Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 04 sierpnia 2015 r. w Rybniku

sprawy z odwołania E. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o zwrot nienależnie pobranej renty rodzinnej

na skutek odwołania E. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 7 maja 2015 r. Znak (...)

oddala odwołanie

Sędzia

Sygn. akt IXU 579/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 07.05.2015r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. dokonał rozliczenia renty rodzinnej ubezpieczonej E. K. w związku z osiągniętym przychodem w 2014r., który uzasadniał zmniejszenie łącznej kwoty części renty rodzinnej za ww. rok o część kwoty maksymalnego zmniejszenia ustaloną proporcjonalnie do liczby osób uprawnionych do renty rodzinnej i ustalił, iż ubezpieczona pobrała nienależne świadczenie w kwocie 1.891,98 zł.

Ubezpieczona w odwołaniu od decyzji wniosła o jej zmianę przez odstąpienie

od obowiązku zwrotu pobranych świadczeń jak w decyzji podnosząc, iż brak jest podstaw do uznania, iż było to świadczenie nienależne generalnie, gdy ubezpieczona nie została prawidłowo pouczona o braku prawa do pobierania tych świadczeń.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji. Jednocześnie organ rentowy wskazał,

iż ubezpieczona została prawidłowo pouczona o zasadach rozliczania świadczeń w związku

z osiąganiem przychodów oraz o obowiązkach świadczeniobiorców jakie się z tym wiążą,

gdy takie pouczenie znajdowało się na oświadczeniu ubezpieczonej o osiąganiu przychodu, które wpłynęło do organu rentowego w dniu 14.11.2011r. oraz w decyzjach przekazywanych ubezpieczonej.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił, co następuje.

Ubezpieczona E. K. urodziła się w dniu (...)

Od dnia 18.09.2009r. ubezpieczona wraz z córkami K. K.

( ur. (...) ) i N. K. ( ur. (...) ) jest uprawniona do pobierania renty rodzinnej po zmarłym w dniu (...). mężu ubezpieczonej ( ojcu dzieci ) M. K.. Renta rodzinna podlega podziałowi na 3 części.

W dniu 14.11.2011r. do organu rentowego wpłynęło oświadczenie ubezpieczonej

o osiąganiu przychodu z tytułu pracy wykonywanej w ramach stosunku pracy, w którym ubezpieczona zaznaczyła, iż osiąga przychód w wysokości nie powodującej zawieszenia

lub zmniejszenia świadczenia.

Na odwrocie tego oświadczenia znajdowało się szczegółowe pouczenie o zasadach rozliczania świadczeń w związku z osiąganiem przychodu m.in., iż osiąganie przychodu

w wysokości przekraczającej 70% kwoty przeciętnego wynagrodzenia, nie wyższej niż 130% tej kwoty, powoduje zmniejszenie wysokości renty ( pkt 5 pouczenia ).

Treści powyższego oświadczenia ubezpieczona w następnych latach

nie aktualizowała.

Pouczenia dotyczące zasad rozliczania świadczeń w związku z osiąganiem przychodów ( w tym także o zasadach zmniejszania wysokości świadczenia w związku

z osiąganym przychodem - jw. ) oraz o obowiązkach świadczeniobiorców z tym związanych, tu m.in. o obowiązku poinformowania organu rentowego o osiąganiu przychodu i wreszcie

o obowiązku zwrotu nienależnie pobranych świadczeń przy wskazaniu, co należy rozumieć

za nienależnie pobrane świadczenia, zawierały decyzje organu rentowego wydane wobec ubezpieczonej – w tym m.in. decyzja z dnia 23.11.2011r. w pkt IV, pkt VI ust.2, pkt VII.

W dniu 28.04.2015r. do organu rentowego wpłynęło zaświadczenie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim M. D. o wysokości przychodu osiągniętego przez ubezpieczoną w 2014r. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, z którego wynikało, iż ubezpieczona w 2014r. osiągnęła przychód w kwocie 40.535,46 zł.

W związku z tą informacją organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję omówioną

na wstępie.

Organ rentowy ustalił, iż osiągnięty przez ubezpieczoną przychód w 2014r. w kwocie łącznej 40.535,46 zł przekroczył niższą kwotę graniczną przychodu określoną dla tego roku, to jest 31.822,80 zł ( 70% wynagrodzenia ) i uzasadniał zmniejszenie świadczenia w 2014r.

o kwotę 8.712,66 zł jednak nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia określonego dla rent rodzinnych dla tego roku, to jest 5.676,06 zł wypłacanych jednej osobie. Z uwagi

na fakt, iż świadczenie ubezpieczonej podlega podziałowi na trzy części ( wobec trzech osób uprawnionych ), kwotę maksymalnego zmniejszenia, czyli 5.676,06 zł należy podzielić przez 3 – stąd kwota maksymalnego zmniejszenia dla ubezpieczonej w 2014r. wyniosła 1.891,98 zł.

Organ rentowy stwierdził, iż ubezpieczona pobrała nienależnie świadczenie w ww. kwocie 1.891,98 zł i zobowiązał ubezpieczoną do jego zwrotu.

Na rozprawie w dniu 04.08.2015r. ubezpieczona oświadczyła, iż czytała pouczenia kierowane do niej przez organ rentowy, lecz nie była świadoma, że przychód jaki uzyskała

w 2014r. przekroczy kwotę powodującą zawieszenie świadczenia.

Powyższe ustalił Sąd w oparciu o akta organu rentowego oraz oświadczenie ubezpieczonej złożone na rozprawie przed Sądem w dniu 04.08.2015r. – protokół elektroniczny z rozprawy min. 00:08:11 – 00:08:47, jako okoliczności bezsporne,

bo jednoznacznie wynikające z tych dowodów i nie kwestionowane przez strony.

Mając powyższe na uwadze Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie ubezpieczonej E. K. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach

z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. 2013r., poz. 1440 ze zm.) prawo

do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 2 (tj. z tytułu zatrudnienia, służby lub innej pracy zarobkowej albo prowadzenia pozarolniczej działalności).

W razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS, nie wyższej jednak niż 130% tek kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą niż kwota maksymalnego zmniejszenia – art.104 ust.8 ww. ustawy.

Dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest 1 osoba, maksymalne zmniejszenie wynosi 20,4% kwoty bazowej.

Stosownie do art.105 ustawy o emeryturach i rentach… wysokość renty rodzinnej przysługującej więcej niż jednej osobie ulega zmniejszeniu w przypadku, gdy osoba uprawniona do części renty rodzinnej osiąga przychód w kwocie wyższej niż 70% przeciętnego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS, nie wyższej jednak niż 130% tej kwoty miesięcznie. Zmniejszenie renty następuje przez zmniejszenie części renty przysługującej osobie osiągającej przychód o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę, o której mowa w art.104ust.8 pkt 3, pomnożoną przez proporcję części renty rodzinnej przed dokonaniem zmniejszenia i pełnej renty rodzinnej.

Emeryt i rencista jest zobowiązany zawiadomić organ rentowy o podjęciu działalności, o której mowa w art.104 ust.1- 4 i o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym – art.127 ust.1 ww. ustawy.

Zgodnie natomiast z art. 138 ust.1 i ust.2 pkt.1 powołanej ustawy osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu. Za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu ust.1 uważa się świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania.

Ostatecznie bezspornym było, iż ubezpieczona w 2014r. osiągnęła przychód

ze stosunku pracy w kwocie 40.535,46 zł, który przekroczył niższą kwotę graniczną przychodu określoną dla tego roku, to jest 31.822,80 zł ( 70% wynagrodzenia )

i uzasadniał zmniejszenie świadczenia ubezpieczonej ( przysługującej jej części renty rodzinnej ) w 2014r. o kwotę 1.891,98 zł.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy organ rentowy

w zaskarżonej decyzji z dnia 07.05.2015r. prawidłowo zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu renty rodzinnej w kwocie 1.891,98 zł, a konkretnie, czy kwota ta stanowi nienależnie pobrane przez ubezpieczoną świadczenie w rozumieniu powołanego art.138 ustawy o emeryturach

i rentach…, tu w szczególności, czy ubezpieczona była prawidłowo pouczona o braku prawa do pobieranie tego świadczenia.

W świetle wyników przeprowadzonego postępowania dowodowego Sąd uznał,

iż ubezpieczona była prawidłowo pouczona o zasadach rozliczania świadczeń w związku

z osiąganiem przychodów, gdy takie pouczenie znajdowało się na oświadczeniu o osiąganiu przychodu, które ubezpieczona złożyła w organie rentowym w dniu 14.11.2011r. i którego następnie nie aktualizowała oraz pouczenie w tym zakresie zawierały decyzje wydane przez organ rentowy wobec ubezpieczonej, w tym m.in. decyzja z dnia 23.11.2011r.

w pkt IV, pkt VI ust.2, pkt VII.

Należy podkreślić, iż na rozprawie w dniu 04.08.2015r. ubezpieczona wyraźnie wskazała, iż pouczenia o jakich mowa powyżej czytała.

Wobec takich okoliczności Sąd uznał, iż świadczenie pobrane przez ubezpieczoną

w kwocie 1.891,98 zł jest świadczeniem nienależnym w rozumieniu cytowanego wcześniej art.138 ustawy o emeryturach i rentach... i stąd słusznie w zaskarżonej decyzji z dnia 07.05.2015r. organ rentowy domaga się jego zwrotu.

W konsekwencji takiego stanowiska, kierując się uregulowaniami prawnymi powołanymi na wstępie rozważań, Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c. oddalił odwołanie ubezpieczonej jako bezzasadne.

Sędzia