Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 10 sierpnia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Ostrowcu Świętokrzyskim - Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Tomasz Gawlik

Protokolant:

st. sekr. sąd. Jolanta Dobrowolska

po rozpoznaniu w dniu 05 sierpnia 2015 roku w Ostrowcu Świętokrzyskim

na rozprawie

sprawy z wniosku A. S. (1)

z udziałem A. S. (2), M. K., T. J., E. K. (1),

S. K. (1), Z. K., K. Ł., J. Ł., S. W., K. J. i B. G.

o dział spadku

p o s t a n a w i a:

I.  dokonać działu spadku po W. J., córce W. i Z., obejmującego nieruchomość położoną w S., gmina B., składającą się z działek gruntu oznaczonych numerami (...) (pow. 1,0800 ha) i (...) (pow. 0,5200 ha), o łącznej powierzchni 1,6000 ha, mającą urządzoną w Sądzie Rejonowym w Ostrowcu Świętokrzyskim księgę wieczystą nr Kw (...), w ten sposób, że:

a/ położoną w S., gmina B., nieruchomość w postaci działki gruntu nr (...) o powierzchni 1,0800 ha przyznać na własność A. S. (1), synowi W. i W.;

b/ położoną w S., gmina B., nieruchomość w postaci działki gruntu nr (...) o powierzchni 0,5200 ha przyznać na własność E. K. (1), córce W. i W.;

II.  ustalić wartość przedmiotu działu spadku na kwotę 295.330 zł;

III.  zasądzić od E. K. (1) na rzecz A. S. (1), tytułem dopłaty do jego udziału w spadku, kwotę 17.333 (siedemnaście tysięcy trzysta trzydzieści trzy) zł, płatną w terminie trzech miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia – z odsetkami ustawowymi w przypadku uchybienia terminowi płatności;

IV.  zasądzić od E. K. (1) na rzecz A. S. (2), tytułem dopłaty do jego udziału w spadku, kwotę 31.213 (trzydzieści jeden tysięcy dwieście trzynaście) zł, płatną w terminie sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia – z odsetkami ustawowymi w przypadku uchybienia terminowi płatności;

V.  zasądzić od E. K. (1) i A. S. (2) na rzecz A. S. (1) kwoty po 166 (sto sześćdziesiąt sześć) zł 66 (sześćdziesiąt sześć) gr tytułem zwrotu części opłaty od wniosku;

VI.  nakazać pobranie na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim), tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa, kwot: 1.500 (jeden tysiąc pięćset) zł 72 (siedemdziesiąt dwa) gr od A. S. (1), 1.800 (jeden tysiąc osiemset) zł 72 (siedemdziesiąt dwa) gr od E. K. (1) i 1.800 (jeden tysiąc osiemset) zł 72 (siedemdziesiąt dwa) gr od A. S. (2);

VII.  orzec, że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą pozostałe koszty postepowania związane ze swym udziałem w sprawie.

I Ns 642/13

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 10 sierpnia 2015 r.

Wnioskodawca A. S. (1) wnosił we wniosku, który wpłynął do Sądu w dniu 12 marca 2010 r. o dokonanie działu spadku po W. J. zmarłej w dniu 17 kwietnia 1993 r. w ten sposób, aby wchodzące w skład spadku gospodarstwo rolne położone w S., gmina B., mające powierzchnię 1,66 ha, wraz z budynkiem mieszkalnym i budynkami gospodarczymi przyznać na własność uczestniczce E. K. (1) ze spłatami od niej na rzecz wnioskodawcy i pozostałych uczestników postępowania.

Uczestnicy wskazani we wniosku, czyli E. K. (1), A. S. (2), T. J., J. Ł. i K. L. na rozprawie przyłączyli się do wniosku co do zasady.

Na rozprawie Sąd dopuścił do udziału w sprawie w charakterze uczestniczki S. J. (1) ( k. 16v). Uczestniczka S. J. (1) nie zajęła żadnego stanowiska w sprawie.

W dniu 22 września 2011 r. zmarła uczestniczka J. L. ( okazanie odpisu skróconego aktu zgonu na rozprawie – k.61). W jej miejsce Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników jej spadkobierców wskazanych przez wnioskodawcę: B. G., M. K. i K. J. ( k.71). Uczestnicy B. G., M. K. i K. J. na rozprawie przyłączyli się do wniosku co do zasady.

W dniu 12 lipca 2012 r. zmarła uczestniczka S. J. (1) ( zgodne oświadczenia wnioskodawcy i uczestników na rozprawie – k.106, odpis skrócony aktu zgonu w aktach sprawy sygn. akt(...) ). W jej miejsce Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników jej spadkobierców wskazanych przez wnioskodawcę: Z. K., S. K. (1), S. W. i K. Ł. ( k.108a). Uczestnicy Z. K., S. K. (1), S. K. (2) i K. Ł. na rozprawie przyłączyli się do wniosku co do zasady.

Ostatecznie na rozprawie przed jej zamknięciem: a) wnioskodawca wnosił o dokonanie działu spadku poprzez przyznanie całej spadkowej nieruchomości (gospodarstwa rolnego) uczestniczce E. K. (1) ze spłatą od niej na jego rzecz stosownie do wielkości udziału w spadku albo o sprzedaż tej nieruchomości i podzielenie kwoty uzyskanej ze sprzedaży pomiędzy uczestników ( k.526); b) uczestniczka E. K. (2) wnosiła o dokonanie działu spadku poprzez przyznanie jej zabudowanej części wchodzącej w skład spadkowej nieruchomości działki gruntu nr (...) o powierzchni 0,20 ha i przyznanie wnioskodawcy pozostałej części spadkowej nieruchomości wnioskodawcy oraz o rozliczenie jej (uczestniczki) nakładów tę nieruchomość; uczestniczka nie zgadzała się na sprzedaż spadkowej nieruchomości ( k.526v); c) uczestnik A. S. (2) wnosił o dokonanie działu spadku poprzez przyznanie spadkowej nieruchomości wnioskodawcy lub uczestniczce E. K. (1) ze spłatą na jego (uczestnika) rzecz od osoby, która otrzyma nieruchomość, stosownie do wielkości udziału w spadku ( k.526v); d) pozostali uczestnicy oświadczyli, że nie chcą otrzymać w naturze żadnej części spadkowej nieruchomości i nie chcą żadnych spłat ( k.16v, 106v, 158v,405v).

Sąd ustalił co następuje.

W skład spadku po spadkodawczyni W. J., córce W. i Z., wchodzi tylko gospodarstwo rolne położone w S., gmina B., o powierzchni 1,6600 ha, składające z działek gruntu oznaczonych numerami(...) (pow. 1,0800 ha) i (...) (pow. 0,5200 ha). Działka gruntu nr (...) to grunty orne, pastwiska i las, a działka nr (...) to użytki rolne zabudowanie budynkiem mieszkalnym i budynkami gospodarczymi oraz grunty orne i sad.

okoliczności niesporne;

odpis zwykły księgi wieczystej nr Kw (...) – k. 5-6;

opis i mapa (z wypisem z rejestru gruntów) – k. 51;

Spadkodawczyni W. J. zmarła w dniu 17 kwietnia 1993 r. Spadek po niej nabyli: jej mąż J. J. (1) oraz dzieci – E. K. (1), A. S. (1) i A. S. (2) po 1/4 (jednej czwartej) części każde z nich. Gospodarstwo rolne wchodzące w skład spadku W. J. dziedziczyły te same osoby w takich samych częściach ułamkowych.

okoliczności niesporne;

odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim z 27.10.2009 r. wydanego w sprawie sygn. akt(...) – k. 17;

Mąż spadkodawczyni J. J. (1), syn D. i A., zmarł w dniu 26 września 1996 r. Spadek po nim nabyli: jego żona S. J. (1) oraz jego dzieci – K. L., T. J. i J. B. (obecnie Ł.), po 1/4 (jednej czwartej) części każda z nich. Gospodarstwo rolne wchodzące w skład spadku po J. J. (1) dziedziczyły te same osoby w takich samych częściach ułamkowych.

okoliczności niesporne;

postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim z 31.10.1996 r. wydane w sprawie sygn. akt (...) (akta sprawy dołączone do akt sprawy niniejszej);

postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim z 11.10.2010 r. wydane w sprawie sygn. akt (...) (akta sprawy dołączone do akt sprawy niniejszej);

Córka męża spadkodawczyni J. K. (1) T. – L., córka J. i W., zmarła w dniu 22 września 2011 r. Spadek po niej nabyły jej dzieci: M. K., B. G. i K. J., po 1/3 (jednej trzeciej) części każde z nich.

okoliczności niesporne;

postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim z 10.10.2012 r. wydane w sprawie sygn. akt. (...) (akta sprawy dołączone do akt sprawy niniejszej);

Żona męża spadkodawczyni J. S. K. - J., córka J. i K., zmarła w dniu 12 lipca 2012 r. Spadek po niej nabyły jej dzieci: Z. K., S. K. (1), S. W. i K. Ł., po 1/4 części każde z nich.

okoliczności niesporne;

postanowienie Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim z 10.05.2013 r. wydane w sprawie sygn. akt (...) (akta sprawy dołączone do akt sprawy niniejszej);

Współwłaścicielami opisanego wyżej gospodarstwa rolnego stanowiącego spadek po W. J. są zatem na zasadzie spadkobrania: E. K. (1), A. S. (1) i A. S. (2) po 1/3 części każdy z nich oraz pozostali uczestnicy – łącznie w 1/4 (jednej czwartej) części, czyli T. J. i J. Ł. po 1/16 (jednej szesnastej) części, M. K., B. G. i K. J. po 1/48 (jednej czterdziestej ósmej) części oraz Z. K., S. K. (1), S. W. i K. Ł. po 1/64 (jednej sześćdziesiątej czwartej) części.

Podział w naturze spadkowego gospodarstwa rolnego poprzez przyznanie uczestnikom na wyłączna własność części lub całości poszczególnych działek gruntu jest zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki rolnej i ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem tego gospodarstwa. W gospodarstwie tym brak jest produkcji rolnej, a grunty mają niską klasę (V i VI). Nie jest ono żywotne pod względem ekonomicznym i użytkowane jako takie nie przyniesie uczestnikom dochodu. Uczestnicy nie mają żadnych planów co uprawy całości gruntów rolnych tego gospodarstwa.

opinia biegłej z zakresu rolnictwa J. G. (1) – k. 169-174;

Wnioskodawca i uczestnicy nie mieli żadnych zastrzeżeń ani uwag do tej opinii. W ocenie Sądu jest ona w pełni rzetelna i miarodajna.

Wartość całego gospodarstwa rolnego wchodzącego w skład spadku to 296330 zł, przy czym zabudowana część działki gruntu nr (...) o powierzchni około 0,2000 ha ma wartość 182650 zł, niezabudowana część działki gruntu nr (...) o powierzchni około 0,3200 ha ma wartość 100200 zł, a niezabudowana działka gruntu nr (...) ma wartość 13480 zł.

opinia biegłej z zakresu szacowania nieruchomości E. K. (3) – k. 257-285, 520;

Wnioskodawca i uczestnicy nie mieli również żadnych zastrzeżeń ani uwag do tej opinii, którą także należy ocenić jako w pełni rzetelną i miarodajną.

Uczestniczka E. K. (1) od czasu śmierci spadkodawczyni W. J. w 1993 r. poniosła na spadkową gospodarstwo rolne szereg nakładów zamieszkując od tamtego czasu w budynku mieszkalnym znajdującym się na tej nieruchomości. Uczestniczka wskazywała te nakłady konsekwentnie zarówno na rozprawie, jak i złożonym piśmie (k. 159v, 242v, 244, 368v, 374, 405v, 409, 526), wnosząc o ich rozliczenie (k. 405, 526). Było to wybudowanie garażu, ogrodzenia i podjazdu do budynku mieszkalnego, wymiana dachu, ocieplenie i otynkowanie ścian tego budynku, wymiana okien, drzwi wyjściowych i podłóg w tym budynku, wybudowanie w nim łazienki, remonty pomieszczeń mieszkalnych, stodoły i obory.

kilkadziesiąt rachunków imiennych wystawionych w większości na nazwisko uczestniczki E. K. (1), a niektóre na nazwisko jej męża J. K. (2) – k. 410;

Wnioskodawca i uczestnik A. S. (2) potwierdzili wykonanie przez uczestniczkę E. K. (1) większości tych nakładów z wyjątkiem wybudowania podjazdu i łazienki, wymiany drzwi wejściowych i podłóg oraz remontów pomieszczeń mieszkalnych.

wyjaśnienia wnioskodawcy i uczestnika– k. 368v;

Uczestniczka J. Ł. potwierdziła niektóre z tych nakładów wnioskodawczyni.

wyjasnienia uczestniczki – k. 407;

Uczestnicy Z. K., S. K. (1), T. K., B. G., K. J., S. J. (2) i K. Ł. nie wiedzieli nic o tych nakładach, z wyjątkiem T. J., której E. K. (2) opowiadała o nich w trakcie sprawy.

wyjaśnienia wymienionych uczestników – k. 406v-407v;

Twierdzenia uczestniczki E. K. (1) o jej nakładach uznać należy za wiarygodne. Wskazują na nie wspomniane dokumenty, jak i po części wyjaśnienia wnioskodawcy i niektórych uczestników. Ani wnioskodawca, ani pozostali uczestnicy nie zawnioskowali o przeprowadzenie jakichkolwiek dowodów na okoliczność nie przeprowadzenia przez E. K. (1) tych nakładów.

Wnioskodawca podnosił jedynie, iż E. K. (1) uzyskiwała korzyści ze spadkowej nieruchomości poprzez wynajmowanie mieszkania w budynku mieszkalnym (czynsz najmu) oraz zamieszkiwanie w nim wraz z mężem. Na tę tylko okoliczność zawnioskował dowody w postaci zeznań świadka J. G. (2) oraz uczestnika A. S. (2). Z zeznań tego świadka wynikało jedynie, że być może kilkanaście lub kilka lat temu część tego budynku mieszkali jacyś ludzie (zeznania świadka J. G. (2) – k. 405v-406). Wnioskodawca i uczestnik A. S. (2) ostatecznie odstąpili od wnioskowania o rozliczanie ewentualnych pożytków uzyskanych przez E. K. (1) ze spadkowego gospodarstwa rolnego (k. 526v). Okoliczność ta nie znalazła zresztą potwierdzenia dowodowego.

Uczestniczka E. K. (1) podnosiła również, iż od czasu śmierci spadkodawczyni uiszczała opłaty ubezpieczeniowe związane ze spadkową nieruchomością oraz podatek od nieruchomości. Uczestnicy oświadczyli, iż nie mają o tym żadnej wiedzy, a E. K. (1) nie wskazała na tę okoliczność żadnych dowodów. Tak więc tych nakładów uczestniczki nie można było uznać za udowodnione.

Uczestniczka E. K. (1) poniosła na to gospodarstwo rolne, a właściwie na jego część siedliskową, nakłady o łącznej wartości 85739 zł.

opinia biegłego z zakresu budownictwa i szacowania nieruchomości S. B. – k. 424-439;

Uczestnicy nie mieli do tej opinii żadnych zastrzeżeń ani uwag, a wnioskodawca zakwestionował jedynie wycenę budowy garażu i remontu stodoły, podnosząc, iż biegły zawyżył powierzchnie tych budynków w porównaniu z powierzchnią ustaloną w opinii biegłej E. K. (3) (pismo wnioskodawcy z 19.06.2015 r. – k. 486). Analiza treści opinii obojga tych biegłych prowadzi jednak do wniosku, że zarzuty wnioskodawcy są nieuzasadnione. Biegły S. B. ustalił, iż powierzchnia garażu wynosi 44 m ² , zaś biegła E. K. (3) podała, że jego powierzchnia to tylko 32,61 m ². Biegły najprawdopodobniej przyjął jako powierzchnię garażu jego powierzchnię wraz powierzchnią pod „wysuniętym zadaszeniem”, przez co stała się ona większa niż ta obliczona przez biegłą bez uwzględnienia zadaszenia. Biegły w swojej opinii nie zajmował się powierzchnią stodoły tak jak biegła, tylko dachem tej stodoły, którego powierzchnia jest, co oczywiste i widoczne na zdjęciach fotograficznych wykonanych przez biegłego i dołączonych do opinii, większa niż powierzchnia stodoły.

Opinia biegłego S. B. jest zatem opinią rzetelną i miarodajną.

Przedstawiony stan faktyczny sprawy wynika z wymienionych dowodów wiarygodnych dowodów tworzących logiczną całość.

Sąd zważył co następuje.

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców (art. 1037 § 1 k.c.). Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku (art. 1038 § 1 k.c.).

Skład i wartość spadku ulegającego podziałowi ustala sąd (art. 684 k.p.c.).

W postępowaniu działowym sąd rozstrzyga także o istnieniu zapisów zwykłych, których przedmiotem są rzeczy lub prawa należące do spadku, jak również o wzajemnych roszczeniach pomiędzy współspadkobiercami z tytułu posiadania poszczególnych przedmiotów spadkowych, pobranych pożytków i innych przychodów, poczynionych na spadek nakładów i spłaconych długów (art. 686 k.p.c.).

Do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.), czyli art. art. 210 – 221 k.c. i 617 – 625 k.p.c.

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności (art. 210 k.c.) oraz ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości (art. 211 k.c.).

J. zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Rzecz która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłat pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. J. ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia (art. 212 k.c.).

J. zniesienie współwłasności gospodarstwa rolnego przez podział między współwłaścicieli byłoby sprzeczne z zasadami prawidłowej gospodarki rolnej, sąd przyzna to gospodarstwo temu współwłaścicielowi, na którego wyrażą zgodę wszyscy współwłaściciele (art. 213 k.c.).

W razie braku zgody wszystkich współwłaścicieli, sąd przyzna gospodarstwo rolne temu z nich, który je prowadzi lub stale w nim pracuje, chyba że interes społeczno-gospodarczy przemawia za wyborem innego współwłaściciela. J. warunki te warunki spełnia kilku współwłaścicieli albo jeśli nie spełnia ich żaden ze współwłaścicieli, sąd przyzna gospodarstwo rolne temu z nich, który daje najlepszą gwarancję jego należytego prowadzenia. Na wniosek wszystkich współwłaścicieli sąd zarządzi sprzedaż gospodarstwa rolnego stosownie do przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Sprzedaż gospodarstwa rolnego sąd zarządzi również w wypadku niewyrażenia zgody przez żadnego ze współwłaścicieli na przyznanie mu gospodarstwa (art. 214 k.c.).

W postępowaniu o zniesienie współwłasności gospodarstwa rolnego sąd ustala jego skład i wartość, w szczególności obszar i rodzaj nieruchomości wchodzących w skład tego gospodarstwa oraz obszar i rodzaj nieruchomości stanowiących już własność współwłaścicieli i ich małżonków, a podział w naturze nastąpi po zasięgnięciu opinii biegłych co do sposobu podziału (art. 619 k.p.c.).

W toku postępowania o zniesienie współwłasności sąd powinien nakłaniać współwłaścicieli do zgodnego przeprowadzenia podziału, wskazując im sposoby mogące do tego doprowadzić. Gdy wszyscy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wyda postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli zostaną spełnione wymagania z art. 621 k.c. (projektowany sposób podziału nieruchomości na części powinien być zaznaczony na planie sporządzonym według zasad obowiązujących przy oznaczaniu nieruchomości w księgach wieczystych), a projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych (art. 622 k.p.c.).

J. brak podstaw do wydania postanowienia w myśl art. 622 k.p.c., a zachodzą warunki do dokonania podziału w naturze, sąd dokonuje tego podziału na części odpowiadające wartością udziałom współwłaścicieli z uwzględnieniem wszelkich okoliczności zgodnie z interesem społeczno-gospodarczym. Różnice wartości wyrównuje się przez dopłaty pieniężne (art. 623 k.p.c.).

W sprawie niniejszej podział spadkowego gospodarstwa rolnego w naturze jest, jak to stwierdziła w swojej opinii biegła J. G. (1), zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki rolnej i ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tej nieruchomości. Podział ten nastąpił przy uwzględnieniu istniejących już geodezyjnie wyodrębnionych działek gruntu wchodzących w skład spadkowego gospodarstwa rolnego.

Wnioskodawcy A. S. (1) przyznana została na własność, częściowo zgodnie z wnioskami uczestników E. K. (1) i A. S. (2), część gospodarstwa rolnego w postaci niezabudowanej działki gruntu nr (...), o powierzchni 1,0800 ha, mającej wartość 13480 zł.

Uczestniczce E. K. (1) przyznana została na własność, zgodnie z wnioskami wnioskodawcy i uczestnika A. S. (2) oraz częściowo samej uczestniczki, część gospodarstwa rolnego w postaci zabudowanej działki gruntu nr (...) o powierzchni 0,5200 ha, mającej wartość 282850 zł.

Wartości udziałów wnioskodawcy, uczestników E. K. (1) i A. S. (2) oraz łącznie pozostałych uczestników w spadkowym gospodarstwie rolnym wynoszą po 74082,50 zł (296330 zł : 4).

Wnioskodawca otrzymał część spadkowego gospodarstwa rolnego o wartości mniejszej od wartości swojego udziału w spadku o 60602,50 zł (74082,50 zł – 13480 zł). Uczestniczka E. K. (1) otrzymała część spadkowego gospodarstwa rolnego o wartości większej od swojego udziału w spadku o 208767,50 zł (282850 zł – 74082,50 zł). Tak więc gdyby nie nakłady uczestniczki E. K. (1) na nieruchomość wchodzącą w skład spadku spłaty uczestniczki wyniosłyby: 60602,50 zł na rzecz A. S. (1) i 74082,50 zł na rzecz A. S. (2).

Uczestniczka E. K. (1) poniosła jednak nakłady na tę część spadkowego gospodarstwa rolnego, którą otrzymała na własność w wyniku działu spadku i te nakłady zwiększyły wartość tej nieruchomości. Nakłady te mają wartość 85739 zł i pomniejszają po połowie swej wartości wysokość dopłat należnych wnioskodawcy i uczestnikowi A. S. (2) od uczestniczki E. K. (1) (85739 zł : 2 = 42869,50 zł). Dopłata wartości udziału w spadku na rzecz A. S. (1) wynosi zatem 17333 zł (60602,50 zł – 42869,50 zł), a dopłata do wartości udziału w spadku na rzecz A. S. (2) 31213 zł (74082,50 zł – 42869,50 zł).

Mając powyższe na uwadze, Sąd, w oparciu o powołane wyżej przepisy, orzekł jak w sentencji postanowienia, odraczając, stosownie do art. 320 k.p.c., płatność dopłat, aby uczestniczka E. K. (1) mogła zgromadzić potrzebne na to środki pieniężne.

Wnioskodawca uiścił w sprawie opłatę od wniosku w kwocie 500 zł. Sąd, stosownie do art. 520 § 2 k.p.c. zasądził uczestników biorących faktyczny udział w dziale spadku, czyli od E. K. (1) i A. S. (2), na rzecz wnioskodawcy po 1/3 części tej opłaty (po 166 zł).

Wydatki w sprawie w postaci wynagrodzeń przyznanych przez Sąd biegłym za sporządzenie opinii wyniosły łącznie 5402,18 zł (814,70 zł – dla biegłej J. G. (1), 2787,00 zł – dla biegłej E. K. (3) i 1800,48 zł – dla biegłego S. B.). Tylko część kwoty zasądzonej dla biegłej J. G. (1) pochodziła z zaliczki w kwocie 300 zł wpłaconej przez wnioskodawcę. Pozostała część tej kwoty oraz kwoty wynagrodzeń za sporządzenie opinii należne biegłym E. K. (3) i S. B. (łącznie 5102,18 zł), wyłożone zostały tymczasowo przez Skarb Państwa. Uczestnicy nie wpłacili bowiem żadnej zaliczki na te wydatki.

Wydatkami tymi , na podstawie art. 83 w zw. z art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd obciążył w częściach równych faktycznie biorących udział w dziale spadku wnioskodawcę A. S. (1) oraz uczestników E. K. (1) i A. S. (2) (5402,18 zł : 3 = 1800,72 zł) nakazując pobranie od nich na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Ostrowcu Świętokrzyskim) kwot: 1500,72 zł ( 1800,72 zł – 300,00 zł zaliczki) od wnioskodawcy i po 1800,72 zł od uczestników.

O pozostałych kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z art. 520 § 1 k.p.c.