Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 października 2015 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie XI Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Barbara Syta

Protokolant: Izabela Bańcer, Monika Krajewska, Karolina Szczęsna, Karolina Kowalczyk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 15 lipca 2014 roku, 27 sierpnia 2014 roku, 17 października 2014 roku, 04 grudnia 2014 roku, 29 stycznia 2015 roku, 03 marca 2015 roku, 05 maja 2015 roku, 24 czerwca 2015 roku, 29 lipca 2015 roku, 07 września 2015 roku, 07 października 2015 roku

przy udziale oskarżyciela publicznego J. S., M. W.

w postępowaniu zwyczajnym

sprawy D. C.

syna E. i J. z domu P.

urodzonego dnia (...) w B.

obwinionego o to, że:

działając jako wiceprezes zarządu spółki z o.o. (...) w W., Al. (...) w okresie od 8 marca 2013 r. do 29 listopada 2013 r. prowadził agencję zatrudnienia bez wymaganego wpisu do rejestru,

tj. o wykroczenie z art. 121 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.. U. z 2013 r., poz. 674 ze zmianami) w związku z art. 18 ust. 1 wymienionej wyżej ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy

orzeka:

I.  obwinionego D. C. uniewinnia od popełnienia zarzucanego mu czynu;

II.  na podstawie art. 118 § 1 kpw określa, że koszty postępowania ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt XI W 738/14

UZASADNIENIE

D. C. został obwiniony o to, że działając jako wiceprezes zarządu spółki z o.o. (...) w W., Al. (...) w okresie od 8 marca 2013 r. do 29 listopada 2013 r. prowadził agencję zatrudnienia bez wymaganego wpisu do rejestru, tj. o wykroczenie z art. 121 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2014 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2013 r., poz. 674).

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny

D. C. jest wiceprezesem zarządu spółki (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.. Wskazana spółka jest wpisana w Krajowym Rejestrze Sądowym – Rejestrze Przedsiębiorców pod numerem (...). Spółka posiada dwa oddziały: Oddział w Polsce z siedzibą w K., który zatrudnia 2 osoby, oraz Oddział w Norwegii zatrudniający kilkudziesięciu pracowników. Prezesem Zarządu spółki spółki z o.o. (...) jest O. K.. Przedmiotem działalności Spółki (...) Sp. z o.o. jest m.in. działalność związana z rekrutacją i udostępnianiem pracowników.

Oddział spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Norwegii, zarejestrowany jako przedsiębiorca zagraniczny, zatrudnia pracowników z Polski, tj. rzeźników, sprzątaczy, wykrywaczy mięsa, spawaczy i operatorów maszyn w przemyśle mechanicznym oraz graficznym. Miejscem wykonywania pracy przez te osoby jest Norwegia. Zatrudnionych u siebie pracowników Oddział Spółki w Norwegii wynajmuje podmiotom norweskim. Pracownicy świadczą pracę na rzecz podmiotów norweskich, którzy następnie wystawiają faktury za wykonane usługi na rzecz spółki (...) sp. z o.o. Oddział spółki w Norwegii spełnia wszystkie wymagania formalnoprawne niezbędne do prowadzenia w/w działalności w Norwegii. Natomiast Oddział Spółki w Polsce nie posiada certyfikatu o dokonaniu wpisu do rejestru uprawniającego do świadczenia usług polegających na rekrutacji i wynajmowaniu pracowników. Wpisu takiego nie posiada również Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) z siedzibą w W..

Za rekrutację pracowników do świadczenia pracy na rzecz Oddziału Spółki w Norwegii odpowiedzialny jest Prezes Zarządu O. K. oraz dyrektor ds. personalnych J. K.. Osoby te określają zapotrzebowanie na konkretnych pracowników, zajmują się rozpowszechnianiem ogłoszeń o pracy w Norwegii oraz samą rekrutacją pracowników. Ponadto weryfikacją pracowników do pracy na rzecz Oddziału Spółki w Norwegii oraz sprawami kadrowymi i płac tych pracowników zajmują się, na polecenie Prezesa Zarządu oraz dyrektora do spraw personalnych, osoby zatrudnione w Oddziale Spółki w K..

W dniach 8 i 15 marca oraz 30 października i 13 listopada 2013 roku w spółce (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zostały przeprowadzone dwie kontrole Państwowej Inspekcji Pracy. Kontrolami objęto m.in. uzyskanie przez Spółkę wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencję zatrudnienia.
W czasie czynności kontrolnych spółka była reprezentowana przez I. Ł. na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez zarząd spółki. Członek zarządu D. C. stawił się w siedzibie Państwowej Inspekcji Pracy i złożył wyjaśnienia w sprawie, w których wskazał na przyczyny braku uzyskania wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencję zatrudnienia przez spółkę (...) Spółka z o.o.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

  wyjaśnień obwinionego (k. 162-163);

  zeznań świadka I. T. (k. 473-475);

  zeznań świadka I. Ł. (k. 492 – 493);

  zeznań świadka A. C. (k. 581 – 582);

  informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu z rejestru przedsiębiorców (k. 59-62, 372-375);

  odpisu pełnego z KRS (k. 173-177) oraz odpisu aktualnego z KRS (k. 190-193);

  protokołu kontroli (k. 8-14, 53-57, 303-309);

  zarządzenia wewnętrznego (k. 15-16);

  regulaminu wynagradzania (k. 16V – 18, 68-70);

  umów o pracę (k. 19-21, 40-41, 79-80);

  informacji o dodatkowych warunkach zatrudnienia (k. 22-24);

  rozwiązania umowy o pracę (k. 25-27, 81-84);

  świadectw pracy (k. 28, 30, 85-87);

  pisma Spółki z o.o. (...) (k. 39, 123);

  karty ewidencji pracy (k. 31 – 33);

  ewidencji urlopów (k. 35 – 36);

  rozliczenia należności (k. 37-38, 48-49);

  obowiązków pracownika (k. 42);

  karty szkolenia (k. 43);

  potwierdzenia przelewów (k. 44-47);

  karty zasiłkowej (k. 50);

  wystąpienia (k. 51-52, 125-128, 364-366, 367-370);

  pisma wraz z tłumaczeniem (k. 64-67);

  regulaminu pracy (k. 71-77);

  dokumentów (k. 88-108, 111-122);

  informacji do GUS (k. 124);

  regulaminu zarządu (k. 469 – 472).

Obwiniony D. C. w toku postępowania sądowego nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Przesłuchany na rozprawie w dniu 17 października 2014 roku oznajmił, iż prowadził spółkę od 2003 roku i przy wcześniejszych licznych kontrolach nigdy nie podnoszono wymogu wpisu do rejestru agencji zatrudnienia. Dopiero kontrola z 2013 roku nakazała ten wpis. Dalej obwiniony stwierdził, iż jego zdaniem wpis ten nie jest potrzebny, jego spółka nie jest bowiem agencją zatrudnienia, gdyż zatrudnia pracowników w norweskim Oddziale Spółki i pracownicy tam zatrudnieni pracują na norweskich warunkach i są zatrudnieni bezpośrednio w Oddziale Spółki w Norwegii. Nadto wskazał, iż za działalność spółki w Polsce i w Norwegii odpowiada prezes zarządu spółki O. K.. Na skutek kontroli z 2013 r. wskazującej w/w uchybienie prezes spółki miał zasięgnąć porady prawnej, która wykazała, iż taki wpis nie jest wymagany, dlatego też obwiniony po kontroli 2013 r. nie dokonał wpisu spółki do rejestru agencji zatrudnienia.

Sąd zważył, co następuje:

Wyjaśnienia obwinionego D. C. Sąd uznał, co do zasady, za wiarygodne w całości. Wyjaśnienia te są, w ocenie Sądu, logiczne, spójne oraz konsekwentne, ponadto znajdują one odzwierciedlenie w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym, przede wszystkim zaś w zeznaniach świadków I. Ł. i A. C.. Wskazać należy, iż obwiniony w swoich wyjaśnieniach kwestionował jedynie fakt wymogu wpisu Spółki do rejestru agencji zatrudnienia oraz swoją odpowiedzialność za prowadzenie spraw spółki w Polsce. Obwiniony wskazał, podobnie jak świadkowie, że za działalność spółki w Polsce oraz w Norwegii odpowiedzialny jest prezes zarządu O. K.. Wyjaśnienia obwinionego dotyczące wpisu spółki do rejestru agencji zatrudnienia Sąd uznał za przyjętą przez obwinionego linię obrony wynikającą z faktu odmiennej od Państwowej Inspekcji Pracy interpretacji przepisów prawa. W ocenie Sądu wyjaśnienia obwinionego w tym zakresie nie miały jednak istotnego znaczenia w niniejszej sprawie, gdyż odnosiły się do okresu po kontroli Państwowej Inspekcji Pracy dokonanej w 2013 roku (w dniach 30 października i 13 listopada 2013 roku), a więc okresu nie objętego zarzutem wniosku o ukaranie.

Istotny dowód w niniejszej sprawie stanowiły, w ocenie Sądu, zeznania świadków I. Ł. i A. C.. Wskazani świadkowie w swoich zeznaniach spójnie, logicznie i konsekwentnie wskazywali, że obwiniony D. C. nie był osobą odpowiedzialną za rekrutację pracowników do norweskiego Oddziału Spółki (...) spółka z o.o., ponadto nie był on osobą odpowiedzialną za prowadzenie spraw spółki oraz jej bieżące funkcjonowanie.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka I. Ł., który jako biegły rewident świadczy usługi na rzecz spółki (...) spółka z o.o. Świadek wskazał w złożonych zeznaniach, że D. C. nie formułował umów o pracę z jakimikolwiek pracownikami wysyłanymi do pracy w Norwegii. W ocenie świadka decydujący głos w sprawach Spółki miał Prezes Zarządu O. K.. Zapotrzebowanie na pracowników oraz następnie ich zatrudnianie zależało wyłącznie od osób działających w Oddziale Spółki w Norwegii. Obwiniony nie miał ani wiedzy, ani decydującego zdania w kwestii zatrudniania pracowników w Norwegii. W norweskim Oddziale Spółki były formułowane umowy o pracę i określane zapotrzebowania na konkretnych pracowników. Obwiniony na zlecenie prezesa spółki dokonywał jedynie doboru pracowników.

Tożsama relacja odnosząca się do funkcjonowania spółki i dotycząca osoby odpowiedzialnej za politykę personalną w Spółce wynika z zeznań świadka A. C.. Świadek jest zatrudniona w spółce z o.o. (...) z siedzibą w W. na stanowisku specjalisty ds. kadrowo – płacowych. Świadek wskazała jednoznacznie, że pracownicy zatrudniani są na podstawie umów sporządzanych w Norwegii i do ostatecznego podpisywania umów o pracę z wybranymi osobami dochodzi w Norwegii. W norweskim oddziale ustalana jest również treść tych umów. Dalej świadek stwierdziła, iż obwiniony w firmie pojawiał się raz w miesiącu i dowoził niezbędne spółce dokumenty. Obwiniony nie przeprowadzał natomiast rozmów z kandydatami na terenie Polski i nie miał orientacji, kto jest zatrudniony w firmie. Świadek potwierdziła, iż poszukiwaniem kontrahentów i możliwością dochodów dla firmy zajmują się dyrektor d.s. personalnych J. K. oraz drugi wspólnik O. K., który jest Prezesem Zarządu. Świadek wskazała jednocześnie, że składki za pracowników opłacane są w Polsce oraz, że spółka występuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o zawarcie porozumienia z Norwegią i delegowanie pracowników na podstawie polskiego ubezpieczenia.

Sąd uznał również za wiarygodne zeznania świadka I. T., zatrudnionej w(...) na stanowisku Inspektora, która przeprowadzała w 2013 roku kontrolę w Spółce. Świadek potwierdziła, iż w trakcie kontroli spółkę reprezentował pełnomocnik spółki (...). Nadto wskazała, że rozmawiała jeszcze z kobietą zajmującą się w kontrolowanej spółce księgowością. Potwierdziła, iż spółka poszukiwała pracowników do pracy w Norwegii poprzez ogłoszenia umieszczane w Internecie. Wskazała również, że w Oddziale Spółki w K. odbywała się weryfikacja osób zgłaszających się do pracy w Norwegii. Świadek nie miała jednak styczności w trakcie przeprowadzanych kontroli z obwinionym.

W ocenie Sądu zeznania powyższych świadków oraz wyjaśnienia obwinionego jednoznacznie, w sposób spójny, ukazują strukturę organizacyjną Spółki i strukturę zatrudnienia w spółce oraz kwestie związane ze sprawami dotyczącymi zatrudnienia. Z relacji wszystkich świadków wynika, że to dyrektor d.s. personalnych J. K. oraz Prezes Zarządu Sp. z o.o. (...) są odpowiedzialni za rekrutację pracowników do pracy w Norwegii, oni również podejmują kluczowe decyzje w Spółce i zarządzają Spółką.

Sąd, poza osobowymi źródłami dowodowymi, obdarzył również walorem wiarygodności dokumenty stanowiące podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie, które zostały uznane za ujawnione w trybie art. 76 § 1 kpw, w postaci: informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu z rejestru przedsiębiorców (k. 59-62, 372-375); odpisu pełnego z KRS (k. 173-177) oraz odpisu aktualnego z KRS (k. 190-193); protokołu kontroli (k. 8-14, 53-57, 303-309); zarządzenia wewnętrznego (k. 15-16); regulaminu wynagradzania (k. 16V – 18); umów o pracę (k. 19-21, 40, 79-80); informacji o dodatkowych warunkach zatrudnienia (k. 22-24); rozwiązania umowy o pracę (k. 25-27, 81-84); świadectw pracy (k. 28, 30, 85-87); pisma Spółki z o.o. (...) (k. 39, 123); karty ewidencji pracy (k. 31 – 33); ewidencji urlopów (k. 35 – 36); rozliczenia należności (k. 37-38, 48-49); załącznika (k. 41); obowiązków pracownika (k. 42); karty szkolenia (k. 43); potwierdzenia przelewów (k. 44-47); karty zasiłkowej (k. 50); wystąpienia (k. 51-52, 125-128, 364-366, 367-370); pisma wraz z tłumaczeniem (k. 64-67); regulaminu wynagradzania (k. 68-70); regulaminu pracy (k. 71-77); dokumentów (k. 88-108, 111-122); informacji do GUS (k. 124) oraz regulaminu zarządu (k. 469 – 472). W ocenie Sądu brak było podstaw do podważania autentyczności tych dokumentów oraz informacji w nich zawartych. W związku z tym, iż dowody te zostały sporządzone zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w ocenie Sądu nie zachodziły żadne okoliczności mogące podważyć ich wiarygodność. Dodatkowo wskazać należy, iż żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości oraz informacji w nich zawartych.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie podkreślenia wymaga fakt, iż jednym z przedmiotów działalności spółki (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. była rekrutacja i udostępnianie pracowników, w związku z czym Spółka była zobowiązana do posiadania certyfikatu o dokonaniu wpisu do rejestru uprawniającego do świadczenia usług polegających na wynajmowaniu pracowników. Spółka zatrudniała bowiem w swoim Oddziale w Norwegii pracowników z Polski, którzy byli tam wynajmowani do świadczenia pracy na rzecz podmiotów norweskich. Wynagrodzenie za pracę było wypłacane przez spółkę (...) Sp. z o.o., natomiast podmioty norweskie za usługi świadczone przez pracowników Spółki wystawiały faktury na rzecz tej Spółki. Ustalenia faktyczne w tym zakresie Sąd oparł na treści dokumentów ujawnionych przez Państwową Inspekcję Pracy podczas kontroli przeprowadzonej w Spółce, w szczególności zaś na informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu z KRS, umowach o pracę oraz wypowiedzeniach stosunku pracy. W ocenie Sądu taka działalność prowadzona przez spółkę, tj. działalność polegająca na wynajmowaniu pracowników do świadczenia pracy na rzecz podmiotów norweskich wymaga wpisu do rejestru agencji zatrudnienia, jest to bowiem działalność określona w art. 18 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Przepis art. 121 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 1994 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy stanowi, że kto bez wymaganego wpisu do rejestru agencji zatrudnienia prowadzi agencję zatrudnienia, podlega karze grzywny nie niższej niż 3000 zł.

Wykroczenie z art. 121 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy może popełnić tylko osoba, na której spoczywa uprawnienie reprezentacji spółki.
W przypadku osoby prawnej jest to podmiot działający w jej imieniu, czyli np. zarząd. Odpowiedzialny może być zatem nie tylko jeden podmiot (jedna osoba), ale większa ich ilość, o ile w wypadku każdej z nich są podstawy do uznania, że osoby te mają obowiązek dokonać odpowiedniego wpisu odnośnie rejestracji agencji zatrudnienia. Niemniej należy jednocześnie podkreślić, iż rozważając odpowiedzialność za popełnienie jakiegokolwiek wykroczenia należy, poza ustaleniem, czy konkretny czyn wypełnił znamiona konkretnego wykroczenia, badać indywidualną winę sprawcy. Zatem odpowiedzialność za jakiekolwiek wykroczenie, w tym również za wykroczenie z art. 121 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy można przypisać tylko temu sprawcy, z którego winy nie doszło do rejestracji agencji zatrudnienia.

Podkreślenia wymaga, iż wykroczenie z art. 121 ust. 1 w/w ustawy można popełnić zarówno umyślnie jak i nieumyślnie. W przedmiotowej sprawie Sąd uznał, że obwinionemu D. C. nie można postawić ani zarzutu umyślnego niedokonania wpisu do rejestru agencji zatrudnienia, ani nieumyślnego działania w tej kwestii.

Z ustalonych okoliczności sprawy bezsprzecznie wynika, że obwiniony jest wiceprezesem zarządu Spółki (...) spółka z o.o. z siedzibą w W.. Podkreślić jednak należy, że z treści odpisu z KRS Spółki wynika również, że drugi członek zarządu posiada w spółce tożsame kompetencje, przy czym będąc większościowym udziałowcem i Prezesem Zarządu może dowolnie ustalić zakres obowiązków, w tym także w obrębie odpowiedzialności za dokonywanie odpowiednich wpisów, czy podejmowaniu określonych działań w zakresie polityki rekrutacyjnej w Spółce. Taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie, gdyż ze zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności zaś z relacji świadków, wynika bezsprzecznie, że obwiniony nie zajmował się sprawami dotyczącymi rekrutowania i udostępniania pracowników do pracy w Norwegii. Sprawami tymi zajmował się Prezes Zarządu oraz dyrektor do spraw personalnych.

Świadek A. C., która pracowała w spółce na stanowisku specjalisty d.s. personalnych wskazała, że rekrutacją i zatrudnianiem pracowników zajmował się głównie norweski Oddział Spółki, w którym przebywał zarówno dyrektor d.s personalnych jak i Prezes Zarządu Spółki. Podobnie zeznał świadek I. Ł.. Świadek I. T., która przeprowadzała kontrole w przedmiotowej Spółce również potwierdziła, że w trakcie tych kontroli nie miała jakiegokolwiek kontaktu z obwinionym.

Na podstawie relacji świadków oraz wyjaśnień obwinionego Sąd ustalił jednoznacznie, że D. C. nie nadzorował kwestii dotyczących rekrutacji i zatrudniania pracowników w Spółce z o.o. (...). Pomimo tego, że jako członek zarządu działał w imieniu Spółki na obszarze Polski, w ramach uzgodnionego podziału obowiązków, nie odpowiadał za decyzje w zakresie rekrutacji i udostępniania pracowników. Decyzje te podejmowane i nadzorowane były przez Prezesa Zarządu O. K.. Żaden ze świadków nie potwierdził ponadto faktu, że obwiniony jako członek zarządu - według ich wiedzy - miał jakikolwiek wpływ na decyzje podejmowane przez osoby faktycznie dokonujące rekrutacji i zatrudniania pracowników do pracy na terenie Norwegii. Zdaniem Sądu tylko w sytuacji, gdy podział zadań członków zarządu nie byłby wyraźnie rozgraniczony bądź gdyby obwiniony w jakikolwiek sposób związany był z w/w sprawami Spółki, można byłoby oceniać jego działania w tym zakresie w kategoriach niedołożenia przez niego wymaganej w tej sytuacji dbałości czy ostrożności. Ustalono natomiast, że obwiniony nie zajmował się rekrutacją i zatrudnianiem pracowników w Spółce, nie był więc w tym zakresie osobą decyzyjną.

W tym miejscu należy również wskazać, że sam fakt stawiennictwa obwinionego na wezwanie (...) nie przesądza o odpowiedzialności w zakresie czynu z art. 121 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Potwierdza jedynie okoliczność, że obwiniony ze względu na zajmowaną funkcję reprezentował spółkę z o.o. (...) z siedzibą w W..

Wobec powyższego Sąd nie miał jakichkolwiek wątpliwości, że obwinionemu nie można przypisać nawet nieumyślnego działania w zakresie zarzucanego mu czynu. Obwiniony nie zajmował się bowiem polityką rekrutacyjną w Spółce, nie formułował również umów o pracę z jakimikolwiek pracownikami wysyłanymi do pracy w Norwegii. Zatem nie mógł przewidzieć, nawet przy zachowaniu należytej staranności, że mogą wystąpić problemy z dopełnieniem formalności odnośnie obowiązku rejestracji Spółki jako agencji zatrudnienia. Ponadto obwiniony, po kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, konsultował się w tej kwestii z Prezesem Zarządu, od którego uzyskał informacje, że stosowny wpis nie jest wymagany.

Z uwagi na powyższe, uznając, że nie można obwinionemu przypisać winy, Sąd uniewinnił D. C. od popełnienia zarzucanego mu czynu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 118 § 2 kpw.