Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 407/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Romuald Kompanowski

Protokolant Anna Werner-Dudek

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2014 r. w Kaliszu

odwołania S. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O..

z dnia 25 marca 2014 r. Nr (...)

w sprawie S. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O..

o wysokość świadczenia

oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 marca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.. przeliczył S. Z. rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Do ustalenia wysokości renty organ rentowy uwzględnił okres podlegania przez wnioskodawcę ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacania z tego tytułu składek na to ubezpieczenie w rozmiarze 43 miesięcy jako okres uzupełniający do uzyskania 5-letniego okresu ubezpieczenia. Rentę podwyższono do kwoty najniższej renty.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył S. Z. zarzucając brak w uwzględnienia przy ustalaniu wysokości świadczenia okresów opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników od 1978 r.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił, co następuje:

Odwołujący S. Z. urodzony dnia (...), poczynając od dnia 1 lutego 2011 r. uzyskał prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W dziesięcioleciu zarówno przed datą wniosku o rentę jak przed powstaniem niezdolności do pracy, odwołujący legitymował się okresem składkowym w rozmiarze 1 rok i 15 dni oraz okresem nieskładkowym w rozmiarze 1 rok 4 miesiące i 15 dni. Przy ustalaniu prawa do renty, ZUS przyjął w całości wskazany wyżej okres składkowy oraz ograniczony do 1/3 uwzględnionego okresu składkowego, okres nieskładkowy. Po takim ograniczeniu, okres nieskładkowy uwzględniony przy ustalaniu prawa do renty wyniósł 4 miesiące i 5 dni. Suma tak uwzględnionych okresów była mniejsza niż 5 lat. Dlatego do uzupełnienia tego 5-lecia, ZUS uwzględnił okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Odwołujący bowiem w okresach: 1.04.1978 – 30.09.2008, 12.08.2009 – 30.09.2009 podlegał temu ubezpieczeniu i od kwietnia 1983 r. opłacał składkę na te ubezpieczenia. W okresie kwiecień 1978 – marzec 1983 uzyskał zwolnienie z obowiązku płacenia składek.

Przy ustalaniu wysokości renty, ZUS przyjął cały udowodniony okres składkowy – ograniczony do pełnych miesięcy - w rozmiarze 3 lata i 6 miesięcy, okres nieskładkowy – ograniczony do 1/3 uwzględnionych okresów składkowych – w rozmiarze 1 rok i 2 miesiące oraz uwzględniony przy ustalaniu prawa do renty okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników w rozmiarze 43 miesięcy.

Taki sam okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników, ZUS przyjął przy ustalaniu wysokości renty.

/bezsporne/

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art.57 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162 poz.1118 z późniejszymi zmianami), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia następujące warunki:

- jest niezdolny do pracy

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy

- niezdolność do pracy powstała w odpowiednim okresie składkowym lub nieskładkowym, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego o jakim była mowa wyżej, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres ten powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy (art. 58 ust. 1 i 2 cytowanej wyżej ustawy).

Zliczając wykazane okresy składkowe i nieskładkowe odwołującego, stwierdzić należało, iż nie został spełniony warunek 5-letniego okresu składkowego i nieskładkowego bowiem znaczną część w badanym dziesięcioleciu zajmują okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacania z tego tytułu składek na to ubezpieczenie.

Okresy składkowe określone zostały w przepisie art. 6 cytowanej wyżej ustawy. Wśród wymienionych w powyższej jednostce okresów nie zostały wymienione okresy ubezpieczenia społecznego rolników. Z tej przyczyny okresów tych nie traktuje się, z zastrzeżeniem przepisu art. 10 ustawy, jako okresów składkowych. Dopiero w przypadku jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7 ustawy, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania renty, przy ustalaniu prawa do renty uwzględnia się okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki traktując je jak okresy składkowe w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu (art. 10 ust. 1 i 2 ustawy).

Jak wynika z powyższych regulacji, przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy uwzględnia się tylko tę część okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników, która jest niezbędna do uzupełnienia brakującego – w przypadku odwołującego 5- letniego okresu składkowego i nieskładkowego.

Wysokość renty oblicza się według zasad zawartych w art. 62 i 63 ustawy.

Zgodnie z przepisem art. 62 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach

Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy wynosi:

1.  24 % kwoty bazowej, o której mowa w art. 19

oraz

2.  po 1,3 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych;

3.  po 0,7 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych;

4.  po 0,7 % podstawy jej wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista ukończyłby 60 lat.

Natomiast zgodnie z przepisem art. 63 ust.1 ustawy, osobie, której przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy uwzględniono okresy pracy w gospodarstwie rolnym wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 1, wysokość tej renty oblicza się z uwzględnieniem liczby lat i miesięcy tych okresów, w wymiarze przyjętym do ustalenia prawa do renty.

Powyższa regulacja wskazuje zatem na możliwość uwzględnienia przy ustalaniu wysokości renty nie całego okresu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników ale tylko tego, który uzupełniał brakujący okres. W przypadku odwołującego jest to okres 43 miesięcy i taki też okres został uwzględniony przy obliczeniach wysokości renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Zaskarżona decyzja przeliczała odwołującemu rentę dla osoby mającą orzeczoną częściową niezdolność do pracy. Z tej przyczyny zastosowanie miał przepis art. 62 ust. 2 ustawy. Według tego przepisu renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi 75% renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Brak było podstaw aby obliczoną z uwzględnieniem powyższych zasad rentę, zwiększyć o okres opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Takie zwiększenie dotyczy tylko tych osób, których okresy składkowe i nieskładkowe nie zostały uzupełnione okresami wymienionymi w art. 10 ustawy i mających ustalone prawo do emerytury. Odwołujący żadnego z tych warunków nie spełnia.

Z tych przyczyn orzec należało jak w sentencji wyroku.