Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 sierpnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 sierpnia 2015 r. w G.

sprawy z powództwa M. M.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki M. M. kwotę 1800 zł (tysiąc osiemset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 1300 zł od dnia 8 maja 2014 r. do dnia zapłaty i od kwoty 500 zł od dnia 10 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie

III.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki M. M. kwotę 1545, 86 zł (tysiąc pięćset czterdzieści pięć złotych i osiemdziesiąt sześć groszy z tytułu zwrotu kosztów postępowania).

UZASADNIENIE

Powódka M. M. wniosła pozew przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W. domagając się zapłaty kwoty 1.800 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 1.300 zł od dnia 8 kwietnia 2014r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 500 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że w dniu 7 kwietnia 2014r. doszło do kolizji drogowej w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący współwłasność (...) Bank (...) S.A. i M. K.. W dniu 8 sierpnia 2014r. M. K. na mocy umowy przelewu nabyła od ww. banku część roszczenia o zapłatę odszkodowania za szkodę, zaś na mocy umowy przelewu z dnia 15 września 2014r. wierzytelność o zapłatę odszkodowania nabyła M. M.. Jak wskazuje powódka ubezpieczyciel wypłacił odszkodowanie z pominięciem rynkowego ubytku handlowego uzasadniając swą decyzję okolicznością wcześniejszej szkody tego pojazdu. Powódka nie zgadza się ze stanowiskiem pozwanego i jednocześnie przyznaje, że pojazd posiadał nieznaczną kilkucentymetrową ryskę na karoserii, która jednak nie miała wpływu na wartość pojazdu i przed powstaniem szkody została zniwelowana. Zdaniem powódki roszczenie o zapłatę ubytku wartości handlowej pojazdu znajduje uzasadnienie w art. 361 k.c. i judykaturze. Nadto, powódka domaga się zapłaty poniesionych przez poszkodowaną kosztów ustalenia przez niezależnego rzeczoznawcę wysokości utraty wartości handlowej pojazdu oraz kosztów przedsądowej pomocy prawnej.

(pozew k. 2-3v)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki kosztów procesu.

Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie pozwany podniósł, że zgodnie z „Instrukcją określania rynkowego ubytku wartości pojazdów” warunkiem wyznaczenia ubytku wartości handlowej jest spełnienie szeregu kryteriów, w tym uszkodzenie pojazdu, którego ubytek wartości dotyczy musi być pierwszym uszkodzeniem o charakterze kolizyjnym. Pojazd powódki nie spełnia jednak powyższego kryterium, albowiem uczestniczył w kolizji drogowej w dniu 31 marca 2014r. Powołując się na stanowisko judykatury pozwany wskazał, iż koszty prywatnej ekspertyzy mieszczą się w granicach szkody o ile z okoliczności sprawy wynika, iż poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne i uzasadnione, co jego zdaniem nie miało miejsca w przedmiotowej sprawie, gdyż pozwany w toku postępowania likwidacyjnego sporządził niezbędne dokumenty potrzebne do prawidłowego rozliczenia szkody. Pozwany zakwestionował też żądanie zwrotu kosztów przedsądowej pomocy prawnej wskazując, że koszty te winny zwierać się w kosztach zastępstwa procesowego, gdyż sprawę w dalszym ciągu prowadzi ten sam pełnomocnik.

(odpowiedź na pozew k. 45-46v)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 kwietnia 2014r. doszło do kolizji drogowej w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący współwłasność (...) Bank (...) S.A. i M. K..

(okoliczności bezsporne ustalone na podstawie kserokopii dowodu rejestracyjnego k. 7-8)

Na mocy umowy przelewu zawartej w dniu 18 sierpnia 2014r. (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. przeniósł na M. K. wierzytelność z tytułu odszkodowania za szkodę powstałą w wyniku zdarzenia z dnia 7 kwietnia 2014r. w części ustalonej wedle przysługującego bankowi w chwili powstania szkody udziału we współwłasności.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o umowę przelewu wierzytelności z dnia 18 sierpnia 2014r. k. 9-10)

Na mocy umowy przelewu zawartej w dniu 15 września 2014r. M. K. przeniosła na powódkę M. M. wierzytelność o zwrot kosztów ustalenia ubytku wartości rynkowej pojazdu wynikających z faktury VAT nr (...) z dnia 1 lipca 2014r. oraz o zwrot kosztów przedsądowej pomocy prawnej wynikających z faktury VAT nr (...) z dnia 7 lipca 2014r. wystawionej przez radcę prawnego P. M. w wysokości 200 zł.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o umowę przelewu wierzytelności z dnia 15 września 2014r. k. 19, fakturę VAT k. 32)

Powódka poniosła na rzecz Towarzystwa (...) sp. z o.o. koszt sporządzenia opinii dotyczącej określenia wartości rynkowej pojazdu marki T. (...) przed szkodą oraz rynkowego ubytku wartości w następstwie szkody w wysokości 300 zł.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o opinię k. 20-30, fakturę VAT k. 31)

Pismem z dnia 9 lipca 2014r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 1.800 zł w terminie do dnia 31 lipca 2014r. W zakreślonym terminie pozwany nie dokonał zapłaty.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o przedsądowe ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 9 lipca 2014r. k. 33-34)

W wyniku kolizji drogowej z dnia 7 kwietnia 2014r. doszło do ubytku wartości rynkowej pojazdu marki T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w wysokości 1.300 zł brutto. Uszkodzenie tego pojazdu do jakiego doszło w dniu 30 marca 2014r. nie może kwalifikować pojazdu jako pokolizyjnego czy powypadkowego, albowiem naprawa po tym zdarzeniu (lakierowanie jednego elementu) miała na celu jedynie poprawę walorów estetycznych.

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego M. T. (1) k. 69-74)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony oraz na podstawie dowodu z opinii biegłego sądowego do spraw techniki samochodowej M. T. (1).

Oceniając materiał dowodowy Sąd uznał, iż dowody z dokumentów przedłożonych przez strony są wiarygodne, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności tych dokumentów, prawdziwości twierdzeń w nich zawartych, ani też żadna ze stron nie zaprzeczyła, iż osoby podpisane pod tymi pismami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych.

Brak było także podstaw do odmowy wiarygodności i mocy dowodowej opinii przedłożonej przez biegłego do spraw techniki samochodowej. W ocenie Sądu opinia przedłożona przez biegłego M. T. (2) została sporządzona w sposób rzetelny, profesjonalny i z zachowaniem należytych standardów, co czyni ją w pełni przydatną do rozstrzygnięcia sprawy. Nadto, opinia ta jest jasna, logiczna i wewnętrznie niesprzeczna, a wnioski do jakich doszedł biegły są kategoryczne i należycie uzasadnione. Opinia ta nie budzi żadnych wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego czy wiedzy powszechnej. Ponadto, należy podkreślić, iż opinia nie byłam kwestionowana przez żadną ze stron. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, iż opinia przedstawiona przez biegłego M. T. (1) jest wiarygodnym i w pełni przydatnym środkiem dowodowym do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Normatywną podstawę odpowiedzialności pozwanego stanowią przepisy art. 822 § 1 i 4 k.c. i art. 824 ¹ § 1 k.c. oraz art. 13 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 509 k.c. Zgodnie z art. 822 § 1 i 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Na mocy natomiast art. 824 ¹ § 1 k.c. o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody. Z treści art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity Dz.U.2013.392) wynika, iż w obowiązkowych ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialności cywilnej podmiotów objętych ubezpieczeniem, nie wyżej jednak niż do wysokości sumy gwarancyjnej ustalonej w umowie.

Przechodząc do szczegółowych rozważań wskazać należy, iż pomiędzy stronami nie było sporu ani co do okoliczności kolizji drogowej z dnia 7 kwietnia 2014r., winy kierowcy ubezpieczonego w pozwanym zakładzie ubezpieczeń ani tego, że odpowiedzialność za szkodę ponosi pozwany w związku z zawartą ze sprawcą umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwany nie kwestionował także legitymacji procesowej powódki, która na podstawie umowy cesji nabyła od poszkodowanego wierzytelność o zapłatę odszkodowania. Spór pomiędzy stronami dotyczył natomiast zasadności roszczenia o zwrot ubytku wartości rynkowej pojazdu. Pozwany ubezpieczyciel podnosił, iż z zgodnie z „Instrukcją określania rynkowego ubytku wartości pojazdów” nr (...) warunkiem wyznaczenia ubytku wartości handlowej jest brak wcześniejszych uszkodzeń pojazdu o charakterze kolizyjnym. Tymczasem, wedle informacji uzyskanej od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego sporny pojazd uczestniczył w kolizji drogowej w dniu 31 marca 2014r. Z kolei powódka w pozwie wywodziła, iż co prawda pojazd posiadał nieznaczną kilkucentymetrową ryskę na karoserii, jednak nie miała ona żadnego wpływu na wartość pojazdu i przed powstaniem szkody została w całości zniwelowana. Powyższą kwestię Sąd rozstrzygnął w oparciu opinię biegłego sądowego do spraw techniki samochodowej. W przedłożonej Sądowi opinii biegły M. T. (1) odniósł się do zarzutów pozwanego podniesionych w odpowiedzi na pozew i wyjaśnił, iż wcześniejsze uszkodzenie pojazdu jakie miało miejsce w dniu 30 marca 2014r. nie może zostać zakwalifikowane jako naprawa pokolizyjna w rozumieniu zasad dotyczących ubytku wartości rynkowej. Na podstawie dokumentacji fotograficznej zawartej w aktach szkody L. (...) biegły stwierdził, że szkoda z dnia 30 marca 2014r. polegała na zarysowaniu nakładki zderzaka tylnego, natomiast przywrócenie tego elementu do stanu sprzed szkody polegało tylko i wyłącznie na lakierowaniu renowacyjnym, a więc miało na celu przywrócenie walorów estetycznych. Jak wyjaśnił biegły drobne uszkodzenia np. zarysowania czy odpryski nie mogą być traktowane jako uszkodzenia pokolizyjne, gdyż nie mają wpływu na wartość pojazdu. Strony nie kwestionowały opinii biegłego w powyższym zakresie, toteż uznać należało, że przedmiotowy pojazd spełniał kryteria o jakich mowa powyżej dotyczące ustalenia ubytku wartości rynkowej pojazdu. Wysokość utraty wartości rynkowej pojazdu biegły wyliczył w trójnasób tj. stosując metodę oceny zakresu uszkodzenia nadwozia i ramy, metodę stopnia uszkodzenia nadwozia i ramy oraz metodę kosztu naprawy. Średnia arytmetyczna wyników uzyskanych za pomocą wszystkich trzech metod wynosi 2,47 %. Biorąc pod uwagę, że przed szkodą wartość rynkowa pojazdu wynosiła 52.400 zł, to ubytek wartości pojazdu stanowi kwotę 1.300 zł. Opinia biegłego w powyższym zakresie również nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Sąd także nie znalazł podstaw od odmowy jej wiarygodności i mocy dowodowej. Z uwagi na powyższe Sąd uznał, iż wysokość szkody, jaką poniosła powódka z tytułu utarty wartości przedmiotowego pojazdu wynosi 1.300 zł.

Pozwany ubezpieczyciel zakwestionował również roszczenie powódki o zwrot kosztów przedsądowej pomocy prawnej udzielonej poszkodowanej, podnosząc, że skoro sprawę w dalszym ciągu prowadzi ten sam pełnomocnik to koszty poniesione przed wytoczeniem powództwa zawierają się w kosztach zastępstwa procesowego. W tym zakresie Sąd również nie podzielił argumentacji pozwanego. Zważyć bowiem należy, iż zgodnie z treścią § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz.U.2013.490) opłaty za czynności radców prawnych określone w tym rozporządzeniu dotyczą tylko czynności przed organami wymiaru sprawiedliwości, zatem nie obejmują czynności dokonywanych na etapie przedprocesowym, w tym w postępowaniu likwidacyjnym. Nadto, zgodnie ze stanowiskiem judykatury uzasadnione i konieczne koszty pomocy świadczonej przez osobę mającą niezbędne kwalifikacje zawodowe, poniesione przez poszkodowanego w postępowaniu przedsądowym prowadzonym przez ubezpieczyciela, mogą w okolicznościach konkretnej sprawy stanowić szkodę majątkową podlegającą naprawieniu w ramach obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych (art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Dz.U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.). (por. uchwała SN z dnia 13 marca 2012r., III CZP 75/11, LEX nr 1119650). Pozwany nie kwestionował zasadności i konieczności poniesienia kosztów pomocy prawnej w postępowaniu likwidacyjnym ani też wysokości tych kosztów, natomiast powódka należycie wykazała wysokość szkody w tym zakresie, przedkładając fakturę VAT wystawioną przez pełnomocnika – radcę prawnego na kwotę 200 zł.

Poza powyższymi kosztami powódka domagała się zasądzenia kosztów sporządzenia prywatnej opinii dotyczącej określenia wartości tynkowej pojazdu marki T. (...) przed szkodą oraz rynkowego ubytku wartości w następstwie szkody. W judykaturze nie budzi sporu, że dokonana przed wszczęciem postępowania sądowego i poza zabezpieczeniem dowodów ekspertyza może być istotną przesłanką zasądzenia odszkodowania. W takim wypadku koszt ekspertyzy stanowi szkodę ulegającą naprawieniu (art. 361 k.c.) (por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 1975r., I CR 505/75, LEX nr 7747). Sąd miał na względzie, iż powódka w celu weryfikacji prawidłowości decyzji podjętych przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego jak i w celu dochodzenia roszczeń zmuszona była zasięgnąć wiadomości specjalnych. Jednocześnie wysokość kosztów sporządzenia powyższej ekspertyzy została wykazana poprzez załączenie faktury VAT na kwotę 300 zł. Pozwany nie kwestionował roszczenia powódki w powyższym zakresie.

Reasumując na mocy przepisy art. 822 § 1 i 4 k.c. i art. 824 ¹ § 1 k.c. oraz art. 13 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 509 k.c. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.800 zł. Nadto, na podstawie art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych Sąd zasądził odsetki ustawowe od kwoty 1.300 zł od dnia 8 maja 2014r. do dnia zapłaty. Zgodnie bowiem z powyższym przepisem art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Zważywszy, że szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 7 kwietnia 2014r., to ubezpieczyciel popadł w opóźnienie dopiero z dniem 8 maja 2014r. tj. z dniem następnym po upływie ww. 30 – dniowego terminu. Bez wątpienia bowiem pozwany jako profesjonalista dysponujący fachowym zespołem specjalistów i rzeczoznawców, był w stanie w terminie wynikającym z ww. przepisu ustalić prawidłowo rozmiar szkody i wysokość należnego powódce odszkodowania. Z uwagi na powyższe na mocy ww. przepisu art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…) a contrario Sąd oddalił roszczenie o zasądzenie odsetek od kwoty 1300 zł od dnia 8 kwietnia 2014r. do dnia 7 maja 2014r. jako przedwczesne. Na uwzględnienie w całości zasługiwało natomiast żądanie zasądzenia odsetek ustawowych od kwoty 500 zł od dnia wytoczenia powództwa tj. od dnia 10 grudnia 2014r. do dnia zapłaty. Przed wniesieniem pozwu pozwany był bowiem wzywany do zapłaty pismem z dnia z dnia 9 lipca 2014r. w terminie do dnia 31 lipca 2014r., a zatem w chwili wniesienia pozwu roszczenie w tym zakresie było już wymagalne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt. 3 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku o opłatach za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U.2013.490) i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postepowania zasądził od przegrywającego proces pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.545,86 zł. Na zasądzoną kwotę składają się: opłata sądowa od pozwu (90 zł), wynagrodzenie zawodowego pełnomocnika – radcy prawnego w stawce minimalnej obliczonej od wskazanej przez powoda wartości przedmiotu sporu (600 zł), opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa (17 zł) oraz koszty wynagrodzenia biegłego (838,86 zł).