Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 maja 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu

w składzie:

Przewodniczący SSA Kazimierz Josiak (spr.)

Sędziowie: SSA Barbara Staśkiewicz

SSA Irena Różańska-Dorosz

po rozpoznaniu w dniu 7 maja 2012 r.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

o przeliczenie emerytury

na skutek zażalenia J. K.

od postanowienia Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 27 maja 2011 r. sygn. akt VIII U 601/11

p o s t a n a w i a:

uchylić zaskarżone postanowienie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy we Wrocławiu odrzucił odwołanie J. K. od decyzji ZUS-u z 9 marca 2011 r., odmawiającej wnioskodawcy prawa do przeliczenia emerytury z zastosowaniem kwoty bazowej obowiązującej w chwili składania wniosku o przeliczenie świadczenia. I Choć samo brzmienie decyzji jest mylące, zaskarżona decyzja rozstrzyga właśnie w/w kwestię.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd Okręgowy stwierdził, że wnioskodawca pobierał wcześniejszą emeryturę kolejową. Decyzją z 15 lutego 2006 r. ZUS przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury z uwagi na osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego, lecz prawo do emerytury zawiesił z uwagi na zbieg z emeryturą kolejową, która była wypłacana. W dniu 4 lipca 2007 r. wnioskodawca złożył wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia przez 75 miesięcy od momentu przyznania emerytury wcześniejszej. Zakład decyzją z 12 lipca 2007 r. odmówił prawa do przeliczenia świadczenia, a Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z 30 października 2007 r. oddalił odwołanie od tej decyzji (sygn. akt VIII 2595/07). Obecnie wnioskodawca domaga się „waloryzacji” emerytury w oparciu o kwotę bazową obowiązującą obecnie. Wniosek z 18 lutego 2011 r. uzasadnia faktem podlegania ubezpieczeniom społecznym przez 120 miesięcy.

W tym stanie Sąd, powołując się na treść art. 199 § 1 pkt 2 kpc, wskazał, że w sprawie zachodzi powaga rzeczy osądzonej, bowiem prawomocnym wyrokiem z 30 października 2007 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu oddalił odwołanie wnioskodawcy od decyzji organu rentowego z 12 lipca 2007 r. odmawiającej przeliczenia mu emerytury w oparciu o obowiązującą w 2007 r. kwotę bazową. Sąd wskazał, że wnioskodawca osiągnął wiek 65 lat i ma prawidłowo obliczoną emeryturę.

Z powyższym orzeczeniem nie zgodził się wnioskodawca. Podniósł, że w jego ocenie ma prawo do przeliczenia podstawy wymiaru świadczenia z uwzględnieniem kwoty bazowej obowiązującej w dacie wniosku, czyli w lutym 2011 r., z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia po nabyciu prawa do wcześniejszej emerytury przez okres 120 miesięcy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie wnioskodawcy zasługuje na uwzględnienie choć z innych przyczyn niż wskazane w zarzutach zażalenia. Niezasadnie Sąd I instancji powołał się na zaistnienie w sprawie powagi rzeczy odsądzonej.

Pomimo prawidłowej odmowy organu rentowego przeliczenia świadczenia wnioskodawcy z zastosowaniem obecnie obowiązującej kwoty bazowej (jak w poprzedniej decyzji z 12 lipca 2007 r.), Sąd pominął prawo do przeliczenia świadczenia w oparciu o art. 110 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2009.153.1227 j.t.), według którego wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego. Ubezpieczony wskazał, że po przyznaniu prawa do emerytury nieprzerwanie kontynuował zatrudnienie przez 120 miesięcy, nie jest zatem wykluczone, że będzie mu przysługiwało prawo do przeliczenia świadczenia na zasadach wskazanych w art. 110 ustawy emerytalno-rentowej. Tę kwestię zbada Sąd I instancji, albowiem zarówno Sąd, jak i organ rentowy, pominął ją przy wydawaniu zaskarżonej decyzji, przynajmniej nie wynika z uzasadnienia decyzji odmownej z 9 marca 2011 r., że ZUS brał pod uwagę możliwość zastosowania art. 110 ustawy i czy ten przepis zastosował, jeśli chodzi o rozstrzygnięcie o żądaniu zawartym we wniosku. Wskazać należy, że ubezpieczeni nie muszą podawać konkretnych przepisów stanowiących podstawę ich żądań, a organ rentowy zobowiązany jest do wyczerpującej analizy przepisów prawnych mogących stanowić podstawę prawa do świadczeń i ich wysokości.

Odnośnie możliwości przeliczenia świadczenia w oparciu o przepis art. art. 53 ust. 4 ustawy, tj. z uwzględnieniem nowej kwoty bazowej do części socjalnej świadczenia, stwierdzić należy, że wnioskodawca nie ma takiego uprawnienia. Sama terminologia, jaką posługuje się ZUS w zaskarżonej decyzji jest niewłaściwa, nie ma bowiem takiego świadczenia w obowiązującym systemie emerytalnym jak „emerytura po emeryturze”. Emerytura przyznana wnioskodawcy po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, w sytuacji gdy był on uprawniony do wcześniejszej emerytury, nie stanowi nowego świadczenia, które w związku z tym powinno zostać ustalone z uwzględnieniem reguł dotyczących określenia wysokości emerytury przyznawanej po raz pierwszy. Zagadnieniem tym zajmował się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 14 czerwca 2006 r., I UZP 3/06 (OSNP 2007/1-2/22) trafnie wskazując, że prawo do emerytury wcześniejszej nie wygasa, a w art. 21 ust. 2 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest mowa o emeryturze dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do emerytury, z czego wynika, że w zakresie tego samego świadczenia - emerytury - w związku ze spełnieniem warunku osiągnięcia wieku emerytalnego następuje jedynie ustalenie na nowo podstawy wymiaru.

Odnosząc się do powyższego, Sąd Apelacyjny podkreśla jeszcze raz za organem rentowym, że wnioskodawca miał prawo do przeliczenia wcześniejszej emerytury w chwili osiągnięcia wieku 65 lat, co też uczynił organ rentowy, wydając decyzję określającą nową wysokość świadczenia. Przeliczenie to było możliwe w oparciu o art. 53 ust. 4 w zw. z art. 21 ust. 2 pkt 1 ustawy emerytalnej. Mowa jest w tych przepisach o ponownym wyliczeniu świadczenia dla tych ubezpieczonych, którzy uprzednio już pobierali rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę wcześniejszą – tak jak w przypadku wnioskodawcy. Wnioskodawca wykorzystał tę możliwość i obecnie nie może żądać (powszechny wiek emerytalny osiągnął bowiem już w 2006 r.) przeliczenia mu świadczenia po raz wtóry na zasadach wskazanych w w/w przepisach art. 53 w zw. z art. 21 ustawy o FUS.

A zatem po dojściu do wniosku, że w sprawie nie występuje res iudicata, Sąd Apelacyjny, uznając postanowienie Sądu Okręgowego za wadliwe, uchylił je na mocy art. 386 § 4 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc.