muszą być spełnione przy wykorzystywaniu komunalnych osadów ściekowych m.in.: zastosowanie do wskazanych tam celów mogą być ścieki jeżeli są ustabilizowane oraz przygotowane odpowiednio do oceny sposobu ich stosowania w szczególności przez podanie ich obróbce biologicznej, chemicznej, termicznej lub innym procesom, które obniżają podatność komunalnego osadu ściekowego na zagniwanie i eliminuje zagrożenie dla środowiska lub zdrowia ludzi.

Dowód: decyzja k-170

pismo powoda k 174

decyzja k 183 i n.

zeznania świadka K. S. złożone 22.04.15 00:51:16, k - 341

zeznania Starosty M. S. złożone 14.09.15, 01:18:04, k-363

Powód może prowadzić swoją działalność w zakresie odzyskiwania odpadów w dwojaki sposób. Po pierwsze współpracując z innymi podmiotami dysponującymi odpowiednim transportem do przewożenia odpadów niejako jako odbiorcą końcowy. W tym wariancie podmioty trzecie startują w przetargach organizowanych przez Gminy na wywóz m.in. ustabilizowanych odpadów ściekowych i korzystając z wyrobiska powoda zlecają mu ich składowanie. W takim wypadku powód uzyskuje około 100 zł za tonę odpadów. W drugim wariancie powód sam jako posiadacz własnego specjalistycznego transportu startuje w przetargach organizowanych przez Gminy, a po ich wygraniu w całości zapewnia obsługę wywozu odpadów. W tym wariancie ewentualne zyski powoda wzrastają znacząco. Każdy podmiot przystępujący do przetargu na wywóz odpadów musi okazać miejsce, w którym będą składowane odpady. Brak stosownej umowy w tym zakresie wyklucza dany podmiot z przetargu. Taka sytuacja uniemożliwia składowanie odpadów na „dzikich” wysypiskach. Często warunkiem uczestnictwa w przetargu jest prowadzenie działalności w zakresie usuwania odpadów przez określony okres czasu (2 lata). Jest to gwarancją odpowiedniego doświadczenia w zakresie tej działalności. Powód z uwagi na brak decyzji pozwalającej mu na składowanie odpadów o kodzie 19 08 05 w żądanej ilości nie mógł uzyskiwać dochodów w planowanej wysokość. Według powoda wydanie decyzji zgodnie z jego wnioskiem pozwoliłoby mu na osiągnięcie zysku w wysokości około 5.203.790,49 zł w okresie roku (2012).

Dowód: zeznania świadka J. G. złożone 14.09.15 00:02:34, k - 360

zeznania świadka M. G. złożone 22.04.15 00:04:16, k – 339

zeznania świadka J. P. złożone 22.04.15 00:32:36, k – 340

zeznanie powoda złożone 14.09.2015r. , 00:20:43, k-361

Sąd zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o zeznania świadków: J. G., M. G., J. P., K. S., złożone do akt sprawy dokumenty oraz zeznanie stron. Stan faktyczny był bezsporny w niniejszej sprawie.

Sąd uznał zeznania świadków za w pełni wiarygodne. Świadkowie J. G., M. G., J. P. opisali przedmiot prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej, wskazali na osiągane dochody i atrakcyjność gospodarczą miejsca, w której powód prowadzi swą działalność. Wskazali, iż posiadanie tak duże wyrobiska poglinowego z pozwoleniem na składowanie w nim odpadów daje szansę na lukratywne kontrakty i godziwy zarobek. Okoliczności te nie były kwestionowane. Stanowiły jednak kwestię drugorzędną w niniejszej sprawie.

Sąd uznał za w pełni wiarygodne zeznania świadka K. S. oraz zeznającego w charakterze strony M. S.. Świadkowie są pracownikami Starostwa Powiatowego w G. i przedstawili proces wydawania decyzji w związku z wnioskami powoda o zgodę na zagospodarowanie odpadów – ustabilizowanych komunalnych odpadów ściekowych o kodzie19 08 05. Zeznania te są zgodne ze złożonymi do akt dokumentami w szczególności decyzjami administracyjnymi. Sąd uznał powyższe dokumenty za w pełni wiarygodne. Żadna ze stron nie kwestionowała złożonych dokumentów, a ich prawdziwość nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd uznał również za wiarygodne zeznanie powoda. Powód skupił się na przedstawieniu historii uzyskania decyzji zezwalającej mu na gospodarkę odpadami o kodzie 19 08 05 i na możliwościach uzyskania znacznych dochodów w przypadku posiadania decyzji w 2012 roku.

Powód w pozwie domagał się zapłaty kwoty 433.649,25 zł tytułem odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez pozwanego wskutek wydania wadliwych decyzji administracyjnych. Źródłem powstania szkody dla powoda jest decyzja Starosty (...) z dnia 30.05.2012r. , w której Starosta zmienił na wniosek powoda swoją ostateczną decyzję z 3 stycznia 2007 roku znak (...) zezwalająca (...)w Ś. na prowadzenie działalności w zakresie odpadów wg. kat. R 14, udzielając zezwolenia na przyjęcie odpadów o kodzie 19 08 05 jedynie w ilości 2.207 mg/rok, odmówił natomiast zezwolenia na wnioskowaną przez powoda ilość odpadów 64.000 Mg /rok. Powód wywodzi, iż wadliwość powyższej decyzji Starosty (...) została stwierdzona decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 21 stycznia 2013 roku nr (...), które po rozpatrzeniu odwołania powoda uchyliło w całości opisaną wyżej decyzję Starosty (...) z dnia 3 stycznia 2007r., znak (...) zezwalającą (...)w Ś. na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów wg. kat. R14, poprzez dopisanie w pkt I tej decyzji dla odpadu o kodzie 19 08 05 – ustabilizowane komunalne osady ściekowe w ilości 64.0000 Mg/rok oraz zmniejszenia ilości odpadów o kodach 10 01 02 o 10.000 Mg/rok i 10 01 15 o 54.000 Mg/rok. Powód wskazał, iż dochodzona kwota stanowi równowartość dochodów, które mógłby uzyskać posiadając decyzję w przeciągu jednego miesiąca. Zgodnie z prywatną opinią rzeczoznawcy wartość rocznego, utraconego dochodu powoda wyniosła 5.203.790,49 zł, co daje miesięcznie około 433.649,25 zł miesięcznie.

Do roszczenia zgłoszonego przez powoda w niniejszym postępowaniu zastosowanie znajdzie przepis art. 4171 § 2 k.c., zgodnie z którym jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Odnosi się to również do wypadku, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.

Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej uregulowanej w ww. przepisie są szkoda, zdarzenie ją wywołujące, polegające na wydaniu niezgodnego z prawem prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, przy czym wskazana bezprawność musi być stwierdzona we właściwym postępowaniu, oraz normalny związek przyczynowy pomiędzy tak opisanym zdarzeniem a szkodą.

Źródłem szkody według art. 4171 § 2 k.c. jest niezgodne z prawem prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja. Niezgodność z prawem co do zasady nie powinna być przedmiotem samodzielnych ustaleń sądu w procesie o naprawienie szkody. Sąd rozpoznający sprawę odszkodowawczą nie jest bowiem właściwy do indywidualnej oceny legalności konkretnego wyroku lub ostatecznej decyzji stanowiącej źródło szkody. Jeżeli ustawa wiąże oznaczone skutki prawne z obowiązywaniem prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, a jednocześnie reguluje zasady i tryb jego wzruszania z powodu niezgodności z prawem, to prawna skuteczność takich orzeczeń czy decyzji nie może być podważana (kwestionowana) bezpośrednio w każdym procesie odszkodowawczym, z pominięciem zasad i trybu postępowania zastrzeżonego do kontroli prawomocnych orzeczeń. Dlatego też odpowiedzialność władzy publicznej za szkodę wyrządzoną wydaniem niezgodnego z prawem orzeczenia czy ostatecznej decyzji wymaga tzw. prejudykatu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 14 grudnia 2012 r., VACA 576/12, Legalis). Na gruncie komentowanego przepisu obowiązuje więc swoisty "przedsąd", następujący we właściwym postępowaniu. Jeżeli szkoda jest następstwem niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia sądu albo ostatecznej decyzji administracyjnej, ale z innych przyczyn niż bezprawność podstawy prawnej ich wydania (art. 4171 § 2 zdanie pierwsze k.c.), wówczas sądy są uprawnionymi do orzekania o tej niezgodności z prawem (prejudykat) w ramach szczególnego postępowania, jakim jest skarga na stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Skarga jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia. Wskazana regulacja prawna jest o tyle wyjątkowa, że przełamuje podstawowe zasady rządzące postępowaniem cywilnym, w tym w szczególności skutki prawomocności orzeczenia sądu. Uwzględnienie skargi i stwierdzenie niezgodności z prawem badanego orzeczenia otwiera drogę do dochodzenia odszkodowania. (wyrok Sądu Apel. w Warszawie z 2014-01-17, VI ACa 868/13 )

Odpowiedzialność odszkodowawcza przewidziana w art. 4171 § 2 k.c. wiąże się z decyzjami ostatecznymi, czyli decyzjami, od których nie przysługuje odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 16 § 1 k.p.a.). Źródłem szkody może być wydanie zarówno decyzji konstytutywnej, jak i deklaratoryjnej.

W świetle powołanego przepisu nie mogą być źródłem odpowiedzialności orzeczenia nieprawomocne lub decyzje nieostateczne, które są następnie korygowane przez organy odwoławcze w toku instancji, a taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie. Nadto przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej unormowaną w powyższym przepisie jest wymów uprzedniego stwierdzenia we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem (wymów prejudykatu), co ogranicza tę odpowiedzialności do przypadków, w których nastąpiło rażące i oczywiste naruszenie prawa i istnieją przewidziane przepisami podstawy do stwierdzenia tej bezprawności w ramach szczególnego postępowania. Jeśli chodzi o decyzje administracyjne uzyskanie prejudykatu odbywa się zazwyczaj w toku postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji lub wznowienie postępowania. Jest poza sporem, że wadliwa decyzja organu I instancji następnie zmieniona przez organ odwoławczy nie skutkuje powstaniem odpowiedzialności odszkodowawczej.

Z powyższych względów roszczenia powoda nie mogło zostać uwzględnione. Nie zostały bowiem spełnione przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej regulowanej w art. 4171 § 2 k.c., w szczególności nie doszło do stwierdzenia bezprawności ostatecznej decyzji administracyjnej we właściwym postępowaniu.

W tej sytuacji brak było podstaw do uwzględnienia wniosku powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wysokości poniesionej szkody. Brak podstaw odpowiedzialności odszkodowawczej czynił powyższy wniosek bezprzedmiotowym. Jego uwzględnienie prowadziłoby do nieuzasadnionej przewlekłości postępowania.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd oddalił powództwo. O kosztach orzeczono w myśl art. 98 k.p.c. Powód jako strona przegrywająca ma obowiązek zwrotu kosztów postępowania przeciwnikowi. Na koszty te składają się w przypadku pozwanego koszty zastępstwa procesowego ustalone w oparciu o §6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez skarb państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013, poz. 490 ze zmianami) powiększone o opłatę skarbową od pełnomocnictwa i w przypadku interwenienta ubocznego w oparciu o przepisy §6 pkt 7 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013r., poz. 491 ze zmianami) powiększone o opłatę skarbową od pełnomocnictwa i opłatę od interwencji ubocznej.

SSO Wojciech Modrzyński