Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Arkadia Wyraz - Wieczorek

Sędzia SO Barbara Braziewicz (spr.)

Sędzia SR (del.) Ewa Buczek – Fidyka

Protokolant Monika Piasecka

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2015 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa W. K. i T. K.

przeciwko Gminie i Miastu C.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 19 grudnia 2014 r., sygn. akt I C 1812/13

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powodów solidarnie kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Ewa Buczek – Fidyka SSO Arkadia Wyraz – Wieczorek SSO Barbara Braziewicz

UZASADNIENIE

Powodowie W. K. i T. K. wnieśli o zasądzenie od pozwanej Gminy i Miasta C. kwoty 1.918,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami począwszy od dnia 7 lutego 2013r. oraz kosztami procesu według norm przepisanych.

Pozwana Gmina i Miasto C. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Wyrokiem z dnia 19 grudnia 2014r. Sąd Rejonowy w Rybniku zasądził od pozwanej Gminy i Miasta C. na rzecz powodów W. K. i T. K. solidarnie kwotę 1.918,90zl wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku, w pozostałym zakresie powództwo oddalił, nadto zasądził od pozwanej na rzecz powodów solidarnie kwotę 730zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Rozstrzygnięcie to Sąd Rejonowy podjął po ustaleniu, że w dniu 30.12.2003r. Gmina i Miasto C. oraz powodowie W. K. i T. K. zawarli umowę notarialną mocą której ustanowili odrębną własność lokalu oraz sprzedaży położonego w C. przy ulicy (...) wraz ze związanym z nim udziałem (...) w gruncie i częściach wspólnych budynku za cenę 5.039 zł. W dniu 27.01.2004r. pozwana wypłaciła powodom tytułem zwrotu kaucji mieszkaniowej i odsetek kwotę 3,10 zł. Kwotę tę we wskazanej dacie, z kasy Zakładu (...) w C. odebrała powódka T. K.. Pismem z dnia 16.01.2013r. pełnomocnik powodów wezwał pozwaną do zapłaty na rzecz W. K. i T. K. kwoty 1.918,90 zł „wraz z należnymi odsetkami”.

W ustalonym stanie faktycznym Sad Rejonowy uznał, iż żądanie pozwu, co do zasady, zasługuje na uwzględnienie. Bezsporne w przedmiotowej sprawie jest, iż powodowie uiścili kaucję zabezpieczającą, gdy podpisali umowę najmu lokalu mieszkalnego z pozwaną Gminą C. oraz, że po nabyciu własności tego lokalu mieszkalnego odebrali kaucję wysokości 3,10 zł. Spór dotyczy natomiast tego czy przez wypłatę kaucji w nominalnej wysokości pozwana spełniła świadczenie, zobowiązanie zostało przez nią wykonane i czy zobowiązanie wygasło, czy też nie.

Rozstrzygnięcie to Sąd Rejonowy podjął po ustaleniu, że podstawę prawną roszczeń powoda stanowi art. 36 ust.1 ustawy z dnia 21.06.2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu Cywilnego (Dz. U. Nr 71, poz. 733) w związku z art. 358 ¹ § 3 k.c., w myśl którego obowiązek zwrotu zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej spoczywał na wynajmującym, którym była pozwana.

Sąd ten uznał, iż miernikiem waloryzacji powinno być przeciętne miesięczne wynagrodzenie. Wynagrodzenia sprzed 1990 r. funkcjonowały w odmiennych niż obecne systemach podatkowych oraz społecznych i nie odzwierciedlały w pełni faktycznych dochodów pracowniczych. Faktyczne dochody były wówczas wyższe od podawanego wynagrodzenia, bowiem istniał szeroko rozbudowany system świadczeń socjalnych w postaci dotacji do wczasów, mieszkań, komunikacji czy żywienia w stołówkach pracowniczych. Obecne wynagrodzenie w wymiarze netto nie uwzględnia odliczeń z ulg i zwolnień podatkowych. Z uwagi na powyższe sąd uznał, iż najbardziej miarodajne będzie posiłkowe zastosowanie wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w wymiarze brutto i tak też uczynił dokonując waloryzacji świadczenia należnego powodowi.

Sąd meriti stwierdził, iż art.358 ¹ § 3 k.c. nie wyłącza możliwości pełnej waloryzacji świadczenia, o ile przemawiają za tym zasady współżycia społecznego. W przypadku kaucji mieszkaniowych mamy do czynienia ze szczególnym rodzajem świadczenia, bowiem jej uiszczenie jest warunkiem zawarcia umowy najmu i w czasie obowiązywania tej umowy najemca nie może żądać zwrotu wpłaconej kwoty. Świadczenie to spełnia funkcję gwarancyjną i jest uiszczane w interesie wynajmującego. W zamian za to najemca nie uzyskuje żadnego świadczenia. Uiszczenie kaucji następuje więc w drodze swoistego przymusu prawnego i dlatego powodowie nie mogą ponosić negatywnych konsekwencji spadku jej realnej wartości. Nie jest zatem zgodne z zasadami współżycia społecznego obciążanie takiego najemcy ryzykiem spadku siły nabywczej pieniądza.

Okolicznością powszechnie znaną jest występowanie zjawiska hiperinflacji w Polsce na przełomie lat 80 i 90 poprzedniego wieku, które doprowadziło do istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza. W związku powyższym zaistniały w ocenie Sądu Rejonowego podstawy do żądania przez powodów dokonania sądowej waloryzacji kaucji mieszkaniowej wpłaconej przez stronę powodową w dniu 18.08.1987r. w wysokości 16.500 zł.

Pozwana w toku całego sporu stała na stanowisku, że zapłata przez nią na rzecz powodów sumy nominalnej świadczenia pieniężnego (zwrotu kaucji mieszkaniowej w wysokości nominalnej) stanowiła spełnienie świadczenia i był to właściwy sposób wykonania zobowiązania (art. 354 k.c.). Z takim stanowiskiem pozwanej, Sąd Rejonowy się nie zgodził, ponieważ jest ono całkowicie nieuzasadnione w przypadku zwrotu świadczeń pieniężnych podlegających waloryzacji (art. 358 ^[1] § 3 k.c.), a takim jest bez wątpienia kaucja, będąca przedmiotem postępowania. Waloryzacja kaucji mieszkaniowej wpłaconej przez najemcę przed dniem 12.11.1994r. nie jest wyłączona (zob. uchwałę SN z 26 września 2002r., III CZP 58/02, publikowane OSNC 2003, Nr 9, poz. 117). W judykaturze podkreśla się przy tym, że spełnienie przez dłużnika świadczenia (podlegającego waloryzacji) w wysokości nominalnej nie stanowi właściwego wykonania zobowiązania w rozumieniu art. 354 k.c. (por. orzeczenie SN z dnia 28 września 1993r., I CRN 74/93, publikowane OSNC 1994, nr 7-8, poz. 162 i z dnia 5 lutego 2003r., II CKN 1245/00, niepublikowane).

Zdaniem Sadu Rejonowego spełnienie świadczenia pieniężnego w wysokości nominalnej następuje tylko wówczas, gdy przepisy szczególne nie stanowią inaczej (art. 358 ^[1] § 1 k.c.). Wyjątkiem od przywołanej zasady jest w szczególności art. 358 ^[1] § 3 k.c., mający wprost zastosowanie w niniejszej sprawie o waloryzację kaucji mieszkaniowej. Sąd ten zwrócił także uwagę na regulację art. 354 k.c., zgodnie z którą właściwym sposobem wykonania zobowiązania jest spełnienie go w sposób odpowiadający jego celowi społeczno - gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego. W tym kontekście również nie można zatem zaaprobować stanowiska, że właściwym sposobem wykonania zobowiązania pozwanej Gminy i Miasta C. był zwrot kaucji mieszkaniowej w rozmiarze 3,10 zł, albowiem stałoby to w oczywistej sprzeczności z ustawowymi wymogami z art. 354 k.c.

Niezrozumiała i dowolna była przy tym - podnoszona w toku procesu przez pozwaną - sugestia, że powodowie uznali dokonaną na ich rzecz wypłatę za wykonanie zobowiązania. Powodowie nie są prawnikami i nie wiedzieli o możliwości żądania wypłaty zwaloryzowanej kwoty kaucji mieszkaniowej. Jak zeznała powódka, gdy szła odebrać kaucję była przekonana, że odbierze 16.500 zł, skoro tyle razem z mężem zapłacili. Odbierając kaucję nie miała okularów i podpisała odbiór kaucji bez zastrzeżeń, jednak gdy otrzymała 3,10 zł była bardzo zaskoczona. Jak tylko dowiedziała się od zawodowego pełnomocnika, że jest możliwy zwrot kaucji po dokonaniu waloryzacji, wystąpili do pozwanej ze stosownym żądaniem. W tych warunkach nie można przyjąć, aby powodowie świadomie ocenili skutki odebrania nominalnej kwoty kaucji mieszkaniowej. Należy podkreślić, że powyżej wskazane stanowisko poparł SN w wyroku z dnia 22.09.2011r., sygn. akt V CNP74/10, wskazując: ”założenie, że zapłata sumy nominalnej świadczenia pieniężnego stanowi spełnienie świadczenia i jest właściwym sposobem wykonania zobowiązania (art. 354 k.c.) jest nieuzasadnione w przypadku zwrotu świadczeń pieniężnych podlegających waloryzacji (art. 358(1) § 3 k.c.” Wobec powyższego Sąd Rejonowy uznał, że dokonana w dacie 27.01.2004r. wypłata przez pozwaną na rzecz powodów kwoty 3,10 zł nie stanowiła należytego (całkowitego) spełnienie świadczenia zwrotu kaucji mieszkaniowej, a w konsekwencji zobowiązanie to (jako niewykonane) nie wygasło.

Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w sierpniu 1987r. (w dacie uiszczenia kaucji mieszkaniowej) wynosiło 29.184,00 zł. Wpłacona kaucja mieszkaniowa w wysokości 16.500,00 zł stanowiła zatem 56 % przeciętnego wynagrodzenia. W dacie orzekania, przeciętne wynagrodzenie w III kwartale 2014r. wyniosło 3.781,14 zł. Przyjmując wyżej wskazaną wartość procentową (56 %) kaucji do wysokości przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego obecnie daje to kwotę 2.117,43 zł. Odejmując od tej sumy wypłaconą już przez pozwaną tytułem kaucji i odsetek kwotę 3,10 zł, do zapłaty pozostawałaby zatem kwota 2.114,33 zł. Ponieważ powodowie żądali sumy niższej (1.918,90 zł), roszczenie pozwu w zakresie należności głównej okazało się zatem w pełni zasadne. Mając powyższe na względzie zasądzono od pozwanej Gminy i Miasta C. na rzecz powodów W. K. i T. K. solidarnie kwotę 1.918,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku.

Wyrok wydany w niniejszej sprawie jest orzeczeniem konstytutywnym, kształtującym na nowo treść stosunku prawnego pomiędzy stronami, wobec czego odsetki (zasądzone na mocy art. 481 k.c.) winny być naliczane od dnia jego prawomocności. Dlatego też Sąd w punkcie 2 wyroku oddalił żądanie powodów zasądzenia odsetek ustawowych od dnia 7.02.2013r. do dnia prawomocności wyroku. Z kolei rozstrzygnięcie o kosztach procesu zostało oparte na treści art. 100 k.p.c.

Orzeczenie to częściowo w zakresie punktu 1 i 3 zaskarżyła pozwana Gmina. Zarzuciła naruszenie prawa materialnego w tj. art. 354 § 1k.c. poprzez nieuzasadnione przyjęcie, iż wypłacenie powodom nominalnej kwoty kaucji mieszkaniowej, którą odebrali bez żadnych zastrzeżeń nie stanowi właściwego spełnienia świadczenia, a więc zaspokojenia roszczenia skutkującego wygaśnięciem zobowiązania ; art. 6 k.c. poprzez bezpodstawne przyjęcie, że powodowie nie mają obowiązku udowodnienia, iż nie traktowali wypłaconej im kwoty nominalnej kaucji mieszkaniowej za wykonanie świadczenia przez pozwaną, art. 358 ¹ § 3k.c. poprzez nieprawidłowe wyważenie interesów obu stron oraz niezgodne z zasadami współżycia społecznego obciążenie pozwanej pełną wartością zwaloryzowanej kwoty; naruszenie prawa procesowego mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku tj. art. 233 § 1 k.p.c. przez: wyprowadzenie z materiału dowodowego błędnych wniosków i przyjęcie, iż powodowie nie wiedzieli o możliwości żądania wypłaty zwaloryzowanej kwoty kaucji mieszkaniowej i jak tylko uzyskali o tym wiedzę, od zawodowego pełnomocnika, to wystąpili do pozwanej z żądaniem zwrotu zwaloryzowanej kaucji, podczas gdy powodowie o możliwości żądania zwrotu kaucji mieszkaniowej dowiedzieli się od swojej znajomej kilka lat wcześniej, a także sformułowanie błędnego wniosku prowadzącego do uznania, że nie można uznać, iż powodowie świadomie ocenili skutki odebrania nominalnej kwoty kaucji mieszkaniowej, podczas gdy powodowie po uzyskaniu od znajomej informacji o możliwości dochodzenia zwaloryzowanej kaucji z rozmysłem uznali, że nie podejmą żadnych działań w celu ustalenia zasadności wypłacenia im kaucji mieszkaniowej w kwocie nominalnej oraz art. 231k.p.c. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy przyjęcie przez powodów świadczeniom w kwocie nominalnej bez zastrzeżenia, że wierzyciel żąda jego waloryzacji lub, że przyjmuje kwotę nominalną jako świadczenie częściowe zrodziło domniemanie faktyczne, że powodowie w sposób dorozumiany złożyli oświadczenie woli o przyjęciu kwoty nominalnej na zaspokojenie wierzytelności. We wnioskach skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa i rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w obu instancjach wg obowiązujących norm, w tym o zasądzenie od powodów na rzecz pozwanej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania wg obowiązujących norm.

W odpowiedzi na apelację pozwanej powodowie wnieśli o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanej solidarnie na rzecz powodów kosztów procesu za drugą instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm prawem przepisanych, argumentując, iż apelacja jest bezzasadna.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej jest nieuzasadniona, gdyż zaskarżony wyrok należy uznać za trafny.

Powołane w apelacji zarzuty naruszenia przepisów postępowania i prawa materialnego są chybione.

Sąd Okręgowy podziela i uznaje za swoje, tak ustalenia faktyczne jak i prawne, poczynione przez Sąd pierwszej instancji, uznając, iż nie ma potrzeby ich ponownego szczegółowego przywoływania. Ustalenia te bowiem znajdują oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, które to dowody Sąd ten ocenił w granicach zakreślonych przepisem art.233§1 k.p.c., wbrew twierdzeniom pozwanej. Wnioski tego Sądu co do faktów w sposób logiczny wynikają z treści dowodów zgromadzonych w sprawie, a zaoferowanych przez obie strony, równocześnie Sąd poddał ocenie cały materiał dowodowy zebrany w niej. W szczególności Sąd uznał za przekonywujące zeznania powodów o braku dostatecznej wiedzy o możliwości skutecznego żądania zwrotu, na drodze sądowej, zwaloryzowanej kwoty kaucji mieszkaniowej w latach poprzedzających wniesienie pozwu. Równocześnie, w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego nie uchybił zasadom ani logiki, ani też doświadczenia życiowego, tymczasem skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez Sąd art.233§1k.p.c. wymaga należycie umotywowanego wykazania, że Sąd ten uchybił powyższym zasadom. Taki zarzut może być jedynie przeciwstawiony uprawnieniu Sądu do dokonania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony, o innej niż Sąd przyjął wadze poszczególnych dowodów i ich odmienna ocena, niż ocena Sądu (zob. orzeczenie SN z 6.11.1998r., IICKN 4/98 nie publ.).

W szczególności, Sąd Okręgowy uznał, iż Sąd Rejonowy wnikliwie zbadał okoliczności towarzyszące zwrotowi kaucji w wysokości nominalnej przez pozwaną powodom, braku wiedzy powodów o możliwości skutecznego domagania się od pozwanej zwrotu zwaloryzowanej kaucji, a także faktu uzyskania informacji w okresie późniejszym od zawodowego pełnomocnika o takiej możliwości. Słusznie zauważył Sąd meriti, iż powodowie nie są prawnikami, stąd nie wiedzieli o możliwości skutecznego żądania wypłaty zwaloryzowanej kwoty kaucji mieszkaniowej. Należy zauważyć, iż okoliczność, iż powodowie posiadali informacje o tym, że ktoś ze znanych im osób wystąpił na drogę sądową o waloryzację kaucji mieszkaniowej od pozwanej nie oznacza, iż powodowie wiedzieli o możliwości skutecznego żądania wypłaty zwaloryzowanej kwoty kaucji mieszkaniowej. Powodowie nie wiedzieli jaki był efekt działań tej osoby. Zgodzić się należy z wnioskiem Sądu Rejonowego, iż powodowie jako osoby nieposiadające wiedzy prawniczej, dopiero po uzyskaniu pewnych informacji od profesjonalnego pełnomocnika mogli dowiedzieć się o możliwości i sposobie dochodzenia na drodze sądowej od pozwanej zwrotu reszty wypłaconej im kaucji mieszkaniowej w zwaloryzowanej wysokości i taką próbę podjąć. Powyższe tłumaczy wystąpienie na drogę sądową przez powodów z żądaniem zwrotu zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej dopiero po kilku latach od sprzedaży im lokalu i zwrotu nominalnej wartości kaucji przez pozwaną. W ustalonych okolicznościach sprawy, zasadnie uznał także Sąd meriti, iż nie można było przyjąć, iż powodowie świadomie ocenili skutki odebrania nominalnej kwoty kaucji mieszkaniowej. Tym samy za bezzasadny należało uznać zarzut naruszenia art.233§1 k.p.c.

Także materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, w tym przekonywujące zeznania powodów, nie daje podstaw do przyjęcia w świetle zasad doświadczenia życiowego i pozostałych poczynionych przez Sąd pierwszej instancji ustaleń faktycznych, iż w okolicznościach niniejszej sprawy zaistniało domniemanie faktyczne, iż powodowie w sposób dorozumiany złożyli oświadczenie woli o przyjęciu kwoty nominalnej na zaspokojenie wierzytelności przysługującej im od pozwanej z tytułu zwrotu należnej im kaucji mieszkaniowej. Zatem Sąd Okręgowy uznał za chybiony zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 231k.p.c. poprzez jego niezastosowanie.

Wbrew twierdzeniom skarżącej w okolicznościach sprawy powodowie udowodnili, że nie traktowali wypłaconej im kwoty nominalnej kaucji mieszkaniowej za wykonanie świadczenia przez pozwaną, tym samym za bezzasadny należało uznać także zarzut naruszenia przez Sąd art.6 k.c.

Podobnie za chybiony Sąd Okręgowy uznał zarzut naruszenia prawa materialnego - art. 354 § 1k.c. poprzez nieuzasadnione przyjęcie, iż wypłacenie powodom nominalnej kwoty kaucji mieszkaniowej, którą odebrali bez żadnych zastrzeżeń nie stanowi właściwego spełnienia świadczenia, a więc zaspokojenia roszczenia skutkującego wygaśnięciem zobowiązania. Odnośnie tego zarzutu Sąd Okręgowy w pełni podziela argumentację przedstawioną w motywach uzasadnienia przez Sąd Rejonowy. Zgodnie z art. 354k.c. właściwym sposobem wykonania zobowiązania jest spełnienie go w sposób odpowiadający jego celowi społeczno - gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego. Trafnie zauważa Sąd Rejonowy, iż w kontekście tej regulacji nie można zaaprobować stanowiska, że właściwym sposobem wykonania zobowiązania pozwanej Gminy i Miasta C. był zwrot kaucji mieszkaniowej w rozmiarze 3,10 zł powodom, albowiem stałoby to w oczywistej sprzeczności z ustawowymi wymogami art. 354k.c. Wyłącznie obciążenie powodów ryzykiem spadku siły nabywczej pieniądza byłoby niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Równocześnie skierowanie do pozwanej wezwani do zapłaty, a następnie złożenie pozwu jednoznacznie wskazuje na to, iż powodowie nie zaakceptowali wypłaconej im kwoty nominalnej kaucji. Powodowie podkreślili słuchani w sprawi, iż od razu po odebraniu kaucji kwestionowali wysokość wypłaconej im kaucji, jednakże informację o możliwości i sposobie dochodzenia zwaloryzowanej kaucji uzyskali znacznie później. Stanowisko Sądu Rejonowego jest ponadto oparte na ugruntowanej linii orzecznictwa Sądu Najwyższego, który m.in. w wyroku z dnia 22.09.2011r., sygn. akt V CNP 74/2010 jednoznacznie stwierdził ( odnosząc się do zapłaty sumy nominalnej świadczenia pieniężnego w postaci zwrotu kaucji mieszkaniowej w wysokości nominalnej ), iż „założenie, że zapłata sumy nominalnej świadczenia pieniężnego stanowi spełnienie świadczenia i jest właściwym sposobem wykonania zobowiązania (art. 354 k.c.) jest nieuzasadnione w przypadku zwrotu świadczeń pieniężnych podlegających waloryzacji (art. 358(1) § 3 k.c.)”

Również za bezzasadny należało uznać zarzut naruszenia art.358 ¹ § 3 k.c., poprzez nieprawidłowe wyważenie interesów obu stron oraz niezgodne z zasadami współżycia społecznego obciążenie pozwanej pełną wartością zwaloryzowanej kwoty. Trafnie zauważył Sąd Rejonowy, iż zasadniczą przesłanką zastosowania art. 358 ¹ § 3 k.c. jest istotna zmiana siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania. Podzielić należy pogląd, że w czasie trwania umowy nastąpiła znacząca zmiana siły nabywczej pieniądza, która z uwagi na swój rozmiar nie mieściła się w zakresie normalnego ryzyka umownego. W konsekwencji powstał stan uzasadniający waloryzację świadczenia należnego powodom. Pod rządem art. 358 ¹ § 3 k.c. nie ma jednego i wystarczającego miernika waloryzacyjnego. Metoda waloryzacji zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego pozostaje w każdym wypadku kwestią uznania sędziowskiego, powinna odpowiadać okolicznościom konkretnej sprawy, przy czym nie może ograniczyć się do mechanicznego, matematycznego przerachowania świadczenia (wyrok SN z 20 marca 2002 r., V CKN 940/00, Lex 56026). Posiłkowe zastosowanie jako podstawy prawnej waloryzacji przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia umożliwia osiągnięcie najbardziej obiektywnych rezultatów. Inne podstawy przeliczeń, mogłyby się okazać zdecydowanie mniej korzystne dla jednej ze stron, wypaczając tym samym ratio legis art.358 ¹ § 3 k.c. stanowiącego, iż przy zmianie wysokości świadczenia należy uwzględnić interesy obu stron umowy.

Zdaniem Sądu Okręgowego, wbrew twierdzeniom skarżącej, Sąd meriti dokonując waloryzacji rozważył interesy obu stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, przy czym zrobił to mając także na uwadze regulację art. 6.3 ustawy o ochronie lokatorów, która nakłada na wynajmującego obowiązek zwrotu całej zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej. Właśnie z uwagi na tą okoliczność należy uznać, iż co do zasady nie jest możliwe pomniejszenie pełnej zwaloryzowanej tytułem kaucji kwoty z powołaniem się na powinność rozłożenia na obie strony skutków zmiany siły nabywczej pieniądza, zwłaszcza, że świadczenie najemcy z tytułu kaucji nie stanowiło odpowiednika świadczenia wzajemnego obciążającego wynajmującego, lecz było zabezpieczeniem pokrycia określonych należności. Tym samym kwota wpłacona tytułem tego zabezpieczenia winna podlegać zwrotowi w pełnej - co do zasady - wysokości.

Ponadto, zdaniem Sądu Okręgowego, zasądzenie kwoty kaucji nawet w pełnej zwaloryzowanej wysokości nie narusza zasad współżycia społecznego i interesów stron. Określając ostateczną kwotę zwaloryzowanej kaucji Sąd Rejonowy nie musiał w okolicznościach niniejszej sprawy, z uwagi na jej charakter, rozkładać ryzyka inflacji pieniądza na obie strony procesu. Należy zauważyć, iż w oparciu o art. 358 ¹ § 3 k.c. w związku z art. 36 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego nie jest wykluczone dokonanie pełnej waloryzacji świadczenia, o ile nie jest to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Podkreślenia wymaga, iż w przypadku kaucji mieszkaniowej mamy do czynienia ze szczególnym rodzajem świadczenia, co powoduje, iż zasady współżycia społecznego przemawiają za tym, aby zwrócona ona została w pełnej realnej wysokości. Pozwana, jako następca prawny podmiotu na rzecz którego uiszczono kaucję mieszkaniową, mając na uwadze specyfikę i cel owej instytucji, liczyć się winna była z obowiązkiem jej zwrotu w pełnej wysokości i winna zabezpieczyć na ten cel stosowne środki finansowe. Kaucja mieszkaniowa ma cechy zabezpieczenia roszczeń o charakterze rzeczowym, którego celem jest zabezpieczenie roszczeń, jakie mogłyby powstać z łączącego strony stosunku prawnego. Została ona uiszczona wyłącznie w interesie wynajmującego i przez cały okres trwania umowy najmu powód nie mógł korzystać ze środków finansowych przeznaczonych na jej pokrycie. Przy przyjęciu argumentacji skarżącej należałoby uznać, że takie zabezpieczenie było iluzoryczne. Nadto przy założeniach skarżącej rodzi się pytanie, w jaki sposób dochodziłoby do pomniejszenia kaucji, o ewentualne należności wynajmującego z tytułu najmu.

Odnosząc więc powyższe ustalenia do podniesionych w apelacji zarzutów uznać należy, że przy przyjęciu przeciętnego w dacie orzekania miesięcznego wynagrodzenia brutto należna powodom kwota pełnej waloryzacji stanowiłaby kwotę 2.117,43zł. Odejmując od tej sumy wypłaconą już przez pozwaną tytułem kaucji i odsetek kwotę 3,10zł do zapłaty pozostawałaby kwota 2.114,33zł. Powodowie żądali zapłaty jedynie ok. 90% należnej im kwoty - 1.918,90zł. Tym samym zasadność żądania pozwu i ostatecznie zasądzenie solidarnie kwoty 1918, 90zł od pozwanej na rzecz powodów nie budzi zastrzeżeń i nie prowadzi do pokrzywdzenia którejkolwiek ze stron.

Zatem zarzuty podniesione w apelacji mają w ocenie Sądu Okręgowego charakter czysto polemiczny i sprowadzają się do negowania właściwych ocen, ustaleń i wniosków, przeciwstawiając im własne oceny i wnioski, które w żadnym razie nie mogą podważać trafności rozstrzygnięcia w tym zakresie Sądu Rejonowego

Reasumując, z tych względów apelację pozwanej oddalono jako bezzasadną na mocy art.385k.p.c. O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o art. art. 98 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. oraz §2 w zw. z i § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 490) , obciążając pozwaną jako stronę przegrywającą sprawę w całości kosztami postępowania.