Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2015r. w Katowicach

sprawy z odwołania W. W. (W. W. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach

z dnia 5 czerwca 2014r. sygn. akt VIII U 2189/13

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego W. W. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

/-/SSA Ewelina Kocurek-Grabowska /-/SSA Jolanta Pietrzak /-/SSA Tadeusz Szweda

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 2011/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25.07.2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu W. W. prawa do emerytury w niższym wieku w oparciu o art. 184 w związku z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ nie udowodnił on 15-letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w wykazie A.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony domagał się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do emerytury. Podniósł, że udowodnił wymagany okres zatrudnienia
w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w wykazie A w Kopalni Węgla Kamiennego (...) w P. w charakterze kierowcy pojazdu uprzywilejowanego (sanitarki) i tym samym spełnia warunki do przyznania prawa do emerytury.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 5.06.2014r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w Gliwicach zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 1.07.2013r.

Poza sporem pozostawało:

W dniu 18.07.2013r. ubezpieczony W. W., ur. (...), złożył wniosek o emeryturę w wieku niższym niż 65 lat z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, osiągnął wymagany wiek w dniu (...)., a do 31.12.1998r. udokumentował ponad 25-letni okres składkowy i nieskładkowy. Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu jedynie 4 lata,
8 miesięcy i 25 dni pracy w szczególnych warunkach i nie zaliczył ubezpieczonemu do takiej pracy okresów zatrudnienia wymienionych szczegółowo w odpowiedzi na odwołanie, ponieważ nie przedłożył on świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach.

Na podstawie akt organu rentowego, zeznań świadków R. Z., J. R., E. S. oraz L. Ł. a także w oparciu o akta emerytalne świadka E. S. Sąd ustalił:

W okresie od 3.05.1974r. do 27.02.1993r. W. W. zatrudniony był w Kopalni Węgla Kamiennego (...) w P. jako kierowca samochodu uprzywilejowanego „sanitarki”, z 4-letnią przerwą w czasie, której pracował jako kierowca samochodu poniżej 3,5 tony.

W czasie zatrudnienia na stanowisku kierowcy pojazdu uprzywilejowanego „sanitarki” ubezpieczony zajmował się przewożeniem pracowników, którzy ulegli wypadkom lub zachorowaniu do placówek medycznych, położonych poza granicami zakładu, w którym panowały wyjątkowo szkodliwe warunki dla zdrowia zatrudnionych osób.

W czasie zatrudnienia, jako kierowca pojazdów uprzywilejowanych, ubezpieczony nie był kierowany do innych prac.

Zgodnie z wykazem A, dział VIII poz. 2 pkt 5 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze praca kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalistycznych (specjalnych) pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych
w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów
i motorniczych tramwajów jest pracą w szczególnych warunkach, uprawniającą do niższego wieku emerytalnego.

Sąd uznał, że w okresie spornym od 3.05.1974r. do 27.02.1993r. (z wyłączeniem 4-letniego okresu 1984-1987), ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W tym czasie nie wykonywał innych czynności, niż związane z pracą kierowcy pojazdu uprzywilejowanego. Zaliczenie tej pracy jako pracy w szczególnych warunkach powoduje, że ubezpieczony legitymuje się wymaganym 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.

Apelację od tego wyroku wywiódł organ rentowy zarzucając:

- naruszenie prawa procesowego, a w szczególności art.233 k.p.c., poprzez bezkrytyczne danie wiary zeznaniom ubezpieczonego i powołanych przez niego świadków, że pracował on w szczególnych warunkach w okresach 29.10.1971r. - 23.04.1972r. oraz 3.05.1974r. - 27.02.1993r. mimo, że ubezpieczony nie przedstawił za okres pracy w KWK (...) świadectwa pracy w szczególnych warunkach,

- naruszenie prawa materialnego, a w szczególności Wykazu A Dział VIII poz. 2 pkt 5, będącego załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. (Dz. U. nr 8 poz. 43) przez niesłuszne przyjęcie, że praca kierowcy samochodu uprzywilejowanego
w resorcie górnictwa może być traktowana jako praca w szczególnych warunkach.

Wskazując na przytoczone zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
i oddalenie odwołania oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Stosownie do art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U.
z 2009r. nr 153, poz. 1227) ubezpieczonym urodzonym po 31.12.1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganych w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy o którym mowa w art. 27.

Emerytura o której mowa w ust. 1 przysługuje pod warunkiem nie przystąpienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego.

Ubezpieczony ukończył 60 lat, na dzień 1.01.1999r. miał wymagany ogólny staż emerytalny
i nie przystąpił do OFE.

Spór w niniejszej sprawie sprowadza się zatem do kwestii czy ubezpieczony posiada wymagany okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, albowiem od spełnienia tego warunku, stosownie do brzmienia art.32 ust.4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS
w związku z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego …, zależne jest nabycie emerytury po ukończeniu 60 roku życia.

Sąd uznał, że w okresie spornym od 3.05.1974r. do 27.02.1993r. (z wyłączeniem 4-letniego okresu w latach 1984-1987), ubezpieczony pracował w Kopalni Węgla Kamiennego(...) w P. jako kierowca samochodu uprzywilejowanego „sanitarki” stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Wobec treści apelacji kluczową kwestią dla rozstrzygnięcia rozpatrywanej sprawy jest prawidłowość poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych i tym samym prawidłowość dokonanej przez tenże Sąd oceny dowodów.

Na wstępnie tych rozważań należy podnieść, iż ocena wiarygodności i mocy dowodów przeprowadzonych w danej sprawie wyraża istotę sądzenia w części obejmującej ustalenie faktów. Obejmuje ona rozstrzygnięcie o przeciwstawnych twierdzeniach stron na podstawie własnego przekonania sędziego powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia się
ze świadkami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi.

Powinna ona odpowiadać regułom logicznego rozumowania oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego wyznaczające granice dopuszczalnych wniosków i stopnia prawdopodobieństwa ich występowania w danej sytuacji. Jeżeli więc z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.). Musi się ona zatem ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.

Odnosząc te uwagi ogólne do rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, które Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje
za własne. Skarżący nie wykazał bowiem, że wnioskowanie Sądu I instancji wykraczało poza schematy logiki formalnej albo dokonywane było wbrew zasadom doświadczenia życiowego, czy nie uwzględniało nadto jednoznacznych związków przyczynowo-skutkowych, natomiast skuteczność procesowych zarzutów apelacji zależna była właśnie od wykazania powyższego.

W szczególności, wbrew twierdzeniu skarżącej, uprawnione było ustalenie, że w spornym okresie ubezpieczony pracował jako kierowca sanitarki. Okoliczność tę potwierdzili wszyscy przesłuchani świadkowie, będący współpracownikami ubezpieczonego a w szczególności jego przełożony z tego okresu św. J. R.. Świadek ten wyjaśnił nadto dlaczego
w dokumentacji pracowniczej ubezpieczonego wskazano, że ubezpieczony był wówczas zatrudniony na stanowisku ślusarza remontowego podając, że zarówno ubezpieczony jak
i jego zmiennicy byli zatrudnieni wówczas w oddziale transportu szybowego i mieli angaże na przewidziane tam stanowiska ślusarzy z uwagi na korzystniejsze warunki płacowe. Zeznania tego świadka znalazły potwierdzenie w treści akt osobowych ubezpieczonego,
z których dowód został przeprowadzony przed Sądem Apelacyjnym.

W uzasadnieniu wniosku o przeszeregowanie ubezpieczonego z 1977r. wskazano bowiem,
że jest ono uzasadnione zmianą zasad wynagradzania kierowców, przy czym wniosek opiewał na stanowisko ślusarza remontowego i dokonane następnie przeszeregowanie także opiewało na takie samo stanowisko, co potwierdza opisaną przez świadków praktykę zatrudniania kierowców na stanowiskach ślusarzy.

W tychże aktach osobowych znajduje się także kserokopia prawa jazdy ubezpieczonego wskazująca szeroki zakres posiadanych przez niego uprawnień do kierowania pojazdami.

Prawidłowości ustalenia, że ubezpieczony pracował w spornym okresie w warunkach szczególnych nie wyklucza też okoliczność, że pracodawca ubezpieczonego, a właściwie jego następca prawny, nie wydał ubezpieczonemu świadectwa pracy w warunkach szczególnych.

Z uwagi na podniesione okoliczności, w ocenie Sądu Apelacyjnego, prawidłowym było uznanie, że ubezpieczony legitymuje się także wymaganym stażem pracy w warunkach szczególnych, jako że po doliczeniu okresu spornego staż ten przekracza 15 lat, a tym samym ubezpieczony wykazał istnienie przesłanek warunkujących prawo do emerytury na podstawie art.184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, co przesądza
o wadliwości decyzji organu rentowego odmawiającej mu tego prawa.

Z tych względów Sąd Apelacyjny uznając zaskarżony wyrok za prawidłowy na mocy
art.385 k.p.c. oddalił apelację, jako pozbawioną podstaw.

O kosztach orzeczono na podstawie art.98 k.p.c.

/-/SSA Ewelina Kocurek-Grabowska /-/SSA Jolanta Pietrzak /-/SSA Tadeusz Szweda

Sędzia Przewodniczący Sędzia

JM