Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2015 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Główczyński

Protokolant: star. sekr. sądowy Magdalena Pańków

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2015 r. w Legnicy

sprawy z wniosku H. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołań H. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 29 maja 2015 r. i 17 czerwca 2015 r.

znak (...)

oddala odwołania.

Sygn . akt VU 569/15

UZASADNIENIE

Decyzjami z dnia 29 maja 2015 r. oraz z dnia 17 czerwca 2015 r. w sprawie (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił H. G. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca nie spełnia warunków do przyznania emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze określonych w art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, bowiem na dzień 1 stycznia 1999 r. nie został udowodniony wymagany 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. pracy o której mowa § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudniony w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W drugiej z wymienionych wyżej decyzji organ rentowy podał, że do stażu pracy w warunkach szczególnych nie uwzględniono okresu zatrudnienia H. G. w (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. na podstawie świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 10 kwietnia 1995 r., gdyż stanowisko pracy „monter instalacji sanitarnych-spawacz” jest niezgodne z powołanymi przepisami branżowymi, natomiast przy charakterze pracy „prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowodorowym” nie podano działu i pozycji z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. Ponadto ubezpieczony przedłożył kserokopię w/w świadectwa.

Odwołanie od powyższych decyzji złożył H. G., który stwierdził, iż w (...) pracował jako monter instalacji sanitarnych. Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji z dnia 17 czerwca 2015 r. podał, iż w świadectwie pracy w szczególnych warunkach zaznaczono, że wykonywał prace jako monter – spawacz. Z zawodu jest monterem, a wykonywał pracę spawacza na kopalni (...).

W odpowiedzi na odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o ich oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

H. G., urodzony w dniu (...), przystąpił do OFE, ale złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu Państwa. Na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił ponad 26 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

( b e z s p o r n e )

W okresie od 06 maja 1977 r. do 28 lutego 1994 r. H. G. pracował w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L.. W czasie tego zatrudnienia wykonywał od 06 maja 1977 r. prace montera instalacji sanitarnych (...).

d o w ó d: w aktach osobowych: umowa o pracę z dnia 06.05.1977 r.

angaże z 15.05.1979 r., 01.01.1980 r., 01.10.1980 r.

Pracę montera instalacji sanitarnych wykonywał również w (...).

d o w ó d: angaż e z dnia: 03.01.1982 r., 19.01.1982 r. – w aktach osobowych.

Z dniem 11 stycznia 1982 r. przeniesiono H. G. z (...) do (...), z zachowaniem obowiązków montera instalacji budowlanych i tę pracę wykonywał również w (...).

d o w ó d: angaże z dnia: 3 i 19.01.1982 r., 08.12.1982 r., 20.04.1983 r., 18.07.1984 r.,

14.04.1986 r. – w aktach osobowych.

Z dniem 01 kwietnia 1986 r. powierzono wykonującemu pracę montera instalacji (...) wnioskodawcy obowiązki montera instalacji – spawacza. Pracę montera instalacji – spawacza wykonywał w (...), (...), (...) oraz (...).

d o w ó d: angaże z dnia: 14.04.1986 r., 27 i 29.05.1987 r., 11.04.1988 r., 29.11.1991 r.,

27.12.1991 r., 11.02.1992 r., 31.07.1992 r., 20.10.1992 r.

11.03.1993 r. i 25.02.1994 r. – w aktach osobowych.

W angażu z dnia 02 czerwca 1986 r. pracodawca wskazał, że wykonywana przez H. G. praca montera instalacji – spawacza jest wymieniona w Dziale V, poz. 1 pkt 3, Dziale XIV poz. 12 (na stanowisku zaliczonym do prac w szczególnych warunkach).

d o w ó d: w aktach osobowych – angaż z 02.06.1986 r.

Na stanowisku montera instalacji sanitarnych od 06 maja 1977 r. do 31 marca 1986 r. wnioskodawca wykonywał roboty wodno-kanalizacyjne przy budowie rurociągów, zaś w czasie od 01 kwietnia 1986 r. do 28 lutego 1994 r., w ramach obowiązków montera instalacji sanitarnych-spawacza, wykonywał prace przy spawaniu.

d o w ó d: świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 10.04.1995 r.

- w aktach osobowych.

Formalne kwalifikacje spawacza gazowego wnioskodawca uzyskał w 1986 r.

d o w ó d: oświadczenie wnioskodawcy, e-protokół: 00:25:00-00:29:00.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. ustawy emerytalnej, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 wskazanej ustawy, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 tj. 25 lat dla mężczyzn. Emerytura, o której mowa, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie zaś z dyspozycją art. 32 ust. 1 ustawy emerytalnej, ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Wiek emerytalny, o którym mowa we wskazanym artykule, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom zatrudnionym w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.). Z dyspozycji § 4 ust. 1 cytowanego rozporządzenia wynika, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, ma okres zatrudnienia 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Przy czym, zgodnie z § 2 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy, o których mowa powyżej, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Zgodnie z § 22 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń istnieje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia w przypadku braku odmiennych regulacji ustawowych w tym przedmiecie. Dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może on przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres.

Na gruncie niniejszej sprawy bezspornym było, iż wnioskodawca przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, ale złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu Państwa, wiek emerytalny, o którym mowa w § 4 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudniony w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze osiągnął w dniu (...)., zaś na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił ponad 26 lat stażu ubezpieczeniowego, o którym mowa w art. 27 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej.

Kwestią sporną pomiędzy stronami było natomiast ustalenie, czy H. G. spełniał pozostałe warunki niezbędne do nabycia prawa do emerytury. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wywodził bowiem, iż na dzień 1 stycznia 1999 r. ubezpieczony nie wykazał żadnego okresu pracy, o której mowa § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. Wnioskodawca argumentował natomiast, iż decyzja organu rentowego jest niezgodna ze stanem faktycznym, bowiem prace w warunkach szczególnych w wymiarze umożliwiającym nabycie prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym wykonywał w okresie zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. od 06 maja 1977 r. do 28 lutego 1994 r.

W ocenie Sądu uzasadnione jest stanowisko organu rentowego. W pierwszej kolejności należało wskazać, że w dniu 10 kwietnia 2015 r. zakład pracy wydał wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, z którego wynikało, iż w okresie:

- od 06 maja 1977 r. do 31 marca 1986 r., będąc zatrudniony na stanowisku montera instalacji sanitarnych wykonywał roboty wodno-kanalizacyjne oraz budowa rurociągów w głębokich wykopach, wykaz A, Dział V, poz. 1, załącznika nr 1 do zarządzenia Nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego,

- od 01 kwietnia 1986 r. do 28 lutego 1994 r., na stanowisku montera instalacji sanitarnych – spawacza wykonywał prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym, wymienione w wykazie A wymienionego wyżej zarządzenia.

Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze.

Wskazać należy również, iż świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie ma mocy wiążącej dla sądu, bowiem nie jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c., a jedynie stwarza domniemanie i podstawę do przyjęcia, że okres pracy w nim podany jest okresem pracy w warunkach szczególnych, o którym mowa w art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej. Tym samym treść świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach podlega weryfikacji zarówno w toku postępowania administracyjnego przed organem rentowym, jak i w toku postępowania sądowego przed sądami ubezpieczeń społecznych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 15 marca 2013r., sygn. akt III AUa).

Analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd ustalił, że w pierwszym okresie zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. od 06 maja 1977 r. do 31 marca 1986 r. wnioskodawca w ramach obowiązków montera instalacji sanitarnych wykonywał prace polegające na budowie rurociągów. Co prawda pracodawca w wydanym świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach odnotował fakt wykonywania tych prac stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w głębokich wykopach, to jednak w świetle zeznań świadków prac tych nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W świetle zeznań świadków A. S. i W. Z. rurociągi były bowiem budowane zarówno w wykopach jak i ponad gruntem. Zatem prac przy budowaniu rurociągów ubezpieczony nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy ani w głębokich wykopach ani też na wysokości. Oceniając wiarygodność zeznań świadków Sąd nie dał im wiary w tej części, w której wskazują na fakt wykonywania przez ubezpieczonego we wskazanym wyżej okresie pracy spawacza. Sąd podziela wynikający z zeznania W. Z. fakt, że do wykonywania prac przy spawaniu rurociągów konieczne było posiadanie formalnych kwalifikacji. Świadek wskazał, że wykonywane spawy były „prześwietlane”. Wymagana zatem była szczególna precyzja prac spawalniczych. Nie posiadając wymaganych kwalifikacji, H. G. nie mógł w przekonaniu Sądu prac tych wykonywać, szczególnie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Sąd nie dał wiary zeznaniom wymienionych świadków także w tej części, w której świadkowie wskazują na fakt wykonywania przez ubezpieczonego prac najczęściej na suszarni, na młynowni, flotacji (tzw. (...)). Zeznania świadków nie znajdują bowiem oparcia w dostępnych aktach osobowych wnioskodawcy. Poza tym zeznania nie pozwalają na ustalenie faktu, że prace na (...) ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Zeznanie świadka W. Z. wskazuje na pracę H. G. na rurociągach pomiędzy stawem osadowym a obiektami (...). Zarówno znajdujące się w tych aktach angaże jak i formalne świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach wskazują, że H. G. wykonywał prace montera instalacji sanitarnych i to nie tylko do czasu uzyskania przez niego kwalifikacji spawacza ale także nadal po uzyskaniu tych kwalifikacji. Z dniem 01 kwietnia 1986 r. wnioskodawca zachował dotychczasowe obowiązki montera instalacji, uzupełnione o obowiązki spawacza. Powyższe rozważania uzasadniają zatem ocenę, że wbrew treści świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach, ze wskazanych wyżej przyczyn, ubezpieczony nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy nie tylko robót wodno-kanalizacyjnych oraz budowy rurociągów w głębokich wykopach ani też prac przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym. Nie wykonywał zatem stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prac wymienionych w Dziale V, poz. 1 jak i w Dziale XIV, poz. 12 stanowiącego załącznik nr 1 wykazu A do rozporządzenia z dnia 07 lutego 1983 r.

Uwzględniając zebrany w sprawie materiał dowodowy oraz powyższe rozważania, Sąd uznał, że H. G. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach w wymaganym wymiarze 15 lat i tym samym nie spełnia jednej z zasadniczych przesłanek warunkujących prawo do emerytury określonej przepisami art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. pozbawione uzasadnionych podstaw odwołanie oddalił.