Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek

Sędzia SO Magdalena Balion - Hajduk (spr.)

SR del. Maryla Majewska - Lewandowska

Protokolant Dominika Tarasiewicz

po rozpoznaniu w dniu 2 kwietnia 2015 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa B. M. (M.)

przeciwko J. M. (M.)

o uchylenie obowiązku dostarczania węgla

oraz z powództwa J. M. (M.)

przeciwko B. M. (M.)

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji powoda - pozwanego wzajemnego B. M.

od wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 29 października 2014 r., sygn. akt III RC 291/14

oddala apelację.

SSR del. Maryla Majewska – Lewandowska SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion - Hajduk

Sygn. III Ca 181/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 października 2014 roku Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląski uchylił obowiązek dostarczania węgla przez powoda B. M. wobec małoletniego pozwanego J. M. w ilości dwóch ton węgla w naturze rocznie z dniem 16 maja 2014 roku i zasądził od powoda - pozwanego wzajemnego B. M. na rzecz małoletniego pozwanego –powoda wzajemnego J. M. alimenty w kwocie po 850 zł miesięcznie płatne począwszy od dnia 14 sierpnia 2014 do dnia dwudziestego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności, płatne do rąk matki małoletniego pozwanego I. W. w miejsce alimentów w ustalonych w ugodzie sądowej zawartej w Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim z dnia 12 grudnia 2011 roku w sprawie sygnał III RC 388/11 w kwocie 600 zł miesięcznie.

Sąd Rejonowy ustalił, że małoletni pozwany-powód wzajemny czepku urodził się (...) i jest synem powoda i I. W.. Ostatnie alimenty zostały ustalone ugodą sądową z dnia 12 grudnia 2011 roku w kwocie 600 zł miesięcznie. W tym czasie pozwany był uczniem czwartej klasy szkoły podstawowej, a jego koszty utrzymania zostały ocenione na kwotę 800 zł miesięcznie. Ojciec małoletniego pracował wówczas KWK (...) i arabiał netto bez deputatu około 3100 zł, a nadto otrzymywał barbórkę i czternastkę w kwocie po 3600 zł rocznie oraz deputat węglowy 8 ton. Powód - pozwany wzajemnie B. M. deklarował, że będzie uczestniczył w życiu dziecka, kontaktował się z nim, dokonywał zakupów na jego rzecz poza alimentami. Matka pozwanego pracowała w charakterze sprzedawcy zarabiała 670 zł miesięcznie. Wyrokiem Sądu z 20 lutego 2008 roku powód został zobowiązany do dostarczania małoletniemu dwóch ton węgla rocznie począwszy od 2008 roku.

Obecnie pozwany - powód wzajemny jest uczniem pierwszej klasy gimnazjum, ma 13 lat. Jego koszty utrzymania wzrosły w związku wzrostem cen podręczników i innych kosztów edukacji, z uwagi na potrzeby dodatkowych lekcji i kursów związanych z rozwojem, wydatki związane z rozwojem społecznym i wynoszą one obecnie 1000 zł miesięcznie. Nadto pozwanego – powoda wzajemnego obciążają koszty utrzymania domu, w który mieszka i wraz z matką i dziadkami macierzystymi w kwocie po około 250 zł miesięcznie oraz zakup opału.

Powód - pozwany wzajemnie ma 45 lat, jest emerytem, otrzymuje świadczenie w kwocie 3400 zł netto, od 2015 roku nie będzie otrzymywał deputatu węglowego. Jego miesięczny koszt utrzymania wynosi około 2000 zł, nadto przeznacza 500 zł na paliwo na potrzeby dojazdu do swojej narzeczonej, która zamieszkuje daleko. Posiada na utrzymaniu dom, w którym mieszka, motocykl i samochód.

Matka małoletniego pracuje jako sprzedawca z wynagrodzeniem 1000 zł miesięcznie. Powód - pozwany wzajemny nie przyczynia się do utrzymania małoletniego w żadnym zakresie, nie spotyka się z nim, nie kupuje żadnych prezentów. Sąd Rejonowy uwzględnił w całości powództwo wzajemne o podwyższenie alimentów na zasadzie art. 133, 135 § 1 i 138 k.r.o. Sąd Rejonowy podkreślił, iż ostatnie alimenty zostały ustalone na mocy porozumienia przy założeniu ze strony powodowej, że pozwany będzie przyczyniał się do utrzymania dziecka poza alimentami w zakresie dodatkowych zakupów, wspólnie spędzonego czasu. Ojciec obecnie w żadnym zakresie nie partycypuje w jego utrzymaniu i nie uczestniczy w jego życiu, nie kontaktuje się. Sąd stwierdził, że zmieniła się sytuacja powoda wzajemnego ponieważ wzrosły koszty edukacji. Wzrost wyniósł co najmniej 300 - 400 zł miesięcznie i matka pozwanego – powoda wzajemnego będzie zmuszona w większym zakresie partycypować w kosztach utrzymania domu i ogrzewania, skoro został uchylony obowiązek dostarczania przez powoda B. M. węgla. Sąd Rejonowy stwierdził, że dochody powoda – pozwanego wzajemnego realnie zmniejszyłby się o około 800 zł miesięcznie, ale pozwany wydatkuje środki na utrzymanie dwóch pojazdów, miesięcznie przeznacza duże kwoty na paliwo celem dojazdu do narzeczonej, a powinien łożyc alimenty na rzecz powoda w większym stopniu.

Powód – pozwany wzajemny wyniósł apelację od rozstrzygnięcia uwzględniającego powództwo wzajemne, zarzucając naruszenie prawa materialnego, to jest artykułów 135 § 1 i 138 k.r.o. przez błędne przyjęcie, że od czasu ustalenia alimentów w dotychczasowej wysokości nastąpiła taka zmiana stosunków która miałaby uzasadniać podwyższenia dotychczasowych alimentów aż o 50 %, w sytuacji gdy sytuacja finansowa pozwanego wzajemnego zmieniła się diametralnie na jego niekorzyść i osiąga obecnie znacznie niższe dochody, a potrzeby małoletniego powoda wzajemnego nie uległy aż takiemu wzrostowi, zarzucił także błędną ocenę potrzeb małoletniego powoda w zakresie utrzymania i wychowania. skarżący wniósł o zmianę wyroku i oddalenie powództwa wzajemnego w całości ewentualnie o jego uchylenie w tej części i przekazanie w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania.

Przedstawicielka ustawowa pozwanego - powoda wzajemnego wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny, dokonał porównania sytuacji życiowej i materialnej stron i przedstawicielki ustawowej małoletniego w okresie w jakim ustalono poprzednie alimenty i na dzień orzekania w oparciu o przedstawiony przez strony materiał dowodowy. Ustalenia te nie zawierają sprzeczności i w pełni zasługują na poparcie. Oceniając wzrost potrzeb małoletniego pozwanego - powoda wzajemnego należy wskazać, iż polega on nie tylko na tym, że małoletni rozpoczął szkołę gimnazjum, ma 13 lat i wzrosły jego koszty z tym związane, ale należy mieć też na uwadze to, że Sąd Rejonowy uchylił obowiązek alimentacyjny powoda - pozwanego wzajemnego w postaci dostarczenia opału, co oznacza, że małoletni będzie musiał te koszty ponieść sam, co też należy ocenić jako wzrost potrzeb. Sąd Rejonowy jak i Sąd drugiej instancji nie przeczy, że zarobki powoda – pozwanego wzajemnego zmalały, ale i tak po odliczeniu podwyższonych alimentów pozostaje do jego dyspozycji na bieżące potrzeby kwota 2550 zł. Powód - pozwany wzajemny musi zdawać sobie sprawę, że jego małoletni syn nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, a co więcej powód - pozwany wzajemnie jest młodym człowiekiem i ma możliwości dodatkowego zatrudnienia. Należy zawsze pamiętać o tym, że alimenty są wypadkową zarówno usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego do alimentacji, jak także możliwości zarobkowych zobowiązanego. Pozwany przeszedł na emeryturę, ale ma dopiero 45 lat, jest zdolny do pracy. Sąd Rejonowy jak i Sąd drugiej instancji, oceniając możliwości zarobkowe nie opiera się wyłącznie na uzyskiwanych dochodach, choć jw. wskazano są one wystarczające dla łożenia alimentów w zasądzonej przez Sąd Rejonowy wysokości. Ważnym aspektem jest także fakt, że ojciec mimo wcześniejszych deklaracji dodatkowo nie łoży na syna żadnej kwoty, nie spotyka się w nim, nie pomaga w jego wychowaniu. Cały ciężar jego wychowania, bieżącej pieczy spoczywa na matce, której możliwości zarobkowe są niewielkie, zarabia tylko 1100 zł miesięcznie. W skład wydatków, które ponosi pozwany wchodzi kosztu utrzymania dwóch pojazdów, ale także kosz paliwa na podróże do narzeczonej. Pozwany musi mieć świadomość, że tego rodzaju koszty nie mogą wyprzedzać obowiązku zaspakajania potrzeb jego małoletniego syna.

Sąd Okręgowy, mając zatem powyższe okoliczności na uwadze na mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako nieuzasadnioną.