Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2015 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku w V Zamiejscowym Wydziale Karnym z siedzibą w Węgorzewie w składzie:

Przewodniczący – SSR Dorota Sienkiel

Protokolant – st. sekr. sąd. Danuta Betlej

w obecności Prokuratora -------------------

po rozpoznaniu w dniach 26 października 2015 r., na rozprawie

sprawy I. W. U.

urodzonego (...) w G.

syna D. A. i N. E. z d. O.

oskarżonego o to, że: W okresie od 17 września 2013 roku do dnia 4 grudnia 2013 roku w (...)/1 gmina W. działając w celu wykonania z góry powziętego zamiaru dokonał przywłaszczenia powierzonej mu rzeczy ruchomej w postaci telefonu komórkowego Samsung G. (...) wartości 2000 zł czym działał na szkodę firmy (...) E. M. (1), ul. (...), (...)-(...) L.,

tj. o czyn z art. 284 §2 kk

1.  Oskarżonego I. W. U. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 284 §2 kk przy zastosowaniu art. 37a kk w zw. z art. 33 §1 i 3 kk skazuje go na karę grzywny w wymiarze 50 (pięćdziesiąt) stawek dziennych, przy przyjęciu, iż wysokość jednej stawki dziennej równa jest kwocie 20,00 (dwadzieścia) złotych.

2.  Na podstawie art. 46 §1 kk orzeka wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę pokrzywdzonej E. M. (1) kwoty 2000,00 (dwa tysiące) złotych.

3.  Na podstawie art. 63 §1 kk na poczet orzeczonej kary grzywny zalicza okres tymczasowego aresztowania oskarżonego od dnia 24.10.2014 r. do 07.11.2014 r. uznając karę grzywny za wykonaną w zakresie 28 (dwadzieścia osiem) stawek dziennych.

4.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. N. kwotę 442,80 (czterysta czterdzieści dwa 80/100) złotych tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu w tym kwotę 82,80 (osiemdziesiąt dwa 80/100) złotych tytułem podatku VAT.

5.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 100,00 (sto) złotych tytułem opłaty i pozostałe koszty sądowe.

Sygn. akt V K 29/14

UZASADNIENIE

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. U. (1)(dalej: I. U. (1)) jest (...). W 2013r. prowadził firmę (...)z siedzibą w P.. W dniu 14 marca 2013r. zawarł umowę o współpracy partnerskiej z firmą „wysokieodszkodowania.pl”, należącą do E. M. (1). Zgodnie z treścią tej umowy do zadań I. U.należało wyszukiwanie klientów, osób poszkodowanych w wyniku różnych zdarzeń, którzy mieli podpisywać umowy z firmą „wysokieodszkodowania.pl” o prowadzenie spraw zmierzających do wyegzekwowania odszkodowania lub zadośćuczynienia. I. U. (1)w ramach prowadzonej działalności przysługiwało wynagrodzenie prowizyjne. Nadto na czas obowiązywania umowy o współpracy partnerskiej otrzymał od E. M. (1)do korzystania w celach służbowych telefon komórkowy marki S. (...)nr seryjny (...), o wartości 2000 złotych. Telefon ten pracował w sieci (...) S.A.- przypisany był do niego numer(...). Umowa partnerska została rozwiązana przez E. M. (1)pismem z dnia 16 września 2013r., które do I. U.zostało wysłane pocztą. E. M. (1)następnie skontaktowała się telefonicznie z I. U. (1). Ten potwierdził, że otrzymał pismo dotyczące rozwiązania umowy. I. U. (1)zapytany o to, kiedy zwróci telefon, stwierdził że nie zamierza go oddać, a następnie poinformował E. M. (1), że go zgubił. W dniu 17 września 2013r. E. M. (1)złożyła zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa na jej szkodę przez I. U..

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o: częściowo wyjaśnienia oskarżonego I. U. k. 78-80,112, zeznania świadka E. M. (1) k. 280-281, 2, 51 oraz dokumenty: kserokopię umowy o współpracy partnerskiej k. 4-6, kserokopię umowy o korzystanie ze służbowego telefonu komórkowego k. 7, kserokopię pisma o rozwiązaniu umowy k. 8-9, kserokopię umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, k. 10, kserokopię wydruku, k. 11, protokół przeszukania k. 29-30, 33-34, protokół oględzin k. 66-67, protokół przeszukania osoby k. 74-75.

I. U. (1) nie stawił się na rozprawę, więc w trybie art. 479§2 kpk odczytano jego wyjaśnienia, które złożył w toku postępowania przygotowawczego. Oskarżony nie przyznał się wówczas do popełnienia zarzucanego mu czynu i skorzystał z przysługującego mu prawa do odmowy składania wyjaśnień. W toku rozprawy w dniu 5 marca 2014r. I. U. (1) również nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Podał, że nie pamięta zdarzeń, o których mowa w akcie oskarżenia, ponieważ był w tym czasie w ciągu alkoholowym oraz przyjmował leki. Przyznał, że zawierał umowę o współpracę z firmą „wysokieodszkodowania.pl”, należącą do E. M. (1) i że otrzymał od niej telefon służbowy. Podał nadto, że umowa zawarta z tą firmą została bezpodstawnie jednostronnie rozwiązana przez E. M. (1), z uwagi na nieporozumienia do jakich doszło między nimi. W ocenie oskarżonego to E. M. (1) nie wywiązała się z umowy, ponieważ nie zapłaciła mu zaległych wynagrodzeń. I. U. (1) podał nadto, że w czasie popełnienia czynu miał problemy finansowe oraz osobiste i z tego powodu zaczął nadużywać alkoholu. Telefon służbowy marki S. (...), który otrzymał od E. M. (1) zgubił, kiedy był w ciągu alkoholowym. Przyznał, że zamieszczał w Internecie oferty sprzedaży telefonów, ale oferty te nie dotyczyły telefonu otrzymanego od E. M. (1), lecz innych aparatów, które kupił wcześniej w salonie (...). (wyjaśnienia I. U. k. 78-80,112).

Przestępstwo określone w art. 284§2 kk jest przestępstwem indywidualnym, które może popełnić jedynie sprawca mający określone kwalifikacje, a mianowicie osoba, której powierzono cudzą rzecz ruchomą. Przestępstwo określone w art. 284§2 kk ma charakter materialny. Do jego znamion należy skutek w postaci utraty przez właściciela (posiadacza) rzeczy ruchomej powierzonej sprawcy. Powierzenie rzeczy ruchomej polega na przekazaniu władztwa nad rzeczą sprawcy, z zastrzeżeniem jej zwrotu właścicielowi (posiadaczowi) lub osobie posiadającej inne prawo do rzeczy. Powierzenie oznacza więc przeniesienie władztwa nad rzeczą z uprawnionego na sprawcę bez prawa rozporządzania nim jak swoją własnością, z jednoczesnym konkretnym oznaczeniem sposobu jego wykonywania przez osobę, której rzecz jest powierzana. Zachowanie sprawcy polega na przywłaszczeniu cudzej rzeczy lub prawa majątkowego, a więc rozporządzeniu nimi przez włączenie do majątku swego lub innej osoby i powiększenie w ten sposób stanu posiadania swojego lub innej osoby. Sprawca tego przestępstwa ma zamiar dysponowania rzeczą jak właściciel, z pominięciem osoby uprawnionej, a nie tylko czasowe utrudnianie bądź uniemożliwianie właścicielowi korzystania z rzeczy (J. Makarewicz, Kodeks karny z komentarzem, s. 456; O. Górniok (w:) System prawa karnego..., s. 413; W. Świda (w:) I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny..., s. 617, wyrok SA w Poznaniu z 26 marca 2013 r., II AKa 44/13, LexPolonica nr 6800661).

Niewątpliwie I. U. (1) otrzymał od E. M. (1) telefon służbowy marki S. (...), w związku z zawartą przez niego umową o współpracę z firmą „wysokieodszkodowania.pl”. Bezsporne jest również to, że po rozwiązaniu umowy nie zwrócił tego telefonu jego właścicielce - oskarżony temu nie zaprzecza i jest to zgodne z relacją pokrzywdzonej E. M. (1). Rozbieżności dotyczą natomiast przyczyn takiego zachowania I. U.. Oskarżony w swoich wyjaśnieniach podał, że nie mógł oddać telefonu, ponieważ go zgubił, do czego miało dojść w czasie, gdy miał poważne problemy z uzależnieniem. Z kolei z relacji pokrzywdzonej E. M. (1) wynika, że I. U. (1) po rozwiązaniu umowy, poinformował ją najpierw że nie odda jej telefonu. Dopiero później stwierdził, że telefon zgubił, choć w tym czasie dzwonił do niej z numeru telefonu służbowego (zeznania E. M. k. 280-281).

Sąd dokonując ustaleń faktycznych oparł się na relacji pokrzywdzonej E. M. (1), jako że jest ona spójna, logiczna i niezmienna w toku postępowania. Nadto jest zbieżna z innymi dowodami zebranymi w sprawie. Zwrócić należy uwagę, że z informacji nadesłanej przez (...) S.A.wynika, że aparat telefoniczny o numerze imei: (...)współpracował z numerem abonenckim (...) logował się codziennie aż do 16 września 2013r. w sieci T- M.. Logowanie następowało w przeważającej większości za pomocą stacji (...) L.nr 98 oraz w W.przy ul. (...), a więc w miejscu, gdzie oskarżony przebywał i prowadził swoją działalność. Od 16 września 2013 roku, a więc od chwili rozwiązania umowy, numer abonencki stał się nieaktywny i taki pozostawał aż do 25 listopada 2013r., kiedy to zaczął się logować do sieci najczęściej w L.przy ul. (...). Współpracował wówczas z urządzeniem o innym numerze imei. (protokół oględzin płyty DVD+ R – informacja (...) S. A.k. 66-67). Zdaniem Sądu trudno dać wiarę oskarżonemu, że właśnie w chwili zakończenia współpracy z firmą (...)zgubił telefon stanowiący jej własność, stanowiłoby to bowiem wyjątkowy zbieg okoliczności. Nadto twierdzenia I. U., jakoby w ten sposób utracił powierzony mu sprzęt uznać należy za niewiarygodne również z tego powodu, że oskarżony nie zgłosił tego zdarzenia Policji oraz nie próbował w żaden sposób porozumieć się z jego właścicielką w zakresie ewentualnego zwrotu jego równowartości. Jako osoba, która korzystała z aparatu jedynie w czasie obowiązania umowy o współpracy partnerskiej, był przecież odpowiedzialny za właściwe jego użytkowanie. Naturalne zatem wydaje się, że w przypadku zagubienia telefonu powinien był się rozliczyć finansowo z jego właścicielem, a przynajmniej próbować porozumieć się z nim w tej kwestii. Nic takiego jednak nie miało miejsca. Nadto znamienne wydaje się też to, że I. U. (1)zaledwie miesiąc po zawarciu umowy z E. M. (1)( w dniu 19 kwietnia 2013r.) wystawił na portalu społecznościowym ogłoszenie o zamiarze sprzedania m.in. telefonu Samsung G. (...), a więc telefonu takiego samego typu, jaki został mu przekazany do użytkowania. Oskarżony w toku niniejszego postępowania nie zaprzeczył, że taka sytuacja miała miejsce, twierdząc jednocześnie że ogłoszenia dotyczyły sprzedaży różnych telefonów, które wcześniej zakupił w salonie (...). Zwrócić jednak należy uwagę, że I. U. (1)zamieszczając na stronie internetowej ogłoszenie o chęci sprzedaży dwóch telefonów, zamieścił stwierdzenie, że telefony te „dostał i chce się ich pozbyć” (kserokopia strony internetowej k. 11). Jako numer kontaktowy podał numer swego telefonu służbowego, otrzymanego od E. M. (1). Istnieje zatem rozbieżność między wyjaśnieniami I. U., a treścią jego ogłoszenia na stronie internetowej. Nadto oskarżony nie przedstawił żadnych dokumentów wskazujących na to, że legalnie wszedł w posiadanie telefonów, które następnie chciał sprzedać, w tym dowodów ich zakupu w salonie (...). Gdyby takie dokumenty rzeczywiście istniały, I. U. (1)niewątpliwie by je przedstawił, gdyż w toku postępowania dał się poznać jako osoba, która potrafi aktywnie działać, gdy chce dowieść swoich racji. Jednocześnie za wątpliwe uznać należy, że I. U. (1)mógł od kogokolwiek dostać w prezencie nowe telefony (jak wynika z treści ogłoszenia), o niemałej wartości, by mógł je potem wystawić na sprzedaż. Nie można zatem wykluczyć, że już w kwietniu 2013r. oskarżony podejmował próby sprzedaży telefonu, który otrzymał od E. M. (1), do użytku służbowego. Ostatecznie jednak do tego nie doszło, skoro, jak wynika z ustaleń, używał go aż do września 2013r.

Reasumując, zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala przyjąć, że oskarżony I. U. (1) swoim zachowaniem w okresie od 17 września 2013r. do 4 grudnia 2013r. dopuścił się przestępstwa stypizowanego w art. 284§2 kk. Oskarżony bowiem po rozwiązaniu umowy partnerskiej nie zwrócił telefonu, który został mu przekazany do użytku służbowego jedynie na czas jej obowiązywania, a zatem dopuścił się jego przywłaszczenia działając na szkodę właścicielki telefonu - E. M. (1).

W toku postępowania zaistniały wątpliwości co do poczytalności oskarżonego, poddano go więc badaniom biegłych psychiatrów. W złożonej w toku postępowania przygotowawczego opinii biegli psychiatrzy z Wojewódzkiego Zespołu (...) w O. – L. G. i A. J. stwierdzili, że I. U. (1) nie cierpi na chorobę psychiczną, nie jest upośledzony umysłowo, nie cierpi również na organiczne zaburzenie osobowości. Biegli rozpoznali u podejrzanego zespół uzależnienia spowodowany używaniem kilku substancji psychoaktywnych. Jednocześnie uznali, że w dacie czynu zdolność rozpoznania jego znaczenia oraz zdolność pokierowania swoim postępowaniem nie była u oskarżonego zaburzona w rozumieniu art. 31§1 kk czy art. 31§2 kk. (opinia biegłych k. 82-86). Oskarżony zakwestionował tę opinię, stwierdził bowiem, że jego badanie trwało zbyt krótko. Nadto nie uwzględniono tego, że przebywał wielokrotnie na oddziale detoksykacyjnym w W. oraz że leczył się psychiatrycznie już latem 2013r. Przed badaniem nie przedstawił stosownej dokumentacji lekarzom sporządzającym opinię psychiatryczną, ponieważ nie miał na to czasu. W tej sytuacji powołano biegłych psychiatrów – M. C. i L. D. oraz biegłego psychologa M. B. ze Szpitala (...) w W.. Biegli ci w opinii pisemnej podnieśli, że rozpoznali u I. U. zespół uzależnienia spowodowany używaniem kilku substancji psychoaktywnych oraz zaburzoną osobowość z rysem dyssocjalnym. Również w ocenie tych biegłych I. U. (1) miał zdolność rozpoznania znaczenia swego czynu oraz zdolność pokierowania swoim postępowaniem. Jednocześnie ich zdaniem winien on obligatoryjnie podjąć leczenie odwykowe (opinia biegłych k. 219-221). Po sporządzeniu tej opinii oskarżony I. U. (1) dostarczył dokumentację lekarską i na rozprawie w dniu 17 czerwca 2015r. oświadczył, że jego stan zdrowia jest zły. Stwierdził, że lekarz który go aktualnie prowadzi, zdiagnozował u niego chorobę CHAD. W tej sytuacji ponownie powołano biegłych lekarzy psychiatrów oraz psychologa ze Szpitala (...) w W. celem sporządzenia opinii uzupełniającej, uwzględniającej dokumentację medyczną dostarczoną przez oskarżonego. W opinii uzupełniającej biegli podtrzymali wnioski, jakie zawarli w poprzedniej opinii sądowo –psychiatrycznej uznając, że I. U. (1) miał zdolność rozpoznania znaczenia swego czynu oraz zdolność pokierowania swoim postępowaniem. Biegli stwierdzili nadto, że z przedstawionej przez oskarżonego dokumentacji wynika, że I. U. (1) zgłosił się do lekarza PZP dla osób uzależnionych w S. po raz pierwszy w dniu 19.11.2014r. Lekarz, który go badał postawił diagnozę, z której wynikało, że oskarżony jest osobą uzależnioną (leki przeciwbólowe narkotyczne, benzodiazepina, alkohol), a nadto istnieje podejrzenie choroby afektywnej dwubiegunowej (CHAD). Pełne rozpoznanie CHAD nie było jednak możliwe z uwagi na to, że I. U. (1) nie utrzymywał istotnych klinicznie okresów abstynencji od substancji psychoaktywnych. Zdaniem biegłych sporządzających opinię uzupełniającą nie ma jednak związku między okresem popełnienia czynu zarzucanego I. U. (1) a innymi, niż uzależnienie mieszane i zaburzenia osobowości, aspektami stanu zdrowia psychicznego badanego (opinia uzupełniająca k. 309-310). W­­szystkie wymienione wyżej ­opinie wskazują zatem, że w dacie popełniania przez I. U. zarzucanego mu czynu nie zaistniały żadne przesłanki, które wykluczałyby jego winę, czy też ją umniejszały. Opinie biegłych nie budzą przy tym żadnych wątpliwości, gdyż wzajemnie się uzupełniają, są jasne, logiczne, sporządzone zgodnie z zasadami wiedzy medycznej.

Przy wymiarze kary wobec I. U. Sąd wziął pod uwagę stopień społecznej szkodliwości czynu oraz stopień jego zawinienia, a jednocześnie miał na uwadze to, że nie był on uprzednio karany (karta karna k. 325). Jednocześnie Sąd uznał, że karą adekwatną do okoliczności czynu będzie kara grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych przy przyjęciu, iż wysokość jednej stawki dziennej równa jest kwocie 20 złotych. Powinna spełnić w stosunku do oskarżonego funkcję prewencyjną i wychowawczą, by powstrzymać go od popełniania kolejnych przestępstw. Wysokość stawki dziennej Sąd określił kierując się wskazaniami wymienionymi w art. 33§3 kk, a więc uwzględnił, że oskarżony jest mężczyzną w sile wieku, zdolnym wykonywać pracę zarobkową. Stawka dzienna w kwocie 20 zł jest adekwatna do dochodów możliwych do uzyskania przez oskarżonego.

Funkcję wychowawczą i prewencyjną – oprócz kompensacyjnej- spełni wobec oskarżonej, orzeczony na podstawie art. 46§1 kk, środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody przez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej E. M. (1) kwoty 2.000 złotych.

Na podstawie art. 63§1 kk na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczono I. U. (1) okres jego tymczasowego aresztowania w dniach od 24 października 2014r. do 7 listopada 2014r. uznając grzywny za wykonaną w zakresie 28 stawek dziennych.

Wynagrodzenie należne obrońcy I. U. ustanowionego z urzędu wyliczono zgodnie ze stawkami przewidzianymi w § 14 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348).

O kosztach sądowych orzeczono stosownie do treści art. 627 kpk i art. 3 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych ( Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.).