Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Anna Romańska

Protokolant: protokolant Małgorzata Dąbek

przy udziale oskarżyciela publicznego Urzędu Skarbowego w Ropczycach

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 października 2015 r.

sprawy oskarżonego S. P. o wykroczenie skarbowe z art. 56§4 kks
w zw. z art. 6§2 kks

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Dębicy VII Zamiejscowego Wydziału Karnego
z siedzibą w Ropczycach

z dnia 19 maja 2015 r., sygnatura akt VII W 132/15

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uniewinnia oskarżonego
od zarzucanego mu czynu,

II.  kosztami procesu za obie instancje obciąża Skarb Państwa,

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. G. Kancelaria Adwokacka
w R. kwotę 723,24 zł (siedemset dwadzieścia trzy 24/100 złote) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu
w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt II Ka 358/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Dębicy VII Zamiejscowy Wydział Karny z/s w Ropczycach wyrokiem z dnia 19 maja 2015 r. sygn. akt VII W 132/15 po rozpoznaniu sprawy S. P. oskarżonego o to, że prowadząc działalność gospodarczą z siedzibą w G. pod numerem (...) , nie złożył w Urzędzie Skarbowym w R. w terminie do dnia 25.10.2013r, 27.12.2013r deklaracji VAT-7 za wrzesień, listopad 2013r. tj. o wykroczenie z art. 56§4 kks w zw. z art. 6§2 kks

- w pkt. I. uznał obwinionego za winnego dokonania czynu zarzuconego mu w akcie oskarżenia stanowiącego wykroczenie z art.56 § 4 kk s w zw. z art. 6 § 2 kks i za czyn ten na mocy art. 56 § 4 kks wymierzył mu karę grzywny w kwocie 200zł ( dwieście złotych ),

- w pkt II. na mocy art. 29 ust. 1 ustawy prawo o adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz kancelarii adwokackiej adw. J. G. kwotę 221.40 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej obwinionemu z urzędu.

- w pkt III. na podstawie art.113 § 1 kks w zw. z art. 627 kpk zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 351,40 zł tytułem kosztów postępowania

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca oskarżonego i zarzucił po pierwsze obrazę przepisów prawa procesowego mającą wpływ na treść orzeczenia w szczególności art. 7 kpk, a po drugie błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na treść tego orzeczenia. (apelacja k. 69-71 akt sprawy)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja okazała się skuteczna, gdyż niezależnie od podniesionych w niej zarzutów należało wyrok zmienić i uniewinnić oskarżonego od zarzucanego czynu z uwagi na to, iż nie wyczerpuje on znamion czynu zabronionego.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że S. P. m.in. we wrześniu i listopadzie 2013r. prowadził działalność gospodarczą pod firmą PHU (...). Prowadząc działalność gospodarczą, w dniu 28 października 2013r. S. P. złożył deklarację dla podatku od towarów i usług za wrzesień 2013r., a nadto prowadząc działalność gospodarczą w dniu 28 grudnia 2013r. S. P. złożył deklarację dla podatku od towarów i usług za listopad 2013r.

Wskazując, że wykroczenia z art. 56§4 kks dopuszcza się podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia, oraz że zgodnie z treścią art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatnicy, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu , z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130 c i 133 w/w ustawy, które przewidują wyłączenia, lecz wyłączenia te nie dotyczą sytuacji, gdy podatek jest zerowy, Sąd I instancji stwierdził że oskarżony wyczerpał znamiona wykroczenia z art. 56§4 kks w warunkach art. 6§2 kks.

Ustalenie, że oskarżony miał obowiązek składania deklaracji Vat za wrzesień i listopad 2013r. są prawidłowe. Sąd Okręgowy pogłębił ponad postępowanie dowodowe Sądu Rejonowego zbadanie kwestii, czy oskarżony był zwolniony z obowiązku składania deklaracji ze względu na zawieszenie działalności. Zgodnie bowiem z art. 99 ust. 7a ustawy o VAT, w przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej podatnicy nie mają obowiązku składania deklaracji, o których mowa w ust. 1 i 2, za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy. Sąd Okręgowy ustalił na podstawie informacji z CEIDG i informacji z UM w R.,. że S. P. nie zgłaszał do Ewidencji zawieszenia działalności obejmującego wrzesień i listopada 2013r.

Ponadto Sąd stwierdził, że ponieważ w deklaracjach oskarżony wykazywał kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy zgodnie z art 86 ust. 1 ustawy o Vat, to był zobowiązany do składania deklaracji w ustawowym terminie, a tego nie uczynił.

Przedsiębiorca podlegający obowiązkowi rozliczania się z podatku od towarów i usług musi wykazać transakcje opodatkowane w deklaracji VAT. Zgodnie z obowiązującym prawem ma również obowiązek złożenia tzw. „zerowej” deklaracji VAT do urzędu skarbowego, w sytuacji, gdy taka osoba w danym okresie rozliczeniowym nie wykonała żadnych operacji, gdyż sam fakt zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny rodzi obowiązek składania deklaracji. Oskarżony nie tylko w danych miesiącach nie miał sprzedaży, ale również nie dokonywał zakupów, przenosił jedynie kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym z poprzednich miesięcy, co jednak również nie zwalniało go od obowiązku złożenia deklaracji w związku właśnie z tym przenoszeniem nadwyżki.

Natomiast zdaniem Sądu Okręgowego, pomimo niewywiązania się z obowiązku złożenia deklaracji w terminie, oskarżony nie wyczerpał całości znamion wykroczenia skarbowego z art. 56§4 kks, gdyż przepis ten wprowadza ograniczenie zakresu odpowiedzialności za niezłożenie w terminie deklaracji lub oświadczenia związane z przewidzianym w treści tego przepisu określającej znamiona strony przedmiotowej warunkiem ujętym w sformułowaniu "mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania".

Zgodnie z art. 5 ust 1 i 3 ustawy o Vat opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2) eksport towarów;

3) import towarów na terytorium kraju;

4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z ust 3. opodatkowaniu podatkiem podlegają również towary w przypadku, o którym mowa w art. 14. , które jednak w realiach sprawy nie dotyczyło oskarżonego.

Podstawę opodatkowania podatnik wykazuje w części C druku deklaracji Vat pt. „Rozliczenie podatku należnego”. Nie budzi wątpliwości fakt, że oskarżony S. P. w miesiącach wrzesień i listopad 2013r. nie prowadził sprzedaży towarów i usług i w związku z tym nie ujawniła się u niego podstawa opodatkowania. W części C wykazywał zatem kwoty „0”.

Jak słusznie wskazał P.Kaleta w artykule „Odpowiedzialność podatnika za nie złożenie deklaracji podatkowej w świetle przepisów Kodeksu karnego skarbowego” (Dor.Podat. 2003/1/58): Nie będzie podlegał karalności czyn polegający na opóźnieniu w złożeniu deklaracji w następujących sytuacjach: - gdy koszty uzyskania przychodów przewyższą przychody - wówczas mamy do czynienia ze stratą podatkową, i w takim przypadku nie będzie możliwe ujawnienie przedmiotu i podstawy opodatkowania, bowiem one w ogóle nie wystąpią, oraz gdy - podatnik (na przykład spółka z o.o.) jest podmiotem istniejącym w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych i jest zarejestrowana w właściwym rejestrze handlowym, lecz w znaczeniu podatkowo-prawnym jest spółką "milczącą" - nie wykonuje czynności podlegających opodatkowaniu, nie posiada źródła przychodów, złoży po terminie tzw. "zerową" deklarację podatkową.

Rozpatrując ewentualną odpowiedzialność oskarżonego na podstawie innych przepisów karnoskarbowych stwierdzić należy co następuje.

Zgodnie z art. 54 podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania bądź nie składa deklaracji, (narażając podatek na uszczuplenie) podlega karze. Odnosząc powyższy przepis do stanu faktycznego, jakim jest niezłożenie przez podatnika zerowej deklaracji VAT należy uznać, że taka osoba nie uchyla się od opodatkowania, ani nie ukrywa przedmiotu lub podstawy tego opodatkowania.

Zatem zgodnie z powyższymi rozważaniami, w stosunku do podatnika zobowiązanego w świetle ustawy o VAT do składania deklaracji rozliczeniowej tzw. „zerowej”, który taką deklarację składa po terminie, nie ma podstaw do wyciągania konsekwencji karnoskarbowych.

Analiza przepisów wskazuje, że obowiązek składania deklaracji “zerowych” jest utrzymywany w ustawie w trosce o ochronę interesu podatku VAT, natomiast podatnicy, którzy dopuścili się takiego czynu, jak oskarżony, mogą jednak liczyć na niezastosowanie w stosunku do nich konsekwencji karnych skarbowych.

Podsumowując, niezłożenie w terminie ustawowym przez oskarżonego S. P. deklaracji "zerowych" nie wyczerpywało jednego ze znamion wykroczenia skarbowego z art. 56 § 4 k.k.s., tj. konieczności wystąpienia podstawy lub przedmiotu opodatkowania.

Mając na uwadze powyższe Sąd zmienił zaskarżony wyrok i uniewinnił oskarżonego od zarzucanego czynu (art. 437§2 kpk w zw. z art. 414§1 kpk w zw. z art. 17§1 pkt 2 kpk w zw. z art. 113§1 kks), kosztami procesu obciążył Skarb Państwa (art. 632pkt 2 kpk w zw. z art. 113§1 kks) i zasądził na rzecz obrońcy z urzędu koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej w postępowaniu odwoławczym z uwzględnieniem dni rozpraw (art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze) .