Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 14 grudnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Koszalinie VI Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marek Ciszewski (spr.)

Sędziowie: SSO Małgorzata Lubelska

SSO Krystyna Szóstak - Werner

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2015r. w Koszalinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

w C.

o zmianę wpisu

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Koszalinie

z dnia 3 listopada 2015 r. w sprawie o sygn. akt Ko IX Ns.Rej.KRS (...)

p o s t a n a w i a:

oddalić apelację.

/-/M. Lubelska /-/M. Ciszewski /-/K. Szóstak – Werner

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 3 listopada 2015 r.. Sąd Rejonowy w Koszalinie oddalił wniosek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w C. o wykreślenie z rejestru danych w zakresie adresu spółki.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, iż wnioskodawca domagał się wykreślenia z rejestru prezesa zarządu M. A., wpisania zmiany w zakresie przedmiotu działalności, a dodatkowo wykreślenia adresu spółki. Rozpoznający sprawę o sygn. (...)referendarz sądowy postanowieniem z dnia 20 października 2015 roku wykreślił z rejestru wchodzącego w skład zarządu M. A. i wpisał zmianę dotyczącą przedmiotu działalności, natomiast w pozostałej części wniosek oddalił. Wnioskodawca zaskarżył postanowienie w części co do odmowy wykreślenia adresu Spółki z rejestru.

Zdaniem Sądu wniosek o wpis zmian w rejestrze polegający na wykreśleniu adresu siedziby Spółki nie mógł być uwzględniony.

Sąd Rejonowy wskazał, że pojęcie siedziby należy odróżnić od adresu, który stanowi jej doprecyzowanie i oznacza określenie ulicy wraz z numerem. To rozróżnienie przekłada się na praktyczną pracę, bowiem siedziba zostaje określona w umowie spółki, zaś adres jest określany przez zarząd w drodze stosownej uchwały.

W przypadku procedury zmiany siedziby lub adresu to wskazać należy, że siedziba spółki może być zmieniona jedynie w drodze zmiany umowy spółki, co wiąże się z obowiązkiem zwołania zgromadzenia wspólników, podjęcia uchwały, a wszystko to musi być umieszczone w protokole sporządzonym przez notariusza (art. 255 ksh). Zmiana adresu natomiast nie wymaga zmiany umowy spółki, lecz podjęcia przez zarząd uchwały o zmianie adresu, która powinna być podjęta w zwykłej formie pisemnej. Obie zmiany muszą zostać ujawnione w KRS, z tym że do wniosku o zmianę siedziby należy dołączyć uchwałę zgromadzenia wspólników o zmianie umowy spółki oraz tekst jednolity umowy, zaś do wniosku o zmianę adresu - uchwałę zarządu.

W niniejszej sprawie brak jest stosownej uchwały zarządu w przedmiocie zmiany adresu Spółki, a zatem brak jest dokumentu stanowiącego podstawę wpisu w rejestrze. Dołączono jedynie oświadczenie prezesa zarządu z dnia 5.10.2015 r., że według jego wiedzy Spółka przestała posiadać adres (...) i aktualnie nie posiada adresu.

Ponadto Sąd Rejonowy wyraził pogląd o niedopuszczalności żądania wykreślenia nieaktualnego adresu Spółki, bez wskazania jednocześnie nowego adresu. Wniosek w zakresie adresu spółki może dotyczyć wyłącznie wpisania adresu (przy jej rejestracji) bądź zmiany adresu (po zarejestrowaniu). Wynika to z treści art. 38 pkt 1 ppkt c ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. 2015, nr 11 42), który stanowi, że w dziale 1 rejestru przedsiębiorców zamieszcza się dane dotyczące siedziby i adresu podmiotu. Formularz urzędowy KRS-Z3 również przewiduje jedynie zgłoszenie zmiany adresu (pola 34-42).

Z kolei art. 47 ustawy o KRS nakazuje zarządowi zgłaszać dane wymienione m.in. w art. 38 pkt 1, a także ich zmianę. Natomiast w rozpoznawanej sprawie, będący wówczas jedynym członkiem zarządu i pełniący funkcję prezesa zarządu, M. A. w dniu 5.10.2015 r. jedynie oświadczył, że adres Spółki jest nieaktualny. Nie została podjęta natomiast uchwała o zmianie adresu.

Sąd Rejonowy wskazał, iż wykreślenie dotychczasowego adresu spółki bez wpisywania nowego adresu dopuszczalne jest jedynie z urzędu przez sąd rejestrowy. Przy czym jest to sytuacja wyjątkowa, w przypadkach uzasadnionych bezpieczeństwem obrotu, i możliwa jedynie w trybie art. 24 ust. 6 ustawy o KRS. Poprzedzać ją winno przeprowadzenie postępowania przymuszającego wobec osób obowiązanych do wykonania obowiązku ustawowego.

Z tych przyczyn Sąd Rejonowy uznał, że uwzględnienie żądania wnioskodawcy nie jest dopuszczalne i wniosek oddalił.

Apelację od tego postanowienia złożył wnioskodawca - (...) Spółka z o.o. z siedzibą w C., który postanowieniu zarzucił naruszenie w szczególności:

1) art. 14 i 17 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2015r. poz. 1142) przez ich niezastosowanie i pominięcie, że zgodnie z tymi przepisami rejestr przedsiębiorców ze swej istoty powinien zawierać wyłącznie dane zgodne ze stanem rzeczywistym, a zatem nie może zawierać adresu, który jest nieaktualny,

2) art. 20 ust. 4 w zw. z art. 38 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2015r. poz. 1142) przez jego niezastosowanie i pominięcie, że wpisem do Rejestru jest również wykreślenie, a więc także wykreślenie adresu jest „wpisem do rejestru" w rozumieniu przepisów w/w ustawy.

W uzasadnieniu wskazano, że rejestr przedsiębiorców jest urzędową ewidencją określonych w ustawie danych o podmiotach podlegających wpisowi do rejestru. Gromadzi on i udostępnia dane dotyczące stosunków poszczególnych podmiotów w obrocie prawnym. W doktrynie często zauważa się, że KRS stanowi najważniejszą instytucję obrotu cywilnoprawnego w gospodarce wolnorynkowej. Kształtuje bowiem pewność i przejrzystość obrotu.

Zgodnie z art. 14 i art.17 ustawy o KRS domniemywa się, że dane wpisane do rejestru są prawdziwe, a podmiot obowiązany do złożenia wniosku o wpis do rejestru nie może powoływać się wobec osób trzecich działających w dobrej wierze na dane, które nie zostały wpisane do rejestru lub uległy wykreśleniu z rejestru. Jednocześnie na podmiot nałożono obowiązek dbałości o aktualność danych zawartych w rejestrze (art. 18 i 22 ustawy o KRS). Wnioskodawca utrzymywał, że zgodnie z powyższymi przepisami wystąpił o wykreślenie niezgodnych ze stanem faktycznym danych, tj. wykreślenie nieaktualnego adresu spółki wyjaśniając, że spółka w chwili obecnej nie posiada adresu.

Jego zdaniem, nie można zgodzić się z poglądem Sądu I instancji, według którego niedopuszczalne jest wykreślenie adresu spółki bez wskazania nowego adresu. Z przepisów ustawy o KRS wynika wymóg wskazania adresu i siedziby przedsiębiorcy przy rejestracji spółki (art. 38 pkt 1 ppkt c ustawy o KRS) oraz niezwłoczne poinformowanie o każdej zmianie w/w danych. Nie ma natomiast przepisu, który zakazywałby dokonywania wpisu polegającego na wykreśleniu adresu spółki. Tym bardziej, że zgodnie z art. 20 ust. 4 ustawy o KRS przez „wpis do Rejestru" rozumie się także wykreślenie danych z rejestru. Zatem wykreślenie adresu spółki jest także wpisem do Rejestru w rozumieniu przepisów ustawy o KRS. Argumentacja Sądu I inst. jest ponadto niekonsekwentna, ponieważ w końcu uzasadnienia Sąd I instancji przyznał, że wykreślenie adresu bez wpisania nowego jest jednak dopuszczalne, ale tylko gdy Sąd rejestrowy działa z urzędu. Podmiot wpisany do rejestru nie może natomiast ponosić odpowiedzialności za to, że Minister Sprawiedliwości nie określił w drodze rozporządzenia wzoru formularza dla wykreślenia danych adresowych ujawnionych w rejestrze.

W ocenie apelującego wskazane zarzuty uzasadniają żądanie uchylenia postanowienia i dokonanie wykreślenia wpisu jak we wniosku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja podlegała oddaleniu.

Wbrew zarzutowi apelacji, stanowisko Sądu Rejonowego, wskazującego na niemożność dokonania oczekiwanego przez wnioskodawcę wykreślenia danych z rejestru danych dotyczących adresu, Sąd Okręgowy podziela.

Każdy przedsiębiorca objęty obowiązkiem wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS, stosownie do art. 38 pkt 1 ppkt c ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, jest zobowiązany do ujawnienia w rejestrze adresu swojej siedziby. Dodatkowo ustawa z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1203 ze zm) w art. 34 nakłada na przedsiębiorców obowiązek umieszczania w oświadczeniach pisemnych skierowanych w zakresie ich działalności do oznaczonych osób i organów m.in. informacji o siedzibie i adresie. Podobną regulację zawierają art. 206 i 374 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych.

Słusznie Sąd Rejonowy wskazał na różnicę pomiędzy siedzibą i adresem podmiotu. Zgodnie z art. 41 kc, siedzibą osoby prawnej jest miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający , chyba że co innego ustalone zostanie w statucie (umowie spółki) lub co innego wynika z przepisów ustawy. Adres jest konkretyzacją siedziby, poprzez podanie ulicy, numeru budynku, ewentualnie lokalu. O ile siedzibę spółki ustalają jej wspólnicy w umowie, o tyle adres spółki w praktyce ustala zarząd spółki i wskazuje go sądowi rejestrowemu w zgłoszeniu spółki do KRS. Oznaczenie adresu podmiotu ma decydujące ze względu na działalność operacyjną. Adres ten najczęściej będzie miejscem przechowywania dokumentacji, prowadzenia księgi udziałów i księgi protokołów oraz przechowywania innych dokumentów.

Ustawodawca, dążąc do zagwarantowania pewności obrotu, ustanowił obowiązek wpisania adresu do rejestru /art. 38 pkt 1 ppkt c ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym/. Obligatoryjne jest również zgłoszenie zmiany adresu /art. 47 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym/. Dopełnienie powyższego obowiązku, może skutkować wszczęciem postępowania przymuszającego wobec osób odpowiedzialnych za jego niewykonanie. Trzeba wskazać na znaczenie wpisania określonego adresu w rejestrze, wykraczające poza samą sferę ewidencyjną. Obok konsekwencji wynikających z ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym należy zwrócić również uwagę w szczególności na znaczenie procesowe wpisania do rejestru adresu i ewentualności zaniechania jego zaktualizowania /art. 133 § 2a k.p.c. oraz art. art. 139 § 3 k.p.c./.

Zarówno dosłowne brzmienie art. 47 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, jak również wymóg racjonalnej wykładni, przemawiają przeciwko dopuszczalności wpisu ograniczonego wyłącznie wykreślenia wpisu dotyczącego obligatoryjnego zgłoszenia, w tym właśnie adresu, bez równoczesnego żądania wpisania aktualnych danych. Usankcjonowanie takiej dopuszczalności w istocie musiałoby prowadzić do zaprzeczenia obowiązku zgłoszenia do rejestru tych informacji.

Niezależnie od powyższej argumentacji, zgodzić się należy ze stanowiskiem Sądu Rejonowego, że wnioskodawca nie przedstawił również podstawy ewentualnego wpisu wykreślenia. Taką podstawę stanowić może dokument stwierdzający dokonanie czynności lub wystąpienie zdarzenia skutkującego obowiązek wpisu. Tymczasem wnioskodawca dołączył jedynie oświadczenie prezesa zarządu, będące jedynie oświadczeniem jego wiedzy.

Brak jest powodów dla uznania zasadności zarzutu naruszenia art. 20 ust. 4 w zw. z art. 38 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym przez ich niezastosowanie i pominięcie, że wpisem do rejestru jest również wykreślenie, a więc także wykreślenie adresu jest „wpisem do rejestru" w rozumieniu przepisów wymienionej ustawy. Sam fakt, że ustawa pod pojęciem wpisu do rejestru nakazuje rozumieć także wykreślenie wpisu wcale nie oznacza uprawnienia strony do bezwarunkowego żądania wykreślenia każdej informacji do rejestru wpisywanej, w szczególności co do której istnieje obowiązek zgłoszenia. Art. 20 ust. 4 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym zawiera jedynie ustawową interpretację pojęcia wpisu do rejestru i nie można z niej wywodzić uprawnienia do dokonania określonych czynności.

W konsekwencji, zarzuty apelującego należało uznać za niezasadne co skutkowało oddaleniem apelacji /art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c./.

/-/M. Lubelska /-/M. Ciszewski /-/K. Szóstak – Werner