Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 października 2015 r.

Sąd Rejonowy w Słupsku V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Grzempa

Protokolant: Kamila Skorupska

po rozpoznaniu w dniu 7 października 2015 r. w Słupsku

sprawy z (...) G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia (...) r., znak sprawy: (...) (...)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od ubezpieczonego J. G. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: V U 383/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 września 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił J. G. prawa do jednorazowego odszkodowania w związku z wypadkiem przy pracy z uwagi na brak znamion wypadku.

Ubezpieczony – J. G. odwołał się od powyższej decyzji wnosząc jednocześnie o ustalenie, iż zdarzenie, które miało miejsce w dniu 2 stycznia 2014 – zawał mięśnia sercowego, stanowiło wypadek przy pracy, przyznanie ubezpieczonemu jednorazowego odszkodowania w związku z wypadkiem oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniósł, iż zdarzenie, któremu uległ w dniu 2 stycznia 2014r. było wypadkiem przy pracy związanym z silnym wzburzeniem emocjonalnym (stresem). Zewnętrzną przyczyną przedmiotowego zdarzenia było wewnętrzne przeżycie w postaci emocji o znacznym nasileniu wywołujące negatywne skutki w organizmie pracownika.

Organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż w ocenie organu rentowego ubezpieczony doznał zawału serca podczas wykonywania zwykłych czynności pracowniczych. W ocenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych brak jest przyczyny zewnętrznej powodującej zachorowanie ubezpieczonego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. G. ma 49 lat. Jest zatrudniony w (...) Sp. z o. o. (...) na stanowisku doradcy serwisowego.

bezsporne, nadto dowód: protokół nr (...)r. ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy k. 2-4 akt organu rentowego, zakres obowiązków doradcy serwisowego k. 20-21

Praca doradcy jest praca stresującą. Praca polegająca na kontakcie z klientem nie jest spokojna. Zdarzali się klienci agresywni i wulgarni. Średnio trzy cztery razy w miesiącu zdarzały się sytuację, w których pracownicy mieli do czynienia z nieobliczalnym klientem. Takie spotkanie rzutowało na samopoczucie.

dowód: zeznania świadka T. S. k. 31v-32

Dnia 2 stycznia 2014r. J. G. rozpoczął pracę o godzinie 7:30. Około godziny 8:00 poczuł ból w klatce piersiowej. W tym dniu był zestresowany gdyż był w trakcie wysyłania raportu kwartalnego, przyjął klienta oraz odebrał kilka telefonów służbowych. Po pojawieniu się ucisków w klatce piersiowej współpracownicy wezwali karetkę pogotowia.

dowód: protokół nr (...)r. ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy k. 2-4 akt organu rentowego, zapis wyjaśnień pracownika poszkodowanego w wypadku z dnia 21.01.2014r. k. 9-10 akt organu rentowego, zapis informacji uzyskanych od świadka wypadku z dnia 21.01.2014r. k. 11-12 akt organu rentowego

Pracodawca uznał zdarzenie za wypadek przy pracy.

dowód: protokół nr (...)r. ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy k. 2-4 akt organu rentowego

W wyniku zdarzenia ubezpieczony został przewieziony na Oddział Kardiologiczny Wojewódzkiego Szpitala (...) w S. gdzie rozpoznano świeży zawał przedniej ściany serca z uniesieniem odc.(...) P. + (...), samoistne pierwotne nadciśnienie i nieprawidłową glikemię na czczo. Podczas pobytu w szpitalu w miesiącu kwietniu 2014r. rozpoznano chorobę niedokrwienną serca – dławicę piersiową stabilną, angioplatyskę prawej tętnicy wieńcowej z implantacją stentu (...) i (...). Stan po zawal (...) z pierwotną angioplatyką gałęzi przedniej zstępującej z implantacją stentu (...)01.2014. Nieprawidłową glikemię na czczo, nadciśnienie tętnicze, hypercholesterolemię oraz otyłość. Ubezpieczony wymagał rehabilitacji.

dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego, data przyjęcia 02.01.2014r. akta organu rentowego, karta informacyjna leczenia szpitalnego, data przyjęcia 01.04.2014r. akta organu rentowego, karta informacyjna ośrodka rehabilitacji dziennej kardiologicznej – akta organu rentowego.

Ubezpieczony poddawany był profilaktycznym badaniom lekarskim.

dowód: dokumentacja medyczna k. 23

Decyzją z dnia 30 września 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił J. G. prawa do jednorazowego odszkodowania w związku z wypadkiem jakiemu uległ w dniu 2.01.2014 z uwagi na brak wystąpienia czynnika zewnętrznego.

dowód: decyzja z dnia 30.09.2014r. k. 16 akt organu rentowego

Zawał serca, którego doznał, którego doznał J. G. spowodował (...) długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

dowód: opinia biegłego k. 38-39

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego J. G. nie było zasadne i nie podlegało uwzględnieniu.

W przedmiotowej sprawie J. G. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., mocą której organ rentowy odmówił mu prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, do którego doszło dnia 2 stycznia 2014r.

Spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do ustalenia czy ubezpieczony uległ wypadkowi przy pracy.

Organ rentowy wskazał na brak przyczyny zewnętrznej wypadku. Tymczasem ubezpieczony zewnętrznej przyczyny wypadku upatrywał się w stresie stanowiącym nieodzowny element jego pracy.

Wobec powyższego Sąd podjął się oceny czy zdarzenie z dnia 2 stycznia 2014r. było spowodowane przyczyną zewnętrzną, a konkretniej czy towarzyszący pracy ubezpieczonego stres mógł stanowić przyczynę zewnętrzną wypadku.

Przyczyna zewnętrzna zdarzenia jest jedną z czterech przesłanek, których łączne wystąpienie uzasadnia kwalifikację danego zdarzenia jako wypadku przy pracy. Zgodnie bowiem z art. 3.1. Ustawy z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673) – zwaną dalej Ustawą wypadkową - za wypadek przy pracy uważa się zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą – podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych, podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Wymaganie zewnętrzności przyczyny oznacza, iż nie może ona tkwić wyłącznie w organizmie poszkodowanego. Ustawa wypadkowa nie przewiduje jednak takiego warunku, aby przyczyna zewnętrzna musiała być jedyną przyczyną doprowadzającą do powstania szkody. Tylko w razie stwierdzenia, że wypadek wywołany był wyłącznie przyczyną wewnętrzną mającą swe źródło w stanie chorobowym poszkodowanego, zdarzenie pozbawione jest cech wypadku w pracy. Natomiast w razie ewentualnego wystąpienia dodatkowej i współistniejącej przyczyny pochodzącej z zewnątrz zdarzeniu nie można by odmówić znamion wypadku (tak SN w sprawie III URN 26/78, OSNCP 1979/6 poz. 128).

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, co do zasady wykonywanie zwykłych (typowych, normalnych), choćby stresujących lub wymagających dużego wysiłku fizycznego, czynności (obowiązków) przez pracownika, nie może być uznane za zewnętrzną przyczynę wypadku przy pracy, gdyż sama praca nie może stanowić zewnętrznej przyczyny w rozumieniu definicji wypadku przy pracy, ale może nią być dopiero określona nadzwyczajna sytuacja związana z tą pracą, która staje się współdziałającą przyczyną zewnętrzną (vide: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2015 r., I PK 162/14, LEX nr 1678949).

Za wspomnianą wyżej nadzwyczajną sytuację może być uznane szczególne (nadzwyczajne, nietypowe) przeżycie wewnętrzne (stres, uraz psychiczny) w postaci emocji o znacznym nasileniu powstałe wskutek okoliczności nietypowych dla normalnych stosunków pracowniczych (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 1986 r. II PR 1/86 LexPolonica nr 320983; z dnia 24 marca 1995 r. II PRN 1/95 OSNAPiUS 1995/17 poz. 216 i z dnia 11 lutego 1999 r. II UKN 472/98 OSNAPiUS 2000/7 poz. 292 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22 kwietnia 1994 r. III AUr 853/93 Prawo Pracy 1995/1 str. 41).

Sąd stanowczo stwierdza, iż w przedmiotowej sprawie nie doszło do zaistnienia sytuacji nadzwyczajnej bowiem występowanie sytuacji stresowych było dla ubezpieczonego sytuacją typową. Ponadto pracodawca zdając sobie sprawę z trudności świadczenia pracy na stanowisku doradcy wysyłał pracowników na odpowiednie szkolenia mające na celu wykształtowanie u pracowników technik radzenia sobie ze stresem oraz pracą pod presją. Z zeznań świadka będącego współpracownikiem ubezpieczonego jasno wynika, iż świadczona na stanowisku doradcy praca była ściśle związana z kontaktem z klientem. Kontakty te były bardzo różne jednakże zdarzały się sytuacje kiedy klient był wulgarny, a nawet agresywny. Ubezpieczony musiał się z tym liczyć i miał świadomość charakteru pracy. Relacje z innymi ludźmi, w tym również negatywne, stanowiły podstawę obowiązków pracowniczych J. G..

Sąd stoi na stanowisku, iż nie można wykluczyć zasadności uznania zawału serca za wypadek przy pracy, pod warunkiem jednakże stwierdzenia, że zdarzenie to nastąpiło w związku z pracą, na skutek przyczyny zewnętrznej w znaczeniu nadanym temu pojęciu w ustawie wypadkowej. Zawał serca jest wykładnikiem przyczyn istniejących w samym organizmie człowieka, łączących się z jego stanem zdrowia, predyspozycjami ustrojowymi i właściwościami wewnętrznymi. Są to więc przyczyny wewnętrzne. Przy istnieniu tych przyczyn do wystąpienia zawału serca mogą też doprowadzić przyczyny zewnętrzne. Przy takim zaś zbiegu przyczyn wywołujących zawał, do uznania tego zdarzenia za wypadek przy pracy, istotne znaczenie ma rodzaj przyczyny zewnętrznej i jej rola w wystąpieniu zawału (por. w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 18 kwietnia 2013r., III AUa 909/12, LEX nr 1322704).

W niniejszej sprawie biegły kardiolog zaopiniował, iż zawał serca, którego doznał ubezpieczony był spowodowany schorzeniem samoistnym (miażdżycą tętnic wieńcowych) oraz stresem związanym z wykonywaną pracą w dniu 02.01.2014r. Zdaniem biegłego, stres jako czynnik zewnętrzny był przyczyną współsprawczą zawału serca.

Sąd zwraca uwagę, że opinia biegłego nie ma w sprawie znaczenia rozstrzygającego i podlega ocenie jak każdy środek dowodowy, jednak w oparciu o właściwe dla jej oceny na płaszczyźnie merytorycznej kryteria, które stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego stanowiska, stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej. Biegły wyraża opinię o tej części materiału dowodowego, którą wskazuje dla celów jej wydania sąd, nie dokonuje natomiast wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego sprawy, co jest obowiązkiem sądu orzekającego(vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2015 r., IV CSK 275/14, LEX nr 1651019).

Dlatego też, zdaniem Sądu, opinia sądowa choć fachowa i rzetelna, nie stanowi jedynego źródła dowodowego, którego wnioski są dla Sądu wiążące.

Po przeanalizowaniu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, Sąd doszedł do przekonania, że przyjmowanie klientów i ich obsługa, a także sporządzanie raportów, należy do normalnych obowiązków pracownika – doradcy serwisowego. Dlatego też ani stres wywołany agresją niezadowolonych klientów, ani konieczność sporządzenia raportu, nie jest nadzwyczajnym zdarzeniem w pracy pracownika serwisu samochodowego. Wobec powyższego, nie może być uznany za przyczynę wypadku z dnia 02.01.2014r. Ubezpieczony był wieloletnim pracownikiem biura i codziennie miała styczność z niezadowolonym klientem. Tym samym nie mogło to być uznane za przyczynę zewnętrzną.

Reasumując, aby zdarzenie było uznane za wypadek przy pracy musi być spowodowane przyczyną zewnętrzną, której w ocenie Sądu zabrakło w niniejszej sprawie. W okolicznościach przedmiotowej sprawy ubezpieczony nie wykazał nadmiernego przeciążenia obowiązkami pracowniczymi, silnego przeżycia psychicznego, czy stresu o gwałtownym charakterze, wywołanego rażąco nietypowymi warunkami pracy. Wymiana zdań, nawet gwałtowna, mówiona podniesionym głosem i stan zdenerwowania z tym związany nie może być uznany za silne przeżycie psychiczne. Zwykły stres, któremu poddawany jest każdy pracownik nie jest uznawany w orzecznictwie i doktrynie za przyczynę zewnętrzną zdarzenia. Sąd Najwyższy nie uznał za przyczynę zewnętrzną stresu psychicznego, który organizm ludzki jest w stanie znieść bez istotnego uszczerbku dla zdrowia (tak w wyroku SN z dnia 30.07.1997 r., II IKN 192/97, OSNAPiUS 1999/12, poz. 367).

Z powyższych względów Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie, o czym orzeczono w punkcie 1 sentencji wyroku.

W punkcie 2 sentencji wyroku, Sąd na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu wynikającej z art. 98 § 1 k.p.c., w myśl której strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu) zasądził od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego kwotę 60 zł. Na koszty procesu składało się wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym (art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.