Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 6 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny - Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Kasnowski

Sędziowie SO Irena Dobosiewicz

SO Aurelia Pietrzak (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2015 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa E. S.

przeciwko M. S.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie zawarte w punkcie 2 wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 21 maja 2015 r. sygn. akt XII C 27/15

postanawia:

1.  oddalić zażalenie,

2.  zasądzić od pozwanego na rzecz powódki kwotę 150 (sto pięćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

SSO Janusz Kasnowski SSO Irena Dobosiewicz SSO Aurelia Pietrzak

II Cz 593/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 21 maja 2015 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy, po rozpoznaniu sprawy z powództwa E. S. przeciwko M. S. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 22 marca 2013 r. sygn. akt: X C 1363/08 w punkcie 3 co do rat alimentacyjnych należnych za okres od września 2014 r. do maja 2015 r. (punkt 1), zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (punkt 2) oraz obciążył Skarb Państwa kosztami sądowymi, od uiszczenia których powódka była zwolniona (punkt 3).

Uzasadniając postanowienie zawarte w punkcie 2 wyroku Sąd wskazał, że o kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, zasądzając kwotę 600 zł stanowiącą minimalną stawkę wynagrodzenia pełnomocnika zgodnie z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. Sąd Rejonowy wskazał, że orzekł w ten sposób, albowiem w okolicznościach faktycznych sprawy nie wystąpiła przesłanka nie dania podstaw do wytoczenia powództwa, warunkująca zastosowanie art. 101 k.p.c. Powódka bez zainicjowania postępowania sądowego nie uzyskałaby zaspokojenia swojego roszczenia. Wskazuje na to, iż pomimo regularnego uiszczania przez nią rat alimentacyjnych zasądzonych wyrokiem, przedstawiciel ustawowy pozwanego wszczął postępowanie egzekucyjne. Sąd Rejonowy wskazał nadto, że w sprawie nie znajduje również zastosowania art. 102 k.p.c.

Zażalenie na postanowienie zawarte w punkcie 2 wyroku wniósł pozwany domagając się jego zmiany i zasądzenia kosztów procesu na jego rzecz, ewentualnie odstąpienia od obciążenia pozwanego tymi kosztami na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Pozwany zarzucił Sądowi pierwszej instancji naruszenie art. 101 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez pominięcie zastosowania tego przepisu, pomimo uznania przez pozwanego powództwa, art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez nieuprawnione zastosowanie wymienionego przepisu i uznanie, że pozwany jest przegrywającym sprawę oraz art. 228 § 2 k.p.c. poprzez błąd w ustaleniach faktycznych polegający na wadliwym przyjęciu, że powódka nie pozostawała w zwłoce z realizacją bieżących alimentów, a także odnośnie pominięcia twierdzeń pozwanego kwestionujących dobrowolne spełnienie świadczenia przez powódkę oraz wadliwego ustalenia złożenia przez powódkę świadczeń za okres od listopada 2013 do sierpnia 2014 r.

Powódka w odpowiedzi na zażalenie wniosła o jego oddalenie oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie jest zasadne.

Ugruntowane jest stanowisko, że przepis art. 101 k.p.c. jest wyjątkiem od zasady obciążania kosztami procesu stosownie do odpowiedzialności za wynik sprawy. Regulacja ta premiuje lojalne zachowanie pozwanego i chroni go przed zainicjowaniem zbędnego postępowania przez powoda, który w ten sposób chce mu dokuczyć nie tylko samym faktem prowadzenia procesu, ale również uzyskaniem dodatkowo na swoją rzecz kosztów procesu.

W niniejszej sprawie w działaniu pozwanego nie sposób doszukać się lojalnego postępowania w stosunku do powódki, które uzasadniałoby zastosowanie art. 101 k.p.c. Podzielić należy stanowisko Sądu Rejonowego, że pozwany, reprezentowany przez przedstawiciela ustawowego, swoim zachowaniem dał powody do wytoczenia powództwa, albowiem pomimo regularnego uiszczania przez powódkę rat alimentacyjnych bezpośrednio na rachunek bankowy, wystąpił on z wnioskiem egzekucyjnym, którego następnie nie wycofał. Wynika to wprost z dokumentów załączonych do pozwu w postaci pisma komornika z dnia 5 lutego 2015 r. oraz dowodów wpłat potwierdzających spełnianie ciążącego na niej zobowiązania w ustalonej wysokości. W ich świetle zarzuty skarżącego nie mogły spotkać się z akceptacją Sądu Okręgowego. Fakt, iż pozwany uznał roszczenie na pierwszej wyznaczonej rozprawie nie może skutkować odmienną oceną jego postępowania, albowiem okoliczności sprawy wskazują na to, że bez przedmiotowego powództwa przedstawiciel ustawowy pozwanego nadal prowadziłby egzekucję pomimo braku zaległości alimentacyjnych w okresie wskazanym pozwem.

Zasadnie Sąd pierwszej instancji nie znalazł podstaw do odstąpienia od ogólnej zasady odpowiedzialności za wynik procesu na rzecz zasady słuszności wyrażonej w art. 102 k.p.c., albowiem wyłącznie zła sytuacja majątkowa, stanowiąca okoliczność zewnętrzną w stosunku do procesu, nie może skutkować zastosowaniem tego przepisu. Konieczne jest także wystąpienie okoliczności wewnętrznej, związanej z samym przebiegiem sprawy, która uzasadniałaby odstąpienie od obciążenia tymi kosztami. Taka okoliczność nie występuje w sprawie.

Reasumując, Sąd Rejonowy w pełni zasadnie zastosował podstawową zasadę orzekania o kosztach procesu, zobowiązując pozwanego, jako przegrywającego sprawę, do zwrotu powódce kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw (art. 98 § 1 k.p.c.).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie jako niezasadne (punkt 1).

O kosztach postępowania zażaleniowego Sąd orzekł na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę 150 zł (§ 12 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – t. j. Dz. U. 2013 r., poz. 460 ze zm. – punkt 2).

SSO Janusz Kasnowski SSO Irena Dobosiewicz SSO Aurelia Pietrzak