Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 557/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2015 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Andrzej Wojtaszko

Protokolant: Katarzyna Chmiel

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2015 r. sprawy

M. B. urodzonego w dniu (...) w M., syna K. I B. z domu B.

oskarżonego o to, że:

w dniu 23 stycznia 2015 roku w G. ul. (...) wbrew obowiązującym przepisom ustawy posiadał przy sobie substancję psychotropową w postaci amfetaminy o masie netto 9,86 grama co stanowi razem czterdzieści pojedynczych porcji środka psychotropowego,

- tj. przestępstwo z art. 62 ust. 1 Ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii

I.  oskarżonego M. B. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego w akcie oskarżenia czynu, z tym odmiennym ustaleniem iż czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu w okresie od 18.10.2011r. do 05.12.2011r. i od 06.12.2011r. do 05.06.2012r. kary 8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Mrągowie w sprawie o sygn.. akt IIK 63/09 z dnia 16 lutego 2009r. za przestępstwo z art. 62 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, kwalifikowanego z art. 62 ust. 1 Ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64§1 k.k. i za to przy zastosowaniu art. 37a k.k. na mocy art. 62 ust. 1 Ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 33§1 i 3 kk wymierza oskarżonemu grzywnę w wysokości 250 (słownie: dwieście pięćdziesiąt) stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki na 20 (słownie: dwadzieścia) złotych;

II.  na podstawie art. 63 § 1 kk zalicza oskarżonemu na rzecz orzeczonej w punkcie I wyroku kary grzywny dwa dni zatrzymania w dniach 23.01.-24.01.2015 roku., przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny dwóm stawkom dziennym grzywny;

III.  na podstawie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. 19.09.2005 r. z późn. zm.) orzeka przepadek dowodu rzeczowego w postaci substancji sypkiej koloru białego zawierającej siarczan amfetaminy o wadze netto 9,42 g. przechowywanego w Wojewódzkim Magazynie (...) Komendy Wojewódzkiej Policji w G. w kopercie bezpiecznej (...) pod numerem depozytu 156/15, zarządzając jego zniszczenie;

IV.  na podstawie art. 626§1 kpk, art. 627 kpk, art. 1, art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych /tj. Dz.U. z 1983r. Nr 49, poz. 223 ze zm./ zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 593,72 (słownie: pięćset dziewięćdziesiąt trzy i 72/100) złotych tytułem wydatków postępowania oraz kwotę 500 złotych (słownie: pięćset) tytułem opłaty.

Sygn. akt: II K 557/15

UZASADNIENIE

Zgodnie z treścią art. 424 § 3 k.p.k. oraz wnioskiem Prokuratora, Sąd ograniczył zakres uzasadnienia do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku oraz rozstrzygnięć co do kary i innych konsekwencjach prawnych czynu

Sąd zważył, co następuje:

Ustalony stan faktyczny stanowi podstawę do przypisania M. B. czynu z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii, zarzucanego mu w akcie oskarżenia. Brak jest jakichkolwiek wątpliwości, że zachowanie oskarżonego odpowiada opisowi zawartemu we wskazanym wyżej przepisie. Bezspornym jest to, że zatrzymany dnia 23 stycznia 2015 roku przez funkcjonariuszy Komisariatu Policji II w G., oskarżony M. B. posiadał przy sobie 9,86 grama substancji zawierającej siarczanu amfetaminy. Jest to środek wymieniony w załączniku do wskazanej wyżej ustawy, w grupie II-P, klasyfikującej substancje psychotropowe. Zgodnie z opinią biegłego z zakresu badań fizykochemicznych (k. 43-46), z posiadanej przez oskarżonego ilości, możnaby wydzielić 40 pojedynczych porcji narkotyku.

Sąd zważył, że oskarżony M. B. dopuścił się badanego czynu w ciągu 5 lat od odbycia w okresach od dnia 18 października 2011 roku do dnia 5 grudnia 2011 roku oraz od dnia 6 grudnia 2011 roku do dnia 5 czerwca 2012 roku – część kary odbyta w ramach dozoru elektronicznego k.110-112- kary 8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Mrągowie z dnia 16 lutego 2009 roku (II K 63/09). Oczywistym jest, że przypisany wówczas oskarżonemu występek z art. 62 ust. 3 u.p.n. stanowi przestępstwo podobne do czynu będącego przedmiotem niniejszego postępowania. Zatem, ponieważ badanego czynu (stanowiącego przestępstwo umyślne) oskarżony dopuścił się po odbyciu przeszło 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za występek z art. 62 ust. 3 u.p.n., należało uznać, iż działał on w ramach powrotu do przestępstwa (art. 64 § 1 k.k.).

Sąd nie znalazł jakichkolwiek podstaw do stwierdzenia, iż w czasie popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu czynu, zachodziła jakakolwiek okoliczność wyłączająca jego kryminalną bezprawność. Nie zachodziły również żadne okoliczności wyłączające winę M. B.. Nie był on w szczególności ograniczony w możliwości rozpoznania znaczenia i konsekwencji swojego czynu przez chorobę psychiczną, niedorozwój umysłowy lub czasowe zaburzenie czynności psychicznych. M. B. jest i już w trakcie popełniania czynów był osobą dorosłą. W inkryminowanym czasie nie zaszła także czasowa niepoczytalność oskarżonego. Sprawca naruszył przepisy obowiązującego prawa, zdając sobie sprawę z ich treści i zagrożenia karnego, jakie niesie zachowanie w opisanym kształcie – posiadanie substancji psychotropowych wbrew przepisom ustawy to przestępstwo pospolite, którego karalność jest w społeczeństwie powszechnie znana. M. B. jest całkowicie zdolny do poniesienia odpowiedzialności karnej za zachowanie, którego się dopuścił.

Stopień szkodliwości społecznej czynu M. B. nie jawi się jako nieznaczny. Zachowanie oskarżonego uderzyło w dobro o istotnym znaczeniu społecznym (zdrowie publiczne). Istotne znaczenie miał wzgląd na ilość posiadanej przez oskarżonego substancji psychotropowej. Przy oskarżonym znaleziono bowiem taką ilość siarczanu amfetaminy, z której można uzyskać 40 porcji tego narkotyku. Ilość tę należało jednak odnieść do sprawcy, który narkotyki posiadał na własny użytek i wykazuje szkodliwe używanie tego typu środków tj. cechy uzależnienia - vide opinia sądowo-psychiatryczna k.54 i kwestionariusz zabrania informacji przez specjalistę terapii uzależnień k. 71- 76.

Konfrontując ustalony stan faktyczny z przepisami ustawy, Sąd stwierdził, iż, w przedmiotowej sprawie, zachodzą przesłanki do wydania wyroku skazującego zgodnie z wnioskiem złożonym przez oskarżonego w trybie art. 387 k.p.k. W punkcie I. wyroku, za czyn z art. 62 ust. 1 u.p.n., Sąd wymierzył zatem oskarżonemu karę 250 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na 20 złotych.

Na niekorzyść M. B. przemawiają okoliczności wpływające na ocenę szkodliwości społecznej jego czynu (omówione powyżej), a zwłaszcza wzgląd na rodzaj naruszonego dobra i postać zamiaru. Za okoliczność obciążającą należy również uznać, fakt uprzedniej karalności oskarżonego za przestępstwo podobne.

Za okoliczność łagodzącą należy uznać fakt, że oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, złożył wyczerpujące wyjaśnienia i wyraził skruchę, jak i stwierdzone u niego cechy uzależnienie od substancji psychotropowych. Sąd miał nadto na uwadze to, ze od daty zdarzenia oskarżony zachowuje abstynencję od narkotyków .

Sąd doszedł do przekonania, że orzeczona przy zastosowaniu art. 37a k.k. kara grzywny jest najtrafniejszym środkiem reakcji karnej, jaki można było zastosować wobec oskarżonego M. B.. Z jednej bowiem strony, należy mieć na uwadze, że oskarżony był już w przeszłości karany za przestępstwo z art. 62 ust. 3 u.p.n. Na mocy wyroku z dnia 16 lutego 2009 roku Sąd Rejonowy w Mrągowie wymierzył mu wówczas 8 miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, oraz na zasadzie art. 71§1 kk. karę grzywny, która to kara pozbawienia wolności na skutek zarządzenia jej wykonania została przez niego odbyta (większa jej część wykonana została z zastosowaniem systemu dozoru elektronicznego). Mając na uwadze przyjęcie w ww. wyroku wypadku mniejszej wagi karę wymierzono jednak w górnych granicach ustawowego zagrożenia – a mając na uwadze ilość substancji ujawnionej wówczas przy oskarżonym, jego młody wiek – był sprawcą młodocianym, niekaranym – tak surowy wyrok może wzbudzić zdziwienie. Nadto w ocenie Sądu ponieważ wypadek mniejszej wagi jest zagrożony samoistną karą grzywny brak było podstaw do orzekania takiej kary na zasadzie art. 71§1 k.k. Niestety należy więc stwierdzić że przedmiotowy czyn nie jest pierwszym przypadkiem, kiedy to oskarżony dopuścił się posiadania zabronionych substancji. Ponieważ oskarżony ponownie popełnił przestępstwo polegające na nielegalnym posiadaniu narkotyków, można by podnieść, że orzeczona wówczas kara nie spełniła należycie celu prewencyjnego i wysunąć postulat zastosowania w przedmiotowej sprawie kary izolacyjnej /co uwidocznione było w propozycji jaką otrzymał oskarżony w postępowaniu przygotowawczym vide k.40-41). Jednakże, w ocenie Sądu, orzeczenie wobec M. B., za czyn będący przedmiotem niniejszego postępowania, kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania czy też o charakterze bezwzględnym stanowiłoby sankcję nieadekwatnie surową i dolegliwą (rażąco niewspółmierną). Ocenę taką uzasadnia wzgląd na charakterystykę oskarżonego oraz szkodliwość społeczną przypisanego mu czynu. Choć ilość znalezionej substancji psychotropowej, która została ujawniona u oskarżonego, można określić jako relatywnie dużą, to należy pamiętać, że jest on osobą uzależnioną. Można więc przyjąć, iż wszedł on w posiadanie amfetaminy, mając na celu jej późniejsze użycie, a przez to zaspokojenie głodu narkotykowego, a także przezwyciężenie przemęczenia związanego z ciężką pracą zarobkową. W ocenie Sądu, pobudki jakimi kierował się oskarżony nie zasługują więc na szczególne potępienie. Z uwagi na uzależnienie od środków odurzających (potwierdzone badaniem specjalisty terapii uzależnień), należy uznać, iż w momencie czynu jego zdolność do pokierowania postępowaniem była w pewnym stopniu ograniczona- jednakże nie w rozumieniu art. 31 k.k. Jego decyzja o wejściu w posiadanie przedmiotowych środków psychoaktywnych nie miała więc charakteru całkowicie swobodnego, jak miałoby to miejsce w przypadku osoby w pełni zdrowej. M. B. jest przy tym bezdzietnym kawalerem, niemającym żadnych osób na swym utrzymaniu. Zażywając substancje psychotropowe, szkodzi ona zatem przede wszystkim samemu sobie. W związku z tym, w ocenie Sądu, zasadnym jest umożliwienie oskarżonemu bytowania w warunkach wolnościowych i danie mu przez to szansy na dobrowolne podjęcie leczenia, które będzie stanowić dodatkowy czynnik zniechęcający go do popełniania podobnych czynów w przyszłości. Wydając niniejszy wyrok należało mieć również na uwadze sposób życia oskarżonego przed popełnieniem badanego czynu – M. B. nie był dotąd karany za inne przestępstwa, zaś czyn popełniony w okresie od października 2008 roku do 21 listopada 2008 roku, przypisany mu na mocy wyroku Sądu Rejonowego w Mrągowie z dnia 16 lutego 2009 roku stanowił dodatkowo wypadek mniejszej wagi. Tamtejszy Sąd ustalił bowiem, że M. B. posiadał, wbrew przepisom ustawy, marihuanę w ilości 3 gramów. Oskarżony nie jest przy tym osobą zdemoralizowaną, o czym świadczy choćby fakt, że posiada uczciwe źródło utrzymania w postaci pracy zarobkowej na stanowisku kelnera, a przy tym brak jest dowodów wskazujących na jego związki z tzw. światem przestępczym. Dlatego, mając również na uwadze zmianę tzw. polityki karnej po 1 lipca 2015 roku, położenie nacisku przez ustawodawcę na prymat kar nie izolacyjnych – tj. grzywny i ograniczenia wolności w punkcie I. sentencji wyroku nałożono na oskarżoną karę stanowiącą realną dolegliwość o charakterze finansowym. W ocenie Sądu, zasada prymatu kar wolnościowych (obowiązująca od momentu uchwalenia Kodeksu Karnego z dnia 6 czerwca 1997 roku i wzmocniona na skutek nowelizacji z dnia 20 lutego 2015 roku) stanowi nakaz stosowania kary pozbawienia wolności jedynie wobec osób zdemoralizowanych, nie rokujących nadziei na poprawę, dopuszczających się czynów o wysokim stopniu szkodliwości społecznej. Mając na względzie charakterystykę oskarżonego oraz postawę, jaką przejawiał w toku całego postępowania, Sąd uznał, iż można mieć nadzieję, że nałożona na niego kara sprawi, że (...) on swe postępowanie i zaniecha popełniania przestępstw w przyszłości.

W punkcie II. wyroku, na poczet orzeczonej wobec M. B. kary grzywny, zaliczono okres faktycznego pozbawienia wolności w sprawie (zatrzymania). Natomiast w punkcie III. wyroku, Sąd orzekł o przepadku dowodu rzeczowego w postaci substancji psychotropowej (siarczanu amfetaminy), znalezionej u oskarżonego. Oba orzeczenia miały charakter obligatoryjny.

Mając na uwadze fakt, że M. B. posiada stałe źródło utrzymania, Sąd uznał również, iż zasadne będzie zasądzenie od oskarżonego, na rzecz Skarbu Państwa, kosztów procesu związanych z jego sprawą, w tym wymierzenie mu stosownej opłaty (punkt IV. wyroku), albowiem swoim zachowaniem przyczynił się do ich powstania.