Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

S. S., reprezentująca małoletnią M. K. pozwem z dnia 29 listopada 2013 roku wniosła o zasądzenie od G. K. na rzecz małoletniej córki tytułem alimentów kwoty po 1000 zł miesięcznie. Jednocześnie wniosła także o zasądzenie od pozwanego G. K. na rzecz małoletniej córki zaległych alimentów w kwocie 2180 zł.

Pozwany G. K. nie stawił się na rozprawę, jednakże w zażaleniu na postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia wniósł o zasądzenie od niego tytułem alimentów na rzecz małoletniej M. K. kwoty 300 zł miesięcznie, podnosząc, że w 2006 r. doznał urazu niedokrwiennego mózgu, a także stwierdzono u niego zespól pozakrzepowy kończyny dolnej prawej.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci zeznań K. D. (k. 46-47), zeznań S. S. (k. 47-48) oraz dołączonych przez strony oraz świadka dokumentów (k. 14-16, 29 i 50-63), Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Małoletnia M. K. ur. (...) w O. (d. odpis skrócony aktu urodzenia - k. 6) pochodzi z nieformalnego związku (...). Małoletnia zamieszkuje wraz z matką oraz z jej partnerem w O. w mieszkaniu o pow. 47 m2 i pozostaje pod jej bezpośrednią opieką. Obecnie S. S. jest zatrudniona na stanowisku pracownika produkcji z wynagrodzeniem 9 zł za godzinę brutto. Jej partner zarabia 1000 zł miesięcznie (d. zeznania S. S. k. 47 – 48 akt). Małoletnia M. K. ma 4 lata i uczęszcza do przedszkola (...) (d. zeznania S. S. k. 47-48 akt). Koszty związane z utrzymaniem mieszkania, w którym zamieszkuje małoletnia wraz z matką i jej partnerem wynoszą ok. 1200 zł miesięcznie. Koszty ubrania M. K. wynoszą ok. 250 zł miesięcznie, zaś koszty środków higieny dla małoletniej ok. 30 zł miesięcznie. Opłata za przedszkole wraz z zajęciami dodatkowymi (angielski, taniec, rytmika) wynosi ok. 350 z miesięcznie. M. K. nie choruje często, pozostaje jednak pod opieką okulisty (d. zeznania S. S. k. 47-48).

S. S. nie posiada obecnie żadnych oszczędności. Po rozstaniu z ojcem małoletniej, do którego doszło w listopadzie 2011 r. dbała o to, żeby potrzeby córki były zaspokojone, nawet kosztem jej własnych potrzeb. Rozstając się z G. K. ustaliła z nim, że będzie on przekazywał na rzecz córki kwotę 500 zł miesięcznie, z czego ten nie zawsze się wywiązywał (d. zeznania S. S. k. 47-48).

Ojciec dziecka – G. K. ur. się 31 grudnia 1960 r., ma wykształcenie średnie techniczne, pracuje obecnie we Francji, gdzie wyjechał w czerwcu 2014 r. W Polsce jest on właścicielem mieszkania w O. o powierzchni 57 m2, które otrzymał od swojej matki K. D.. Ponadto posiada 14 – letniego niesprawnego N.. G. K. miesięcznie przekazuje swojej matce kwotę ok. 300 - 350 euro, za które to pieniądze matka pozwanego opłaca G. K. składki na ubezpieczenie społeczne, wynoszące miesięcznie ok. 1050 zł (pozwany zobowiązany jest je uiszczać w związku z zarejestrowaną działalnością gospodarczą), jak również kupuje leki dla pozwanego (których koszt to ok. 100 zł) i opłaca jego telefon (ok. 240 zł miesięcznie), a także opłaca ubezpieczenie podróżne pozwanego (koszt to ok. 140 zł miesięcznie). Czasami pieniądze przekazywane na powyższe cele przez pozwanego nie wystarczają na pokrycie w/w wydatków i wtedy K. D. dokłada 100-200 zł ze swoich dochodów. Ponadto pozwany partycypuje w połowie kosztów utrzymania swojego mieszkania położonego w O. (gdzie zamieszkuje także jego matka), a także realizuje postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia alimentów na czas trwania niniejszego postępowania, przekazując S. S. za pośrednictwem K. D. ustaloną w/w postanowieniem kwotę alimentów (d. zeznania K. D. k. 46-47 akt, potwierdzenia wpłat na ZUS – k. 50-55, polisa ubezpieczeniowa – k. 56, potwierdzenia opłat rachunków telefonicznych – k. 59 akt).

Co miesiąc, czasami rzadziej, pozwany przyjeżdża do Polski i wtedy spotyka się z małoletnią córką. Ponadto matka pozwanego K. D. co do zasady co niedzielę zaprasza wnuczkę na obiad (d. zeznania K. D. k. 46-47 akt).

W 2006 r. G. K. przeszedł udar niedokrwienny mózgu, stwierdzono u niego także zespół pozakrzepowy kończyny dolnej prawej (d. dokumentacja medyczna k. 14-16).

Sąd zważył co następuje:

W myśl art. 133 § 1 kro, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie.

W niniejszej sprawie wskazać należy, iż co do zasady powództwo małoletniej M. K. o bieżące alimenty zasługuje na uwzględnienie. Pozwany G. K. nie kwestionował zresztą samej istoty ciążącego na nim zobowiązania alimentacyjnego, lecz kwestią sporną w niniejszej sprawie była kwota jaką winien łożyć na utrzymanie swojej córki. Wskazać należy, iż zaspokojenie przez rodziców potrzeb dzieci powinno – w razie konieczności – nastąpić nawet kosztem substancji ich majątku. O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 kro). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona znajduje się. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle można określić potrzeby życiowe, materialne i intelektualne uprawnionego (uzasadnienie do tezy IV uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można też odrywać od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Na usprawiedliwione wydatki związane z utrzymaniem M. K. składają się niewątpliwie koszty zakupu żywności, odzieży, środków higienicznych, opłaty za przedszkole, koszty leczenia małoletniej, a także jej udział w kosztach utrzymania mieszkania, w którym na stałe przebywa. Powyższe koszty, zdaniem Sądu, wynoszą ok. 1200 zł miesięcznie.

W ocenie Sądu, biorąc po uwagę wiek, wykształcenie, a także stan zdrowia pozwanego, jak również fakt, że pracuje za granicą (we Francji), uznać należy, iż możliwości zarobkowe pozwanego, rozumiane jako środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych (tak np. uchwała pełnego składu (...) – Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42, wyrok SN z dnia 22 czerwca 2007 r., II UK 229/06, LEX nr 422753) są większe od możliwości S. S., tym niemniej większe są także jego usprawiedliwione wydatki, związane chociażby z koniecznością samodzielnego uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne. Powyższa okoliczność przemawia za przyjęciem, iż pozwany winien być zobowiązany do pokrycia połowy kosztów związanych z realizacją usprawiedliwionych potrzeb małoletniej córki, dlatego też Sąd ustalił wysokość alimentów należnych M. K. od pozwanego na kwotę 600 zł miesięcznie.

Zdaniem Sądu powyższa kwota nie obciąża nadmiernie pozwanego (nie przekracza jego możliwości zarobkowych i majątkowych, stanowiących górną granicą świadczeń alimentacyjnych), biorąc pod uwagę, iż winien on podzielić się z niepełnoletnią córką nawet bardzo skromnymi dochodami, jak również mając na uwadze, iż w 2011 r. sam uzgodnił z matką małoletniej, że będzie co miesiąc przekazywał kwotę 500 zł tytułem alimentów, a także mając na uwadze, że ponosi on stosunkowo duże, w kontekście ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, wydatki na telefon. Sąd miał na uwadze, że pozwany w 2006 r. przeszedł udar niedokrwienny mózgu oraz, że stwierdzono u niego zespół pozakrzepowy kończyny dolnej prawej, jednakże zdaniem Sądu pozwany jest w chwili obecnej zdolny do pracy. Po pierwsze, wskazać należy, iż nie przedstawił on żadnego dokumentu stwierdzającego jego niezdolność do pracy, po drugie zaś od kilku miesięcy pracuje za granicą.

Z kolei kwota żądana przez matkę małoletniej, tj. 1000 zł miesięcznie, zdaniem Sądu nie jest adekwatna do rzeczywistych kosztów zaspokojenia uprawnionych potrzeb małoletniej i nie uwzględnia konieczności ponoszenia także przez S. S. części kosztów utrzymania małoletniej, tym bardziej, iż z uwagi na uczęszczanie M. K. do przedszkola nie wymaga ona już tak intensywnych osobistych starań matki o jej utrzymanie.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd zasądził od G. K. na rzecz M. K. alimenty w kwocie 600 zł miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniej, zaś w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

Sąd oddalił także roszczenie o zasądzenie od pozwanego alimentów zaległych, tj, za okres przed wytoczeniem powództwa. Sąd miał na uwadze, że uzyskanie alimentów za okres sprzed wniesienia pozwu uzależnione jest od wykazania przez wierzyciela, że jego usprawiedliwione potrzeby związane z jego utrzymaniem lub utrzymaniem i wychowaniem nie zostały za ten okres zaspokojone albo zostały zaspokojone dzięki np. zaciągniętym pożyczkom, które nie zostały jeszcze spłacone (tak wyrok SN z dnia 8 czerwca 1976 r., III CRN 88/76, OSNCP 1977, nr 2, poz. 33). Tymczasem w niniejszej sprawie przedstawicielka ustawowa powódki nie wykazała, ażeby z okresu sprzed wniesienia powództwa o alimenty pozostały jakiekolwiek niezaspokojone potrzeby małoletniej M. K..

O nieuiszczonych kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 102 kpc, zaś o rygorze natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 kpc.