Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2015 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Górski

Sędziowie: SO Anna Budzyńska

SO Piotr Sałamaj (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Marta Perkowska

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2015 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

przeciwko D. Ś. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum

w S. z dnia 22 maja 2015 r., sygn. akt X GC 1103/14 upr

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach II. i IV. w ten sposób, że:

1.  zasądza od pozwanego D. Ś. (1) na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 1.405,81 zł (jeden tysiąc czterysta pięć złotych osiemdziesiąt jeden groszy) z ustawowymi odsetkami od 4 marca 2014 r.,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 215,12 zł (dwieście piętnaście złotych dwanaście groszy) tytułem kosztów procesu;

II.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 253,63 zł (dwieście pięćdziesiąt trzy złote sześćdziesiąt trzy grosze) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt VIII Ga 283/15

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 16 kwietnia 2014 r. w Sądzie Rejonowym Poznań – Stare Miasto w P. powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. wniosła o zasądzenie od pozwanego D. Ś. (1) kwoty 2 277,46 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 marca 2014 r. oraz kosztów procesu wg norm przepisanych. Powódka podała, że dochodzona należność wynika z następujących kwot:

- 712,65 zł tytułem pozostałej do zapłaty należności głównej objętej prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 13 kwietnia 2010 r. (sygn. akt XI GNc 1272/10) wydanym przez Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie przeciwko (...) sp. z o.o. (żądana należność główna obejmuje zapłatę kwoty 700 zł w dniu 15 czerwca 2010 r. oraz kwoty 700 zł w dniu 21 czerwca 2010 r. dokonaną przez (...) sp. z o.o.),

- 607,51 zł tytułem odsetek ustawowych objętych prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 13 kwietnia 2010 r. (sygn. akt XI GNc 1272/10) wydanym przez Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie przeciwko (...) sp. z o.o., a wynikająca z następujących kwot: 87,51 zł (odsetki ustawowe od kwoty 700 zł od dnia 30 czerwca 2009 r. do dnia 15 czerwca 2010 r.), 89,01 zł (odsetki ustawowe od kwoty 700 zł od dnia 30 czerwca 2009 r. do dnia 21 czerwca 2010 r.), 430,99 zł (odsetki ustawowe od kwoty 712,65 zł od dnia 30 czerwca 2009 r. do dnia 21 lutego 2014 r.),

- 647 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, objętych prawomocnym ww. nakazem zapłaty,

- 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym przyznanych postanowieniem Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin –Prawobrzeżne i Zachód w S. D. P. z dnia 24 maja 2012 r. (sygn. akt komorniczych KM 12997/10),

- 190,30 zł tytułem zwrotu kosztów poniesionych przez wierzyciela w egzekucji ustalonych ww. postanowieniem Komornika sądowego,

- 60 zł tytułem zwrotu kosztów uzyskania odpisu pełnego (...) sp. z o.o.

Jako podstawę prawną powództwa powódka wskazała art. 299 k.s.h.

W dniu 23 czerwca 2014 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Poznań – Stare Miasto w P. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniający powództwo.

Pozwany D. Ś. (1) w sprzeciwie od ww. nakazu wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz podniósł, że w dniu 8 czerwca 2010 r. spółka (...) sp. z o.o. zapłaciła na rzecz powódki kwotę 700 zł, która w porozumieniu z ówczesnym pełnomocnikiem powodowej spółki r.pr. M. A. (1) stanowiła zaspokojenie całości żądania.

Postanowieniem z dnia 28 lipca 2014 roku Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P., w związku z zarzutem pozwanego niewłaściwości miejscowej, stwierdził swoją niewłaściwość miejscową i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu Szczecin – Centrum w Szczecinie.

W odpowiedzi na sprzeciw powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 1.577,46 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 4 marca 2014 r., wynikającej z następujących kwot:

- 712,65 zł tytułem pozostałej do zapłaty należności głównej objętej prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 13 kwietnia 2010 r. (sygn. akt XI GNc 1272/10),

- 554,51 zł tytułem odsetek ustawowych objętych prawomocnym ww. nakazem zapłaty, a wynikającą z następujących kwot: 34,51 zł (odsetki od kwoty 700 zł od 30 czerwca 2009 r. do 15 czerwca 2010 r.), 89,01 zł (odsetki od kwoty 700 zł od 30 czerwca 2009 r. do 21 czerwca 2010 r.), 430,99 zł (odsetki od kwoty 712,65 zł od 30 czerwca 2009 r. do 21 lutego 2014 r.),

- 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym przyznanych postanowieniem Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin –Prawobrzeżne i Zachód w S. D. P. z dnia 24 maja 2012 r. (sygn. akt komorniczych KM 12997/10),

- 190,30 zł tytułem zwrotu kosztów poniesionych przez wierzyciela w egzekucji ustalonych ww. postanowieniem Komornika sądowego,

- 60 zł tytułem zwrotu kosztów uzyskania odpisu pełnego (...) sp. z o.o.

Nadto powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu, w tym koszów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kwoty 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu pisma powódka podała, że ograniczyła żądanie pozwu o kwotę 700 zł w związku z dokonaniem zapłaty w dniu 8 czerwca 2010 r. Wpłacona kwota została rozliczona w ten sposób, że 647 zł zostało zaliczone na poczet zwrotu kosztów postępowania, a 53 zł na poczet odsetek ustawowych od należności głównej.

W piśmie procesowym z 21 kwietnia 2015 r. pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko i wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. W zakresie ograniczenia powództwa, pozwany nie wyraził zgody na cofnięcie powództwa, w związku z brakiem oświadczenia powódki o zrzeczeniu się roszczenia w zakresie kwoty 700 zł.

W załączniku do protokołu z dnia 8 maja 2015 r. powódka ograniczyła powództwo o kwotę 700 zł i zrzekła się roszczenia w tym zakresie.

Wyrokiem z dnia 22 maja 2015 r. (sygn. akt X GC 1103/14 upr) Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie umarzył postępowanie w zakresie należności przekraczającej kwotę 1.577,46 zł (pkt I. sentencji), zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.517,46 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 4 marca 2014 r. do dnia zapłaty (pkt II.), oddalił żądanie w pozostałym zakresie (pkt III.) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 326,36 zł tytułem kosztów procesu (pkt IV.).

Orzeczenie zapadło na podstawie następujących ustaleń faktycznych i wniosków.

Pozwany pełni funkcję członka zarządu (...) spółki o.o. w M. od dnia 21 sierpnia 2002 r.

Przed Sądem Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie (sygn. akt XI Nc 1272/10) toczyło się postępowanie w sprawie z powództwa (...) spółki z o.o. przeciwko (...) spółce z o.o., które zakończyło się wydaniem w dniu 13 kwietnia 2010 r. nakazu zapłaty, w którym nakazano pozwanej spółce zapłacić na rzecz powódki kwotę 2.112,65 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30 czerwca 2009 r. oraz kwotę 647 zł tytułem kosztów procesu. W toku tego postępowania powodową spółkę reprezentował r.pr. M. A. (1).

W tamtym czasie sytuacja finansowa (...) sp. z o.o. nie była dobra. W dniu 13 maja 2010 r. D. Ś. (1) działając w imieniu (...) sp. z o.o. o godzinie 08:40 wysłał do pełnomocnika (...) sp. z o.o. - r.pr. M. A. (1) wiadomość mail z propozycją zawarcia ugody dotyczącej należności wynikającej z nakazu zapłaty, deklarując spłatę należności głównej w wysokości 2.112,65 zł oraz połowy kosztów procesu w okresie od 1 do 31 czerwca 2010 r. W kolejnej wiadomości wysłanej tego samego dnia o godzinie 13:14, pozwany zaproponował zapłatę należności w trzech ratach po 700 zł płatnych do 7 czerwca, do 14 czerwca, do 21 czerwca oraz do 28 czerwca 2010 r. resztę, czyli 12,65 zł plus połowę kosztów sądowych i odsetki. Pozwany zastrzegł, że warunkiem ugody jest to, aby wierzyciel nie wystąpił o wszczęcie egzekucji przez okres trwania ugody, to jest do dnia 1 lipca 2010 r.

Pismem datowanym na 13 maja 2010 r. pełnomocnik powoda wyraził zgodę na zawarcie porozumienia z (...) sp. z o.o., na mocy którego dłużna spółka ureguluje należność z tytułu FV nr (...) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności faktury do dnia zapłaty oraz połową kosztów procesu określonych w nakazie zapłaty z dnia 13 kwietnia 1010 r. (sygn. akt X GNc 1272/10) do dnia 30 czerwca 2010 r. Jednocześnie powodowa spółka zobowiązała się do niewszczynania postępowania egzekucyjnego przeciwko (...) w razie zaakceptowania przedstawionych warunków i terminowego spłacenia obowiązków nałożonych ugodą.

W dniu 17 maja 2010 r. o godz. 15:43 r.pr. M. A. (2) wysłał do pozwanego maila, w którym wskazał, że nie widzi możliwości zawarcia ugody. Wyraził jednocześnie gotowość do wstrzymania się ze wszczęciem postępowania egzekucyjnego do dnia 1 lipca 2010 r. w razie zobowiązania się przez pozwanego do uregulowania pełnej kwoty należności z tytułu nakazu zapłaty do tego dnia.

W dniu 19 maja 2010 r. r.pr. M. A. wysłał do D. Ś. wiadomość mail, w treści której poprosił o przesłanie listem podpisanego zobowiązania do uregulowania należności z tytułu nakazu zapłaty wraz z propozycją rat, w jakich zobowiązanie zostanie uregulowane.

Pismem z 7 czerwca 2010 r., wysłanym do r.pr. M. A. (1), D. Ś. (1) działając jako prezes zarządu (...) sp. z o.o. zobowiązał się do uregulowania należności z faktury VAT nr (...) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności faktury do dnia zapłaty oraz połowę kosztów procesu określonych w nakazie zapłaty z dnia 13 kwietnia 2010 r. do dnia 30 czerwca 2010 r.

W dniu 8 czerwca 2010 roku (...) uiściła na rzecz (...) sp. z o.o. kwotę 700 zł tytułem należności z FV nr (...), o czym zawiadomił pełnomocnika powódki mailem.

Pismem z dnia 10 czerwca 2010 r. ówczesny pełnomocnik (...) sp. z o.o. potwierdził (...) sp. z o.o. wpłatę kwoty 700 zł oraz zawiadomił, że kwota ta została zaliczona na poczet kosztów procesu w wysokości 647 zł, a reszta w wysokości 53,00 złotych na poczet odsetek.

Pismem z dnia 16 czerwca 2010 r. r.pr. M. A. (2) wskazał, że powodowa spółka nie wyraża zgody na zapłatę tylko połowy kosztów procesu oraz zażądał zapłaty całej należności w terminie do 30 czerwca 2010 r.

Pismem z dnia 11 października 2010 r. ówczesny pełnomocnik powódki potwierdził pozwanemu, wpłatę przez (...) następujących kwot: w dniu 8 czerwca 2010 r. kwoty 700 zł, w dniu 15 czerwca 2010 r. kwoty 700 zł oraz w dniu 21 czerwca 2010 r. kwoty 700 zł.

Na wniosek powódki Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie D. P. prowadził postępowanie egzekucyjne przeciwko , (...)’’ sp. z o.o. o egzekucję świadczenia pieniężnego w kwocie 1 694,67 złotych. Postanowieniem z dnia 24 maja 2012 r. komornik umorzył postępowanie egzekucyjne wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji, a nadto ustalił koszty postępowania egzekucyjnego w kwocie 190,30 zł oraz przyznał wierzycielowi koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym w kwocie 60 zł.

W dniu 19 grudnia 2012 r. pozwany, jako prezes zarządu (...) sp. z o.o., złożył wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej z dniem 1 stycznia 2013 r.

Powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 2.277,46 zł wraz z ustawowymi odsetkami z tytułu opóźnienia w płatności.

W tak ustalonym stanie faktycznym powództwo zdaniem Sądu Rejonowego zasługiwało w przeważającej mierze na uwzględnienie, a roszczenie znajdowało podstawę prawną w treści art. 299 § 1 k.s.h.

W związku ze skutecznym cofnięciem pozwu ponad kwotę 1.577,46 zł, tj. w zakresie kwoty 700 zł, Sąd działając na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. umorzył postępowanie w zakresie należności przekraczającej kwotę 1.577,46 zł (art. 203 § 1 k.p.c.).

Ostatecznie więc powódka domagała się od pozwanego kwoty 1.577,46 zł, zaś pozwany podniósł, że zawarł z powódką porozumienie i w jego spełnił całe świadczenie względem powódki uiszczając na jej rzecz kwotę 2.100 zł w dniach: 8 czerwca, 15 czerwca 2010 i 21 czerwca 2010 r.

Sąd wskazał, że powódka zgłaszając roszczenie przeciwko członkowi zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, wykazała istnienia zobowiązania wobec spółki oraz bezskuteczności egzekucji prowadzonej przeciwko niej (art. 6 k.c.). Wierzytelność przysługująca powódce wobec (...) sp. z o.o. w S. została ustalona w prawomocnym nakazie zapłaty wydanym w dniu 13 kwietnia 2010 r. przez Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie (sygn. akt XI GNc 1272/10). Dalej Sąd stwierdził, że wierzytelności opisane w treści nakazu zapłaty powstały w czasie, gdy pozwany D. Ś. (1) pełnił obowiązki członka zarządu spółki (...) sp. z o.o., co zresztą nie było kwestią sporną w toku niniejszego postępowania.

W kwestii wykazania bezskuteczności egzekucji wobec spółki powódka przedstawiła postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 24 maja 2012 r. (sygn. akt KM 12997/10) o umorzeniu postępowania wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji (art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c.). Mając na uwadze treść postanowienia komornika Sąd ustalił, że w toku przeprowadzonego postępowania nie stwierdzono majątku oraz dochodów dłużnej spółki, pozwalających na zaspokojenie roszczenia. Wynika stąd, iż egzekucja prowadzona przeciwko spółce (...) nie przyniosła zaspokojenia wierzytelności powódki. Wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji należało uznać, że przesłanki warunkujące subsydiarną odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki przewidziane w art. 299 § 1 k.s.h. zostały przez powódkę wykazane.

Sąd uznał, że pozwany nie wykazał istnienia podnoszonej przez siebie jednej z przesłanek egzoneracyjnych wymienionych w treści art. 299 § 2 k.s.h. Pozwany wywodził, że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki powód nie poniósł szkody. O braku szkody w rozumieniu przywołanej regulacji należy mówić wówczas, gdy wiadomym jest, że nawet w przypadku zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnej spółki, wierzyciel i tak nie uzyskałaby jakiegokolwiek zaspokojenia z majątku tej spółki. Innymi słowy, pozwany winien wykazać, że ewentualne przeprowadzenie postępowania upadłościowego wobec spółki (...) nie przyniosłoby odzyskania chociażby minimalnej części wierzytelności przysługującej powódce. Jednakże pozwany nie zaoferował żadnych dowodów na tą okoliczność, w tym nie złożył wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego celem poddania ocenie twierdzenia pozwanego w zestawieniu z analizą dokumentacji finansowej spółki.

Oceniając natomiast porozumienie, na którego zawarcie powołał się pozwany Sąd wskazał, że w istocie treść korespondencji wymienianej między ówczesnym pełnomocnikiem powodowej spółki a pozwanym, wskazuje, że strony negocjowały warunki spłaty należności przyznanej nakazem zapłaty z dnia 13 kwietnia 2010 r. Niemniej jednak, na podstawie przedłożonej korespondencji nie sposób jednoznacznie stwierdzić, że ostatecznie doszło do zawarcia porozumienia i to takiego, którego skutkiem byłoby umorzenie pozostałej do zapłaty należności. Wprawdzie w wiadomości mail z 13 maja 2010 r., pozwany zaproponował warunki spłaty zadłużenia, jednak pełnomocnik powódki mailem z 17 maja 2010 r. nie wyraził zgody na zawarcie ugody. To, że we wcześniejszej korespondencji (pismo z 13 maja 2010 r.) strona powodowa wyraziła zgodę na zawarcie porozumienia z pozwanym pozostaje bezprzedmiotowe dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Z treści korespondencji wymienianej między stronami niezbicie wynika, że skutkiem zawarcia porozumienia miało być niewszczynanie przez wierzyciela postępowania egzekucyjnego, nie zaś umorzenie należności w jakiejkolwiek części. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie prowadzi do takiego wniosku, natomiast strona pozwana, na której spoczywał obowiązek wykazania tejże okoliczności nie przedstawiła miarodajnych w tym względzie dowodów. Przede wszystkim pozwany nie zawnioskował dowodu z przesłuchania w charakterze świadka ówczesnego pełnomocnika powódki – M. A. (1).

Ostatecznie więc Sąd uznał, że żądanie powódki jest uzasadnione w zakresie kwoty 1.517,46 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 4 marca 2014 r. do dnia zapłaty. Na kwotę tę składa się kwota żądanej należności głównej (712,65 zł), kwota odsetek od należności stwierdzonej nakazem zapłaty w łącznej wysokości 554,51 zł, a nadto poniesione przez powódkę koszty postępowania egzekucyjnego (190,30 zł) oraz koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym (60 zł) ustalone przez komornika postanowieniem z dnia 24 maja 2012 r. Datę początkową naliczana odsetek ustawowych ustalono w oparciu o przepis art. 455 k.c. Powódka wykazała, że wezwała pozwanego do spełnienia świadczenia pismem z 21 lutego 2014 r., które doręczono pozwanemu 24 marca 2014 r.

Sąd oddalił żądanie powódki ponad kwotę 60 zł, która stanowiła równowartość opłaty jaką powódka uiściła tytułem uzyskania odpisu pełnego z (...) sp. z o.o. W ocenie Sądu żądana kwota 60 zł stanowi składnik kosztów procesu i jako taka została rozliczona przez Sąd.

Konsekwencją powyższego rozstrzygnięcia Sądu było obciążenie stron obowiązkiem zwrotu kosztów procesu zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy. Pierwotne żądanie powódki opiewało na 2.277,46 zł, na skutek częściowego cofnięcia pozwu, powódka domagała się kwoty 1.577,46 zł z czego zasadna okazała się kwota 1.517,46 zł. W zakresie oddalonego powództwa, jak również w zakresie cofniętego roszczenia powódka uznana jest jako strona przegrywająca sprawę. Powódka wygrała więc proces w 67 %, a pozwany w 33 %. Wobec tego na podstawie art. 100 k.p.c. zasądzono od pozwanego na rzecz powódki kwotę 326,36 zł.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości pozwany, zarzucam mu:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego, a to:

a) art. 61 § 1 Kodeksu cywilnego poprzez jego wadliwą wykładnię i w konsekwencji jego niezastosowanie zasadzające się na przyjęciu przez Sąd, że powódka skutecznie odwołała oświadczenie woli złożone pozwanemu w przedmiocie zawarcia porozumienia dotyczącego zapłaty przez D. Ś. (1) kwoty głównej należności wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności faktury do dnia zapłaty oraz połowy kosztów procesu określonych w nakazie zapłaty z dnia 13 kwietnia 2010 roku do dnia 30 czerwca 2010 roku, w sytuacji kiedy odwołanie oświadczenia woli dotyczącego zawarcia z reprezentowaną przez pozwanego spółką nie nastąpiło w odpowiednim czasie, ale kilka dni po wyrażeniu przez powódkę pierwotnej zgody na zawarcie referowanego porozumienia;

b) art. 65 § 1 Kodeksu cywilnego poprzez dokonanie błędnej wykładni zamiaru oświadczeń woli stron oraz ich zamiaru i tym samym błędne przyjęcie, że strony objęły porozumieniem li tylko ewentualne postępowanie egzekucyjne w sytuacji, kiedy w rzeczywistości wspomnianym porozumieniem strony objęły spłatę przez pozwanego (w imieniu reprezentowanej przez niego spółki) kwoty należności głównej, odsetek ustawowych i połowy kosztów sądowych do dnia 30 czerwca 2010 i niewszczynanie przez powódkę do tego dnia postępowania egzekucyjnego;

2. naruszenie przepisów prawa procesowego, a to:

a) art. 233 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez:

- niepoparte zasadami logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego przyjęcie, iż w oparciu o materiał dowodowy zebrany w sprawie nie sposób jednoznacznie stwierdzić, że ostatecznie doszło do zawarcia przez strony porozumienia, w sytuacji kiedy z dopuszczonych i przeprowadzonych w sprawie dowodów, w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego, wynika wprost, że strony zawarły ze sobą skutecznie porozumienie o ustalonej wspólnie treści i które zostało w sposób całkowity zrealizowane przez stronę pozwaną,

- nieuzasadnione odmówienie waloru przydatności dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy pismu pełnomocnika powódki z dnia 13 maja 2014 r. w sytuacji, kiedy treść rzeczonego pisma wskazuje jednoznacznie na zgodę powódki co do zaproponowanego jej przez pozwanego sposobu rozstrzygnięcia istniejącego wówczas sporu i w tym zakresie jest zbieżna z twierdzeniami (i zarzutami) strony pozwanej,

- nieuzasadnione przyjęcie przez Sąd, że powódka udowodniła istnienie dochodzonego roszczenia, w sytuacji kiedy strona powodowa nie przedłożyła na żadnym etapie niniejszej sprawy faktury VAT, w oparciu o którą domaga się zapłaty, lecz jedynie odpis nakazu zapłaty z którego jednak nie wynika ani podstawa faktyczna ani prawna zasądzonej nim należności,

- nieuzasadnione przyjęcie przez Sąd, że strona powodowa udowodniła wysokość żądanych kosztów postępowania egzekucyjnego, które następnie Sąd I instancji zasądził od pozwanego, w sytuacji, kiedy z przedłożonego przez powódkę dokumentu wynika jedynie kwota należności, natomiast nie wynika, iż koszty te zostały przez powódkę uiszczone,

- pominięcie przez Sąd faktu, iż w zaprezentowanej przez powódkę, korespondencji z ówczesnym jej pełnomocnikiem r.pr. M. A. (1), w spisie dokonanych czynności widnieje pozycja „odpowiedź z dnia 13.05.2010 r. - email i list”, natomiast strona powodowa przedłożyła jedynie kopię rzeczonego listu z pominięciem treści przesłanego pozwanemu emaila, która w ocenie strony pozwanej ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy,

- pominięcie przez Sąd faktu, iż strona powodowa przedłożyła jedynie pierwszą z trzech stron korespondencji email wymienionej pomiędzy radcą prawnym M. A. (1) a D. Ś. (1) i w konsekwencji dowolne przyjęcie przez Sąd meriti, że email pozwanego z dnia 13 maja 2010 r. z godz. 13:14 jest ponowieniem oferty porozumienia, kiedy w rzeczywistości w sposób wyraźny (w powiązaniu graficznym i treściowym) stanowi odpowiedź na email pełnomocnika powódki, którego treści powódka już nie przedłożyła. W ocenie strony pozwanej zbadanie przez Sąd korespondencji email w sposób kompleksowy, a nie wybiórczy znacząco wpłynęłoby na wynik sprawy;

b) art. 328 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego poprzez niewskazanie przez Sąd w uzasadnieniu wydanego orzeczenia przyczyn, dla których Sąd ten odmówił pismu pełnomocnika pozwanej z dnia 13 maja 2010 r. waloru relewancji dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, w szczególności w kontekście podnoszonych przez stronę pozwaną zarzutów i twierdzeń.

Wskazując na powyższe skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowy I instancji, a także o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm prawem przepisanych.

W odpowiedzi na pozew powódka wniosła o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się tylko w części uzasadniona.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd odwoławczy aprobuje i przyjmuje za własne. Wątpliwości nie budziła też przyjęta w zaskarżonym orzeczeniu podstawa prawna żądań powoda. Korekcie podlegała natomiast ocena zgromadzonych dowodów i wywiedzionych z nich skutków prawnych w zakresie sposobu zarachowania wpłat dokonanych przez dłużną spółkę, tj. (...) spółkę z o.o. w S. roszczenia oraz odnośnie skutków wynikających z prowadzonej przez pozwanego i pełnomocnika powoda korespondencji, której celem było zawarcie porozumienia o spłacie zadłużenia ww. spółki.

W pierwszej kolejności należało się odnieść do zarzutu naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 marca 2009 r. (II PK 201/08, LEX nr 523527) wskazał, że zarzut wadliwego sporządzenia uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia może okazać się zasadny tylko wówczas, gdy z powodu braku w uzasadnieniu elementów wymienionych w art. 328 § 2 k.p.c. zaskarżone orzeczenie nie poddaje się kontroli kasacyjnej, czyli gdy treść uzasadnienia orzeczenia sądu drugiej pierwszej uniemożliwia całkowicie dokonanie toku wywodu, który doprowadził do jego wydania.

Odnosząc powyższą uwagę do pisemnych motywów zaskarżonego wyroku stwierdzić trzeba, że jakkolwiek Sąd Rejonowy nadał pismu pełnomocnika powoda z 13 maja 2010 r. inne znaczenie niż oczekiwał pozwany, to jednakże nie może to stanowić o zasadności naruszenia ww. normy, gdyż nie ma najmniejszych przeszkód, aby dokonać kontroli instancyjnej orzeczenia w zakresie znaczenia jakie należy przypisać rzeczonemu pismu. Omawiany zarzut apelacji okazał się więc bezzasadny.

Przechodząc do pozostałych zarzutów dotyczących istoty sporu, a więc kwestii zawarcia bądź nie zawarcia porozumienia dotyczącego spłaty przez dłużną Spółkę należności stwierdzonej nakazem zapłaty na rzecz powoda, Sąd Okręgowy wskazuje, że przychyla się do konkluzji Sądu pierwszej instancji, że w świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie można jednoznacznie przyjąć, że ostatecznie doszło do porozumienia, którego skutkiem byłoby umorzenie pozostałej do zapłaty należności obciążającej spółkę z o.o. (...). Przede wszystkim nie sposób zgodzić się ze skarżącym, że pismem z dnia 13 maja 2010 r. (poprzedzonym wiadomością mail) ówczesny pełnomocnik powoda wyraził zgodę na zawarcie porozumienia o treści zaproponowanej przez pozwanego. Jak bowiem wynika ze spornego pisma (pozwany zeznał o otrzymaniu go w wersji z podpisem pełnomocnika, k. 64) stanowi ono ustosunkowanie się do ugodowych propozycji dłużnej Spółki i zawiera tylko informację o wyrażeniu przez zarząd powoda zgody na zawarcie porozumienia, ale nie jest zatwierdzeniem propozycji pozwanego jako reprezentanta spółki (...). Taki wniosek wynika z tego, że pełnomocnik, określając w imieniu mandanta warunki porozumienia (zapłata należności z faktury VAT nr (...) wraz z ustawowymi odsetkami i połową kosztów procesu z nakazu – do dnia 30 czerwca 2010 r.) wyraźnie wskazał, że „w razie zaakceptowania przez Państwo w/w warunków i terminowego spełniania obowiązków nałożonych ugodą, (...) sp. z o.o., zobowiązuje się do nie wszczynania postępowania egzekucyjnego przeciwko (...) sp. z o.o.”, oczekując jednocześnie przesłania na adres kancelarii podpisanego projektu ugody zawierającego propozycję spłat ratalnych. Jednakże takowego podpisanego (przez dłużną Spółkę) projektu ugody wysłanego pocztą pełnomocnikowi powoda pozwany nie przedstawił, a jednocześnie w mailu z dnia 17 maja 2010 r. (k. 63) pełnomocnik powoda oświadczył, że po zapoznaniu się z treścią maila pozwanego z 13.05.2010 r., nie widzi możliwości zawarcia w niniejszej sprawie ugody i żąda dokonania uregulowania długu.

Powyższe wywody czynią bezzasadnym zarzuty naruszenia prawa materialnego, gdyż w świetle pisma z 13 maja 2010 r. (k. 64), to pozwany, a dokładnie dłużna Spółka, miała złożyć oświadczenie woli w kwestii warunków zaproponowanych przez powoda, więc o odwoływaniu oświadczenia przez powoda nie może być mowy. Zaś mail powoda z 17 maja 2010 r. jest właśnie wyrazem negatywnej reakcji na propozycje spłaty przedstawione przez pozwanego, a nie odwołaniem wcześniejszego oświadczenia, które jednakże samo w sobie porozumienia nie kreowało. Poza tym Sąd odwoławczy zwraca uwagę na maila ówczesnego pełnomocnika powoda z dnia 3.03.2015 r. (k. 61), w którym M. A. (1) wskazał, że z dokumentów wynika, że nie doszło do ugody.

W konsekwencji nieistotną jest kwestia zamiarów stron wyrażanych w oświadczeniach woli, zaś zarówno pismo powoda z 13 maja 2010 r., jak i mail pozwanego z tego samego dnia, wskazują że obie strony miały na myśli niewszczynanie egzekucji w czasie wykonywania przyszłego porozumienia. Przy czym skarżący zdaje się świadomie pomijać, że i tak spółka (...) nie wywiązała się z deklarowanych przez siebie propozycji, bowiem niespornym jest, że uiszczona została przez nią tylko kwota 2.100 zł (w trzech wpłatach po 700 zł każda), która nie pokryła nawet nominalnie należności głównej orzeczonej nakazem zapłaty. Zatem nawet gdyby przyjąć, że powód i dłużna Spółka osiągnęli konsensus co do spłaty zadłużenia, to i tak niedotrzymanie własnych propozycji przez (...) czyni aktualnym roszczenie powoda kierowane względem pozwanego - na podstawie art. 299 k.s.h. - o zapłatę reszty długu zarządzanej przez D. Ś. (1) spółki.

Uznając z powyższych przyczyn za niezasadne zarzuty naruszenia przepisów art. 61 § 1 i art. 65 § 1 k.c., jak i prawa procesowego w postaci art. 233 § 1 k.p.c. w zakresie w jakim dotyczył on błędnej oceny, że nie doszło do zawarcia porozumienia, Sąd Okręgowy za bezzasadny potraktował również zarzut nieuzasadnionego przyjęcia, że powód udowodnił istnienie dochodzonego roszczenia przy braku faktury VAT, a w oparciu tylko o nakaz zapłaty, a także zarzut nieuzasadnionego przyjęcia, że powód udowodnił wysokość kosztów postępowania egzekucyjnego.

Otóż co do pierwszej kwestii, to skarżący zdaje się zupełnie nie dostrzegać, że w sprawie o roszczenie z art. 299 k.s.h. sąd jest związany orzeczeniem wydanym przeciwko dłużnej spółce z o.o. i nie bada podstaw wydania tegoż orzeczenia, w tej sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. Pogląd ten jest utrwalony w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, w tym Sądu Okręgowego w składzie orzekającym w tej sprawie. Poza tym już tylko z analizowanej wyżej korespondencji mailowej pomiędzy pozwanym i ówczesnym pełnomocnikiem powoda wynika, że rzeczona faktura nie budziła najmniejszych wątpliwości, tak co do wysokości, jak i wymagalności opisanej w niej należności w kwocie zasądzonej nakazem zapłaty.

Odnosząc się natomiast do kosztów postępowania egzekucyjnego w wysokości 190,30 zł, to Sąd odwoławczy uznał za wykazane przez powoda ich poniesienie. Bowiem niezależnie od trafnego argumentu powoda, że w przypadku braku pokrycia przez wierzyciela należnych kosztów postępowania egzekucyjnego komornik sądowy niezwłocznie by je wyegzekwował, to na odwrocie zwróconego powodowi tytułu wykonawczego znajduje się pieczątka Komornika sądowego przy SR Szczecin – P. i Zachód w S., z której wynika, że koszty egzekucji poniesione przez wierzyciela wynoszą 190,30 zł ( vide k. 20 verte).

Jeżeli natomiast chodzi o zarzut pominięcia przez Sąd, że w zaprezentowanej przez powódkę korespondencji jej ówczesnego pełnomocnika z D. Ś. (1), jako reprezentantem spółki (...), znajdują się maile przez powoda do akt nie przedłożone, to Sąd drugiej instancji wskazuje, że to na pozwanym spoczywał w tej sprawie ciężar wykazania, że wierzytelność powoda względem dłużnej Spółki została zaspokojona. W tym zakresie pozwany nie przedłożył żadnego dokumentu i wyręczył go w tym powód ( nota bene bez jakiegokolwiek zobowiązania), zatem podnoszenie przez skarżącego dopiero teraz, że jakichś maili brakuje, potraktować należało jako spóźnione. To legło także u podstaw oddalenia wniosku dowodowego zawartego w odpowiedzi na apelację, przy której brakujące maile powód przedłożył, przy czym ich lektura (k. 159-160) i tak nie podważa ustaleń o nie zawarciu porozumienia pomiędzy (...) i powodem.

Uznając omówione wyżej zarzuty apelacji za niezasadne Sąd Okręgowy jako sąd meriti, w granicach analizowanego środka odwoławczego, stwierdził że konieczna jest jednak korekta zaskarżonego wyroku co do wysokości zasądzonej w nim kwoty, biorąc pod uwagę z urzędu naruszenie prawa materialnego. Tym naruszeniem było bowiem nieprawidłowe, powtórne zarachowanie dokonanych przez dłużną Spółkę wpłat, pomimo istnienia oświadczenia powoda w tym zakresie, złożonego w piśmie pełnomocnika powoda z dnia 11 października 2010 r. (k. 69). Otóż wzywając pozwanego, jako członka zarządu spółki z o.o., do zapłaty kwoty 2.277,46 zł w piśmie z dnia 21 lutego 2014 r. (k. 23-24) powód pominął pierwszą wpłatę (...) z dnia 8 czerwca 2010 r., wyliczając odsetki ustawowe w kwocie 607,51 zł tylko przy uwzględnieniu dwóch dalszych wpłat. Tymczasem w ww. piśmie z 11.10.2010 r. powód potwierdził dłużnej Spółce i (...) dokonane wpłaty (3 x po 700 zł) i złożył oświadczenie woli o sposobie ich zarachowania, który w ocenie Sądu jest wiążący dla wierzyciela, który nie może dokonywać ponownego zaliczenia. Zresztą na to właśnie pismo powołał się M. A. (1) w mailu do powoda z 3.03.2015 r., wskazują że wpłaty dłużnika powinny być rozliczone jak w tym piśmie (k. 61).

Kierując się zatem rozliczeniem z dnia 11 października 2010 r. (k. 69) Sąd Okręgowy przyjął, że koszty procesu w kwocie 647 zł już zostały rozliczone, zaś łączna kwota należnych powodowi od pozwanego członka zarządu ustawowych odsetek za opóźnienie w płatności należności głównej na dzień wezwania do zapłaty z dnia 21.02.2014 r. wynosi 442,86 zł. Te odsetki zostały wyliczone od pozostałej na dzień 11.10.2010 r. należności głównej w wysokości 927,23 zł (za okres od 22.06.2010 do 21.02.2014). Sąd Okręgowy oczywiście dostrzega, że ww. należność główna z nakazu zapłaty jest wyższa od pretensji głównej określonej w ostatecznym przedsądowym wezwaniu do zapłaty i w samym pozwie (712,65 zł), lecz z uwagi na zakaz orzekania ponad żądanie pozwu (art. 321 k.p.c.) do uwzględnienia w wyroku pozostawała należność główna w wysokości 712,65 zł. Do tej należności i wyżej wskazanych odsetek (442,86 zł) dodać należało koszty postępowania egzekucyjnego (190,30 zł) i koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym (60 zł). Zatem łącznie do zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda podlegała kwota 1.405,81 zł z ustawowymi odsetkami od 4 marca 2014 r., jak w żądaniu pozwu.

W części przewyższającej tę kwotę powództwo podlegało oddaleniu, co dotyczyło nie tylko części skapitalizowanych odsetek, ale i kwoty 60 zł jako kosztu uzyskania odpisu pełnego z (...) spółki z o.o. Po pierwsze, ta kwota, stanowiąc element roszczenia odszkodowawczego wobec członka zarządu spółki z o.o., nie pozostawała w związku z przyczynowym z działaniem lub zaniechaniem tegoż członka (tu pozwanego D. Ś.). Zresztą powód w żadnej mierze żądania tej kwoty nie uzasadnił. Po drugie, odpis pełny z KRS dłużnej Spółki nie jest dokumentem niezbędnym do wytoczenia powództwa, zwłaszcza w dobie elektronicznego dostępu do Krajowego Rejestru Sądowego. Błędnym było więc zaliczenie kwoty 60 zł przez Sąd Rejonowy do kosztów procesu, niezależnie od tego, że pozostawało to w sprzeczności z wolą powoda.

Z tych względów Sąd Okręgowy - na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. - zmienił zaskarżony wyrok w punktach II. i IV. w ten sposób, że zasądził od pozwanego na rzecz powoda wyżej wskazaną kwotę, oddalając powództwo w pozostałej części (pkt I. 1. i 2. sentencji).

Konsekwencją zmiany wyroku co do meritum była także konieczność zmiany orzeczenia o kosztach procesu za pierwszą instancję. O kosztach tych (pkt I. 3. sentencji) orzeczono na podstawie art. 108 § 1 i art. 100 k.p.c., rozdzielając je stosunkowo między stronami przy przyjęciu, że powód wygrał proces w 61,73 %, a pozwany w 38,27 %. Na koszty procesu powoda w pierwszej instancji złożyło się: wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 600 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł i opłata sądowa od pozwu – 114 zł; łącznie 731 zł. Pozwany na tym etapie procesu poniósł tylko koszty zastępstwa procesowego – 617 zł. W związku z powyższym różnica pomiędzy rozdzielonymi stosunkowo kosztami procesu poniesionymi przez strony wykazała, że pozwany winien zapłacić powodowi kwotę 215,12 zł [(731 zł x 61,73%) – (617 zł x 38,27%) = 451,25 zł - 236,13 zł].

W pozostałej części apelacja pozwanego jako bezzasadna - z przyczyn wyżej omówionych - podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. (punkt II. sentencji wyroku).

Orzekając o kosztach procesu w postępowaniu apelacyjnym (pkt III.) Sąd Okręgowy zastosował również zasadę stosunkowego rozdzielenia tych kosztów, ale wg innych proporcji (adekwatnej do wartości przedmiotu zaskarżenia): powód wygrał w 92,64 %, a pozwany w 7,36 %. Koszty poniesione przez powoda to tylko wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 300 zł (połowa stawki minimalnej), zaś pozwanego, to takie samo wynagrodzenie pełnomocnika i opłata od apelacji – 30 zł. Rozdzielając zatem poniesione przez strony koszty procesu za drugą instancję, należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 253,63 zł [(300 zł x 92,64%) – (330 zł x 7,36%) = 277,92 zł – 24,29 zł].