Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 601/13

POSTANOWIENIE

Dnia 16 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Monika Kośka (spr.)

Sędziowie: SO Marek Boniecki

SO Barbara Dziewięcka

Protokolant: protokolant sądowy Iwona Cierpikowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 lipca 2013 r. sprawy

z wniosku B. M.

z udziałem C. M.

o stwierdzenie nabycia spadku

na skutek apelacji uczestnika

od postanowienia Sądu Rejonowego w Skarżysku - Kamiennej

z dnia 14 stycznia 2013 r. sygn. akt I Ns 867/12

postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie (punkt II) i sprawę w tym zakresie przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Skarżysku – Kamiennej.

II Ca 601/12

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 14 stycznia 2013r Sąd Rejonowy w Skarżysku-Kamiennej stwierdził, że spadek po F. M. zmarłym 27 XI 1983r na podstawie ustawy nabyli żona W. M. oraz dzieci B. M. i C. M. po 1/3 części każdy z nich. W II punkcie Sąd stwierdził, że wchodzące w skład spadku gospodarstwo rolne nabyła w całości córka B. M..

Rozstrzygnięcie to sąd oparł o następujące ustalenia:

F. M. zmarł 27 XI 1983r w M., gdzie ostatnio stale zamieszkiwał. W chwili śmierci był żonaty z W. M.. Z pierwszego małżeństwa miał dzieci B. M. i C. M.. Innych dzieci nie miał. Testamentu nie sporządził. Nikt ze spadkobierców nie zrzekł się dziedziczenia, ani nie odrzucił spadku.

W skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne o powierzchni 1,20ha, które spadkodawca uprawiał do chwili śmierci razem z mieszkającą z nim córką B. M.. Uczestnik C. M. sporadycznie świadczył ojcu pomoc w pracach w gospodarstwie, nie korzystał z jego plonów. Nie ma on wykształcenia rolniczego, nigdy nie pracował stale w gospodarstwie rolnym. We wchodzącym w skład spadku gospodarstwie rolnym nie pracowała żona spadkodawcy, gdyż było to gospodarstwo po jego pierwsze żonie.

Spadek w ogólności dziedziczą żona i dzieci spadkodawcy na podstawie art. 931kc.

Gospodarstwo rolne na podstawie art. 1059kc, w brzmieniu obowiązującym w dacie otwarcia spadku, nabyła córka spadkodawcy B. M., która jako jedyna stale pracowała w gospodarstwie rolnym. Żona spadkodawcy nie pracowała na roli, a jego syn jedynie sporadycznie świadczył ojcu pomoc.

W apelacji uczestnik domagał się zmiany postanowienia w punkcie II i stwierdzenia, że wchodzące w skład spadku gospodarstwo rolne nabyli B. M. i C. M. po ½ części, ewentualnie uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania, zarzucając:

1.  Naruszenie przepisów prawa materialnego- art. 1059 pkt.1kc,

2.  Błędną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest o tyle zasadna, że pozwoliła Sądowi Okręgowemu na dokonanie kontroli zaskarżonego postanowienia.

Spadkodawca pozostawił troje spadkobierców ustawowych, przy czym żona W. M. (która nie jest matką pozostałych uczestników) już nie żyje- zmarła w 2005r. W postępowaniu nie brali udziału jej następcy prawni, a jej brak kwalifikacji do dziedziczenia gospodarstwa rolnego Sąd Rejonowy ustalił na podstawie zeznań wnioskodawczyni i uczestnika, których interesy są sprzeczne z interesami ich macochy. Tym samym w ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy, co powoduje konieczność uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania (art. 386§4kpc). Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy przede wszystkim uzupełni krąg uczestników wzywając do udziału w sprawie następców prawnych W. M. i dopiero wówczas przeprowadzi postępowanie dowodowe w celu ustalenia kwalifikacji spadkobierców do dziedziczenia gospodarstwa rolnego.

Odnosząc się zaś do zarzutów skarżącego w aktualnym materiale dowodowym Sąd Okręgowy uznaje je za bezzasadne. Brak kwalifikacji C. M. do dziedziczenia gospodarstwa rolnego Sąd Rejonowy ustalił na podstawie jego własnych zeznań, zgodnych z zeznaniami wnioskodawczyni. Nie było w sprawie żadnego materiału dowodowego pozwalającego na dokonania ustaleń odmiennych.

SSO M. Kośka SSO M. Boniecki SSO B. Dziewięcka