Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI RCa 244/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2015 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Waldemar Pałka

Sędziowie: SO Jolanta Piórkowska (spr.)

SR del. do SO Grzegorz Olejarczyk

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Niedzielska

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2015 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego K. C. reprezentowanego przez matkę E. K.

przeciwko S. K.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Nidzicy

z dnia 8 lipca 2015 roku

sygn. akt III RC 1/15

I.  Apelację oddala.

II.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 500 (pięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt VI RCa 244/15

UZASADNIENIE

E. K. działająca jako przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda K. C., wniosła o podwyższenie alimentów na jego rzecz od pozwanego S. K. z kwoty po 200 złotych do kwoty po 800 złotych miesięcznie. Na kolejnym terminie rozprawy żądanie ograniczyła do kwoty po 700 złotych miesięcznie.

W uzasadnieniu podała, że wyrokiem Sądu Rejonowego w Nidzicy w sprawie III RC 40/07 zasądzono alimenty na rzecz małoletniego powoda K. C. w kwocie po 200 złotych miesięcznie, przy czym wysokość tych alimentów już w dniu orzekania była rażąco niska, a obecnie jest nie do przyjęcia. Podkreśliła, że małoletni ma 9 lat i pozostaje w okresie intensywnego rozwoju. W związku z tym wymaga częstych zakupów odzieży oraz pozostaje pod opieką lekarza specjalisty. Jednocześnie podkreśliła, że pozwany posiada wystarczające możliwości zarobkowe aby alimentować syna w żądanej przez nią wysokości.

Pozwany S. K. wniósł o oddalenie powództwa, jednocześnie nie oponował zgłoszonemu na rozprawie ograniczeniu żądania.

Sąd Rejonowy w Nidzicy wyrokiem z dnia 8 lipca 2015 roku w sprawie III RC 1/15, alimenty od pozwanego S. K. na rzecz małoletniego powoda K. C. ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Nidzicy z dnia 21 grudnia 2007 roku w sprawie III RC 40/07 na kwotę po 200 złotych miesięcznie, podwyższył poczynając od dnia 01 listopada 2014 roku do kwoty po 550 złotych miesięcznie, umorzył postępowanie w części ograniczonego powództwa, zaś w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

W pisemnych motywach uzasadnienia wyroku podał, że powództwo zasługuje częściowo na uwzględnienie.

Wskazał, że od czasu ostatniego orzekania o alimentach, po obydwu stronach nastąpiły istotne zmiany. Po stronie powodowej związane są one nie tylko z upływem czasu i inflacją, jaka w tym okresie miała miejsce, lecz także z faktem wkroczenia przez małoletniego powoda w okres szkolny, koniecznością ponoszenia wydatków na leczenie powoda i na korepetycje z języka angielskiego. Zmianie też uległa sytuacja matki małoletniego, która zawarła związek małżeński i wspólnie z mężem prowadzi gospodarstwo rolne. Oprócz powoda na utrzymaniu ma jeszcze dwoje małoletnich dzieci. Po stronie pozwanego S. K. zmiany te polegają na tym, że od września 2012 roku osiąga on stałe dochody z pracy wykonywanej na terenie N., które w ostatnim okresie wynosiły około 1.450 euro miesięcznie netto. W 2014 roku na terenie Polski zakupił dom do remontu, aktualnie zamieszkuje w nim jego narzeczona.

Zdaniem Sądu I instancji usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda K. C. od czasu ostatniej regulacji wysokości alimentów wzrosły, co wiąże się z koniecznością ponoszenia dużo wyższych niż dotychczas wydatków na jego bieżące utrzymanie. Dodatkowo podniósł, że małoletni pozostaje pod stałą opieką lekarza okulisty i stomatologa, co generuje dodatkowe koszty jego utrzymania. Jednocześnie Sąd Rejonowy podkreślił, że w porównaniu do stanu poprzedniego znacznej poprawie ulegała sytuacja finansowa pozwanego, który ma już stałą pracę zarobkową i osiąga wyższe niż poprzednio dochody.

Sąd Rejonowy nie znalazł przesłanek, aby podwyższyć alimenty do żądanej kwoty 700 złotych miesięcznie, albowiem wyższa, aniżeli ustalona wyrokiem kwota 550 złotych, przekroczyłaby możliwości zarobkowe pozwanego. Pozwany na utrzymaniu jeszcze (...)córkę S., na którą ma zasądzone alimenty po około 100 euro miesięcznie.

Powyższy wyrok apelacją zaskarżył pozwany, żądając jego zmiany i ustalenia alimentów w wysokości po 300 złotych miesięcznie, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Zdaniem apelującego zaskarżony wyrok jest rażąco niesprawiedliwy, gdyż nie był poprzedzony wszechstronną oceną materiału dowodowego i skutkowało to miedzy innymi przyjęciem, że sytuacja materialna strony powodowej jest gorsza, aniżeli jest nią w rzeczywistości.

Jednocześnie wskazał, że jego sytuacja materialna nie jest na tyle korzystna, aby był on w stanie płacić na rzecz małoletniego powoda kwotę po 550 złotych miesięcznie. Podał, że uszykuje dochód w wysokości 1450 euro miesięcznie, przy czym ponosi stałe wydatki związane z bieżącym utrzymaniem, które są znacznie wyższe, aniżeli ponoszone w Polsce, a których to Sąd dostatecznie nie uwzględnił. Podniósł, że po odliczeniu wszystkich zobowiązań finansowych, łącznie z alimentami na małoletnią S. pozostaje mu niewielka kwota, którą może przeznaczać na własne potrzeby. Znacznym obciążeniem są też koszty utrzymania zakupionej w Polsce nieruchomości oraz koszty przyjazdu do kraju.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego jest niezasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego prawidłowo ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie, a zajęte stanowisko w przekonujący sposób uzasadnił w pisemnych motywach orzeczenia.

Wbrew zarzutom apelacji Sąd Rejonowy wydając zaskarżone orzeczenie uwzględnił aktualną sytuację materialną, majątkową i rodzinną obu stron oraz w dostateczny sposób odniósł się do usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda jak też możliwości zarobkowych pozwanego, które zasadniczo decydują o wysokości obowiązku alimentacyjnego po stronie zobowiązanego.

Zgodnie treścią art. 138 kro, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć należy wszelkie modyfikacje w statusie ekonomicznym stron mające wpływ zarówno na zwiększenie, jak i na zmniejszenie, zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zwiększenie lub zmniejszenie zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Natomiast w art. 135 § 1 k.r.o. ustawodawca wskazał zasadnicze przesłanki, od których zależy zakres obowiązku alimentacyjnego, a jeżeli obowiązek ten ma charakter świadczenia pieniężnego – jego wysokość. Pierwszą przesłankę stanowią usprawiedliwione potrzeby uprawnionego, zaś drugą pozytywną przesłankę wpływającą na zakres świadczeń alimentacyjnych stanowią majątkowe możliwości zobowiązanego. Określenie takich możliwości wymaga ustalenia wysokości comiesięcznych dochodów, np. z tytułu wynagrodzenia za pracę.

Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy podnieść należy, że w sytuacji stron doszło do zmiany stosunków, o których mowa w art. 138 kro, a które to uzasadniają, jak tego żąda strona powodowa, podwyższenia wysokości obowiązku alimentacyjnego pozwanego.

W ślad za Sądem Rejonowym podnieść należy, że od czasu ostatniego orzekania o alimentach, po obydwu stronach nastąpiły istotne zmiany. Po stronie powodowej znaczny upływ czasu, inflacja spowodowały wzrost usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda wynikających z naturalnego rozwoju dziecka. Małoletni powód wkroczył w okres szkolny z czym wiąże się konieczność ponoszenia znacznie większych wydatków a nadto wzrosły wydatki na leczenie dziecka. Matka małoletniego aktualnie jest w związku małżeńskim i wraz z mężem prowadzi gospodarstwo rolne, z którego dochód netto określa na 3500 złotych miesięcznie. Na utrzymaniu ma obecnie troje małoletnich dzieci. Uległa również zmianie sytuacja życiowa pozwanego bowiem od września 2012 roku osiąga stałe dochody z pracy wykonywanej na terenie N., które w ostatnim okresie wynosiły około 1.450 euro miesięcznie netto. Dochody te pozwalają na bieżące utrzymanie pozwanego, regulowanie zobowiązań alimentacyjnych na rzecz małoletnich dzieci jak również uzyskanie oszczędności z których w styczniu 2015 roku na terenie Polski zakupił nieruchomość i utrzymuje ją w całości.

Bezspornym jest, że usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda od czasu ostatniej regulacji wysokości alimentów wzrosły, nie jest on w stanie utrzymać się samodzielnie, zaś zwiększonych kosztów z tym związanych, nie jest w stanie ponosić jedynie jego matka. Tym samym koniecznym jest zwiększenie wysokości udziału finansowego ze strony pozwanego, w partycypowaniu w tych wydatkach.

Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska pozwanego zawartego w apelacji w którym starał się wykazać, że ma bardzo trudną sytuację materialną uniemożliwiającą mu na łożenie na rzecz dziecka, kwoty wyższej niż po 300 złotych miesięcznie. Nie ulega wątpliwości, że sytuacja materialna pozwanego, na co słusznie wskazał Sąd I instancji, uległa znacznej poprawie. Osiąga on znacznie wyższe niż poprzednio dochody. Podjął pracę i uzyskuje stały dochód, co pozwoliło mu nie tylko na spłatę wszystkich zaległości alimentacyjnych, ale też na odkładanie oszczędności. Pozwany w styczniu 2015 roku zakupił a następnie wyremontował dom w miejscowości M. i utrzymuje go w całości. Obecnie w domu tym zamieszkuje narzeczona pozwanego. Aktualnie uzyskiwane przez pozwanego dochody, umożliwiają mu zaspokajanie bieżących potrzeb, regulowanie zobowiązań alimentacyjnych na rzecz córki ale też pozwalają na dalsze odkładanie oszczędności, oraz pomoc finansową świadczoną narzeczonej przez dokonywanie na terenie Niemiec zakupu rowerów ze sprzedaży których się ona utrzymuje. Obecna wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego przez pozwanego jest niższa jedynie o 250 euro miesięcznie od tego, jakie uzyskiwał w 2013 roku tym niemniej jest nadal znacznie wyższa aniżeli w dacie poprzedniego orzekania o alimentach na rzecz małoletniego powoda.

Sąd Okręgowy analizując całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy uznał, że usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda uległy na tyle zwiększeniu, że uzasadniają podwyższenie dotychczasowej kwoty alimentów do wysokości po 550 złotych miesięcznie. Zdaniem Sądu również możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego wbrew jego twierdzeniom pozwalają na obciążenie go obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz małoletniego syna w tej kwocie niezależnie od sytuacji materialnej matki dziecka.

Jednocześnie wskazać należy, że pozwany praktycznie w niewielkim stopniu uczestniczy w życiu syna. Dotychczas praktycznie cały ciężar związany z utrzymaniem i wychowaniem małoletniego spoczywał na jego matce, stąd też zasadnym jest by pozwany w wyższym zakresie aniżeli matka powoda łożył środki na jego utrzymanie.

Powyższe okoliczności, w ocenie tut. Sądu, przemawiają za słusznością rozstrzygnięcia dokonanego przez Sąd Rejonowy i stąd też uznano apelację za niezasadną i nie zasługującą na uwzględnienie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kpc, oddalił apelację pozwanego.

O kosztach postępowania za instancję odwoławczą rozstrzygnięto na podstawie art. 391§1 k.p.c. w zw. z art. 98 k.p.c. oraz § 6 pkt. 3, § 7 ust. 1 pkt. 11 i ust. 4 oraz § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu (tekst jedn. Dz.U. z 2013r., poz. 461) – pkt II wyroku.