Sygn. akt VI P 411/15
Dnia 09/11/2015 r.
Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSR Anita Niemyjska-Wakieć |
Ławnicy: |
Alicja Furtak Elżbieta Żak |
Protokolant: |
protokolant sądowy Monika Kłosek |
po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2015 r. na rozprawie
sprawy z powództwa I. S.
przeciwko (...) Sp. z o.o.
o odszkodowanie
w przedmiocie wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu
p o s t a n a w i a :
oddalić wniosek
Sygn. akt. VI P 411/15
.
Powód wniósł w sprawie wszczętej czerwcu 2015r. o odszkodowanie za nieuzasadnione rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem, w dniu 16 października 2015r. wniósł o ustanowienie dla niego pełnomocnika z urzędu.
W oświadczeniu majątkowym wskazał, iż posiada 12.260 zł oszczędności. Nadto otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych rzędu 851,63 zł miesięcznie, od listopada będzie to 678,71 zł.
Zgodnie z art. 117 § 1-6 k.p.c., strona niezwolniona z kosztów sądowych przez sąd (a np. zwolniona z mocy ustawy, jak powód na mocy art. 96 ust. 1 pkt. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2010r. nr 90 poz. 594 ze zm)) może zgłosić wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego z urzędu, jeżeli złoży oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego, bez uszczerbku utrzymania koniecznego siebie i rodziny.
W ocenie Sądu wniosek powoda nie zasługuje na uwzględnienie.
Ż oświadczenia wynika, iż powód ma oszczędności rzędu kilkunastu tysięcy złotych.
Wysokość wynagrodzenia adwokata w sprawie o odszkodowanie z tytułu wypowiedzenia stosunku pracy wynosi maksymalnie 360 zł zgodnie z przepisami. Powód jest w stanie kwotę taką ponieść, posiadając takie oszczędności.
Podkreślenia wymaga, iż udzielenie pełnomocnika z urzędu, opłacane jest tymczasowo, a najczęściej i ostatecznie, ze Skarbu Państwa. Jest to instytucja wyjątkowa, której nie można interpretować rozszerzająco, rozciągając jej stosowanie na sytuacje, nie spełniające jej dyspozycji.
Przywołać tu trzeba postanowienie z dnia 24.09.1984r., II CZ 104/84, LEX nr 8623, z którego wynika iż instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnym zakresie, a dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.
Również w postanowieniu z 7 stycznia 2010r., (II Pz 31/09, LEX nr 577838) SN stwierdził, iż strona przygotowująca się do procesu sądowego powinna być świadoma wydatków związanych z tym przedsięwzięciem, stąd powinna się do niego przygotować przez poczynienie oszczędności i ograniczenie innych wydatków, które nie są niezbędne
Pamiętać należy zawsze, iż zwolnienie osoby fizycznej z obowiązku uiszczenia przez nią opłaty sądowej (ew. przyznania pełnomocnika z urzędu) może prowadzić do sytuacji, w której dochodzenie swych racji na drodze postępowania sądowego - zwłaszcza w razie przegrania sporu przez osobę zwolnioną od kosztów sądowych - następuje na koszt Skarbu Państwa, a więc wszystkich podatników. Dlatego też zwolnienia mogą być stosowane w sytuacjach wyjątkowych, gdy istnieją uzasadnione powody do przerzucenia ciężaru dotyczącego danej osoby na współobywateli. Z ich bowiem środków pochodzą dochody budżetu państwa, z których pokrywa się koszty postępowania sądowego w razie zwolnienia skarżącego z obowiązku ich ponoszenia ( tak SN w postanowieniu z 19 marca 2010r., II PZ 34/09, LEX 603836).
W ocenie sądu w sytuacji, gdy powód posiada w momencie składania wniosku o pełnomocnika z urzędu dwanaście tysięcy złotych oszczędności, w lipcu, po wniesieniu już pozwu dostaje jeszcze pełne wynagrodzenie (4.086,21 zł – k/. 80v) a następnie wydaje w październiku, miesiącu złożenia wniosku o adwokata 1900 zł na inne opłaty niezwiązane z bieżącym utrzymaniem ( czesne na uczelni k. 84v), czyli wybiera sobie które należności swoimi pieniędzmi zamierza opłacić, a które nie, zastosowanie instytucji pełnomocnika z urzędu nie może mieć miejsca, należy bowiem uznać, iż powód miał możliwość poniesienia kosztów wynagrodzenia takiego pełnomocnika ze swoich oszczędności.
Nie przemawia zatem w ocenie sądu za uwzględnieniem wniosku to, iż powód ma do zapłaty czesne, bowiem jak stwierdził S.A. w Poznaniu postanowieniu z 18 października 2012r., I ACz 1699/12, LEX nr 1220608, jak wynika z art. 102 ust. 1 u.k.s.c. koszty sądowe wyprzedzają jedynie koszty utrzymania koniecznego dla strony i jej rodziny. Nie ma żadnych podstaw do przyjmowania, że inne zobowiązania takie jak np. konieczność spłaty kredytów czy innych zobowiązań, mają pierwszeństwo przed kosztami sądowymi.
Zasadą jest, że to strona powinna ponieść koszty sądowe związane z przedsiębranymi przez siebie czynnościami procesowymi. Instytucja zwolnienia od kosztów znajduje zastosowanie w wypadkach wyjątkowych, zasługujących na szczególne uwzględnienie, kiedy to w istocie strona nie posiada żadnych środków, które pozwoliłyby na poniesienie tych kosztów bez uszczerbku utrzymania koniecznego siebie i rodziny. Wydatki związane z pokryciem kosztów procesu muszą być traktowane co najmniej równorzędnie, a nawet priorytetowo do innych wydatków (por. uzasadnienie postanowienia Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 29.11.2011r. w sprawie VII Pz 39/11).
Dodatkowo należy podnieść, iż wniosek podlegał oddaleniu także i z braku drugiej przesłanki z art. 117 k.pc..
Stosownie bowiem do treści przepisu art. 117 § 5 K.p.c., sąd uwzględni taki wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny.
W praktyce przyjmuje się, że udział w sprawie pełnomocnika - profesjonalisty jest potrzebny wówczas, gdy strona jest nieporadna albo gdy sprawa jest skomplikowana pod względem faktycznym i prawnym.
W opinii Sądu, stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nie zachodzi żadna z wyżej wymienionych okoliczności. Dotychczasowy przebieg postępowania wskazuje, że powód jest dobrze zorientowany w jego przedmiocie i bierze aktywny udział w sprawie. Świadczą o tym jego pisma i prawidłowo formułowane w nich wnioski, w tym dowodowe. Nie sposób uznać, by był osobą tak nieporadną, by wymagała pomocy pełnomocnika z urzędu..
Podkreślenia wymaga iż osobie niepreprezentowanej przez pełnomocnika profesjonalnego, przewodniczący sądu udziela odpowiednich pouczeń co do przepisów postepowania.
Mając na uwadze powyższe, na mocy przepisu art. 117 § 5 K.p.c. a contrario, Sąd postanowił jak w sentencji.