Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 listopada 2015 r. w O.

sprawy z odwołania K. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania K. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 23.02.2015r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje K. O. prawo do emerytury począwszy od dnia 01.02.2015r;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23.02.2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. odmówił K. O. prawa do emerytury.

K. O. wniósł odwołanie od tej decyzji. Stwierdził, że pracował w szczególnych warunkach przez ponad 15 lat, obsługując maszyny obróbki szlifierskiej części do skrzyni biegów.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że K. O. nie spełnia warunków do przyznania wcześniejszej emerytury, o których mowa w art.184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż pomimo osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego 60 lat i legitymowania się ponad 25- letnim ogólnym stażem pracy, nie posiada wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 09.02.2015r. K. O. złożył w Oddziale ZUS wniosek o emeryturę w oparciu o to, że pracował w warunkach szczególnych. Po rozpoznaniu tego wniosku ZUS uznał, że K. O. osiągnął wymagany wiek emerytalny 60 lat, na dzień 01.01.1999r. legitymuje się on łącznym stażem pracy w rozmiarze 32 lata, 2 miesiące i 26 dni okresów składkowych i nieskładkowych, lecz nie przepracował 15 lat w szczególnych warunkach. Organ rentowy nie zaliczył odwołującemu się żadnego okresu jako okres pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

K. O. urodził się dnia (...) zatem podstawą ubiegania się przez niego o prawo do emerytury jest art.184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu (...) (tekst jedn. Dz. U. z 2015r., poz. 748 ze zm.) w zw. z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Zgodnie z tymi przepisami prawo do emerytury przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 31.12.1948r., jeżeli:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa,

- w dniu 01.01.1999r. udowodnił 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W przedmiotowej sprawie spór sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy odwołujący zgromadził 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a w szczególności, czy pracował w szczególnych warunkach w (...) w W. w okresie od dnia 05.05.1978r. do dnia 01.08.1996r.

Na okoliczność charakteru pracy odwołującego w tym zakładzie pracy, który przechodził reorganizacje, co uwidoczniało się w jego nazwie, K. O. złożył do ZUS świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 28.06.2002r. i z dnia 28.11.2002r., z których wynika, że był zatrudniony w okresach: od dnia 05.05.1978r. do dnia 13.09.1987r., od dnia 09.12.1987r. do dnia 19.06.1988r., od dnia 01.08.1988r. do dnia 30.04.1989r., od dnia 01.09.1989r. do dnia 08.04.1990r., od dnia 02.05.1990r. do dnia 20.05.1990r., od dnia 1.08.1990r. do dnia 1.10.1990r., od dnia 18.11.1990r. do dnia 13.09.1991r., od dnia 28.09.1991r. do dna 07.10.1991r., od 02.11.1991r. do dnia 25.07.1993r. oraz od dnia 22.08.1993r. do dnia 01.08.1996r. jako ustawiacz maszyn obróbki skrawaniem. Ze świadectwa wynika, że prace te wyszczególnione są w wykazie A w dziale III, poz.78 pkt 6 i polegały na obsłudze maszyn obróbki szlifierskiej części skrzyń biegów (k.9-10 a.e.).

ZUS nie uznał tych okresów za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach, gdyż stwierdził, że podany charakter pracy w złożonych świadectwach wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie odpowiada charakterowi pracy ściśle według wykazu A, działu III i pozycji 78 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. Ponadto zwrócił uwagę, że wskazane stanowisko pracy: ustawiacz maszyn obróbki skrawaniem, nie odpowiada ściśle stanowisku pracy wg wykazu A, działu III, poz. 78, pkt 6 zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985r.

Sąd analizował charakter pracy odwołującego w oparciu o zeznania świadków: S. K. (k. 21v), Z. O. (k. 21v) oraz w oparciu o dokumenty znajdujące się w jego aktach osobowych a także zeznania złożone przez odwołującego w charakterze strony (k.36v).

Z zeznań świadków wynika, że pracowali razem z odwołującym się w Fabryce (...) w W., która przez szereg lat zmieniała nazwy. Z zeznań tych wynika, że K. O. pracował na obróbce kół zębatych, gdzie obrabiało się metal. Odwołujący wykonywał jedynie pracę szlifierza. Zakład pracy wykonywał skrzynie biegów, części do skrzyni biegów i do silników. Ponieważ praca ustawiacza maszyn obróbki skrawaniem była lepiej opłacana niż praca szlifierza – zatem stanowisko odwołującego nazwano „ustawiaczem”, choć w rzeczywistości pracował tylko jako szlifierz. Na linii, na której pracował odwołujący, nie było potrzeby ustawiania maszyn, z uwagi na fakt, iż maszyny te były fabrycznie ustawiane w linii i wykonywały produkcję seryjną. W konsekwencji dana maszyna wykonywała cały czas ten sam element i nie było potrzeby jej ustawiania, gdyż do każdej części była oddzielna maszyna.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i odwołującego. Świadkowie pracowali razem z odwołującym w tym samym okresie. Świadek S. K. pracował jako mistrz i kierownik na oddziale obróbki części drobnych sąsiadującym z oddziałem obróbki skrawaniem. Świadek Z. O. pracował w jednym wydziale obróbki skrawaniem i wykonywał prace na jednej hali z odwołującym. Wobec powyższego świadkowie znali specyfikę pracy odwołującego.

W dokumentach zgromadzonych w aktach osobowych K. O. co do zasady jest określany mianem „ustawiacza”. Jednakże Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, że na linii odwołującego nie było potrzeby ustawiania maszyn, a nazewnictwo wynikało jedynie z możliwości przyznania wyższej stawki. Zeznania świadków znajdują w tym zakresie potwierdzenie w poszczególnych dokumentach znajdujących się w aktach osobowych, z których wynika, że K. O. pracował w brygadzie na linii kół zębatych. Ponadto z dokumentów wynika, że pracował na dziale PO (...), który zajmował się otoczkami. Otoczki wykonane były z metalu. Po tym jak tokarze je wytoczyli – trafiały do działu PO (...), gdzie szlifierze ją szlifowali. Następnie było z niej wykonywane koło zębate.

Mając na uwadze materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, Sąd doszedł do przekonania, że w okresach wynikających ze świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach, tj.: od dnia 05.05.1978r. do dnia 13.09.1987r. (9 lat 4 miesiące i 9 dni), od dnia 09.12.1987r. do dnia 19.06.1988r. (6 miesięcy i 13 dni), od dnia 01.08.1988r. do dnia 30.04.1989r. (9 miesięcy), od dnia 01.09.1989r. do dnia 08.04.1990r. (7 miesięcy i 8 dni), od dnia 02.05.1990r. do dnia 20.05.1990r. (19 dni), od dnia 1.08.1990r. do dnia 1.10.1990r. (2 miesiące i 1 dzień), od dnia 18.11.1990r. do dnia 13.09.1991r. (9 miesięcy i 26 dni), od dnia 28.09.1991r. do dnia 07.10.1991r. (10 dni), od dnia 2.11.1991r. do dnia 11.11.1991r. (10 dni), od dnia 17.11.1991r. do dnia 06.07.1992r. (7 miesięcy i 20 dni), dnia 26.07.1992r. (1 dzień), od dnia 28.07.1992r. do dnia 13.12.1992r. (4 miesiące i 17 dni), od dnia 17.12.1992r. do dnia 25.07.1993r. (7 miesięcy i 9 dni) oraz od dnia 22.08.1993r. do dnia 01.08.1996r. (2 lata, 11 miesięcy i 11 dni) K. O. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy przy szlifowaniu wyrobów metalowych. Jest to stanowisko wymienione w wykazie A, dziale III, poz.78 ww. rozporządzenia, a wg wykazu A, działu III, poz. 78, pkt 6 zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985r. – szlifierz. Okres ten wynosi łącznie 16 lat, 11 miesięcy i 4 dni. Przerwy wynikają z faktu korzystania przez odwołującego z urlopów bezpłatnych.

Z tych względów Sąd uznał, że K. O. spełnił wszystkie przesłanki do uzyskania prawa do emerytury w oparciu o art.184 powoływanej na wstępie ustawy i przyznał mu prawo do emerytury począwszy od dnia 01.02.2015r. stosownie do treści art.129 ust.1 ww. ustawy. Odwołujący złożył wniosek o emeryturę dnia 09.02.2015r., a 60 lat ukończył wcześniej.

Mając to na uwadze, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję na mocy art.477 ¹⁴§2 kpc.

Stosownie do treści art.118 ust.1 a ww. ustawy – Sąd, orzekając o prawie do emerytury, ma obowiązek stwierdzenia, czy organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieprzyznanie tego prawa na etapie postępowania administracyjnego. Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie ZUS nie ponosi takiej odpowiedzialności. Ocena, czy odwołującemu należy zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach sporny okres, wymagała przeprowadzenia szerszego postępowania dowodowego, co możliwe było dopiero przed Sądem.

Wobec powyższego w tym zakresie Sąd orzekł na mocy art.118 ust.1 a ww. ustawy.