Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 21 września 2015 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie - Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Jan Kremer (spr.)

Sędziowie: SSA Teresa Rak

SSA Władysław Pawlak

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2015 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi J. J.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie z wniosku J. J. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu przed wszczęciem postępowania prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Kielcach sygn. akt I Co 65/15

postanawia:

1.  zwolnić skarżącego od opłaty sądowej od skargi;

2.  oddalić wniosek skarżącego o ustanowienie pełnomocnika
z urzędu;

3.  oddalić skargę.

SSA Teresa Rak SSA Jan Kremer SSA Władysław Pawlak

Sygn. akt I S 232/15

UZASADNIENIE

W dniu 29 czerwca 2015 r. (data oddania pisma w administracji aresztu śledczego – k. 3 verte akt skargowych) J. J. złożył skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2004 r., Nr 179, poz. 1843 ze zm.) w której domagał się: 1) stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu przed wszczęciem postępowania prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Kielcach sygn. akt I Co 65/15; 2) przyznania od Skarbu Państwa na swoją rzecz kwoty 20.000 zł z tytułu stwierdzonej przewlekłości postępowania. Nadto domagał się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika z urzędu.

W uzasadnieniu wskazał, że w miesiącu wrześniu 2014 r. złożył wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu i zwolnienie od kosztów sądowych. Sąd I instancji wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia wniesionego pisma, a wnioskodawca udzielił odpowiedzi na to wezwanie. Następnie Sąd Okręgowy w dniu 18 czerwca 2015 r. podjął decyzję o zwrocie wniosku. Wnioskodawca zaskarżył to orzeczenie. Zdaniem skarżącego nieuzasadniona zwłoka w postępowaniu od dnia 15 grudnia 2014 r. do dnia 6 czerwca 2015 r. wynika z opieszałego wezwania go do uzupełnienia braków wniosku, wydania decyzji oraz możliwości jej zaskarżenia. Zarzucił, że dopuszczono się obstrukcji procesowej i narażenia na straty Sądu, a jego samego na straty finansowe i zdrowotne.

Sąd Apelacyjny ustalił następujący stan faktyczny:

Zarządzeniem z dnia 10 kwietnia 2015 r., Przewodniczący w Sądzie Okręgowym w Kielcach zarządził zarejestrować wniosek J. J. o ustanowienie pełnomocnika w rep. I Co, który z datą 5 marca 2015 r. został złożony do akt sprawy I ACa 107/14 oraz wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia braków wniosku poprzez złożenie oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania – w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu wniosku. Wezwanie zostało ekspediowane do wnioskodawcy w dniu 24 kwietnia 2015 r. (k. 1 akt sprawy i Co 65/15).

Żądane oświadczenie wpłynęło na biuro podawcze Sądu Okręgowego w Kielcach w dniu 7 maja 2015 r. (k. 5 akt).

Akta zostały przedstawione sędziemu referentowi w dniu 8 maja 2015 r. (k. 5 akt).

Zarządzeniem z dnia 19 maja 2015 r. wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia braków wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu i zwolnienie od Kostów sądowych poprzez wskazanie w jakiej sprawie 9sprawach ) i jakiego Sądu zamierza złożyć skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, skargę o wznowienie postępowania oraz skargę na przewlekłość postępowania – w terminie siedmiodniowym pod rygorem zwrotu wniosku Wezwanie zostało ekspediowane do wnioskodawcy w dniu 25 maja 2015 r. (k. 13 akt).

W dniu 9 czerwca 2015 r. na biuro podawcze Sądu Okręgowego w Kielcach wpłynęło pismo procesowe wnioskodawcy stanowiące odpowiedz na wezwanie z dnia 19 maja 2015 r. (k. 17 akt).

W dniu 9 czerwca 2015 r. akta sprawy przedłożono sędziemu referentowi (k. 17 akt).

W dniu 18 czerwca 2015 r. Przewodniczący w Sądzie Okręgowym w Kielcach wydał zarządzenie o zwrocie wniosku J. J. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Odpis tego zarządzenia wraz z pouczeniem o sposobie zaskarżenia ekspediowano wnioskodawcy w dniu 22 czerwca 2015 r. (k. 18 akt).

W dniu 6 lipca 2015 r. na biuro podawcze Sądu Okręgowego w Kielcach wpłynęło zażalenie wnioskodawcy na zarządzenie z dnia 18 czerwca 2015 r. (k. 20 akt).

W dniu 6 lipca 2015 r. akta sprawy przedłożono sędziemu referentowi (k. 17 akt).

W dniu 21 lipca 2015 r. na biuro podawcze Sądu Okręgowego w Kielcach wpłynęło potwierdzenie odbioru przez wnioskodawcę przesyłki poleconej zawierającej odpis zarządzenia o zwrocie wniosku (k. 24 akt).

W dniu 21 lipca 2015 r. Przewodniczący, uznawszy, że zażalenie na zarządzenie z dnia 18 czerwca 2015 r. zostało wniesione w terminie, zarządził przedstawić akta sprawy Sądowi Apelacyjnemu (k. 25 akt).

Akta sprawy I Co 65/15 zostały przedstawione Sądowi Apelacyjnemu w dniu 29 lipca 2015 r. (dowód: karta przewodnia)

Sąd Apelacyjny w Krakowie postanowieniem z dnia 17 września 2015 r. sygn. akt I ACz 1528/15 oddalił zażalenie J. J. na zarządzenie Przewodniczącego z dnia 18 czerwca 2015 r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zawartych w skardze wniosków o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Sądowi Apelacyjnemu z urzędu jest znana sytuacja osobista i majątkowa skarżącego, dlatego postanowił go zwolnić od kosztów w zakresie opłaty od skargi na zasadzie art. 102 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Nie był natomiast uzasadniony wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, gdyż jego udział w postępowaniu wpadkowym o stwierdzenie przewlekłości nie był potrzebny w rozumieniu art. 117 § 5 k.p.c.

Odnosząc się do meritum skargi należy przypomnieć stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia.

Przepis art. 2 ust. 2 cyt. ustawy nakazuje by dla stwierdzenia czy doszło do przewlekłości postępowania w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Z przepisu tego wynika, iż badanie prawidłowości podjętych decyzji dokonywane jest jedynie w odniesieniu do tego, czy spowodowało to przewlekłość postępowania.

Przedmiotem oceny przy rozstrzyganiu o skardze może być jedynie sprawność postępowania Sądu i terminowość podejmowanych czynności. W orzecznictwie podkreśla się bowiem, że badaniu w trybie skargi na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki niedopuszczalna jest merytoryczna ocena rozstrzygnięć Sądu, czy były wadliwe z punktu widzenia prawa procesowego (por. postanowienie SN z dnia 22 listopada 2010 r., III SPP 22/10).

Analiza akt sprawy I Co 65/15 z uwzględnieniem kryteriów wymienionych w art. 2 ust. 2 cyt. ustawy i nie dają podstawy do przyjęcia, że toku tego postępowania doszło do uchybień, prowadzących do naruszenia prawa powoda do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w rozumieniu art. 2 ust. 1 cyt. ustawy. przewlekłości postępowania. Mając na uwadze okoliczność, że wniosek J. J. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata z urzędu, złożony początkowo do akt sprawy I ACa 107/14, nosi datę 5 marca 2015 r. i został zarejestrowany w rep. I Co 65/15 w dniu 10 kwietnia 2015 r. zupełnie nietrafny jest zarzut skarżącego, że przewlekłość w postępowaniu zachodzi już od dnia 15 grudnia 2014 r. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że w podanym przez skarżącego okresie czynności podejmowane przez przewodniczącego w Sądzie Okręgowym w Kielcach w sprawie I C 65/15 były celowe dla rzetelnego rozpoznania wniosku i podejmowane w stosownym czasie, nie przekraczając kilkunastu dni. W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowane jest stanowisko, że nie dochodzi do przewlekłości postępowania, jeżeli orzeczenia wydawane w tym postępowaniu w załatwieniu wniosków i pism procesowych strony, zapadają w okresie nie dłuższym niż miesiąc lub nieznacznie przekraczają ten termin (postanowienie z dnia 12 maja 2005 r., sygn. akt III SPP 98/05, OSNP 2005/24/402; postanowienie z dnia 18 października 2007 r., sygn. akt III SPP 40/07, Lex nr 861707). Tym bardziej zatem jeśli czynności te wykonywane są znacznie szybciej nie można mówić o przewlekłości postępowania. Sąd Apelacyjny zauważa, że wniosek J. J. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu nie został wniesiony poprawnie pod względem formalnym do chwili obecnej, co skutkowało jego zwrotem przez przewodniczącego zarządzeniem z dnia 18 czerwca 2015 r. Wobec tego, że postanowieniem z dnia 17 września 2015 r. tut. Sąd oddalił zażalenie wnioskodawcy na to zarządzenie; jest ono prawomocne ze skutkami określonymi w art. 130 par 2 zd. 2 k.p.c.

W tym stanie rzeczy, Sąd Apelacyjny orzekł jak w punkcie 3 sentencji na podstawie art. 12 ust. 1 cyt. ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r.

SSA Teresa Rak SSA Jan Kremer SSA Władysław Pawlak