Sygn. akt I A Ca 173/12
Dnia 15 marca 2012 r.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Adam Jewgraf |
Sędziowie: |
SSA Agnieszka Piotrowska SSA Dariusz Kłodnicki (spr.) |
Protokolant: |
Justyna Łupkowska |
po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2012 r. we Wrocławiu na rozprawie
sprawy z powództwa S. Ł.
przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W.
o uchylenie uchwały
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy
z dnia 20 grudnia 2011 r. sygn. akt I C 2125/11
oddala apelację.
W dniu 1.10.2011 r. S. Ł. wniósł pozew przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W. o ustalenie, że uchwały podjęte w dniu 12.02.2011 r. na walnym zgromadzeniu jej członków: nr 5/2010 o powołaniu na prezesa zarządu pozwanej spółdzielni D. O. i nr 6/2010 o powołaniu na jej wiceprezesa J. O., są nieważne lub nieistniejące w rozumieniu prawa.
W uzasadnieniu powództwa wskazał, że o terminie zgromadzenia, na którym podjęto zaskarżone uchwały zostali zawiadomieni członkowie pozwanej spółdzielni mieszkający w W. przy ul. 11 listopada 81 oraz tylko jeden członek spółdzielni, spośród tych, którzy mieszkają przy ul. (...). Z tego też powodu zarzucił, że są one obarczone istotnymi wadami z uwagi na treść art. 41 § 1 prawa spółdzielczego, w myśl którego walne zgromadzenie może podejmować uchwały jedynie w sprawach objętych porządkiem obrad podanym do wiadomości członków w terminach i sposób określony w statucie.
Pismem z dnia 20.10.2011 r. powód sprecyzował żądanie pozwu, domagając się ustalenia nieważności w/w uchwał.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Uzasadniając swoje stanowisko podniosła, iż powodowi nie przysługuje legitymacja procesowa do jego wytoczenia, bowiem nie jest jej członkiem, jak też nie był nim w dacie zwoływania walnego zgromadzenia członków, podczas którego podjęto kwestionowane przez niego uchwały.
Wyrokiem z dnia 20.12.2011 r. ( sygn. akt I C 2125/11) Sąd Okręgowy w Świdnicy oddalił powództwo (pkt I) i zasądził od powoda na strony pozwanej koszty procesu w kwocie 180 zł (pkt II).
W zakresie istotnym dla wydania niniejszego rozstrzygnięcia Sąd I Instancji poczynił następujące ustalenia.
Mocą uchwały nr 3/2007 ( punkt 1) Walnego Zgromadzenia Członków (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W. z dnia 22.09.2007 r. (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w W. uległa podziałowi w ten sposób, że ze spółdzielni dotychczasowej wydzielono spółdzielnię nowo powstającą pod nazwą Spółdzielnia Mieszkaniowa (...). Nowa Spółdzielnia zarejestrowana została w Krajowym Rejestrze Sądowym pod numerem (...) w dniu 12.11.2007 r.
Członkami Spółdzielni Mieszkaniowej (...) zostali członkowie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W. z ulicy (...). Powód był jednym z członków spółdzielni dotychczasowej, przechodzących do nowopowstającej spółdzielni.
Wyrokiem z dnia 13.02.2008 r. w sprawie z powództwa S. Ł. i J. W. przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W. o uchylenie uchwały nr 3/2007 Sąd Okręgowy w Świdnicy oddalił powództwo odnośnie żądania uchylenia punktu 1 w/w uchwały. Wyrok ten uprawomocnił się.
Po dokonanym podziale powstał spór pomiędzy (...) Spółdzielnią Mieszkaniową w W., a Spółdzielnią Mieszkaniową (...) odnośnie stanu prawnego pozwanej spółdzielni.
Zarząd Międzyzakładowej Spółdzielni Mieszkaniowej w W. stanął na stanowisku, że podział spółdzielni dokonany w dniu 22.09.2007 r. jest ułomny, nie jest skuteczny, zaś (...)SM w W. nadal funkcjonuje i zarządza całym majątkiem spółdzielni. Strona pozwana uznawała powoda nadal za członka (...) Spółdzielni Mieszkaniowej, powiadamiając go m.in. o obradach Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni.
Pismem z dnia 19.01.2011 r. Zarząd Międzyzakładowej Spółdzielni Mieszkaniowej w W. zwołał Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni. Powód zawiadomienia nie otrzymał.
W porządku obrad znalazło się podjęcie uchwał w sprawie ustanowienia odrębnej własności lokali i pozostałych składników nieruchomości; odwołanie z funkcji prezesa i zastępcy prezesa; wybór nowego prezesa i zastępcy prezesa.
W dniu 12.02.2011 r. odbyło się Walne Zgromadzenie Członków (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W.. Wzięły w nim udział 43 osoby.
W toku obrad podjęto szereg uchwał, m.in. w sprawie odwołania prezesa i zastępcy prezesa Zarządu(...)SM oraz członka zarządu oraz powołania nowych.
W świetle powyższych ustaleń Sąd Okręgowy uznał, że powództwo nie zasługuje na uwzględnienie wobec trafnie podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu, że powód nie będąc jej członkiem, ani w dacie zwoływania walnego zgromadzenia jej członków na dzień 12.02.2011 r., ani też w chwili podejmowania skarżonych uchwał, nie był czynnie legitymowanym do ich zaskarżenia.
Zwrócił przy tym uwagę, że były członek spółdzielni, może skutecznie domagać się uwzględnienia powództwa na podstawie art. 42 § 2 Prawa spółdzielczego, jednakże tylko w sytuacji, gdy uchwała, której żąda uchylenia, dotyka jego konkretnych praw podmiotowych, przysługujących mu nadal jako byłemu członkowi spółdzielni, co w tym przypadku nie miało miejsca.
Ponadto Sąd Okręgowy uznał, że powództwo nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż powód nie wykazał jakoby miał interes prawnego w unicestwieniu spornej uchwały.
O kosztach procesu rozstrzygnął stosownie do jego wyniku.
W wymaganym terminie powód wniósł apelację od niniejszego wyroku, zarzucając Sądowi Okręgowemu, że przy jego wydaniu dopuścił się naruszenie art. 189 k.p.c. przez błędną jego wykładnię i nieuzasadnione przyjęcie, że nie posiada interesu prawnego w myśl tego przepisu, a tym samym nie jest legitymowanym do wytoczenia powództwa o ustalenie nieważności uchwał Walnego Zgromadzenia (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w W., które odbyło się w dniu 12.02.2011 r., a ponadto, że spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do tego, że w dacie zwołania tego zgromadzenia, był członkiem spółdzielni.
W oparciu o powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie, że objęte żądaniem pozwu uchwały są nieważne, lub też jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Świdnicy do ponownego rozpoznania, wobec braku rozpoznania istoty sprawy.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.
Przed przystąpieniem do merytorycznej oceny podniesionych w jej ramach zarzutów należy wskazać, że poczynione przez Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne znajdowały pełne oparcie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, dlatego też stały się one również podstawą rozstrzygnięcia zapadłego przed Sądem Apelacyjnym.
Odnosząc się do w/w zarzutów w pierwszym rzędzie należy wskazać, że jak trafnie wskazał apelujący, po tym jak sprecyzował żądanie pozwu, kwestia oceny jego legitymacji czynnej wywodzonej z brzmienia art. 42 §4 Prawa spółdzielczego, była bezprzedmiotowa, gdyż nie budziło już wówczas wątpliwości, że nie domagał się on uchylenia w/w uchwał, lecz ustalenia ich nieważności w oparciu o art. 189 k.p.c.. W przypadku Prawa spółdzielczego ustawodawca, odmiennie niż w Kodeksie spółek handlowych, nie zdecydował się na wyłączenie w stosunku do uchwał powództwa o ustalenie z art. 189 k.p.c. (por. art. 252 § 1 zdanie drugie, art. 425 § 1 zdanie drugie k.s.h.) i uregulowanie w sposób szczególny stwierdzania nieważności, czy nieistnienia uchwał. Prawo spółdzielcze nie modyfikuje zatem zasad ogólnych powództwa o ustalenie wobec zasad obowiązujących na gruncie Kodeksu postępowania cywilnego.
Należy jednakże wskazać, że powód formułując zarzut naruszenia art. 189 k.p.c., a w konsekwencji zarzut nierozpoznania istoty sprawy, pomija ten fragment uzasadnienia zaskarżonego wyroku, w którym Sąd Okręgowy wyraził jednoznaczne stanowisko, co do braku wykazania przez niego również interesu prawnego w ich zaskarżeniu. Ocena ta nie jest poparta zbyt szerokim wywodem, jednakże nie budzi wątpliwości, że kwestią zasadniczą, która miała wpływ na uznanie powództwa za bezzasadne było to, że zarówno w dacie zawiadomienia członków pozwanej spółdzielni o zwołaniu walnego zgromadzenia na dzień 12.02.2011 r., jak również w dniu jego odbycia się, powód nie był jej członkiem, a zarazem nie wykazał, aby zaskarżone uchwały naruszały w jakimkolwiek zakresie jego interes prawny, co uzasadniałoby ustalenie ich nieważności.
Sąd Apelacyjny w pełni podziela zajęte w tym zakresie stanowisko przez Sąd Okręgowy. Jak wynika z uzasadnienia pozwu, zasadniczym zarzutem stawianym przez powoda mającym uzasadnić objęte nim żądania, był brak zawiadomienia o walnym zgromadzenia członków pozwanej spółdzielni na dzień 12.02.2011 r., tych spośród nich, którzy zamieszkują w W. przy ul. (...), a w konsekwencji podjęcie zaskarżonych uchwał bez ich udziału. Zarzut ten okazał się chybionym, bowiem jak trafnie wskazał Sąd Okręgowy kwestia dokonania podziału (...) Spółdzielni Mieszkaniowej na dwie odrębne spółdzielnie została przesądzona prawomocnym rozstrzygnięciem zawartym w uchwale nr 3/2007, Walnego Zgromadzenia Członków pozwanej spółdzielni z dnia 22.09.2007 r. o podziale spółdzielni. Nie budzi również wątpliwości to, że nazwisko powoda znalazło się na liście członków przechodzących do nowo powstałej spółdzielni i z momentem jej powstania przestał być członkiem pozwanej spółdzielni. Fakt, że uchwała o podziale spółdzielni okazała się niepełna, pociągał za sobą jedynie konieczność jej uzupełnienia. Nie miało to jednakże wpływu na fakt, że w oparciu o nią powstała Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W., która została zarejestrowana w KRS w rejestrze przedsiębiorców pod numerem (...) ( vide: wyrok tut. Sądu sygn. akt I ACa 449/09, k. 56-62). Jest ona zatem odrębnym podmiotem od pozwanej spółdzielni i nie było żadnych przesłanek, aby jej członkowie, w tym powód, mieli być zawiadomieni o zwołaniu zgromadzenia członków spółdzielni, do której nie należą, czy też uczestniczyć w podjęciu zaskarżonych uchwał.
W toku postępowania przed Sądem I Instancji, powód nie wskazał, aby jego interes prawny w żądaniu ustalenia nieważności spornych uchwał, miałby być powiązany z naruszeniem innych jego praw, aniżeli tych, które wywodził z twierdzenia, że nadal pozostaje członkiem pozwanej spółdzielni. Nie sposób również dopatrzeć się interesu prawnego powoda, jako jej byłego członka, w ustaleniu nieważności uchwał dotyczących wyboru jej członków zarządu, poprzez pryzmat dotychczas nieuregulowanych kwestii majątkowych związanych z wydzieleniem się z jej struktur nowej spółdzielni.
Zauważyć przy tym można, że sformułowane przez powoda w apelacji twierdzenia, że naruszone zostały jego prawa korporacyjne w spółdzielni, poprzez brak zawiadomienia go o terminie zgromadzenia, pozostają w sprzeczności z jego wywodem, że nie stanowi o braku jego interesu w ustaleniu nieważności tych uchwał w oparciu o art. 189 k.p.c. to, że nie jest już członkiem pozwanej spółdzielni.
Ostatecznie wymaga podkreślenia, że z zebranego materiału dowodowego nie wynika bynajmniej, aby zachodziły jakiekolwiek przesłanki do ustalenia, że zaskarżone uchwały miałyby być nieważne.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację powoda, jako bezzasadną.
bp