Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 684/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 07 maja 2015 r.

Sąd Rejonowy w Lęborku II Wydział Karny w składzie:

Przewodnicząca SSR Aleksandra Szumińska

Protokolant Magdalena Szablińska

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Lęborku D. Z.

po rozpoznaniu dnia 07 maja 2015r, sprawy karnej

F. K. (K.), ur. (...) w P.,

s. A. i L. z domuN.

oskarżonego o to, że:

w dniu 15 stycznia 2013r. na drodze krajowej nr (...) w miejscowości L. gmina (...) prowadził w ruchu lądowym pojazd mechaniczny marki O. (...) o nr rej. (...), pomimo tego, że Wyrokami Sądu Rejonowego w D. P. z dnia 14 listopada 2007r. sygn. VI K 383/07 oraz Sądu Rejonowego w L.z dnia 9 kwietnia 2009r. sygn. VI K 70/09 orzekano wobec niego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres ośmiu lat, będąc przy tym skazany powyższym Wyrokiem Sądu Rejonowego w D. P. za przestępstwo z art. 178a§1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk na karę pozbawiania wolności w wymiarze przekraczającym sześć miesięcy, którą odbył w okresie od dnia 26 kwietnia 2009r. do dnia 24 lutego 2010r. oraz powyższym Wyrokiem Sądu Rejonowego w L. za przestępstwo z art. 178a§1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk na karę pozbawienia wolności w wymiarze przekraczającym sześć miesięcy, którą odbył w okresie od dnia 24 lutego 2010r. do dnia 9 września 2010r.; przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się mając ograniczaną w stopniu znacznym zdolność do rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem,

tj. o czyn z art. 244 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. w zw. z art. 31§2 k.k.

1)  uznaje oskarżonego F. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego wyżej, wyczerpującego znamiona przestępstwa z art. 244 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k. w zw. z art. 31§2 k.k. i za to z mocy art. art. 244 k.k. skazuje go na karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności;

2)  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Lęborku na rzecz adw. M. R. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

3)  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Lęborku 853,00zł (osiemset pięćdziesiąt trzy złote) tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu, zwalniając go z tego obowiązku w pozostałym zakresie.

Sygn. akt IIK 684/14

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 stycznia 2013 roku około godziny 8.00, mieszkający w M. F. K. wsiadł jako kierujący do samochodu marki O. (...) o nr rej. (...) i pojechał drogą polną w kierunku L.. Wspólnie z nim jako pasażer jechała małżonka E. K.. Mężczyzna jechał do lasu w U., gdzie pracował jako pilarz. Tam małżonka F. K. miała przesiąść się na miejsce kierowcy i wrócić samochodem do domu.

F. K. po dojechaniu do L. wjechał na drogę krajową nr (...). W tym czasie na odcinku drogi między L. a L. kontrolę prędkości pojazdów przeprowadzali funkcjonariusze Policji T. N. oraz W. P..

Kierujący pojazdem widząc z odległości około 200 -300 metrów stojący na poboczu oznakowany radiowóz policyjny zatrzymał samochód, po czym wysiadł i zamienił się miejscami ze swoją małżonką E. K., która usiadła na miejsce kierującego. F. K. usiadł natomiast obok kierującego jako pasażer.

Powyższą sytuację, z uwagi na małe natężenie ruchu pojazdów, widzieli funkcjonariusze Policji, którym zachowanie polegające na zamianie miejscami wydało się podejrzane.

Gdy F. K. usiadł na miejscu pasażera, jego małżonka kontynuowała jazdę, przy czym po chwili samochód został zatrzymany do kontroli drogowej.

F. K. wyrokiem Sądu Rejonowego w D. P.z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie sygn. akt VIK 383/07 został skazany za przestępstwo z art. 178a §1 k.k. w zb. z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. przy zast. 11 § 2 k.k. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 26 kwietnia 2009 r. do 24 lutego 2010 r. Nadto orzeczono wobec niego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 8 lat.

Następnie wyrokiem Sądu Rejonowego wL.z dnia 09 kwietnia 2009 roku w sprawie VIK 70/09 skazano F. K. za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. i art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od dnia 24 lutego 2010r. do dnia 09 września 2010r. Ponadto orzeczono wobec niego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 4 lat.

F. K. cierpi na organiczne zaburzenia nastroju: depresyjno – lękowe oraz zespół psychoorganiczny otępienny. W chwili popełnienia zarzucanego mu czynu miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolność rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: częściowo wyjaśnień oskarżonego F. K. (k.4-4v,88,150v), zeznań świadków: T. N. (k. 17), W. P. (k.41), wyroku Sądu Rejonowego w L. z dnia 09 kwietnia 2009 r. w sprawie sygn. akt VIK 70/09 (k. 22), wyroku Sądu Rejonowego w D. P. z dnia 14 listopada 2007r. w sprawie VIK 383/07 (k.29-30), opinii sądowo-psychiatrycznych (k. 67-69,123-126).

Sąd zważył, co następuje:

Oskarżony F. K. przesłuchiwany po raz pierwszy (k.4-4v) nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu prowadzenia pojazdu mechanicznego pomimo orzeczonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Wskazał bowiem, że w dniu zdarzenia około godziny 8.00-8.30, jego żona E. K. kierowała pojazdem marki O. (...) o nr rej. (...), zaś on był pasażerem. Podał, że małżonka wiozła go wówczas do pracy do lasu w U., gdzie pracuje jako pilarz. Podczas jazdy w związku z wyczuciem zapachu paliwa zatrzymali się na wysokości restauracji (...) w L.. Przypuszczając, że doszło do wylania paliwa z kanistra, sprawdził bagażnik stwierdzając, że rzeczywiście doszło do rozlania cieczy. W związku z tym uszczelnił pojemnik, po czym wziął go do wnętrza samochodu ustawiając między nogami. Oskarżony zaznaczył, że po tym postoju do samochodu jako kierująca wsiadła jego żona i to ona w dalszym ciągu prowadziła auto. Po chwili – jak podał - ich samochód został zatrzymany przez funkcjonariusza Policji. Następnie poproszono go o okazanie dowodu osobistego, który wcześniej zgubił. Nadto nie posiadał przy sobie również prawa jazdy, gdyż zostało mu one zatrzymane.

Przesłuchiwany przez Prokuratora (k.88) oskarżony zmienił swoje wcześniejsze wyjaśnienia i przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Jednocześnie wyraził skruchę i żal oświadczając, że już nigdy nie wsiądzie do samochodu w czasie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów.

Przed Sądem oskarżony przyznał się, twierdząc, że jego wcześniejsze wyjaśnienia, aby to jego małżonka prowadziła samochód w dniu 15 stycznia 2013 roku nie były zgodne z rzeczywistością. Wskazał, że osobiście kierował samochodem, przy czym większą cześć trasy jechał przez las drogą polną z M. do L.. Podniósł, że dopiero w L. wjechał na drogę krajową nr (...) i jechał nią gdzieś 10 metrów. Chciał przez nią jedynie przejechać do drugiego lasu, gdzie pracował. Nadto wyjaśnił, że policjanci na pewno widzieli sytuację, kiedy przesiadł się z miejsca kierowcy na miejsce pasażera, albowiem wszystko wydarzyło się naprzeciw nich.

Oskarżony zwrócił również uwagę na swój stan zdrowia podając, że leczył się psychiatrycznie od 2011 roku. W dalszym ciągu przyjmuje leki psychotropowe, a dwa razy w miesiącu chodzi na wizyty do doktor G., która informowała go, iż po zażyciu tych leków nie można kierować nie tylko samochodem, ale nawet rowerem.

Wyjaśnienia oskarżonego złożone przed prokuratorem oraz w toku postępowania jurysdykcyjnego są jasne, logiczne oraz rzeczowe, przy czym znajdują potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym i jako takie zasługuję na wiarę.Wyjaśnienia oskarżonego przyznającego się do winy zazębiały się z zeznaniami funkcjonariuszy Policji T. N. i W. P., którzy nie mieli wątpliwości, że kierującym pojazdem był oskarżony F. K.. W obliczu powyższego Sąd przyjął, że pierwsze twierdzenia oskarżonego, aby to jego małżonka kierowała samochodem, były przyjętą przez niego linią obrony, zmierzającą do uchronienia go przed ponoszeniem odpowiedzialności karnej. Oskarżony mając bowiem świadomość wcześniejszego skazania z art. 244 kk na bezwzględną karę pozbawiania wolności obawiał się odpowiedzialności karnej.

Sprawstwo oskarżonego wynika przede wszystkim z zeznań przeprowadzających kontrolę funkcjonariuszy Policji: W. P. i T. N..

Świadek T. N. zeznał (k.17v), że pełniąc służbę z W. P. dokonywali kontroli prędkości pojazdów na drodze krajowej nr (...) między L. a L.. Wówczas zauważył, jak jadący w kierunku S. samochód zatrzymał się około 200 metrów od nich, po czym kierujący i pasażer zamienili się miejscami. Świadek nie miał wątpliwości, że doszło do zamiany miejscami, gdyż pojazd zatrzymał się na prostym odcinku drogi. W tym czasie natężenie ruchu pojazdów nie było duże, a nadto nie było żadnej przeszkody, która utrudniałaby obserwację pojazdu. Jednocześnie dodał, że z tego co pamięta pasażerem była kobieta, która przesiadła się na miejsce kierowcy. Z jego zeznań wynika, że oskarżony początkowo próbował się tłumaczyć, później jednak nie zaprzeczał temu, aby to on kierował samochodem.

Powyższe zeznania zazębiają się z opisem zdarzenia zaprezentowanym przez W. P. (k.41v), który potwierdził, że samochód kierowany przez oskarżonego zatrzymał się około 200- 300 metrów przed miejscem, gdzie dokonywali kontroli pojazdów, po czym kierujący zamienił się z pasażerem miejscami. Jednocześnie zaznaczył, że nie ma żadnych wątpliwości co to tego, albowiem pojazd zatrzymał się na prostym odcinku drogi i cała sytuacja była dobrze widoczna.

Zeznania powyższych świadków są jasne, rzeczowe i konkretne, a także stanowcze i jednoznaczne i jako takie zasługują na wiarę w całości. Świadkowie pewnie wskazali na oskarżonego, jako osobę, która kierowała pojazdem marki O. (...), opisując spostrzeżoną sytuację, podczas której kierujący zamienił się miejscami z pasażerem, przy czym ich zeznania były ze sobą spójne, dlatego też Sąd nie miał wątpliwości, że polegały one na prawdzie. Wskazać również należy, że powyższe zeznania znalazły potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonego złożonych przed prokuratorem i na rozprawie.

Ponadto Sąd ustalił, że wyrokiem Sądu Rejonowego w D. P. z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie sygn. akt VI K 383/07 (k. 29-30) orzeczono wobec oskarżonego F. K. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres ośmiu lat, a wyrokiem Sądu Rejonowego w L.z dnia 09 kwietnia 2009 roku w sprawie VIK 70/09 (k.22) orzeczono wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 4 lat.

W celu ustalenia stanu zdrowia psychicznego oskarżonego F. K. powołano biegłych psychiatrów G. Z. oraz A. G., które po przeprowadzeniu jednorazowego badania psychiatrycznego rozpoznały u badanego organiczne zaburzenia depresyjno – lękowe znacznie nasilone, przy czym zdaniem biegłych oskarżony w czasie popełnienia zarzucanego mu czynu miał zachowaną zdolność rozpoznania czynu i pokierowania swoim postępowaniem (k. 37-38).

W toku śledztwa powołano kolejnych biegłych, gdyż lekarz A. G., uczestnicząca w wydaniu pierwszej opinii, leczy oskarżonego w (...) (k.148), a tym samym wystąpiły powody osłabiające zaufanie co do bezstronności biegłego, o których mowa w przepisie art. 196§ 3 k.p.k. Nowi biegli w opinii sądowo – psychiatrycznej (k.67-69) potwierdzili diagnozę z poprzedniej opinii, stwierdzając u badanego organiczne zaburzenia nastroju: depresyjno – lękowe oraz zespół psychoorganiczny - otępienny. Uznali, że F. K. w czasie popełniania zarzucanego mu czynu miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolność do rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem, która wynikała z zaburzeń depresyjnych na podłożu organicznego uszkodzenia centralnego układu nerwowego. Nadto z opinii wynika, że stan zdrowia psychicznego badanego pozwala mu na branie przez niego udziału w czynnościach procesowych z pomocą obrońcy.

Z uwagi na treść zaświadczenia lekarskiego z dnia 22 stycznia 2015r., z którego wynikało, że oskarżony nie może, ze względu na stan zdrowia, stawić się w sądzie przez okres trzech miesięcy dopuszczono dowód z uzupełniającej opinii biegłych lekarzy psychiatrów M. Z. i M. P.. Biegli stwierdzili (k.123-126), że stan zdrowia oskarżonego pozwala mu na branie udziału w czynnościach procesowych. Reaktywne, wynikające z toczącej się sprawy karnej, pogorszenia stanu zdrowia psychicznego pod postacią nasilających się objawów depresyjno - lękowych, zaostrzające przebieg organicznych zaburzeń nastroju i współistniejącego zespołu psychoorganicznego otępiennego, nie stanowią w ocenie biegłych przeszkody uniemożliwiającej udział oskarżonego w toczącym się postępowaniu.

Sąd uznał, że znajdujące się w aktach opinie sądowo –psychiatryczne biegłych M. Z. i M. P. sporządzone zostały w sposób rzetelny i fachowy i jako takie zasługują na wiarę. Wskazać należy, że jako podstawę ustaleń w zakresie stanu poczytalności oskarżonego w chwili czynu oraz możliwości brania przez niego udziału w czynnościach procesowych Sąd uznał za miarodajne wnioski płynące z opinii biegłych lekarzy M. Z. oraz M. P., którzy zarówno w opinii z dnia 19 września 2014r., jak i w opinii uzupełniającej uznali, że oskarżony miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolności do rozpoznania czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

Kwestia poczytalności oskarżonego ma znaczenie kluczowe w sprawie, albowiem wpływa na ustalenie winy sprawcy, a w przypadku zaistnienia warunków z art. 31 § 2 k.k. ma istotne znaczenie dla ustalenia stopnia winy, a w konsekwencji wymiaru kary.

Mając powyższe dowody na względzie i dokonaną przez Sąd ich ocenę należy stwierdzić, że oskarżony F. K. w dniu 15 stycznia 2013r. na drodze krajowej nr (...) w miejscowości L. gmina (...) prowadził w ruchu lądowym pojazd mechaniczny marki O. (...) o nr rej. (...), pomimo tego, że wyrokami Sądu Rejonowego w D. P. z dnia 14 listopada 2007r. sygn. VI K 383/07 oraz Sądu Rejonowego w L. z dnia 9 kwietnia 2009r. sygn. VI K 70/09 orzekano wobec niego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres ośmiu lat, będąc przy tym skazany powyższym Wyrokiem Sądu Rejonowego w D. P. za przestępstwo z art. 178a§1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk na karę pozbawiania wolności w wymiarze przekraczającym sześć miesięcy, którą odbył w okresie od dnia 26 kwietnia 2009r. do dnia 24 lutego 2010r. oraz powyższym wyrokiem Sądu Rejonowego w L.za przestępstwo z art. 178a§1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk na karę pozbawienia wolności w wymiarze przekraczającym sześć miesięcy, którą odbył w okresie od dnia 24 lutego 2010r. do dnia 9 września 2010r., przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się mając ograniczaną w stopniu znacznym zdolność do rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem. Tym samym swoim zachowaniem wyczerpał on znamiona przestępstwa z art. 244 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

Przystępując do wymiaru kary wobec oskarżonego F. K., Sąd potraktował jako okoliczności obciążające uprzednią wielokrotną karalności, w tym czterokrotną za przestępstwa z art. 244 k.k., skutkującą odpowiedzialnością w ramach recydywy zwykłej z art. 64 § 1 k.k. Przeciwko oskarżonemu przemawia również stwarzane przez oskarżonego zagrożenie dla innych użytkowników ruchu drogowego, zwłaszcza że oskarżony miał orzeczony wieloletni zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, a mimo to poruszał się samochodem drogą krajową. Ponadto oskarżony w swoich wyjaśnieniach potwierdził lekceważący stosunek do orzeczonego środka, wskazując że dojeżdża do pracy samochodem drogą leśną. Ponadto, jak sam stwierdził zażywane przez niego leki psychotropowe są przeciwskazaniem do kierowania samochodami i mimo wskazań zarówno sądowych i medycznych, oskarżony poważnie i ciągle łamie nałożone przez niego obowiązki, zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych.Okolicznością łagodzącą są rozpoznane u oskarżonego schorzenia psychiczne, skutkujące ograniczoną w stopniu znacznym zdolnością do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

W tym miejscu podkreślić należy, że choć oskarżony dopuścił się czynu w warunkach art. 31 § 2 k.k., to jednak zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary, o którym mowa w tym przepisie ma charakter fakultatywny, dający Sądowi możliwość zastosowania tej wyjątkowej instytucji prawnej. Należy w pełni zaaprobować stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 20 kwietnia 1977 r. sygn. akt V KR 52/77, gdzie uznano, iż ograniczona w stopniu znacznym poczytalność sprawcy stanowi istotną okoliczność łagodzącą, a podstawą stosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary może być tylko wtedy, gdy ta okoliczność zestawiona z innymi (obciążającymi i łagodzącymi) prowadzi do wniosku o niewspółmiernej surowości najniższej kary za dane przestępstwo, co wynika z istoty instytucji nadzwyczajnego złagodzenia. Rozstrzygnięcie o zastosowaniu lub niezastosowaniu dobrodziejstwa wynikającego z art. 31 § 2 k.k. jest ponadto rozstrzygnięciem w kwestii wymiaru kary i jako takie musi uwzględniać wszystkie dyrektywy wymiaru kary zawarte w art. 53 k.k., czyli również cele kary w zakresie jej społecznego oddziaływania (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 8 stycznia 2008r. w sprawie sygn. akt II AKa 243/07).

W realiach niniejszej sprawy Sąd nie znalazł podstaw do zastosowania wobec oskarżonego dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary. Oskarżony po raz piąty popełnił przestępstwo z art. 244 k.k., przy czym dwukrotnie orzeczona kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie odnosiła pozytywnego skutku. Ponadto, w ocenie Sądu wyrażona przez oskarżonego skrucha i żal, mają charakter gołosłowny, gdyż tenże sam sąd wydając wobec oskarżonego w dniu 14 czerwca 2011 r. wyrok z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności(k.94), uwzględniając zapewnienia oskarżonego, że nigdy więcej nie będzie kierował pojazdami wbrew zakazowi, jak i jego sytuację osobistą oraz zdrowotną, nie przewidział, że już tego samego dnia, to jest 14 czerwca 2011 r. oskarżony w stanie nietrzeźwości wsiądzie do samochodu, na co wskazuje treść wyroku z k. 96 w sprawie IIK 604/11.

Mając powyższe okoliczności na względzie Sąd z mocy art. 244 k.k. skazał oskarżonego na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności. Wskazać trzeba przy tym, że przestępstwo z art. 244 k.k. jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3, zatem wymierzona oskarżonemu kara została orzeczona w dolnych granicach ustawowego zagrożenia.

Sąd uznał bowiem, że jedynie orzeczenie kary bezwzględnego pozbawienia wolności będzie adekwatna do stopnia jego winy i stopnia społecznej szkodliwości czynu przez niego popełnionego. Sąd stwierdził, że brak takiej reakcji ze strony wymiaru sprawiedliwości, utwierdzającej przekonanie sprawcy o własnej bezkarności, mógłby wywrzeć wobec oskarżonego skutki wręcz antywychowawcze. Popełnienie kolejnego podobnego przestępstwa, jak i brak chęci respektowania wyroków sądu i dbanie o bezpieczeństwo na drodze świadczy bowiem o tym, że dotychczas stosowane kary nie wywarły na oskarżonym oczekiwanego, pozytywnego skutku i nie spełniły swego celu wychowawczego i zapobiegawczego. Jego niepoprawność oraz brak poszanowania ustalonego porządku prawnego, zdaniem Sądu, całkowicie uzasadniają zastosowanie wobec oskarżonego kary izolacyjnej, zwłaszcza że oskarżony odpowiada w warunkach powrotu do przestępstwa.

W ocenie Sądu powyższa kara jest adekwatna do stopnia winy oskarżonego oraz wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynu i jako taka spełni cele wychowawcze i zapobiegawcze, wdrażając oskarżonego do przestrzegania porządku prawnego.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu Sąd orzekł w oparciu o §14 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.02.163.1348).

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd wydał w oparciu o treść art. 626 § 1 k.p.k., 627 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.). Uwzględniając sytuację materialną i rodzinną oskarżonego Sąd zwolnił go w części od obowiązku ponoszenia kosztów procesu.