Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Jacek Chaciński

Protokolant sekretarz sądowy Anna Łempicka

po rozpoznaniu w dniu 22 września 2015 roku w Lublinie

sprawy K. K.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wypłatę części uzupełniającej świadczenia

na skutek odwołania K. K.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 03 lipca 2013 roku znak (...)

oddala odwołanie

Sygn. akt VII U 2189/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 lipca 2013 roku znak: (...) Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał K. K. od dnia 1 czerwca 2013 roku emeryturę rolniczą. Jednocześnie zawiesił wypłatę części uzupełniającej emerytury z uwagi na prowadzenie działalności rolniczej przez ubezpieczonego.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł K. K. zaskarżając ją w zakresie w jakim zawieszono wypłatę emerytury w części uzupełniającej oraz zarzucając jej zbyt późne przyznanie prawa do emerytury. Podniósł, że wiek emerytalny osiągnął w dniu (...) roku.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazał, że wniosek o emeryturę został złożony w dniu 21 czerwca 2013 roku, a wnioskodawca w nim oświadczył, że jest właścicielem gospodarstwa rolnego o pow. 11,21 ha fiz. co stanowi 8,50 ha przeliczeniowych. Ponadto organ podniósł, że do ustalenia części składkowej świadczenia nie przyjęto okresu od 1 stycznia 1991 roku do dnia 31 marca 1992 roku z powodu braku potwierdzenia tego okresu jako okresu podlegania ubezpieczeniu rolniczemu przez Urząd Gminy w A..

W piśmie procesowym z dnia 15 stycznia 2014 roku wnioskodawca wskazał, że wniosek o emeryturę został sporządzony w dniu 20 kwietnia 2012 roku. Stwierdził, że wymóg wyzbycia się gospodarstwa rolnego w celu pobierania emerytury w pełnej wysokości jest sprzeczny z Konstytucją.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

K. K. urodzony w dniu (...) w dniu 21 czerwca 2013 roku złożył wniosek o emeryturę rolniczą. Wskazał w nim, że nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej i prowadzi ją nieprzerwanie od dnia 29 października 1973 roku (k. 1-2 akt t. III akt KRUS). Powyższe informacje potwierdził w oświadczeniu dołączonym do wniosku emerytalnego, gdzie podał, że nadal prowadzi własne gospodarstwo rolne o pow. 11,21 ha położone w G. gminie A. (k. 9, 12, 13 t. III akt KRUS).

Zaskarżoną decyzją organ rentowy przyznał wnioskodawcy emeryturę rolniczą od dnia 1 czerwca 2013 roku, tj. od miesiąca, w którym złożono wniosek. Do obliczenia części składkowej emerytury nie uwzględniono okresu od dnia 1 stycznia 1991 roku do dnia 31 marca 1992 roku, gdyż wnioskodawca nie podlegał wówczas ubezpieczeniu społecznemu rolników (k. 27 akt KRUS).

K. K. wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę w okresie od dnia 1 stycznia 1991 roku do dnia 31 marca 1992 roku (karta ewidencyjna ubezpieczonego – t. I akt KRUS). W tym czasie od dnia 1 lutego 1990 roku do dnia 31 stycznia 1991 roku w wymiarze ½ etatu oraz od dnia 1 lutego 1991 roku do dnia 6 października 1991 roku w wymiarze 3/8 etatu K. K. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Kancelarii Sejmu w biurze poselskim posła J. R. w L. jako sekretarz posła. Ponadto w okresie od dnia 7 października 1991 roku do dnia 30 listopada 1991 roku wnioskodawca był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Kancelarii Sejmu przy likwidacji Indywidualnego Biura Poselskiego Posła na Sejm J. R. na stanowisku sekretarze w wymiarze 3/8 etatu (k. 106). Wnioskodawca był kierownikiem Biura Poselskiego i zasadniczo był w nim obecny w czasie jego otwarcia w godzinach 8-16 (zeznania wnioskodawcy – k. 113v).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie powołanych dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach ubezpieczeniowych wnioskodawcy oraz pisma Kancelarii Sejmu z dnia 13 lipca 2015 roku. W pierwszej kolejności wskazać należy, że okoliczność posiadania i wykonywania działalności rolniczej nie była w niniejszej sprawie sporna. Wnioskodawca tego faktu nie kwestionował, a wręcz wprost przyznał, że jest właścicielem gospodarstwa rolnego o pow. 11,21 ha, które osobiście prowadzi. Nie zgadzał się jednak ze stanowiskiem, że prowadzenie gospodarstwa rolnego prowadzi do obniżenia wysokości wypłacanego mu świadczenia emerytalnego.

W dalszej kolejności należy zważyć, że w niniejszej sprawie nie wykazano, ażeby wnioskodawca składał wniosek emerytalny w dniu 13 kwietnia 2012 roku. Jedyny wniosek emerytalny znajdujący się w aktach jest bowiem datowany na dzień 21 czerwca 2013 roku. Także z pism KRUS z dnia 30 lipca 2012 roku – k. 200 akt KRUS oraz 8 lutego 2013 roku – k. 206 akt KRUS, stanowiących informację dla wnioskodawcy o możliwości ubiegania się przez niego o emeryturę rolniczą w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego, wynika pośrednio, że taki wniosek wcześniej nie został złożony. Należało zatem odmówić dania wiary twierdzeniom wnioskodawcy w tym zakresie.

Należy także wskazać, że zeznania wnioskodawcy w zakresie w jakim twierdził on, że w okresie, w którym nie podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników tj. od dnia 1 stycznia 1991 roku do dnia 31 marca 1992 roku, nie pracował na podstawie umowy o pracę, okazały się niewiarygodne. Nie można bowiem tracić z pola widzenia faktu, że okoliczność tę wnioskodawca zakwestionował dopiero w momencie, kiedy dowiedział się, iż okres ten nie został przez organ rentowy uwzględniony do obliczenia wysokości świadczenia emerytalnego. Tymczasem dokument, z którego okoliczność ta bezpośrednio wynika został dołączony do akt ubezpieczeniowych wnioskodawcy jeszcze w 1993 roku (karty ewidencyjne rolnika - k. 1-2 akt KRUS). Wówczas wnioskodawca w żaden sposób nie kwestionował, że pracę kierownika kancelarii biura poselskiego wykonywał na podstawie umowy o pracę. Godzi się także zauważyć, że samo zaprzeczenie przez wnioskodawcę tejże okoliczności bez wykazania faktu przeciwnego, nie może prowadzić do podważenia treści dokumentu dostarczonego przez Kancelarię Sejmu z dnia 13 lipca 2015 roku. Dokument ten jest dokumentem urzędowym w rozumieniu art. 244 k.p.c. zatem przysługuje mu domniemanie prawdziwości i samo zaprzeczenie przez stronę jego treści nie może odnieść zamierzonego skutku. Wprawdzie wnioskodawca powołał dowody z zeznań J. Z. i A. J. (1) w celu wykazania, że nie był zatrudniony w okresie od 1 stycznia 1991 roku do dnia 31 marca 1992 roku na podstawie umowy o pracę i Sąd te dowody przeprowadził (k. 100v-101). Jednakże świadkowie nie mieli wiedzy na temat sporządzenia kart ewidencyjnych rolników wnioskodawcy. A. J. (2) w spornym okresie była sekretarzem gminy i stwierdziła, że tego rodzaju dokumenty sporządzały osoby zatrudnione w dziale podatkowym (k. 101). Z kolei J. Z. będący wówczas wójtem gminy A. nie wiedział nic na temat działalności pozarolniczej wnioskodawcy czy też okoliczności dotyczących sporządzenia kart ewidencyjnych rolników (k. 101). Z tych względów nie sposób było dać wiary zeznaniom wnioskodawcy, że pracę w okresie od dnia 1 stycznia 1991 roku do dnia 30 listopada 1991 roku wykonywał bezpłatnie, wyłącznie w celu społecznym. Co do dalszego okresu od 1 grudnia 1991 r. do 31 marca 1992 r. to choć z dokumentu przedłożonego przez Kancelarię Sejmu nie wynika, aby w tym okresie wnioskodawca pozostawał w stosunku pracy z Kancelarią, to jednak w świetle całego zgromadzonego materiału dowodowego uznać należy, że zeznania powoda, iż wykonywał w tym okresie jedynie działalność gospodarczą nie zasługują na wiarę. Po pierwsze brak jest podstaw do przyjęcia, aby zapis zawarty w karcie ewidencyjnej był wynikiem błędu lub celowego działania na niekorzyść wnioskodawcy. Po wtóre zaś skoro wnioskodawca mijał się z prawdą w odniesieniu do okresu od 1stycznia 1991 r. 30 listopada 1991 r. to istnieje uzasadniona podstawa do odmówienia mu wiary co do pozostałego niewielkiego okresu ubezpieczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie K. K. nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 52 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U.2015.704 j.t.), dalej jako ustawa usr, w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a ponadto do przyznawania świadczeń z ubezpieczenia i do ich wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy regulujące przyznawanie i wypłatę odpowiednich świadczeń przysługujących pracownikom i członkom ich rodzin.

Art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2015.748 j.t. ze zm.) stanowi, że świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Wedle art. 28 ust. 3 i 4 ustawy usr, wypłata emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega częściowemu zawieszeniu na zasadach określonych w ust. 2-8, jeżeli emeryt lub rencista prowadzi działalność rolniczą. Wypłata ulega zawieszeniu w całości, jeżeli emeryt lub rencista nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej. Uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego, nie uwzględniając:

1) gruntów wydzierżawionych, na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat i zgłoszonej do ewidencji gruntów i budynków, osobie niebędącej:

a) małżonkiem emeryta lub rencisty,

b) jego zstępnym lub pasierbem,

c) osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym,

d) małżonkiem osoby, o której mowa w lit. b lub c;

2) gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów, w tym zalesionych gruntów rolnych;

3) gruntów i działów specjalnych należących do małżonka, z którym emeryt lub rencista zawarł związek małżeński po ustaleniu prawa do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia;

4) własności (udziału we współwłasności) nieustalonej odpowiednimi dokumentami urzędowymi, jeżeli grunty będące przedmiotem tej własności (współwłasności) nie znajdują się w posiadaniu rolnika lub jego małżonka.

W niniejszej sprawie było bezspornym, że K. K. jest właścicielem gospodarstwa rolnego, które nadal prowadzi. Z tego powodu wypłata emerytury w części uzupełniającej podlegała zawieszeniu w całości.

Po myśli art. 7. ust. 1 ustawy usr, ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu (ubezpieczeniu społecznemu rolników) podlega z mocy ustawy:

1) rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny,

2) domownik rolnika, o którym mowa w pkt 1

jeżeli ten rolnik lub domownik nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu lub nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo nie ma ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Pracownicy z mocy prawa podlegają ubezpieczeniom społecznym co wynika z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2015.121 j.t. ze zm.).

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego K. K. w okresie od dnia 1 stycznia 1991 roku do dnia 31 marca 1992 roku nie podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników (został wyłączony z ubezpieczenia społecznego rolników), gdyż był wówczas zatrudniony na podstawie umowy o pracę. W niniejszym postępowaniu nie wykazał on, aby zatrudnienie to wynikało z innego stosunku prawnego aniżeli stosunek pracy. Okoliczność ta wyłączała go z mocy prawa z ubezpieczenia społecznego rolników, gdyż stanowiła podstawę do objęcia go powszechnym ubezpieczeniem społecznym. Z tego względu do obliczenia wysokości emerytury rolniczej wnioskodawcy słusznie pominięto sporny okres.

Podsumowując należy podnieść, że decyzja z dnia 3 lipca 2013 roku w pełni odpowiada prawu. Prawo do emerytury zostało prawidłowo przyznane od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożono wniosek o emeryturę. Zasadnie zawieszono wypłatę części uzupełniającej emerytury z uwagi na prowadzenie działalności rolniczej, a także trafnie pominięto okres od dnia 1 stycznia 1991 roku do dnia 31 marca 1992 roku do ustalenia wysokości emerytury rolniczej, gdyż wnioskodawca nie podlegał wówczas ubezpieczeniu społecznemu rolników. Odwołanie podlegało zatem oddaleniu.

Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie powołanych przepisów oraz na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.