Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W I M I E N I U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Dnia 14 czerwca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anna Budzyńska

Sędziowie: SO Piotr Sałamaj (spr.)

SR del. Aleksandra Wójcik-Wojnowska

Protokolant: sekr. sądowy Monika Ziębakowska

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2013 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. W.

przeciwko A. G.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 6 lutego 2013 roku, sygnatura akt XI GC 755/12

oddala apelację.

SSO P. Sałamaj SSO A. Budzyńska SSR del. A. Wójcik-Wojnowska

Sygn. akt VIII Ga 139/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 listopada 2011 r. powód J. W. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. G. kwoty 16.943,55 zł wraz z odsetkami i kosztami procesu. W uzasadnieniu powód wskazał, że wykonywał na rzecz pozwanej usługi polegające na pompowaniu betonu, za które wystawił faktury, za które pozwana nie zapłaciła.

W dniu 18 września 2012 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum wydał wyrok zaoczny, w którym uwzględnił powództwo w całości.

Pozwana w sprzeciwie od wyroku zaocznego wniosła o oddalenie powództwa w całości, wskazując, że roszczenie powoda jest przedawnione.

Wyrokiem z dnia 6 lutego 2013 r. (sygn. akt XI GC 755/12) Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie uchylił w całości wyrok zaoczny wydany w dniu 18 września 2012 r. (pkt 1. sentencji), zasądził od pozwanej A. G. na rzecz powoda J. W. kwotę 1.171,20 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2010 r. (pkt 2.), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt 3.) oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 2.048 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 4.).

Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte na następującym stanie faktycznym.

Powód J. W. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie m.in. usług budowlanych.

Na zlecenie pozwanej powód świadczył na jej rzecz usługi pompowania betonu. Powyższe pompowania odbywały się w dniach 4, 9, 25 i 29 października 2008 r. oraz 3, 8, 12, 14 listopada 2008 i 20 listopada 2009 r. Z tytułu powyższych usług powód wystawił fakturę nr (...) z dnia 30 października 2008 r., na kwotę 9.028 zł, z czego pozostało do zapłaty 7.028 zł, z terminem płatności do dnia 21 listopada 2008 r.; fakturę nr (...) z dnia 29 listopada 2008 r. na kwotę 8.744,35 zł z terminem płatności do dnia 12 grudnia 2008 r. oraz fakturę nr (...) z dnia 31 listopada 2009 r. na kwotę 1.171,20 zł z terminem płatności do dnia 31 grudnia 2009 r.

Pozwana nie uregulowała należności.

Pismem z dnia 27 września 2010 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty należności. Ponowne wezwanie wystosowano pismem z dnia 13 października 2011 r.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione jedynie w części. Podniósł, że zlecenie powodowi pompowania betonu spełnia przesłanki zlecenia usług – zgodnie z treścią art. 734 § 1 k.c. w związku z 750 k.c. W tej sytuacji w znacznej części zasadny był zarzut przedawnienia roszczenia, którego termin zgodnie z treścią art. 751 pkt 1 k.c. wynosi dwa lata. Przepis ten jest przepisem szczególnym i wyłącza stosowanie normy art. 118 k.c. W niniejszej sytuacji data wymagalności świadczenia nie była sporna. Wskazał, że roszczenie powoda jest roszczeniem o wynagrodzenie za spełnione czynności i powstało wobec osoby, która w zakresie prowadzonej działalności trudni się wykonywaniem tego typu czynności. Okoliczność ta nie była w sprawie sporna i wynika z samych twierdzeń powoda.

Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy przyjął, że roszczenie o zapłatę kwoty 7.028 zł przedawniło się 23 listopada 2010 r., a o zapłatę kwoty 8.744,35 zł - 14 grudnia 2010 r., zaś powództwo wytoczono dopiero 8 listopada 2011 r. Nieprzedawnione zostało roszczenie o zapłatę kwoty 1.171,20 zł, którego termin wymagalności przypadał na 1 stycznia 2010 r.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto na treści art. 100 k.p.c., przyjmując, że pozwana przegrała proces w 7%, zaś powód w 93%.

Powód wniósł apelację od powyższego wyroku zaskarżając go w zakresie pkt. 3, tj. w zakresie w jakim prowadzi do oddalenia powództwa co do kwoty 15.772,35 zł. Powyższemu rozstrzygnięciu zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj. art. 751 pkt 1 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie wyrażające się w przyjęciu, że przepis ten, a w szczególności przewidziany w nim dwuletni termin przedawnienia roszczenia, znajduje zastosowanie w odniesieniu do stosunku prawnego łączącego strony, w sytuacji gdy stosunek ten nie mieści się w zakresie unormowania tego przepisu, a swoje zastosowanie powinien znaleźć trzyletni termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej określony w art. 118 k.c.

Wskazując na powyższe powód wniósł o zamianę zaskarżonego wyroku poprzez utrzymanie w całości wyroku zaocznego z dnia 18.09.2012 r. a tym samym zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 16.943,55 zł wraz z ustawowymi odsetkami. Nadto wniósł o zasądzenie kosztów procesu za obie instancję.

W uzasadnieniu skarżący wskazał, że Sąd Rejonowy bez żadnego wyjaśnienia zakwalifikował ustną umowę stron jako umowę o świadczenie usług, ograniczając się jedynie do wskazania, że jej przedmiotem było pompowanie betonu. Sąd nie przeprowadził badania na czym w istocie polegało rzeczone świadczenie, jakie były warunki jego wykonania oraz jakie były ewentualne inne ustalenia stron. Nie dociekał również czy czynność którą realizował powód na rzecz pozwanej mieści się w zakresie działalności przedsiębiorstwa powoda. Zaniechał także wykładani art. 751 pkt 1 k.p.c. oraz art. 750 k.c. z perspektywy analizowanej umowy. Skarżący wskazał, że zaaprobowanie stanowiska Sądu pierwszej instancji oznaczałaby, że przepis art. 751 pkt 1 k.c. w zw. z art. 750 k.c. miałby zakres zastosowania tożsamy lub nawet szerszy niż art. 118 k.c. Zdaniem skarżącego każda czynność dokonana w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa byłaby w takim ujęciu świadczeniem usług utożsamianym z czynnością związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 118 k.c. Konsekwencją powyższego byłaby zbędność art. 118 k.c. W ocenie powoda charakter łączącego strony stosunku prawnego nie pozwala na zakwalifikowanie go jako jednego z kodeksowych typów kontraktu i jednocześnie na uznanie, że stanowił on ,,świadczenie usług”.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się oczywiście bezzasadna.

Sąd Okręgowy podziela dokonaną przez Sąd pierwszej instancji ocenę charakteru prawnego łączącego strony stosunku zobowiązaniowego, a w konsekwencji prawidłowe przyjęcie przez ten Sąd, że w sprawie ma zastosowanie dwuletni terminu przedawnienia wynikający z unormowania art. 751 pkt 1 k.c. w zw. z art. 750 k.c.

Trafności wyrażonego w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia stanowiska nie mógł zmienić sformułowany przez skarżącego zarzut apelacji oraz argumenty przytoczone na jego poparcie. Wskazać należy, że twierdzenia powoda zawarte w tym środku zaskarżenia sprowadzają się jedynie do zakwestionowania wyrażonej przez Sąd Rejonowy oceny tego stosunku prawnego. Skarżący przy tym nie przytoczył żadnych argumentów, których analiza mogłaby świadczyć o wadliwości tej oceny, zaniechał także przedstawienia właściwej, jego zdaniem, kwalifikacji prawnej tej umowy.

Niezależnie od lakoniczności tego zarzutu Sąd Okręgowy dokonując z urzędu w ramach kontroli instancyjnej prawidłowości zastosowania przez sąd pierwszej instancji norm prawa materialnego nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku w postulowanym przez skarżącego kierunku.

Wymaga wyjaśnienia, że umowa o świadczenie usług w rozumieniu art. 750 k.c. polega na wykonaniu określonej czynności faktycznej dla innej osoby. W niniejszej zaś sprawie powód zobowiązał się do wykonania za wynagrodzeniem na rzecz pozwanej usługi w postaci pompowaniu betonu, które to usługa niewątpliwie stanowiła czynność faktyczną.

Wbrew twierdzeniom apelacji przedmiot tej umowy – pompowanie betonu- był wystarczający do przeprowadzenia oceny tego stosunku prawnego. Znaczenie dla dokonania kwalifikacji prawnej umowy mają jedynie jej elementy przedmiotowo istotne ( essentialia negotii), mianowicie wzajemne uprawnienia i obowiązki stron, ewentualne zaś dodatkowe postanowienia w tym zakresie takie jak warunki wykonania zobowiązania czy też powołane przez skarżącego ,,inne ustalenia stron” stanowią jedynie doprecyzowanie tych świadczeń. Zatem wobec tego, że zobowiązanie powoda polegało na pompowaniu betonu, to trafnym było przyjęcie, że strony łączyła umowa o świadczenie usług. Trudno jednocześnie o bardziej precyzyjne określenie świadczenia powoda aniżeli oznaczenie go jako polegające na pompowaniu betonu, tym samym jako niezrozumiały jawi się zarzut apelacji co do ,,braku badania na czym w istocie polegało rzeczone świadczenie” (k. 82).

Zauważyć trzeba, że powód w pozwie sam wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych (k. 5). W tej sytuacji oczywistym było, że przedmiotem działalności gospodarczej apelującego jest również świadczenie usług polegających na pompowaniu betonu (usługa ta wchodzi w zakres działalności przedsiębiorstwa powoda).

Konsekwencją kwalifikacji zawartego przez strony stosunku prawnego jako umowy o świadczenie usług było przyjęcie do roszczenia wysuniętego w pozwie dwuletniego terminu przedawnienia (art. 751 pkt 1 k.c. w zw. z art. 750 k.c.).

Należy zgodzić się z Sądem Rejonowym, że art. 751 k.c. jest przepisem szczególnym wobec art. 118 k.c. Wprowadza on dla wskazanych w nim roszczeń z umowy zlecenia oraz umów o świadczenie usług, nieuregulowanych innymi przepisami, krótszy - dwuletni termin przedawnienia. W pozostałym zakresie roszczenia z umowy zlecenia, a także z umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami (art. 750 k.c.), podlegają przedawnieniu z upływem terminów wskazanych w art. 118 k.c.. Z tego też względu nie można przyjąć, że przepis art. 750 k.c. ma tożsamy czy nawet szerszy zakres zastosowania, zaś unormowanie zawarte w art. 118 k.c. jest zbędne.

Mając na uwadze powyższe apelacja powoda podlegała oddaleniu jako bezzasadna (art. 385 k.p.c.).

SSO P. Sałamaj SSO A. Budzyńska SSR del. A. Wójcik-Wojnowska