Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lipca 2015r. w S.

odwołania K. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 23 maja 2014 r. Nr (...)

w sprawie K. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo K. C. do emerytury od 1 kwietnia 2014r.

Sygn. akt: IV U 787/14 UZASADNIENIE

Decyzją z 23 maja 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił K. C. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Podniósł, że udowodniony staż pracy w szczególnych warunkach wynosi 4 lata i dotyczy pracy w Przedsiębiorstwie Handlowo- (...) od 1 lutego 1985r. do 31 stycznia 1989r. Natomiast do pracy w szczegolnych warunkach nie zaliczono okresów pracy od 1 lipca 1973r. do 24 października 1973r. i od 3 listopada 1975r. do 31 stycznia 1985r. oraz od 1 kwietnia 1991r. do 31 grudnia 1998r. w Fabryce (...) z uwagi na nieprecyzyjne określenie przez pracodawcę w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach charakteru pracy wykonywanej przez ubezpieczonego.

Odwołanie od w/w decyzji złożył K. C. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że do stażu pracy w szczególnych warunkach należy zaliczyć okres zatrudnienia w Fabryce (...) od 1 lipca 1973r. do 14 października 1975r., w tym od 24 października 1973r. do 14 października 1975r. służba wojskowa, od 3 listopada 1975r. do 31 stycznia 1985r. oraz od 1 kwietnia 1991r. do 31 grudnia 1998r. Podniósł, że w pierwszym okresie zatrudnienia – przed powołaniem do wojska i po wojsku pracował jako elektromonter w bazie wózków akumulatorowych. Natomiast od 1 kwietnia 1991r. do 31 grudnia 1998r. pracował jako szef, a następnie kierownik utrzymania ruchu i do jego obowiązków należało utrzymanie na właściwym pozimie mediów niezbędnych do produkcji. Będąc kierownikiem odpowiadał za utrzymanie dwóch kotłowni, dwóch oczyszczalni ścieków, trzech stacji uzdatniania wody, dwóch rozdzielni średniego napięcia i siedmiu stacji transformatorowych, dwóch ładowni wózków akumulatorowych, acetylenowni i tlenowni, urządzeń odlewni żeliwa, dwóch malarni i innych urządzeń znajdujących się na wydziałach produkcyjnych. Opisana praca polegała na dozorze inżynieryjno-technicznym na oddziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie (odwołanie k.1-2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.5-7).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony K. C. w dniu 6 maja 2013r. ukończył 60-ty rok życia. W dniu 28 kwietnia 2014r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 28 kwietnia 2014r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat, 1 miesiąc i 10 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 24 lata, 11 miesięcy i 21 dni, a okresy nieskładkowe 1 miesiąc i 19 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony wykazał staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 4 lata, a to z tytułu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Handlowo- (...) w W. w okresie od 1 lutego 1985r. do 31 stycznia 1989r. (świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 26 lipca 2013r. k.12 akt emerytalnych).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 23 maja 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 23 maja 2014r. k.17 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w Fabryce (...) w O. dwukrotnie. Pierwszy raz w okresie od 1 lipca 1973r. do 31 stycznia 1985r., przy czym w okresie od 25 października 1973r. do 14 października 1975r. odbywał zasadniczą służbę wojskową, było to zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 31 stycznia 1985r. k.6 akt emerytalnych za wnioskiem z 21 maja 2013r.).

Ubezpieczony został zatrudniony w powyższym przedsiębiorstwie z dniem 1 lipca 1973r. na stanowisku elektromontera stażysty (umowa o pracę z 1 lipca 1973r – w aktach osobowych). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował do chwili powołania do odbycia zasadniczej służby wojskowej – od 25 października 1973r. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej, od 3 listopada 1975r. ubezpieczony ponownie podjął pracę w tym przedsiębiorstwie. Pracodawca powierzył mu wówczas stanowisko samodzielnego elektryka, które wiązało się wykonywaniem pracy umysłowej (umowa o pracę z 3 listopada 1975r. zawarta na czas nieokreślony na stanowisku samodzielnego elektryka – w aktach osobowych). Na stanowisku samodzielnego elektryka ubezpieczony pracował do 31 października 1976r. Od 1 listopda 1976r., na wniosek ubezpieczonego, pracodawca ponownie powierzył mu obowiązki elektromontera zakładowego w dziale głównego energetyka, później dział utrzymania ruchu (podanie ubezpieczonego z 4 października 1976r. o powierzenie mu obowiązków elektromontera z adnotacją pracodawcy o powierzeniu ubezpieczonemu od 1 listopada 1976r. obowiązków elektromontera zakładowego i karta obiegowa zmiany stanowiska od 1 listopada 1976r. – w aktach osobowych). Na powyższym stanowisku ubezpieczony pracował do końca pierwszego okresu zatrudnienia w powyższym przedsiębiorstwie ,tj. do 31 stycznia 1985r. Pracując na stanowisku elektromontera przed powołaniem do wojska ,tj. od 1 lipca 1973r. do 24 października 1973r. i po powrocie z wojska od 1 listopada 1976r. do 31 stycznia 1985r., a zatem łącznie przez ponad 8 lat i 3 miesiące ubezpieczony wykonywał naprawy i konserwacje od strony elektrycznej urządzeń wykorzystywanych w toku produkcji. Pracował w bazie ładowania wózku akumulatorowych, a także na wydziałach produkcyjnych ,tj. konstrukcji spawanych, odlewni, obróbki mechanicznej, gdzie usuwał awarie pieców hartowniczych, generatorów i innych urządzeń, a także w kotłowniach, acetylenowni (zeznania świadków: T. S. k.19v-20 – nagranie od minuty 31 do 43 i K. R. k.20-20v – nagranie od minuty 43 do 51 oraz zeznania ubezpieczonego k.26v – nagranie od minuty 2 do 4 i k.18v-19v – nagranie od minuty 2 do 27).

Po raz drugi ubezpieczony był zatrudniony w Fabryce (...) w O. od 1 kwietnia 1991r. do 16 kwietnia 2004r. Było to zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 14 kwietnia 2000r. k.12 akt emerytalnych za wnioskiem z 21 maja 2013r.). W dniu 1 kwietnia 1991r. ubezpieczony został zatrudniony na stanowisku Kierownika D. Energetycznego, a od 1 września 1991r. pracodawca powierzył mu stanowisko szefa – kierownika utrzymania ruchu (umowa o pracę z 1 kwietnia 1981r. i pismo pracodawcy z 28 sierpnia 1991r. o powierzeniu ubezpieczonemu od 1 września 1991r. stanowiska szefa utrzymania ruchu – w aktach osobowych). Na stanowisku szefa utrzymania ruchu ubezpieczony pracował do końca zatrudnienia w powyższym przedsiębiorstwie.

Pracując na stanowisku kierownika działu energetycznego, a następnie szefa utrzymania ruchu ubezpieczony odpowiadał za utrzymanie zakładu produkcyjnego w ruchu i zaopatrzenie go w wodę, parę, acetylen, tlen. Podlegali mu mechanicy, elektrycy pracujący w działach produkcyjnych przy bieżącej konserwacji i usuwaniu awarii urządzeń oraz agregatów wykorzystywanych w produkcji, a także pracownicy obsługujący tlenownię, acetylenownię, sprężarkownię, kotłownię, fosforanownię. Jako kierownik ubezpieczony miał do pomocy czterech mistrzów. Działy produkcyjne pracowały w ruchu ciągłym, podobnie jak kotłownia, sprężarkownia, acetylenownia które zabezpieczały pracę w dziale produkcji. Ubezpieczony jako kierownik działu energetycznego, a następnie szef utrzymania ruchu, z pomocą mistrzów i bezpośrednio nadzorował pracę podległych mu pracowników. Codziennie obchodził podległe mu komórki - tlenownię, acetylenownię, sprężarkownię, kotłownię i działy produkcyjne, na których dokonywano konserwacji urządzeń albo usuwano awarie. Sprawdzał parametry urządzeń, wydawał polecenia pracownikom w kwestii ich obsługi, decydował o usunięciu usterek, przeprowadzeniu konserwacji czy remontu. Ponadto był odpowiedzialny za kontakt ze służbami sanepidu, dozoru technicznego. Miejsce pracy ubezpieczonego znajdowało się w budynku kotłowni – na piętrze usytuowanym na wysokości kominów (zeznania świadków: T. S. k.19v-20 – nagranie od minuty 31 do 43 i K. R. k.20-20v – nagranie od minuty 43 do 51 oraz zeznania ubezpieczonego k.26v – nagranie od minuty 2 do 4 i k.18v-19v – nagranie od minuty 2 do 27).

Ubezpieczony przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i we wniosku o emeryturę wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa (wniosek o emeryturę i raport z analizy konta k.1 i 13 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie K. C. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach, gdyż niesporne było, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach wskazując, że obok uznanej przez organ rentowy pracy w Przedsiębiorstwie Handlowo- (...) w W., do stażu tego powinien być zaliczony okres zatrudnienia w Fabryce (...) w O., gdzie podczas dwukrotnego zatrudnienia wykonywał pracę w szczególnych warunkach. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe wykazało słuszność twierdzeń ubezpieczonego. Z dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego oraz ze spójnych i logicznych zeznań świadków – współpracowników ubezpieczonego, a także z rzeczowych zeznań samego ubezpieczonego wynika, że w okresie od 1 lipca 1973r. do 24 października 1973r., a następnie od 1 listopada 1976r. do 31 stycznia 1985r., a zatem łącznie przez ponad 8 lat i 3 miesiące (podczas pierwszego zatrudnienia w Fabryce (...)), a także w okresie od 1 kwietnia 1991r. do 31 grudnia 1998r. (podczas drugiego zatrudnienia w w/w Fabryce) ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach. W czasie pierwszego zatrudnienia, kiedy ubezpieczony pracował na stanowisku elektromontera zakładowego praca jego polegała na bieżącej konserwacji urządzeń i agregatów zasilanych energią elektryczną znajdujących się na halach produkcyjnych ,tj. generatorów, pieców hartowniczych, urządzeń spawalniczych i innych, a także urządzeń znajdujących się w akumulatorowni, gdzie ładowane były wózki akumulatorowe. Z uwagi na to, że działy produkcyjne pracowały w ruchu ciągłym, a prace w nich wykonywane obejmowały obróbkę metali, o której mowa w dziale III poz.67, 72, 79, a praca w akumulatorowniach wymieniona jest w dziale XIV poz.13 wykazu A załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r., opisaną wyżej pracę ubezpieczonego należy zakwalifikować do pracy w szczególnych warunkach, o której mowa w dziale XIV poz.25 wykazu A załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Również drugi okres zatrudnienia ubezpieczonego w Fabryce (...) trwający od 1 kwietnia 1991r. do 31 grudnia 1998r., a zatem 7 lat i 9 miesięcy wypełnia przesłankę pracy w szczególnych warunkach. Ubezpieczony pracował wówczas na stanowisku kierownika działu energetycznego, a następnie – od 1 września 1991r. na szefa utrzymania ruchu i odpowiadał za utrzymanie zakładu produkcyjnego w ruchu oraz zaopatrzenie go w wodę, parę, acetylen, tlen niezbędne do produkcji. W ramach swoich obowiązków ubezpieczony nadzorował pracowników – elektryków, elektromonterów, mechaników, spawaczy odpowiedzialnych za utrzymanie w ruchu agregatów i urządzeń wykorzystywanych bezpośrednio w produkcji – nadzorował wykonywane przez nich konserwacje, sposób usuwania awarii, a ponadto nadzorował inne jednostki zakładu niezbędne do prowadzenia produkcji ,tj, kotłownię, acetylenownię, tlenownię, sprężarkownię sprawując w ten sposób nadzór nad zatrudnionymi w nich pracownikami - palaczami, pomocnikami palaczy, aparatowymi acetylenowni, operatorami sprężarek. Nie ulega wątpliwości, że prace wymienionych grup zawodowych są zaliczane do prac w szczególnych warunkach, o których mowa w wykazie A dział IV poz.31 oraz dział XIV poz.1 i 9 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Nadzorując prace wymienionych grup pracowników ubezpieczony pracował w tych samych warunkach, co wskazani pracownicy przez co - podobnie jako oni – narażony był na szkodliwe dla organizmu warunki pracy. W tych okolicznościach w pełni uzasadnione jest zakwalifikowanie pracy ubezpieczonego wykonywanej w okresie od 1 kwietnia 1991r. do 31 grudnia 1998r. do pracy o jakiej mowa w wykazie A dział XIV poz.24 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. a polegającej na sprawowaniu dozoru inżynieryjno-technicznego na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Należy wskazać, że jako kierownik ubezpieczony był zobowiązany do wykonywania niektórych czynności administracyjnych m.in. współpracował z Sanepidem, Strażą Pożarną, dozorem technicznym. Okoliczność ta nie podważa jednak ustalenia, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze wykonywał pracę w szczególnych warunkach. Czynności te były bowiem ściśle związane z powierzonymi ubezpieczonemu funkcjami, a jednocześnie nie były głównymi pracami, które wykonywał. Współpraca z w/w służbami była przy tym elementem dozoru inżynieryjno-technicznego.

Mając na uwadze całokształt przedstawionych okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił prawo K. C. do emerytury od 1 kwietnia 2014r. ,tj. od miesiąca, w którym ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o świadczenie.